• فراهم سازی امکان ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی و دامی و بازاریابی

۲-۱۵رسالت شرکت های تعاونی تولید
رسالت مهم شرکت های تعاونی تولید ارتقاء سطح دانش روستاییان، بهبود بهره وری از منابع روستایی، جلوگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها و برقراری توازن بین توسعه مناطق روستایی و شهری تعریف شده است. بدین ترتیب شرکت های تعاونی به عنوان ابزاری کارآمد و عمل بسترساز توسعه روستایی در برنامه های کلان توسعه کشور مطرح شده اند. بخش تعاونی یکی از سه بخش اقتصادی در کشور ماست که در کنار بخش دولتی و خصوصی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار می باشد. بدون شک از جمله دلایل اهتمام قانون اساسی به نظام تعاونی را می توان ثمرات اقتصادی ناشی از ویژگی های نظام تعاونی و ارزش های والای مادی و معنوی که همانا برخورداری از روحیه تعاون همکاری و نیز مشارکت توده های مردم در امور مربوط به خود می باشد، دانست. بدیهی است این پدیده تنها در کشورهای برخوردار از یک نظام مردمی مجال رشد و توسعه می یابد. بر اساس همین نگرش نظام جمهوری اسلامی با توجه به اهمیتی که برای حضور و مشارکت توده های مردم در تعیین سرنوشت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خودشان قایل است. بسط و توسعه تعاونی های روستایی زمینه های حضور فعال و تأثیرگذار کشاورزان در توسعه روستاها و اقتصاد کلان کشور را فراهم کرده و موجب کاهش تصدی گری دولت در امور کشور می شود که در برنامه های توسعه به آن تأکید شده است (وزارت جهاد کشاورزی، ۱۳۸۳).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱۶-سازمان کار شرکت های تعاونی تولید روستایی
شیوه تصرف زمین در شرکت های تعاونی تولید، ملکی و نوع مالکیت فردی است. در این واحدها سعی شده است که قطعات اراضی یکپارچه شده ضمن اعمال یکپارچگی کشت (یکجا کشتی) مرزبندی های خانوادگی نیز حفظ شود. در این روش ضمن مراعات استقلال خانوار و حفظ انگیزه های فردی اعضاء از طریق یکپارچه سازی و تجهیز و نوسازی مزارع و توسعه مکانیزاسیون و روش های به زراعی، افزایش تولید همراه با کاهش هزینه ها باعث افزایش بازدهی نیروی کار و سود سرانه می شود که منجر به افزایش پس انداز و امکان سرمایه گذاری بیشتر خواهد شد (وزارت جهاد کشاورزی، ۱۳۸۳).
در شرکت های تعاونی تولید نوع سازمان رسمی و نوع مدیریت جمعی است. در سطح مزارع نیز سازمان کار خانوادگی و غیررسمی است و مدیریت مزرعه در اختیار سرپرست خانوار عضو تعاونی تولید است که ضمن پیروی از اصل کلی و برنامه های مشترک، امور مزرعه خود را اداره می کند و از نظر مشورتی و علمی از نظرات مدیر عامل که اغلب کارشناس کشاورزی می باشد، بهره مند می شود. بدین ترتیب انتظار می رود که به تدریج شیوه مدیریت علمی و تخصصی شرکت در بین اعضاء و در سطح مزرعه نیز رواج یابد و خلاء بین مدیریت شرکت و مدیریت مزرعه پر شود. نکته دیگر این که در شرکت های تعاونی تولید هدف از تولید مصرف خانوار نیست، بلکه فروش است. بنابراین گرایش به کسب سود و انباشت سرمایه در بین اعضاء وجود دارد و اغلب این واحدها از تسهیلات اعتباری بانک ها و کمک های بلاعوض دولت برخوردار بوده اند، همین امر موجب رشد و گسترش فعالیت های کشاورزی و غیر کشاورزی در آنها بوده است که خود مؤید موفقیت عملکرد، دوام و بقای آنهاست (همان منبع).
۲-۱۷نقش تعاونیها در مشارکت
مشارکت از جمله مفاهیمی است که در علوم مختلف از آن معانی متعددی مورد نظر است. مشارکت در یک تعریف ساده عبارت است از: در تعیین سرنوشت خود نقش داشتن و به گونه ای منفعل با آن برخورد نکردن( توسلی، ۱۳۸۴).
تعاون و مشارکت دو مفهوم جدا از هم نیستند و به تعبیر دیگر تعاونی ها به حضور و مشارکت اعضاء وابسته هستند و نوع مدیریت و ساختار تعاونی های تولید، مشارکت افراد و اعضاء را پر رنگ می نماید و تعاونیهای تولید کشاورزی، خود زمینه را برای مشارکت واقعی روستاییان فراهم می کند و کارکردهای اقتصادی، اجتماعی تعاونی ها برای اعضاء اهمیت زیادی دارد. از نظر اجتماعی تعاونی ها باعث گسترش پیوند بین روستائیان شده و این موضوع می تواند روستاییان را با حلقه های اجتماعی بزرگتر پیوند دهد و از لحاظ اقتصادی می تواند به افزایش رفاه روستاییان کمک کند و از بوجود آمدن مسائل و مشکلات بعدی جلوگیری کند (پورگنجی، ۱۳۸۳).
تعاونی های تولید کشاورزی می توانند در تقویت روحیه مشارکت در روستائیان مؤثر واقع شوند که البته این مشارکت باید بدون هرگونه زور یا اجباری باشد. تأکید می گردد که مشارکت ارادی در تحقق اهداف تعاونیها ضروری است و در غیر اینصورت تعاونی ها از رسیدن به اهداف خود دور خواهند ماند(همان منبع).
۲-۱۸ضرورت توسعه تعاونیهای تولید در توسعه بخش کشاورزی
در حال حاضر بیش از سه دهه از تأسیس و ایجاد شرکت های تعاونی تولید روستایی می گذرد. در طی این مدت کشاورزان و مسئولان این شرکت ها تجربیاتی اندوخته اند. اکنون دیگر بودن یا نبودن این نوع تعاونیها نیست، بلکه سعی در این است که این تعاونی ها چگونه باید ازنظر کمی و کیفی تقویت شوند تا در توسعه بخش کشاورزی مؤثر و مفید واقع شوند. برای نیل به موفقیت، توسعه بخش توسط این نوع تشکل ها خط مشی کلی به شرح ذیل مدنظر می باشد:
۱ـ یکپارچه سازی اراضی کشاورزی.
۲ـ جلوگیری از خرد شدن و قطعه قطعه شدن زمین های کشاورزی.
۳ـ جلب همکاری گروهی ومشارکت کشاورزان در انجام عملیات کاشت، داشت و برداشت و نگهداری محصولات کشاورزی.
۴ـ تجهیز و نوسازی مزارع.
۵ـ تحصیل وام و اعتبارات مورد نیاز طرحهای کشاورزی نظیر تسطیح اراضی، جاده بین مزارع و…
۶ـ فراهم نمودن امکانات همه جانبه برای استفاده هرچه بیشتر از تسهیلات مکانیزاسیون کشاورزی.
۷ـ بازاریابی محصولات کشاورزی
۸ـ مشارکت وکمک در اجرای برنامه های عمرانی و اجتماعی در روستاها.
۹ـ عضویت کشاورزان و مشارکت آنها در امر مدیریت کشاورزی.
۱۰ـ خرید و تهیه مواد و وسایل مورد احتیاج و نهاده های کشاورزی مورد نیاز اعضاء.
۱۱ـ کاهش هزینه بازاریابی محصولات کشاورزی.
۱۲ـ اجرای طرح های به زراعی و در سطح روستاها.
۱۳ـ مشارکت و کمک در اجرای برنامه های عمرانی و اجتماعی درروستاها.
۱۴ـ ایجاد صنایع تبدیلی جهت اشتغال وایجاد ارزش افزوده برای تولیدات تعاونی(وزارت جهاد کشاورزی،۱۳۸۳).
۲-۱۹اثرات تشکیل شرکتهای تعاونی تولید روستایی
شرکت های تعاونی تولید تشکیل شده دارای اثرات مختلفی می باشد. به دو اثر عمده که در زندگی اعضاء می گذارد اشاره می شود: (وزارت تعاون وامور روستاها، ۱۳۵۲)
اثرات اجتماعی

• تأمین رفاه زندگی و بقای خانوار کشاورز

• جلب رضای کشاورزان

• مشارکت حقیقی کشاورزان

• جلوگیری ازمهاجرت کشاورزان به شهرها

• تقویت جامعه روستائی درخودکفائی

• بسط روابط گرم وپایدار

• افزایش سطح دانش کشاورزان

• رشد تشخیص کشاورزان

اثرات اقتصادی
۱) افزایش بهره وری
۲) بازدهی مطلوب عوامل تولید(زمین ـ آب ـ کارـ سرمایه و مدیریت)
۳) کاهش هزینه تولید و افزایش درآمد کشاورز
۴) جذب سرمایه و پس انداز و سرمایه گذاری