لولههای حرارتی ضربانی[۳۴] مقیاس میکرو
لولههای حرارتی میکروکانال تخت[۳۵]
لولههای حرارتی میکرو جریان نوسانی جریان[۳۶] مخالف
ج- صفحات حرارتی میکروکانال
فصل سوم
سیالات غیر نیوتنی
۳-۱ طبقهبندی سیالات غیر نیوتنی
همانگونه که میدانیم، سیال نیوتنی، مادهای است که در آن تنش برشی بدون وجود تنش تسلیم (صفر بودن تنش برشی در نرخ برش صفر) فقط تابعی خطی از نرخ برش است. بر این اساس سیال غیر نیوتنی را میتوان بهسادگی بهصورت سیالی که فاقد رفتار نیوتنی است، تعریف کرد. بهطورکلی سیالات غیر نیوتنی به خانوادههای متعددی دستهبندی میشوند. این خانوادهها عبارتاند از
سیالات غیر نیوتنی مستقل از زمان
سیالات غیر نیوتنی وابسته به زمان
سیالات ویسکوالاستیک
در ادامه هر یک از این خانوادهها معرفیشده و در مورد خواص این سیالات بحث می شود.
۳-۱-۱ سیالات غیر نیوتنی مستقل از زمان
سیالات غیر نیوتنی مستقل از زمان سیالاتی هستند که در آن ها تنش برشی فقط تابعی غیرخطی از نرخ برش است. بهعبارتدیگر در این سیالات لزجت تابعی از نرخ برش است. مطابق شکل ۳-۱ این سیالات به دو دسته کلی سیالاتی دارا و فاقد تنش تسلیم تقسیم میشوند. در موادی که دارای تنش تسلیم هستند شرط جریان ماده، رسیدن تنش به حد مشخصی برای شروع سیلان آن است. برای مثال خمیردندان مثال بسیار مناسبی برای این مواد است بهنحویکه تا زمانی که میزان فشردگی پوسته آن به حد مشخصی نرسد، خمیردندان از آن خارج نمی شود. علت این رفتار فیزیکی معمولا به ساختمان سه بعدی ماده نسبت داده می شود. ساختمان این مواد قادر است که تنش برشی کمتر از حد تسلیم را بدون ایجاد جریان تحمل نماید ولی پس از آن، ساختمان داخلی شکسته شده و ماده اجازه حرکت برشی را پیدا می کند. تصور می شود که ساختمان داخلی ماده پس از کاهش تنش به مقدار کمتر از تسلیم دوباره ترمیم می شود. معروفترین این دسته از مواد، پلاستیک بینگهام است. در واقع پلاستیک بینگهام یک سیال نیوتنی دارای تنش تسلیم است (لزجت آن ثابت است). نمونههایی از سیالات دارای تنش تسلیم عبارتاند از: برخی پلاستیکهای مذاب، گل حفاری چاه نفت، مخلوط آب و شن، دوغابهای گچ و ماسه، شکلات مایع، کرمهای طبی، خمیردندان، بتن تازه، مارگارین و گریسها.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
سیالاتی که فاقد تنش تسلیم هستند، به دو دسته سیالات شبه پلاستیک[۳۷] و سیالات دایلاتنت[۳۸] تقسیم میشوند. این سیالات بهصورت سیالات نیوتنی تعمیمیافته[۳۹] نیز نامیده میشوند. تاکنون مدلهای متعددی بهعنوان قانون پایه برای این مواد ارائهشده است، اما پرکاربردترین و سادهترین مدل حاکم بر آن ها مدل پاورلا[۴۰] (قاعده توانی) است که در آن تنش برشی تابعی از توان n ام نرخ برش است. یکی از اشکالات این مدل، پیش بینی لزجت صفر در نرخ برش بینهایت برای سیالات شبه پلاستیک است. ازجمله مدلهایی که این مشکل مدل پاورلا را برطرف مینمایند به مدل کراس[۴۱]، مدل کاریو-یاسودا[۴۲] و راینر-فیلیپوف[۴۳] میتوان اشاره کرد. شایان ذکر است که با ازدیاد ثابتهای این مدلها رفتار وابستگی تنش به نرخ برش بهتر مدل می شود. در سیالات شبه پلاستیک، لزجت در نرخهای برش کوچک و بسیار زیاد تقریبا خطی است. شیب منحنی تنش در برابر نرخ کرنش در شدتهای برش زیاد، به لزجت در برش بینهایت (h∞) و در شدتهای برش کم به لزجت در برش صفر (h0) موسوم است. در این مواد، نرخ افزایش تنش در برابر شدت برش، مقداری منفی است (لزجت تابعی نزولی از شدت برش است). بهعبارتدیگر چنانچه از مدل پاورلا بهعنوان قانون پایه برای مواد شبه پلاستیک استفاده شود، در این صورت n مقداری کوچکتر از یک خواهد بود.
شکل ۳-۱ منحنیهای تنش برشی در برابر نرخ برش برای سیالات مستقل از زمان
سیالات شبه پلاستیک عموما در بین مواد زیر یافت میشوند: بسیاری از مواد با وزن ملکولی بالا، بسیاری از سوسپانسیونهای دارای غلظت متوسط، محلولهای لاستیک طبیعی و مصنوعی، چسبها، سوسپانسیونهای آهار، استات سلولز، محلولهای مورد استفاده برای ساخت رایون، مایونز، بعضی مرکبهای چاپ و رنگها.
در سیالات دایلاتنت با افزایش شدت برش، لزجت سیال افزایش مییابد و چنانچه از مدل پاورلا بهعنوان قانون پایه برای آن ها استفاده شود، در این صورت n مقداری بزرگتر از یک خواهد بود. در بین مواد زیر رفتار سیال دایلاتنت مشاهدهشده است: برخی سوسپانسیونهای آبی اکسید تیتانیوم، برخی محلولهای پودر ذرت-شکر، برخی محلولهای بوراکس-صمغ عربی، نشاسته، سیلیکات پتاسیم، شن مرطوب ساحل و بعضی رنگها.
۳-۱-۲ مدل قاعده توانی[۴۴]
کاربردیترین شکل معادله مربوط به سیالات غیر نیوتنی، مدل پاورلا یا قاعده توانی است. مدل قاعده توانی یکبعدی حاصل از برش ساده به صورت زیر است.
(۳-۱) |
که در آن txy تنش برشی، K ثابت پایداری، نرخ برش و n اندیس قاعده توانی است. همچنین لزجت مؤثر برای مدل قاعده توانی به شکل زیر تعیین می شود،
(۳-۲) |
این معادلات به دلیل سادگی آن ها، بسیار حائز اهمیت و شناختهشده هستند؛ اما مشکل اصلی مدل قاعده توانی، عدم پیشبینی صحیح مقادیر لزجت صفر و بینهایت است. بر اساس اندازه شاخص توانی، n، سیالات به سه دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
- سیالات کاهنده برش (n<1)
- سیالات نیوتنی (n=1)
- سیالات افزاینده برش (n>1)
۳-۱-۳ مدل کراس[۴۵]
بهمنظور دستیابی به ناحیه نیوتنی مورداحتیاج در نرخهای بالا و پائین، کراس مدل زیر را پیشنهاد کرد.