۱-۳- اهداف پژوهش

اهداف اصلی:
ارائه مدلی به منظور انتخاب تأمین کنندگان در صنعت داروسازی کشور
تعیین و احصا ریسکهای زنجیره تأمین
اهداف فرعی:
تعیین عوامل مؤثر بر انتخاب تأمین کنندگان
اولویت بندی عوامل مؤثر بر انتخاب تأمین کنندگان
شناسایی ریسک های زنجیره تأمین

۱-۴- بیان مسأله و سؤالات پژوهش

در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ شرکتها عملیات تولیدی خود را با بهره گرفتن از سیستمهای برنامه ریزی مواد، زمانبندی و کنترل کارگاه و سیستمهای نظیر برنامه ریزی منابع ساخت^[۳] تحت کنترل قرار داده و دهه ۱۹۹۰ سعی کردند خود را در رده جهانی با برنامه ریزی منابع شرکت^[۴] مطرح کنند، لذا مدیریت کیفیت جامع^[۵] را به کار بستند تا فرآیندهاشان را تحت کنترل درآورند و بهبود مستمر داشته باشند. همچنین تکنیکهای تولید به موقع مانند کانبان و موجودی صفر نیز معرفی شد تا کارخانجات بتوانند از آنها به عنوان روشی برای کاهش هزینه و بهبود کیفیت استفاده کنند. اما امروزه اکثر شرکتها معتقدند که قدم بعدی برای افزایش سود و سهم بازار مدیریت زنجیره تأمین کار است. (Lummus, R., Vokurca, R., 1999)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بهبود مستمر عملکرد در یک کسب و کار پویا برای اکثر تأمین کنندگان، تولید کنندگان و خرده فروشانی که در پی دستیابی به رقابت پذیری و تداوم آن هستند به یک موضوع مهم و کنترل آن به یک وظیفه پیچیده تبدیل شده است. یک سیستم مدیریت عملکرد پیچیده، شامل طیف گسترده ای از فرآیندهای مدیریتی نظیر شناسایی معیارها، تعریف اهداف، برنامه ریزی، ارتباطات، نظارت، گزارش دهی و بازخورد است. از آنجاییکه زنجیره تأمین تمامی این موارد را شامل میگردد لذا وجود زنجیره تأمین و مدیریت صحیح آن، برای کسب و کار لازم و حیاتی است.
عدم اطمینان در زنجیره تأمین، عملکرد زنجیره تأمین را تحت تأثیر قرار می دهد. عدم اطمینان زنجیره تأمین از سه منبع حاصل می شود:
الف) عدم اطمینان تأمین کننده که از عدم توانایی تأمین کننده در تأمین نیاز واحد تولیدی می شود؛
ب) عدم اطمینان فرایند که حاصل بی اعتمادی فرایند تولید و به دلیل از کار افتادگی ماشینآلات میباشد؛
ج) عدم اطمینان تقاضا که از عدم توانایی در پیش بینی دقیق تقاضا ناشی می شود.
برای کاهش عدم اطمینان، حلقه گمشدهای به نام مدیریت ریسک در طول زنجیره به چشم میخورد که به کمک شناسایی ریسکهای موجود در طول زنجیره به خصوص در قسمت تأمین کنندگان این امکان را برای ما فراهم کند تا در زنجیره ارزش برای انتخاب خود با اطمینان بیشتری عمل کنیم. با توجه به موارد بیان شده تحلیل ریسکهای زنجیره تأمین از موضوعات اصلی علمی عصر حاضر است.
زنجیره تأمین دارویی توالی از سازمان هایی است- امکانات،تجهیزات و فعالیتها- که در بخش تولید و ارائه محصول یا خدمت فعالیت دارند. یک زنجیره تأمین دارویی معمولی شامل این اجزا میگردد: ساخت اولیه، تولید ثانویه، انبار بازار / مراکز پخش، عمده فروشان، خرده فروشان/ بیمارستان و بیماران (Shah, 2004)
از آنجایی که ریسکهای زنجیره تأمین بسیار گسترده اند، در این مطالعه قصد داریم از طریق تحقیقی هدفمند ریسکهای موجود در انتخاب تأمین کنندگان دارو را شناسایی کرده و مدلی برای انتخاب تأمین کنندگان با رویکرد کاهش ریسک ارائه دهیم.
سؤالات پژوهش:
عوامل مؤثر برانتخاب تأمین کنندگان در صنعت داروسازی کشور کدامند؟
در زنجیره تأمین چه ریسکهایی وجود دارد؟
الگوریتم مناسب برای کاهش ریسکهای موجود در زنجیره تأمین چیست؟

۱-۵- فرضیه های پژوهش

با توجه به نوع پژوهش که اکتشافی میباشد، بیان فرضیه مفهومی ندارد.

۱-۶- کاربرد نتایج و مخاطبان پژوهش

مخاطبان اصلی پژوهش مدیران ارشد شرکتهای داروسازی کشور میباشند، زیرا این پژوهش عوامل مهم و مؤثر در انتخاب تأمین کنندگان را در اختیار آنها قرار میدهد و از سوی دیگران میزان اهمیت هر کدام از مؤلفه ها را مشخص مینماید.
هم چنین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان رشته های مرتبط نیز میتوانند درک جامعی از نیازمندیهای کارخانجات را به منظور بهبود وضع موجود انتخاب تأمین کنندگان به دست آورند.

۱-۷- روش انجام پژوهش

از آن جا که پژوهش حاضر در پی درک عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین دارویی کشور است ، نوع این پژوهش از نظر هدف کاربردی و توسعه ای و از نظر اجرا توصیفی میباشد.
روش گردآوری اطلاعات، بصورت مصاحبه و پرسشنامه کتبی است. در این تحقیق جهت تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه از روایی محتوی استفاده خواهد شد و از اساتید و خبرگان، پیرامون پرسشنامه در دو گزینه ارتباط سؤال با موضوع و گویایی و شفافیت سؤال نظرخواهی میگردد. پس از انجام اصلاحات و تأیید اعتبار و پایایی پرسشنامه، از آن به عنوان ابزار گرداوری اطلاعات استفاده خواهد شد.سپس پایایی از طریق سازگاری منطقی بین سؤالات پرسشنامه با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS و آلفای کرونباخ در پرسشنامه های توزیع شده در مرحله آزمون ابتدایی بدست خواهد آمد. پرسشها از نوع سؤال بسته، پرسشهای شناسایی (سمت، تحصیلات و سابقه) و پرسشهای ارزشیابی میباشد. نتایج به دست آمده از طریق سنجش تحلیل همبستگی و یا تحلیل عاملی نرمافزار SPSS مورد ارزشیابی قرار خواهند گرفت، به منظور وزندهی مؤلفه ها از الگوریتم ^[۶]MADM استفاده خواهد شد.

۱-۸- واژگان تخصصی

زنجیره تأمین^[۷]: زنجیره تأمین سیستمی است از سازمانها، افراد، تکنولوژیها، فعالیتها، اطلاعات و منابع که در انتقال یک محصول یا خدمت از تولید کننده به مشتری دخیل هستند. (http://en.wikipedia.org)
مدیریت زنجیره تأمین^[۸]: مدیریت زنجیره تأمین مدیریت شبکه ای است از شرکتهای تجاری که در تولید محصول نهایی یا خدمات مورد نظر مشتریان مداخله میکنند. (http://en.wikipedia.org)
ریسک^[۹]:ریسک احتمال پیشامد نتایج بد تعریف شده است. (لغت نامه آکسفورد)
مدیریت ریسک زنجیره تأمین^[۱۰]: مدیریت ریسک زنجیره تأمین، مدیریت ریسکی است که برای شناسایی خطرات بالقوه از مراحل اولیه ساخت تا نتایج مالی تلاش می کند.
( http://en.wikipedia.org)

فصل دوم: بررسی پیشینه پژوهش

۲-۱- مقدمه

در این فصل به مرور پیشینه پژوهشهای مرتبط با موضوع این پژوهش پرداخته می شود. مطالعات انجام شده در زمینه ریسکهای موجود در انتخاب تأمینکنندگان در زنجیره تأمین مورد بررسی قرار میگیرد. بدین منظور مطالبی درباره زنجیره تأمین و مدیریت آن و مدیریت ریسک در زنجیره تأمین و در نهایت مدیریت ریسک در زنجیره تأمین عنوان میگردد.

۲-۲- زنجیره تأمین

در رقابت‌های جهانی موجود در عصر حاضر، باید محصولات متنوع را با توجه به درخواست مشترى، در دسترس وی قرار داد. خواست مشتری بر کیفیت بالا و خدمت رسانی سریع، موجب افزایش فشارهایی شده که قبلاً وجود نداشته است، در نتیجه شرکت‌ها بیش از این نمی‌توانند به تنهایی از عهده تمامی کارها برآیند. در بازار رقابتی موجود، بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی علاوه بر پرداختن به سازمان و منابع داخلى، خود را به مدیریت و نظارت بر منابع و ارکان مرتبط خارج از سازمان نیازمند یافته‌اند. علت این امر در واقع دستیابی به مزیت یا مزایای رقابتی با هدف کسب سهم بیشتری از بازار است. بر این اساس، فعالیت‌هایی نظیر برنامه ریزی عرضه و تقاضا، تهیه مواد، تولید و برنامه ریزی محصول، خدمت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری که قبلاً همگی در سطح شرکت انجام می شده اینک به سطح زنجیره عرضه انتقال پیدا کرده است. مسأله کلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگی تمامی این فعالیت‌ها است. مدیریت زنجیره تأمین ( SCM ) پدیده‌ای است که این کار را به طرقی انجام میدهد که مشتریان بتوانند خدمت قابل اطمینان و سریع را با محصولات با کیفیت در حداقل هزینه دریافت کنند.
در حالت کلی زنجیره تأمین از دو یا چند سازمان تشکیل می شود که به وسیله جریان‌های مواد، اطلاعات و جریان‌های مالی به یکدیگر مربوط میشوند. این سازمان‌ها می‌توانند بنگاه‌هایی باشند که مواد اولیه، قطعات، محصول نهایی و یا خدماتی چون توزیع، انبارش، عمده فروشی و خرده فروشی تولید می‌کنند. حتی خود مصرف کننده نهایی را نیز می‌توان یکی از این سازمان‌ها در نظر گرفت.
در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی، سازمان‌ها برای افزایش توان رقابتی خود تلاش می‌کردند تا با استاندارد سازی و بهبود فرآیندهای داخلی خود محصولی با کیفیت بهتر و هزینه کمتر تولید کنند. در آن زمان تفکر غالب این بود که مهندسی و طراحی قوی و نیز عملیات تولید منسجم و هماهنگ، پیشنیاز دستیابی به خواسته‌های بازار و درنتیجه کسب سهم بازار بیشتری است. به همین دلیل سازمان‌ها تمام تلاش خود را بر افزایش کارایی معطوف می‌کردند.
در دهه ۸۰ میلادی با افزایش تنوع در الگوهای مورد انتظار مشتریان، سازمان‌ها به طور فزایندهای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید و توسعه محصولات جدید برای ارضای نیازهای مشتریان علاقهمند شدند. در دهه ۹۰ میلادى، به همراه بهبود در فرآیندهای تولید و به کارگیری الگوهای مهندسی مجدد، مدیران بسیاری از صنایع دریافتند که برای ادامه حضور در بازار تنها بهبود فرآیندهای داخلی و انعطاف پذیری در تواناییهای شرکت کافی نیست، بلکه تأمین کنندگان قطعات و مواد نیز باید موادی با بهترین کیفیت و کمترین هزینه تولید کنند و توزیعکنندگان محصولات نیز باید ارتباط نزدیکی با سیاست‌های توسعه بازار تولید کننده داشته باشند. با چنین نگرشی، رویکردهای زنجیره تأمین و مدیریت آن پا به عرصه وجود نهاد. از طرف دیگر با توسعه سریع فناوری اطلاعات در سال‌های اخیر و کاربرد وسیع آن در مدیریت زنجیره تأمین، بسیاری از فعالیت‌های اساسی مدیریت زنجیره با روش‌های جدید درحال انجام است.
به طور کل، مدیریت زنجیره تأمین به عنوان رویکردی یکپارچه برای مدیریت مناسب جریان مواد و کالا، اطلاعات و جریان پولی، توانایی پاسخگویی به این شرایط را دارد. زنجیره تأمین سیستمی یکپارچه از فرآیندهای مرتبط است و هدف آن:
دستیابی به مواد و قطعات مورد نیاز
تبدیل مواد اولیه به محصول
ارزش گذاری محصولات