-(حکمت). قوّتطاعتدرلقمه‌یلطیفاستوصحّتعبادتدرکسوتنظیف. (گلستان:163)(در فضیلت دارایی و ثروت در انجام عبادات)
-(مثل‌نما).منعمبهکوهو دشتو بیابانغریبنیست/هر جاکهرفتخیمهزد و بارگاهساخت.(گلستان:120) ( فضیلت ثروت بر فقر و نداری)
-(مثل نما). هر کهرازرّ،درترازوست،زوردربازوست. (گلستان:146) (فضیلت دارایی و ثروت بر قدرت و مقام)
-(مثل نما). هر کهزردیدسرفرود آورد/ ورترازویآهنیندوشاست. (گلستان:146)(در فضیلت ثروت و دارایی بر مقام و قدرت.)
- (مثل). دربیابانخشکوریگروان / تشنهرادردهانچهدر،چهصدف.(گلستان:115) (اگرداراییوثروت،انسانراازمشکلاتنجاتندهند،چندانارزشیندارند.)
- (مثل). مردبیتوشهکاوفتادازپای / برمیان‌بنداوچهزر،چهخزف.(گلستان:115) (اگرداراییوثروت،انسانراازمشکلاتنجاتندهند،چندانارزشیندارند.)
- (مثل). دربیابانفقیرسوختهرا / شلغمپختهبهکهنقره‌یخام. (گلستان:115) (اگر دارایی و ثروت، انسان را از مشکلات نجات ندهند، چندان ارزشی ندارند.)
- (مثل). گرهمهزرجعفریدارد / مردبیتوشهبرنگیردکام. (گلستان:115) (بیارزشیداراییوثروت،زمانیکهبهانسانفایده‌اینرسانندومشکلیازمشکلاتاوراحلنکنند.)
-(مثل نما). درویشرا دستقدرتبستهاستو توانگر را پایارادتبسته.(گلستان:162)( برای بخشش، علاوه بر توانایی، همّت نیز لازم است.)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
- (حکمت). اگرتنگدستيمروپيشيار/ وگرسيمداريبياوبيار. (بوستان:1213) (در فضیلت ثروت و دارایی)
- (مثل). توکیبشنویناله‌یدادخواه/ بهکیواندرتکلهّ‌یبارگاه. .(بوستان:499) (در نکوهش بی خبری ثروتمندان از فقرا.)
- (مثل). یکیتشنهمی‌گفتوجانمی‌سپرد / خنکنیکبختیکهدرآبمرد. (بوستان: 1735) (حتّی مرگ در آسایش و ثروتمندی خوش است.)
کرم و بخشش
-(حکمت). ايكريميكهازخزانه‌يغيب/ گبر وترساوظيفهخورداريدوستانراكجاكنيمحروم / توكهبادشمنايننظرداري؟ (گلستان:49)(تأکید بر رحم و کرم خداوند بر بندگانش به طور عام و دوستانش به طور اخصّ)
-(مثل نما). برمنمنگرتادگرانچشمندارند / کزدستگدایاننتوانکردثوابی.(همان:166) (گدایان، فرصت بخشش و بزرگواری را از انسان می‌گیرند.)
-(مثل نما). جوانمردیولطفاستآدمیّت/ همیننقشهیولانیمپندار
چو انسانرا نباشد فضلو احسان/ چهفرقیاز آدمیتا نقشدیوار؟ (گلستان:159)(تأکید بر جوانمردی و احسان)
-(مثل نما). چهخوشگفتزالیبهفرزند خویش/ چودیدشپلنگافکنو پیلتنگر از عهد خردیتیاد آمدی/ کهبیچارهبودیدرآغوشمن نکردیدراینروزبرمنجفا/ کهتوشیرمردیو منپیرزن.(گلستان:152) (تأکید بر احترام پدر و مادر پیر)
-(مثل نما). گرگرفتارمكني، مستوجم / ورببخشي،عفوبهتركانتقام.( گلستان:147) (تأکید بر عفو و بخشش )
-(حکمت). بارانرحمتبیحسابشهمهرارسیده،و خواننعمتبیدریغشهمهجاکشیده.( گلستان:49)
( رحمت خدا بر موجودات، عمومی است.)
-(مثل نما). بدانکرمکهتوداریامیدواریهست.( گلستان:147) (کرم و بخشش انسان موجب امیدواری دیگران می‌شود.)
-(مثل نما). گرتزدستبر‌آید،چو نخلباشکریم/ ورتزدستنیاید چو سرو باشآزاد.(گلستان:190)(تأکید بر کرامت و آزادگی)
-(حکمت). بهروزگارسلامت،شکستگاندریاب/کهجبرخاطر مسکینبلا بگرداندچوسایلازتوبهزاریطلبکندچیزی/ بده،و گر نهستمگر بهزور بستاند(گلستان:94)(تأکید بر توجّه بر حال ضعفا و مستمندان.)
-(مثل نما). قلمعفو برگناهمکش.(گلستان:87) (درخواست بخشش از تقصیرات)
-(حکمت). کرمبینو لطفخداوندگار/ گنهبندهکردهاستو او شرمسار. (گلستان:50)(در فضل و کرم خدا بر گنهکاران)
-(مثل نما). گرتز دستبرآید،چو نخلباشکریم/ورتبهدستنیاید،چوسروباشآزاد.(گلستان:190)(تأکید بر بخشش و آزادگی)
-(حکمت). لطفکنلطف،کهبیگانهشود حلقهبهگوش. (گلستان:63) (در فضیلت لطف و کرم در حق دیگران.)
-(مثل نما). نبشتهاستبرگوربهرامگور/ کهدستکرمبهکهبازویزور.(گلستان:108)(در فضیلت بخشش و کرم بر قدرت و مقام)
- (حکمت)خواهیکهمتمتّعشویاز نعمتدنیا/ با خلقکرمکنکهخداباتوکرمکرد.(گلستان:169)(تأکید بر بخشش و بزرگواری در حقّ دیگران.)
- (حکمت). بامردمسهلگویدشوارمگوی / باآنکهدرصلحزندجنگمجوی. (گلستان:172) (کرم وبخشش بر دیگران)
- (مثل نما). کریمانرابهدستاندردرمنیست / خداونداننعمتراکرمنیست.(گلستان:163) ( برای بخشش هم مال و ثروت لازم است و هم همّت و بزرگواری.)
- (مثل). نیمنانیگرخوردمردخدای / بذلدرویشانکندنیمیدیگرهفتاقلیماربگیردپادشاه / همچناندربنداقلیمیدگر.(گلستان:60)(در فضیلت درویشان خیّر بر پادشاهان طمّاع)
- (حکمت). بديرابديسهلباشدجزا/ اگرمردياحسناليمناسا. .(بوستان: 1486) (در سفارش به نیکویی کردن بر بدان)
- (مثل). بدانمرد کنداستدندانیوز/ کهمالدزبانبر پنیرشدوروز..(بوستان: 1350)(در فضیلت نیکوکاری.)
- (حکمت). بهیکخردهمپسند بر ویجفا/ بزرگانبگفتند خذ ما صفا. .(بوستان:3289) (در فضیلت نیکویی و جوانمردی.)
-(مثل نما). نکوییورحمتبهجایخوداست/ ولیبابداننیکمردیبداست. .(بوستان: 2241)(تأکید بر نکویی به‌جا و پرهیز از نکویی در حقّ ظالمان و بدکاران.)
- (حکمت). عدورابهجایخسکزرّبریز/کهبخششکندکنددندانتیز. .(بوستان:997)(تأکیدبربخشش .)
- (حکمت). درونفروماندگانشادکن / زروزفروماندگییادکن .(بوستان: 1140) (تأکید بر کمک به زیر دستان.)
-(مثل نما). دگرروزبرگردهرکودوان/ عسلبرسروسرکهبرابروان. (بوستان:2183) (در مذمّت بخشنده‌ی ترشروی)
- (مثل نما). همیگفتغلغلکناناز فرح/کهمندقبابالکریمانفتح. (بوستان: 1755) (تأکید بر کرم و بخشش)
بخت و اقبال
-(حکمت). ايندوچيزمبرگناهانگيختند/ بختنافرجامو عقلناتمام(گلستان:147) (بخت بد و عقل کم، از عوامل انجام گناه است.)
-(مثل نما). بختو دولتبهکاردانینیست.( گلستان:84) ( بخت و اقبال به شایستگی افراد وابسته نیست.)
-(مثل نما). بازویبختبهکهبازویسخت.(گلستان:120) (خوش‌شانسی بهتر از قدرتمندی است.)
-(مثل نما). کیمیاگرزغصّهمردهورنج/ ابلهاندر خرابهیافتهگنج.(گلستان:84) (در فضیلت بخت بر درس و حکمت)
-(مثل نما). ناسزاییراچوبینیبختیار/ عاقلانتسلیمکردنداختیار. (گلستان:75)(در فضیلت بخت بر عقل.)
- (مثل). کسنتواندگرفتدامندولتبهزور / کوششبیفایدهاستوسمهبرابرویکور. (گلستان:120)(بخت و اقبال اکتسابی نیست.)
- (مثل). گاهباشدکهکودکنادان / بهغلطبرهدفزندتیری (گهبودکزحکیمدانشمند / برنیایددرستتدبیری … )(گلستان:126)(دخالت شانس و اقبال در زندگانی افراد.)