لب بگشا تا همه شکّر خورند
ز آب دهانت رُطَبِ تَر خورند
نتیجه
انتظار ظهور حضرت مهدی (عج) انتظار تحقق و عدهها و آرمانهای پیامبران و اولیاء در طول تاریخ و آرمانی حقیقی و محکم و استوار در برابر وعدههای پوچ و تبلیغات بیاساس طرفداران تک قطبی شدن جهان به رهبری استکبار جهانی است. چون مبنای این آرزو اراده الهی رهبری معصوم، آمادگی جهانی بر ضد هر چه ستم و تباهی و بازگرداندن انسان به هویت انسانی و الهی خویش است.
برخی باورهای نادرست از انتظار دارند و فکر میکنند انتظار یعنی سستی، تنبلی و کار را به دوش امام مهدی سپردن و عدم مبارزه با هر گونه فساد و تباهی، در حالی که در سراسر روایات مربوط به انتظار به آمادگی، سازندگی، تقوی، مبارزه با باطل، شناخت واقعی و متخلق به اخلاق امام شدن دعوت شده است.
کسی که در انتظار مصلح است سعی میکند در دوران آماده باش کامل خود و جامعه و جهان را شایسته درک حضور امام کند و محیط خویش را آماده ظهور نماید، چه این که گفتهاند منتظران مصلح خود باید صالح باشند. این امر تحقق پیدا نخواهد کرد مگر در سایه تلاشهای بیوقفه و مبارزه طولانی با فساد و تباهی.
پس اگر منتظران در اعتقاد خود ثابت قدم باشند و در وضع کنونی خود تجدید نظر نمایند و آن چنان که پیشوایان معصوم دستور دادهاند رفتار نمایند از فتنهها و آسیبها در امان خواهند بود، اگر بخواهند در ظهور حضرت ولی عصر (عج) تعجیل شود باید به سلاح تقوا مسلح شوند و رابطه خود را با امام حیّ و حاضر و غایب از دیدهها حفظ کنند و در فکر اصلاح خویشتن و منتظر ظهور حضرتش باشند.
منتظران مهدی باید بدانند که از هدفهای اصلی امام قائم ریشهکن کردن ظلم است بنابراین نه خود ظالم باشند و نه به هیچ عنوان کمک به ظلم کنند خواه آن ظالم در محدوده خاص باشد و یا ظالمی به صورت ابرقدرت، این امور است که زمینههای سازنده برای ظهور آن حضرت را پدید میآورد و نباید در آن غفلت نمود. باید تا وقت باقی است برای شناخت بیشتر فرهنگ انتظار و عمل به آن کوشید و برای رسیدن به آن روز موعود قدمهای خیر برداشت و وحدت و صبر در مشکلات و دوری از گناه و حرام و نیز پیروی از قوانین الهی و دعا به تعجیل فرج حضرت حجت (عج) داشت.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
باشد که خدای سبحان دعاهای ما را به اجابت برساند و این روزهای سخت و طاقتفرسا را به روزهای شیرین همراه با سعادت مبدل گرداند. به امید آن روز با شکوه، منتظر، در انتظار باش.
پیشنهادات
۱-علاقهمندان انتظار رو صاحب الزمان (عج) پیش از آن که به گردآوری مطالب دست زنند به شناخت صحیحی از امام زمان برسند، زیرا بدون شناخت گام نهادن در راهی، رفتن به بیراهه است. از دوستان عزیز خواهشمند است که جهت گردآوری مطالب به طور گروهی عمل نمایندزیرا زمینه انتظار چنان گسترده است که از توان یک فرد خارج است، هر آنچه را که مییابند اول عمل نمایند تا به نتیجه برسند و سپس راه را ادامه دهند.
۲- مباحث مهدویت و فرهنگ انتظار خصوصاً آسیبهای وارده نیازمند فعالیت گستردهی میدانی است تا بتوان مصادیق بارز آسیبها را در جامعه پیدا نمود لذا به علاقمندان فعالیت در این زمینه پیشنهاد میشود که اگر این تحقیق را در سطح گستردهتر و میدانی انجام داده و بیشتر در مورد آسیبها و درمان آنها بحث کنند کاری به جا و شایسته انجام دادهاند.
خلاصه تحقیق
مسأله حضرت بقیه الله الاعظم حضرت مهدی (عج) یکی از بارزترین و بدیهیترین مسائل اسلامی و مورد تأیید و اعتقاد همه مسلمانان به ویژه شیعیان است، زیرا صدها آیات قرآنی و روایات نبوی این مسأله با اهمیت را به طور گسترده و مبسوط عنوان و مطرح ساختهاند و جزئیات آن را با بیاناتی دقیق و روشن ذکرکردهاند به طوری که ابهامی برای کسی باقی نگذاشتهاند.
مطابق بسیاری از آیات قرآن کریم بشر در طول دوران زندگی فردی و اجتماعی خود، مرهون نعمت انتظار است و اگر از حالت انتظار خارج شود و امیدی به آینده نداشته باشد زندگی برایش مفهومی نخواهد داشت. هر امری به نسبت اهمیتش در معرض خطرها و آسیبهایی است، مقوله مهم انتظار هم با اثرات بسیار حیاتبخش و بهجت زای خود که کمترین آنها امید به آینده و سر فرود نیاوردن در مقابل حوادث، ستمها و سختیهاست از این قاعده مستثنی نیست.
آنچه این رساله در پی طرح آن است آسیبهایی است که پیش از ظهور و در دوران غیبت رخ می کند.
در این تحقیق کتب بسیاری مورد بررسی قرار گرفتهاند که از مهمترین آنها: مکیال المکارم، بحار الانوار، ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان، درآمدی بر استراتژی انتظار، ماهنامه و نرم افزار موعود میباشد.
انتظار از ریشه نَظَرَ یَنظُر به معنی چشم به راه بودن، چشم داشتن. امید بستن و در اصطلاح چشم دوختن به ظهور امام قائم u و چشمداشت گشایش گرههای زندگی از جانب خدا است.
انتظار عملی آگاهانه همراه با آمادگی و مجاهده در سطوح مختلف فکری، اخلاقی و عملی برای ساختن آینده و مطابق برنامه الهی است. انتظار فرج آماده بودن برای ظهور امام زمان و تشکیل دولت حقّه آن محمد e است. اصل انتظار فرج از یک اصل کلی اسلامی و قرآنی استنتاج میشود و آن اصل «حرمت یأس از روح اله» است انسان اگر در گرفتاری واقع شود، (دنیوی و اخروی) نباید از کمک خداوند و رحمت او ناامید شود، انتظار فرج یعنی امید به رحمت خداوند در گرفتاریها یعنی انتظار رسیدن به زندگی بهتر.
آیه اله خامنهای در مورد حقیقت انتظار میفرماید: «حقیقت انتظار فرج به عنوان عبارت اُخرای انتظار ظهور، این است که مؤمن به اسلام، مؤمن به مذهب و اهل بیت u وضعیتی را که در دنیای واقعی وجود دارد، عقده و گره در زندگی بشر میشناسد. انتظار با چشم به در دوختن و حسرت خوردن تمام نمیشود بلکه در حقیقت انتظار، حرکت، نشاط و شور آفرینی نهفته است. این که در روایات انتظار به عنوان بهترین عمل و عبادت یاد شده و ارزش آن همچون جنگیدن با دشمن در رکاب پیامبر اکرم e و قرار گرفتن در ستاد مرکزی ارتش حضرت مهدی (عج) تبیین شده، به روشنی بیانگر آن است که انتظار به معنای حضور پیگیر و فعال در صحنههای دفاع از انقلاب و ارزشها و حرکت توحیدی و انقلابی است و نه انتظار ذهنی و گوشهنشینی و همواره به یاد ذهنی امام زمان بودن.
و از سوی دیگر حقیقت انتظار، انتظار آن به آن و لحظه به لحظه است نه یک بار در طول سال، یا در طول هفته و نه یک بار در طول روز.
دیدگاه قرآن در مورد انتظار فرج در آیات متعددی از آن بیان شده است از جمله آیه ۳۳ سوره توبه، ۱۰۵ و ۱۰۶ انبیاء و… از مجموع آیات به خوبی استفاده میشود که جهان روزی را در پیش دارد که حکومت مطلق دنیا به دست پاکان و صالحان و افراد با ایمان خواهد افتاد، همان روز قیام منجی عالم بشر و دوران پرشکوه ظهور مبارک مهدی موعود (عج) خواهد بود.
همچنین در انبوه روایات اسلامی، بسیار به مسأله انتظار فرج حضرت مهدی اشاره شده است، امیرالمؤمنین علی u میفرماید: «مهدی، مردی از دودمان ماست که در آخرالزمان ظاهر میشود و در همه عالم شخصی به نام مهدی منتظر که مردم انتظارش را میکشند جز او وجود ندارد.
از نظر شیعه شخصیت حضرت مهدی فرازمانی است که سه زمان گذشته، حال و آینده را به هم پیوند میدهد. امّا مهدی از یک سو شخصیتی تاریخی و مربوط به گذشته است؛ چرا که او بر اساس قرائن و شواهد تاریخی انکار ناپذیر در زمان و مکان مشخص و از نسل و تبار شناخته شده به دنیا آمده و حوادث و رویدادهای مختلف تاریخی را رقم زده است. این امام از دیگر سو شخصیتی است، مربوط به زمان حال، زیرا او به موجب نصوص فراوان، حجت خداوند بر بندگان در عصر حاضر و امام زمان شیعیان است و مردم نیز وظایف و تکالیف مشخصی در برابر او دارند و بالاخره این امام همچون موعود دیگر ادیان، شخصیتی مربوط به زمان آینده است چرا که بنابر روایات بیشماری که از پیامبر اکرم e و اهل بیت u نقل شده، او جهان را پس از آن که از ظلم و ستم پر شده از عدل و داد آکنده میسازد و آینده بشر را رنگ و بویی خدا میدهد.
امّا اهل سنت به «مهدی شخصی» قائل نیستند آنها میگویند مهدی ای خواهد آمد امّا نه آن کسی که شیعیان منتظر او هستند و فرزند امام حسن عسگری u است به حسب ظاهر انتظاری که آنها دارند هیچ آثاری ندارد، آنها معتقدند که معلوم نیست کِی میآید؛ هست؛ نیست؛ نزد آنها یک شیء مجهول است ولی نزد شیعه مجهول نیست برای شیعه انتظار مصداق و مخاطب دارد ولی آنها مخاطب ندارد، نمیتواند یا «صاحب الامر» یا «یا مهدی» بگویند ولی شیعه میتواند.
درنگاه نظامهای سلطهگر انتظار عامل رکود و سستی است. ضرورت انتظار حضرت مهدی را میتوان از روایت امام محمد تقی u دریافت که میفرماید: بدرستی که قائم از ماست و اوست مهدی که واجب است در [زمان] غیبتش انتظار کشیده شود و در [زمان] ظهورش اطاعت گردد و او سومین [امام] از فرزندان من است.
نکتهای که در اینجا به صورت سؤال طرح میشود این است که مگر حالت انتظار یک حالت اختیاری است که بتواند متعلق وجوب قرار گیرد؟ اگر مقدمات انتظار فراهم شود قهراً انتظار حاصل میشود و نیاز به امر و دستور در مورد آن نیست. بنابراین اصل حالت انتظار داشتن، مثل خوردن و آشامیدن اختیاری انسان نیست. و اگر کسی طالب ایجاد این حال باشد باید مقدمات آن را در خودش فراهم کند و در صورت تحقیق آن مقدمات، حالت انتظار خود به خود به وجود میآید. پس امر به انتظار و وجوب آن، در حقیقت به ایجاد آن مقدمات برمیگردد.
با وجود این چهار عامل، انتظار نسبت به ظهور امام خود به خود به وجود میآید.
انتظار مهدی موعود دارای ارزش و فضلت بسیار والایی است در این مورد روایات بسیاری وارد شده است، از امام صادق روایت شده است که منتظر امر (حکومت) ما، بسان آن است که در راه خدا به خون خود غلتیده باشد. یا در جای دیگر امام سجاد u میفرماید: «آن گروه از مردم عصر غیبت امام دوازدهم که امامت او را پذیرفته و منتظر ظهور او هستند برترین مردم همه روزگارانند علت این همه فضیلت این است که انتظار حلقه اتصال شیعه با امام معصوم معیار ارزش انسانها، عامل پویایی و سازندگی فرد و اجتماع و دشواری دینداری در آخرالزمان است.
کسی که انتظار فرج را بدون قصد قربت داشته باشد مصداق منتظر فرج هست ولی انتظار این فرد را نمیتوان عبادت خدا دانست چون عبادت بدون یک عمل فرع بر قصد قربت داشتن در انجام آن عمل است. چنین شخصی مشمول فضایل و پاداشهای اخروی که خداوند برای منتظران مقرر فرموده است نمیشود.
و انتظار با قصد قربت (چه به خاطر اطاعت امر الهی و یا کسب آثار و برکات دنیوی) عبادت شمرده میشود و آثار و فضایل آن بر شخص منتظر مترتب میشود. مراتب انتظار فرج با توجه به متعلق انتظار به ۴ مرتبه زیر تقسیم میشود:
۱-انتظار فرج به جهت رهایی از گرفتاریهای شخصی؛ ۲- انتظار فرج به جهت رفع گرفتاری از همه مؤمنان؛ ۳- انتظار فرج برای رفع گرفتاری همه مظلومان و مستضعفان عالم؛ ۴- انتظار فرج به جهت رفع گرفتاری از همه مخلوقات.
و عالیترین مرتبه انتظار فرج از آنِ کسی است که فرج امام عصر را به خاطر خود ایشان از خداوند طلب میکند. و در انتظار رفع گرفتاری از خود امام میباشد.
انتظار بر دو نوع است: انتظار سازنده و ویرانگر
انتظار سازنده و مسؤلانه آن است که حرکت بخش و سازنده باشد و موجب تحول و آماده سازی معنوی و فرهنگی شود و روایات فراوانی به این نوع انتظار تأکید دارند و انتظار ویرانگر ماهیت انفجاری دارد و فقط از گسترش و اشاعه و رواج ظلمها و تبعیضها و تباهیها ناشی میشود و انتظاری است که سطحی و موقت باشد.
فرهنگ به مجموعه باورها، ارزشها، هنجارها و نمادها گفته میشود که از جهان بینی انسان نشأت میگیرد و افراد انسانی در طول سالیان طولانی بدان دست یافته و آن را از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و در عرصههای مختلف زندگی (اجتماعی و فردی) متجلی میشود.
فرهنگ آرمانی آن است که بر ارزشهای معنوی و آموزههای اعتقادی هر جامعه منطبق است و باید بر جامعه حاکم باشد. در حالی که فرهنگ موجود آن چیزی است که عملاً بر جامعه حاکم است و با فرهنگ آرمانی فاصله بسیار دارد.
و فرهنگ انتظار مجموعه باورها، ارزشها، هنجارها و نمادهایی است که در ارتباط با ظهور منجی موعودی از نسل پیامبر e و یازدهمین فرزند امیرالمؤمنین u شکل گرفت و ریشههای اعتقادی آن از آیات قرآن و روایات معصومین استخراج می شود.
فرهنگ آرمانی انتظار در عصر ظهور، توسط امام بر مبنای باورها، ارزش و هنجارهای حقیقی اسلام تحقق خواهد یافت. فرهنگ انتظار موجود در عصر غیبت قابل ترسیم است این فرهنگ با الگوگیری از چشم انداز آرمانی فرهنگ مهدویت تحقق مییابد.
منتظر برای این که بتواند همرنگ جامعه آرمانی فرهنگ انتظار شود باید روشها و اصول آن فرهنگ را در جامعه خویش ایجاد کرده تا توانایی قبول جامعه عصر ظهور را داشته باشد اگر این آمادگی را در خویش و جامعه ایجاد نکند هیچ گونه سازگاری و پذیرش و هماهنگی با آن دوران و چگونگیهای آن نخواهد داشت در نتیجه دچار سختی و رنج خواهد شد و رهروان و رهبری آن جامعه را آزار و اذیت خواهد کرد. احیای فرهنگ انتظار به دلایل زیر ضرورت مییابد:
۱- لزوم تجدید حیات فرهنگى و فکرى ۲- ضرورت خروج از موضع انفعالى در وقت غلبه فرهنگ و تمدن غیر خودى ۳- ضرورت اتکاء به حجت در طى طریق ۴- احیاء و اقامه عدل در میان مردم ۵- حراست از مواریث فرهنگى ۶- اصلاح دین و دنیاى مردم در گرو اصلاح امور آنان است ۷-ضرورت آمادگى
عناصر فرهنگ انتظار: الف) باورهای فرهنگ انتظار:۱-خدا محوری ۲-اعتقاد به نبودت ۳-اعتقاد به امامت ۴-تأکید بر پیوند دین و سیاست ب) ارزشهای فرهنگ مهدوی:۱-انتظار فرج ۲-معرفت امام عصر ۳-ناخشنودی از وضع موجود یا قانع نبودن به آن ۴-باور به آینده مطلوب ۵-تلاش در جهت تحقق آینده مطلوب ج) هنجارهای فرهنگ انتظار: ۱- خود سازی و پاک سازی ۲-دگرسازی۳-رعایت حقوق برادران ۴-مبارزه و جهاد و یاد خدا و رسول خداe 5-ایستادگی در سختیها و آزمایشها۶-مسئله رهبری ۷-توجه به شناخت قرآن و اجرای آن ۸-احساس مسئولیت زنان ۹-توجه به جمعه و جماعات ۱۰-توجه و تذکر به حضرت ولی عصر و جلب نظر ایشان ۱۱-ارتباط معنوی با امام۱۲-شناخت علائم ظهور ۱۳-دعا برای فرج ۱۴-عدم تعجیل ۱۵-احیای نام امام u 16-تسلیم محض ۱۷-آشنایی با مقام امام زمان ارواحنا فداه ۱۸-آشنایی با مقام منتظران تکامل یافته یا اصحاب بزرگ امام عصر ارواحنا فداه۱۹-آشنایی با آثار انتظار ۲۰-آشنایی با زمان ظهور ۲۱-اندوهگین بودن مؤمن از فراق آن حضرتu 22-سرودن و خواندن شعر در فضایل آن حضرت ۲۳-قیام، هنگام یاد شدن نام یا القاب آن حضرتu 24-صدقه دادن به نیابت از آن حضرتu 25-حج رفتن به نیابت از آن حضرت یا فرستادن نایب که از طرف آن جناب حج کند ۲۶-زیارت مشاهد رسول خدا و ائمه معصومین u به نیابت از آن حضرتu 27-سعی در خدمت کردن به آن حضرتu 28-اهتمام ورزیدن به یاری آن جناب u 29-تجدید بیعت با حضرت بعد از فرایض همه روزه و هر جمعه۳۰-صله آن حضرت u به وسیله مال ۳۱-خیر خواهی برای آن حضرت u 32-زیارت کردن آن حضرتu 33-درود فرستادن بر آن حضرت u 34-هدیه کردن ثواب نماز به آن جنابu 35-اهدای قرائت قرآن به آن حضرتu 36-توسل و طلب شفاعت و عرض حاجت بر آن حضرت u 37-دعوت کردن مردم به آن حضرتu 38-رعایت حقوق آن حضرت u و مواظبت بر ادای آنها ۳۹-احترام کردن نزدیکان و منسوبین به آن حضرتu 40- بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن حضرتu زینت یافتهاند ۴۱-وقت ظهور را تعیین نکردن و تکذیب وقت گذاردن۴۲-مهیّا کردن سلاح در انتظار ظهور آن جناب د. نماد ها شامل روز جمعه و روز عاشورا و نیمه شعبان، مسجد جمکران، مسجد سهله و مسجد کوفه دعای عهد و ندبه و دعای فرج
و یژگیهای فرهنگ انتظار: الف. خصلت آرمان شهری ب. جهان شمولی فرهنگ انتظار ج. دینی بودن فرهنگ انتظار
از آن جا که انتظار فرج امام زمان، فضیلتی بزرگ و افضل عبادات است دسیسههای شیطانی با آسیب رسانی و آفت زائی درصدد محو این حالت در انسان و یا پوچ نمودن و کم اثر نمودن آن میباشند.
در صورتی که این آسیبها شناسایی نشود به بیمسئولیتی و رکود می انجامد، بحث آسیب شناسی عهده دار شناختن این آسیبها و شیوه مقابله با آنهاست؛ نشانههای آسیب مندی در فرهنگ انتظار: ۱-تردید در آموزهها و اعتقادات مربوط به مهدویت؛ ۲- سستی در انجام تکالیف و وظایف نسبت به امام زمان (عج)؛ ۳- تهاجم فرهنگی؛ ۴- پایبند نبودن به هنجارهای اخلاقی است. در اینجا به برخی از آنها اشاره و به توضیح و تفسیر آن پرداخته میشود