توجه به نتیجه: به میزانی که مدیریت به نتیجه‌ها یا ره‌آوردها توجه می‌کند، نه به روشها و فرایندهایی که باید برای دستیابی به این نتیجه‌ها به کار برد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

توجه به افراد: به میزانی که مدیریت به کارکنان اجازه می‌دهد که در تصمیم گیری‌ها مشارکت کنند و میزانی که مدیریت درباره اثرات نتیجه‌های تصمیم گیری بر افراد توجه می‌کند.
تشکیل تیم: به میزانی که مدیریت کارها را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که به وسیله تیم (و نه به وسیله افراد) انجام شود.
تحول: به میزانی که افراد دارای روح پرخاشگری، تحول و یا حتی جسارت هستند (و نه افراد ساده اندیش و احتمالاً بی تفاوت)
ثبات یا پایداری: به میزانی که سازمان در فعالیتهای خود به حفظ وضع موجود (و نه به رشد) تأکید و توجه دارد.
هر یک از این ویژگی‌ها بر روی طیفی قرار می‌گیرد که دامنه‌ی آن از بسیار کم تا بسیار زیاد کشیده می‌شود.
دیدگاه اندرو دوبرین
دوبرین ویژگی‌های فرهنگ سازمانی را به شرح ذیل بیان کرده است (مکی: ۱۳۸۵):
ارزش‌ها: پایه و اساس هر سازمانی می‌باشد، فلسفه سازمان از طریق ارزش‌ها تعیین می‌شود و ارزش‌ها راهنمای رفتار فرد در سازمان است.
حکایت: داستان‌های سازمان که دارای معانی اصولی و اساسی هستند.
افسانه ها و اسطوره ها
میزان ثبات
پاداش و میزان تخصیص منابع
تشریفات و آداب و رسوم و سنت‌ها
دیدگاه گرین برگ و بارون
از نظر آنها ویژگی‌های فرهنگ سازمانی به شرح زیر می باشند:
نوآوری: تا چه حدی انتظار می رود کارکنان خلاق باشند و افکار و ایده جدید خلق کنند
ثبات: ارزش قائل شدن برای ثبات و حفظ وضع موجود، قواعد و مقررات ثابت.
توجه و احترام به کارکنان: نرم خویی و سازش با کارکنان ، حمایت، احترام و ارزش قائل شدن برای افراد در سازمان.
توجه به نتایج (اهداف): توجه به اینکه تا چه حد بر اهداف و مقاصد موردنظر سازمان نائل شده‌ایم.
سهل گیری: میزانی که کارکنان در جوی راحت و با تمرکز اعصاب کار می‌کنند نه با نگرانی خاطر.
توجه به جزئیات: توجه به دقت و مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن امور در سازمان به طور دقیق.
تشریک مساعی و همکاری: تاکید بر کار گروهی و تیمی در مقابل کارهای فردی، تأکید بر همیاری و با هم کارکردن
الگوی هفت گانه گردن
گردن نیز هفت عنصر را برای فرهنگ سازمانی مطرح می‌کند که عبارت اند از(واعظی ۱۳۸۸):
سازگاری: کارکنان احساس می‌کنند که سازمان با محدودیت‌های تحمیلی بیرونی بسیاری مواجه است و قوانین، رویه‌ها، سیاست‌ها و خط مشی‌های متعددی وجود دارد. افراد به جای اینکه کارشان را به نحوی که صلاح می‌دانند انجام دهند، به تدریج باید خودشان را با محدودیت‌های پیرامونی تطبیق دهند.
مسئولیت: به کارکنان سازمان به میزانی مسئولیت داده می‌شود که به اهداف سازمانی واحد خود دست یابند. در نتیجه اعضا احساس می‌کنند خودشان می‌توانند تصمیم گیری کنند و مشکلات را حل نمایند، بدون آنکه لازم باشد هر یک از مراحل اجرای کار، قدم به قدم از سوی مسئولان بالاتر کنترل و هماهنگ شود.
استانداردها: سازمان به تولید و ارائه خدمات با عملکرد کیفی بالا و ممتاز تأکید دارد. یعنی درجه و میزانی که فرد احساس می‌کند سازمان در حال تبیین و تعریف اهداف چالشی و رقابت آمیز می‌باشد.
پاداشها: به درجه‌ای که کارکنان احساس می‌کنند در ازای وقت و نیروی کاری که به سازمان اختصاص داده‌اند، مورد قدردانی قرار خواهند گرفت.
شفافیت سازمانی: این نوع احساس در زمانی است که اعضای سازمان فکر می‌کنند که امور به طور روشن مشخص شده است و یا به عبارت دیگر اهداف به روشنی تعریف شده و وظیفه هر فرد در قبال آنها مشخص است.
صمیمیت و حمایت: احساس مبتنی بر اینکه در سازمان کارکنان در موارد حساس از همدیگر حمایت‌های لازم را خواهند نمود. در این صورت کارکنان به یکدیگر اعتماد و اطمینان دارند و اغلب یکدیگر را مورد حمایت قرار می‌دهند.
رهبری: تا چه حد اعضای سازمان به قبول و پذیرش رهبری اعتقاد دارند و به هدایت و سرپرستی افراد شایسته و با صلاحیت تمایل دارند. در این پژوهش مؤلفه‌های خلاقیت و نوآوری، توجه به افراد، تشکیل تیم و تمایل به تغییر به عنوان مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی در نظر گرفته شده است.
موانع فرهنگی، موانع در طول انتقال و به اشتراک‌گذاری دانش در یک سازمان معمولا در نظر گرفته است. برای رسیدن به این اهداف، به طور معمول می‌توان گفت که مدیریت دانش: انجام تغییرات در فرهنگ سازمانی است.
فرهنگ است که توسط نویسندگان به عنوان مواد (جهانی ۱)، ذهنی (جهانی ۲)، تعریف شده به عنوان مجموعه‌ای در حال ظهور قبل از بصورتی عامل گروه به درک محیط خود را (مدل همان انگیزه به عنوان روانی در نظر گرفته زمانی که به یک فرد استفاده شود) طبقه بندی و هدف (جهان ۳)، به عنوان پیکربندی سطح بالا ارزش‌ها و نگرش بیان شده در یک بسته نرم افزاری از مشکلات در حال ظهور، مدل، نظریه‌ها، اکتشافها، برنامه‌ها و سابقه واقع در ظروف مختلف تعریف شده است.
فرهنگ همه جا در مدیریت دانش، به عنوان فرآیندهای کسب و کار و محصولات نهایی آنها دیده می‌شود. با این حال، بسیاری از عوامل دیگر (بوم شناسی اجتماعی، عوامل موقعیتی، نوشته‌های معامله)، برخی از آنها به اشتباه به عنوان فرهنگی طبقه بندی شده، به روابط پیچیده بین فرآیندهای دانش و نتایج آنها ( Luiz Fernando de Barros Campos,2008) .
۲ - ۳۲ صادرات:
وضعیت اقتصادی، سیاسی جهان پس از جنگ جهانی دوم و به ویژه در دو دهه اخیر تحولات چشمگیری را تجربه کرده که مبنای این تحولات، پیشرفت سریع در فناوری (تولید و ارتباطات) است. همگام با این تحولات، سلیقه مصرف کنندگان در سراسر جهان تغییر یافته و چه بسا کالاهایی که در دو دهه پیش در فهرست اقلام عمده صادراتی در جهان بود، امروز سهم زیادی در تجارت جهانی نداشته باشد. با این وجود کشورهایی که توسعه اقتصادی در نیم قرن اخیر را تجربه کرده‌اند، حضور موثر و کارسازی در بازارهای بین‌المللی دارند و توانسته‌اند متناسب با تقاضای جهانی، الگوهای تولید و سرمایه گذاری خود را تدوین و تنظیم نمایند ودر بستر رقابت، به درآمدهای ارزی هنگفتی دست یابند. برای ایران اسلامی که رهایی از اقتصاد وابسته به نفت را در سرلوحه برنامه‌های توسعه خود قرار داده، تلاش برای گسترش صادرات و حضور موثر در بازارهای خارجی، ضرورتی انکار ناپذیر است (Abay,2009). توجه به این نکته ضروری است که مهمترین عامل در بازاریابی کالاهای صادراتی، اقتصادی بودن تولید آنها می‌باشد. لذا آن گروه از تولیدات ملی توان عرضه در بازارهای خارجی را خواهند داشت که از مزیت نسبی برخوردار باشند. به دیگر سخن هزینه تمام شده این گونه کالاها در قیاس با قیمت آنها در بازارهای جهانی کمتر باشد و سود مناسبی برای تولید کننده و صادر کننده به ارمغان آورند (Burton,2010 ). پیروی از الگوی توسعه صادرات و رونق بخشیدن به درآمدهای ارزی حاصل از آن مزایایی از جمله ارزآوری برای اقتصاد ملی، رشد درآمد ارزی و متناسب با آن رشد توان وارداتی و بهره‌گیری از دانش فنی روز جهان، افزایش استاندارد زندگی و رفاه برای مردم، رونق سرمایه گذاری، ایجاد فرصتهای شغلی جدید، ارتقاء کیفیت تولیدات و سرانجام رشد پایدار اقتصادی را به همراه دارد. لذا با تغییر سیاست توسعه اقتصادی از جایگزینی واردات که در دو دهه اخیر در ایران مدنظر بوده و به خدمت گرفتن تمام نهادهای تصمیم گیرنده اجرایی (اعم از دولتی و خصوصی) می‌توان در ابتدا زمینه مساعد برای توسعه صادرات را فراهم ساخت. صادرات عبارتست از ارتباط و کارکردن با بازارهای حرفه ای و حرفه ای های بازار در آن سوی مرزها. صادرات نقطه آغاز ارتباط برقرار کردن با دیگران است. صادرات برای رشد و توسعه اقتصادی کشور است که از فروش تولیدات یا خدمات به کشورهای دیگر برای کسب درآمد ارزی حاصل می‌شود و در برقراری موازنه تجاری و ایجاد تعادل اقتصادی کمک شایانی می نماید (Hart,2006).
اگرچه امروزه تجارت نمی‌تواند به تنهایی به عنوان موتور رشد به حساب آید ولی هنوز هم می‌تواند کمک زیادی به کشورهای درحال توسعه نماید. از طریق تجارت یک کشور در حال توسعه می‌تواند از یک نقطه غبر کارا به نقطه بهینه تولید برسد. به علاوه با وجود تجارت امکان تقسیم کار درجهت تخصصی کردن آن و صرفه های اقتصادی مقیاس فراهم می‌شود (Lachenmaier:2004).
تجارت بر حسب صادرات و واردات تعریف می‌شود و در حالت کلی دو رویکرد بر حسب عوامل تعیین کننده عملکرد صادرات وجود دارد:
الف- بر پایه عوامل اولیه تولید
رویکردی است که مزیت نسبی بنگاه‌ها بر اساس عوامل تولید اولیه تعیین می‌شود. در این حالت مزیت نسبی از طریق وجود انحصار طبیعی، بر پایه فراوانی عوامل اولیه تولید و ثبات فناوری بنا شده است.
ب- بر پایه فناوری
رویکردی است که مزیت نسبی بر پایه کیفیت محصولات بنگاه‌‌ها و خدمات اولیه قرار می‌گیرد. در این رویکرد عملکرد صادرات روی سرمایه‌گذاری بنگاه‌‌ها در بکارگیری فناوری جدید، موجب توسعه محصولات جدید خواهد شد (Ozliclik: 2000).
تجارت خارجی، منبع تامین درآمدهای ارزی برای سرمایه گذاری و جذب فناوری‌های نوین در جهت افزایش توان تولیدی اقتصادی کشور است (ابریشمی: ۱۳۷۵) توجه به صادرات غیرنفتی و اقدامات مؤثر در جهت بهبود آن نیازمند ایجاد محیط رقابتی برای پیشبرد آن است و این امر خود حضور گسترده‌تر در بازارهای جهانی به ویژه عضویت در سازمان تجارت جهانی را ناگزیر می‌سازد. از آنجا که تجارت در اقتصاد پیچیده جهان امروز، تجارتی در شرایط مساوی و در عرصه رقابت کامل نیست و موفقیت در آن بدون تدوین سیاست‌های استراتژیک تجاری توسط مدیران اجرایی تقریباً محال می کند، پیشرفت مداوم و ارتقای تجاری، حضور فعال‌تر درعرصه تجارت جهانی و روبرو شدن با راهکار کشورهای دیگر را می‌طلبد. بنابراین انضباط، قانون مندی و ثبات در روابط اقتصادی بین المللی کشور و به تبع آن سیاست‌ها، برنامه‌ها، مقررات و قوانین، تصمیمات و روابط و فعالیتهای اقتصادی داخل، نخستین و مهمترین فایده عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی است که این خود باعث می‌شود، در میان مدت شرایطی را ایجاد کنیم که با بهره گرفتن از آن استراتژی مشخص‌تری برای صادرات غیرنفتی بویژه در بخش‌هایی که ایران در آن از مزیت نسبی برخوردار است، داشته باشیم. چنانچه آمارهای اقتصادی گمرک ایران بیانگر رشد روز افزون ا ین محصولات به نقاط مختلف آسیا و بخش‌هایی از اروپا بوده است.
تعریف صادرات: صادرات عبارتست از ارتباط و کارکردن با بازارهای حرفه‌ای و حرفه‌ای‌های بازار در آن سوی مرزها. صادرات نقطه آغاز ارتباط برقرار کردن با دیگران است (Young: 2007) . صادرات برای رشد و توسعه اقتصادی کشور است که از فروش تولیدات یا خدمات به کشورهای دیگر برای کسب درآمد ارزی حاصل می‌شود و در برقراری موازنه تجاری و ایجاد تعادل اقتصادی کمک شایانی می کند.
شرایط صادرات:
۱٫کیفیت کالا متناسب با بازار جهانی و انتظارات ملی منطقه‌ائی جهانی
۲٫دومین شرط صادرات، تسلط بر مهارتهای ارتباطی با انسانها و گروه های خارجی است .
۳٫سومین شرط صادرات کار کردن است – کار به مفهوم جهانی یعنی هدف گرا کار کردن .

کندی

مربی گری هنر تسهیل یادگیری، عملکرد و بهسازی است و پیرامون تحقق نتایج بحث می کند. مربی گری به فرد کمک می کند تا موانع را از راه بردارد، آن چه را که می خواهد مشخص سازد، اهداف را براساس مقاصد و ارزش آن ها تنظیم نماید(کندی،۲۰۰۹).

هال^[۴۰] و همکاران

هال و همکاران در سال ۱۹۹۱، مربی گری را یک جریان یادگیری فعال، متمرکز بر هدف و فرد به فرد تعریف کرده اند که به منظور بهبود عملکرد افراد و ارتقای مسیر حرفه ای آن ها استفاده می شود(اسلین ات ال ،۲۰۰۶).

هالبوم

از طریق فرایند مربی گری، افراد یادگیری شان را عمیق تر می سازند، عملکردشان را بهبود می بخشند و کیفیت زندگی کاری شان را ارتقا می دهند. مربی گری یک فرایند و جریان تعاملی است که به افراد و سازمان ها جهت توسعه سریع تر و تولید نتایجی رضایت بخش تر کمک می کند از طریق مربی گری؛ افراد اهداف بهتری را تعیین می کنند، اقدامات بیش تری را بر عهده می گیرند، تصمیمات بهتری را اتخاذ می کنند و به شیوه ای مؤثرتر از نقاط قوت شان بهره می برند (های بورن ،۲۰۰۸).

جوکنگ

مربی گری یک جریان تسهیل است که هدفش آموزش دادن، الهام بخشیدن، توسعه دادن و برانگیختن افراد، گروه ها و سازمان ها جهت خلق بهترین نتایج ممکن در چارچوب مشخص شده می باشد. در رأس جریان مربی گری، مربی قرار دارد. کسی که به عنوان یک تسهیل گر و کاتالیزور عمل می کند و از طیف وسیعی از تکنیک ها، توانایی ها و مهارت ها بهره می گیرد (جورکنج ،۲۰۰۸).

مارشال گلداسمیت^[۴۱]

مربی گری استقرار مجموعه ای از رفتارهاست و به رهبران موفق کمک می کند تا به تغییر رفتار مثبت و پایدار خود، کارکنان و سازمان دست یابند(ام سی که اون، ۲۰۰۸ ).

آنتونی گرانت^[۴۲]

آنتونی گرانت معتقد است که مربی گری یک فرایند سیستماتیک و مبتنی بر همکاری است که نتیجه گرا و متمرکز بر راه حل است که در آن مربی به کارآموز در ارتقا عملکرد، تجربیه زندگی، خودآموزی و رشد شخص کارآموز کمک می کند (سلطانی، ۱۳۸۹، ص۱۷).

وایت مور^[۴۳]

وایت مور مربی گری را بالفعل ساختن استعدادها و توانایی های افراد برای به حداکثر رساندن عملکرد آن ها می داند (جارویس ،۲۰۰۴)

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سامرز^[۴۴]

سامرز بر این باور است که مربی گری اساساً کمک کردن به افراد است تا توانایی های بالقوه شان را از طریق شناسایی موانع و عواملی که باعث عدم حرکت و پیشرفت آن ها می گردد، رشد و توسعه دهند (تییر ،۲۰۰۸).

گریف^[۴۵]

گریف (۲۰۰۷) مربی گری را یک روش تسهیلی قوی و سیستماتیک مسأله مدار معرفی می کند که به حصول اهداف متجانس و تغییر خودآگاهانه و توسعه فرد کمک می کند (اسپنسر ۲۰۱۱)

پارسلو^[۴۶]

مربی گری فرآیندی است که باعث رخ دادن یادگیری و بهسازی می شود و در نتیجه عملکرد بهبود می یابد (رآ، بیورز ۲۰۱۰).

هوزیسکی^[۴۷]

مربی گری به عنوان فرآیندی تعریف شده است که در آن یک فرد از ارتقای عملکرد یادگیری فرد دیگری با کمک سوالات تعاملی و ارائه کمک های لازم پشتیبانی می نماید. مربی فعالیت های کارآموز را مشاهده می کند و در صورت لزوم به شیوه ای مثبت به او کمک نموده و بازخورد می دهد. مربی گری در گروه آموزش های ضمن کار قرار دارد و می تواند توسط یک کارمند ارشد، مدیری دیگر، مربی سازمان یا فرد دیگری که با افراد کار می کند، هدایت شود تا به افراد در تعیین اهداف یادگیری شان کمک کند و آن ها را تشویق نماید تا روش های جدید رفتاری را در راستای تحقق اهدافشان شناسایی نمایند (ماس را ۲۰۱۰ )

والکر^[۴۸]

مکانیزم کاهش نیروی زلزله در یک پل دارای تکیه گاه های جد اکننده می تواند بوسیله یک یا چند مورد از عوامل زیر بوجود آید ]۱۴[:
۱ -افزایش پریود اصلی سازه پل (اثر تغییر پریود در طیف پاسخ) در اثر کاهش سختی جانبی پل که نیروها را کاهش داده، ولی تغییر مکان ها را افزایش می دهد.
۲ -افزایش میرایی که تغییر مکان ها را کاهش داده و ممکن است نیروها را نیز کاهش دهد. افزایش میرایی می تواند در اثر جاری شدن بعضی از اجزاء تکیه گاه مانند هسته سربی و یا بوسیله نیروهای اصطکاکی موجود در سطوح لغزش تکیه گاه ها بوجود آید.
۳ -توزیع و پخش نیروهای زلزله در همه تکیه گاه ها ؛ افزایش انعطاف پذیری جانبی یک پل، منجر به افزایش تغییر مکان افقی روسازه پل تحت بارهای جانبی می شود. بکار بردن تکیه گاه های جداکننده در پل ها، انعطاف پذیری جانبی و پریود ارتعاش پل را در هنگام زلزله افزایش می دهد که این امر با افزایش تغییر مکان های جانبی روسازه پل همراه می باشد.
در شرایط بار سرویس، تغییر مکان روسازه بایستی در حدود مجاز نگه داشته شود. تکیه گاه های جداکننده تحت بار زلزله نیز تغییر مکان روسازه نسبت به زیر سازه را کنترل می کنند. با افزایش میرایی جدا کننده ها می توان از تغییر مکان زیاد جلوگیری نمود.
شتاب اکثر زلزله ها معمولا دارای زمان تناوب غالبی در حدود ۱/۰ تا ۱ ثانیه می باشد و حداکثر شدت آن در محدوده زمان تناوب های ۲/۰ تا ۶/۰ ثانیه است. بنابراین چون امکان تشدید پاسخ سازه هایی که زمان تناوب طبیعی آن ها در محدوده ۱/۰ تا ۱ ثانیه است، در مقابل زلزله وجود دارد، این سازه ها در محدوده های تناوبی فوق آسیب پذیرترند. مهمترین ویژگی جدا کننده های لرزه ای در این است که با انعطاف پذیری زیاد خود، زمان تناوب طبیعی سازه را افزایش می دهند. این پدیده افزایش زمان تناوب سازه موجب می گردد که از عمل تشدید یا از نزدیک شدن به آن اجتناب شود و در نهایت، پاسخ سازه کاهش یابد. اما لایه های عمیق خاک نرم می تواند فرکانس پایین حرکات زلزله را تشدید نماید. منطقه بستر دریاچه قدیمی در مکزیکوسیتی مثالی از این مورد است. در چنین حالاتی، سازه های انعطاف پذیری که میرایی متوسطی داشته باشند، به جای کاهش پاسخ سازه باعث افزایش آن می شوند. در این حالت تمهیدات لازم به منظور افزایش میرایی بعنوان بخشی از سیستم جدا کننده لرزه ای می تواند نقش مهمی در جلوگیری از وقوع رویدادهای غیر قابل پیش بینی داشته باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همانطور که گفته شد، یکی از خصوصیات مهم تکیه گاه های جداکننده در پل ها قابلیت استهلاک انرژی زلزله می باشد. بعنوان مثال در یک تکیه گاه لاستیکی استهلاک انرژی بوسله تغییر شکل پلاستیک هسته سربی انجام می شود و در یک تکیه گاه از نوع اصطکاکی، انرژی توسط کار نیروهای اصطکاکی موجود بین سطوح لغزشی مستهلک می گردد.
در مورد روسازه های واقع بر تکیه گاه های جدا کننده، همه تکیه گاه ها می توانند در تحمل و انتقال نیروهای جانبی شرکت کنند. اصلاح توزیع بار جانبی بین تکیه گاه ها وسیله مقاوم سازی مؤثری است که می تواند با استفاده صحیح از تکیه گاه های جداکننده بدست آید. بعضی از سیستم های جداسازی رفتار صرفا نرم شونده دارند و تقریبا رابطه نیرو- تغییر مکان دو خطی از خود نشان می دهند، مانند تکیه گاه های لاستیکی سربی، تکیه گاه های پاندول اصطکاکی و یا سیستم های دوگانه شامل سطوح لغزش با فنرهای بازگرداننده. برای تحلیل غیر خطی چنین سیستم هایی، با بهره گرفتن از قطعات هیسترزیس (برای هر تکیه گاه یک قطعه) می توان پاسخ تکیه گاه را در همه محدوده های تغییر مکان، با دقت بدست آورد. از نقطه نظر انرژی، المان های هیسترزیس برای چنین تکیه گاه هایی مناسب هستند، زیرا مکانیزم استهلاک انرژی یا مکانیزم ناشی از تسلیم سرب و یا ناشی از اصطکاک کولمب (لغزشی) می باشد و به دقت با استهلاک انرژی حاصل از مدل المان دو خطی مطابقت دارد. لکن بعضی از سیستم های جداکننده مانند لاستیک با میرایی زیاد، رفتار نرم شونده- سخت شونده دارند. برای چنین سیستم هایی، مدل ساده دو خطی رابطه نیرو - تغییر مکان را در محدوده تغییر مکان های زیاد به درستی نشان نمی دهد ]۱۷[.
برای تحلیل سیستم جداگر تحت زلزله های خیلی قوی، مدل بایستی رفتار لاستیک را در کرنش های بزرگ در نظر بگیرد. تکیه گاه های الاستومریک اگر بطور صحیح طراحی و ساخته شوند در کرنش های بزرگ سختی بیشتری از خود نشان می دهند که این پدیده ناشی از کریستالیزه شدن کرنشی در لاستیک می باشد. اگرچه اکثر پروژه های طراحی شده تا امروز فقط با اتکا بر سیستم های جد اکننده نرم شونده بوده است، تمایل به استفاده از زلزله های طرح بزرگتر احتمالاً منجر به بهره گیری از سیستم های نرم شونده - سخت شونده خواهد شد تا عملکرد قابل قبولی در محدوده های گسترده تر شدت های زلزله فراهم شود. یک سیستم صرفا نرم شونده که برای زلزله های خیلی بزرگ، بهینه طراحی شده باشد، تحت زلزله های متوسط معمول، نسبتاً سخت می باشد که باعث افزایش شتاب در سطح روسازه می شود. در مقابل، یک سیستم نرم شونده - سخت شونده را در ترازهای زلزله متوسط، می توان با انعطاف پذیری کافی طراحی کرد، بطوری که نیروهای منتقل شده بوسیله تکیه گاه ها در زلزله های مورد انتظار کاهش اساسی پیدا کند، در حالی که در زلزله های سخت احتمال وقوع تغییر مکان های بزرگتر از حدود مجاز بسیار کم باشد ]۱۷[.
۲-۸- انواع تکیه گاه های جداگر لرزه ای
تاکنون، سیستم های جداگر متنوع و مختلف بسیاری ساخته شده و به ثبت رسیده است و همه ساله نیز بر تعداد انواع آن افزوده می شود. دو نوع اصلی سیستم جداکننده وجود دارد:
تکیه گاه های الاستومریک متشکل از لاستیک طبیعی یا نئوپرن و تکیه گاه های لغزشی با سطح لغزشی حاصل از تفلون و فولاد ضد زنگ و یا سطوح لغزشی دیگر. سیستم هایی نیز ساخته شده اند که ترکیبی از تکیه گاه های الاستومریک و لغزشی می باشند. در ادامه، انواع تکیه گاه های جداکننده معرفی می شود.
۲-۸-۱- سیستم های الاستومریک
تکیه گاه جداکننده الاستومریک که در آن از لاستیک طبیعی یا مصنوعی (نئوپرن) استفاده می شود، بعنوان ابزاری برای کاهش نیروهای زلزله و توزیع بهتر نیروهای جانبی بین تکیه گاه های پل مورد استفاده قرار می گیرد. بطور کلی انعطاف پذیری این تکیه گاه ، سختی جانبی کل پل را کاهش داده و در هنگام زلزله تغییر مکان های جانبی روسازه را افزایش داده و نیروهای اینرسی را کاهش می دهد. این تکیه گاه ها در عین حال که حرکات پل را تحت بار سرویس در یک حد مجاز، نگه می دارند، امکان یک مقدار کنترل شده حرکت روسازه نسبت به زیرسازه را درهنگام زلزله فراهم می کنند. همچنین نیروهای جانبی به نسبت سختی قسمت های مختلف زیر سازه که شامل اثرات نرمی تکیه گاه های جداکننده نیز می باشد، بین هسته تکیه گاه ها توزیع می شود. این سیستم در هر تکیه گاه بین روسازه و زیر سازه اتصال برقرار می کند و خطر فروافتادن شاه تیرها را که اغلب در طی زلزله های گذشته در پل های با تکیه گاه های معمولی اتفاق افتاده است، از بین می برد. بطور کلی این جدا کننده ها را می توان به انوع زیر تقسیم بندی نمود:
۲-۸-۱-۱- تکیه گاه های جداکننده الاستومریک چند لایه مسلح شده توسط ورق های فولادی :
در این تکیه گاه ها که در شکل(۲-۱۵) مشاهده می شود، لاستیک طبیعی یا مصنوعی با ورق های فولادی مسلح می شود، به این صورت که صفحات فولادی و لاستیک یک در میان روی هم قرار می گیرند. کاربرد اولیه این تکیه گاه های الاستومریک در روسازه پل ها برای تحمل تغییر شکل های ناشی از تغییرات درجه حرارت بوده است. این بالشتک ها طوری طراحی می شوند که وزن های بزرگ را تحمل کرده، در حالی که در برابر جابجایی های بزرگ مقاومت اندکی دارند. این تکیه گاه ها را می توان با ابعادی ساخت که ظرفیت باربری و انعطاف پذیری افقی لازم برای جداسازی لرزه ای را تأمین کنند.
شکل(۲-۱۵) تکیه گاه الاستومریک چند لایه لاستیکی با میرایی کم ]۱[
این نوع تکیه گاه ها به انواع زیر تقسیم می شوند ]۶،۱۸[ :
۱- تکیه گاه الاستومریک چند لایه لاستیکی با میرایی کم
۲- تکیه گاه های لاستیکی – سربی
۳- تکیه گاه الاستومریک چند لایه لاستیکی با میرایی زیاد
شکل(۲-۱۶) تکیه گاه لاستیکی- سربی ]۱[
۲-۸-۱-۲- جدا کننده های الاستومریک مسلح شده توسط الیاف
در این نوع جدا کننده ها ، به جای صفحات فولادی از الیاف پلیمری (مانند الیاف کولار) با سختی و مقاومت بالا برای مسلح کردن الاستومر استفاده می شود. این الیاف قابلیت چسبندگی و پیوستگی مناسبی با زمینه الاستومر دارند. همچنین این الیاف دارای وزن کمی می باشد. بنابراین با بکار بردن این روش، معایب استفاده از صفحات فولادی که عبارت از سنگینی آن ها و نیز گران قیمت بودن به علت فرایند پیچیده آماده ساختن، جهت قرار دادن در بین لایه های لاستیکی و حرارت دادن مجموعه آن می باشد، مرتفع می گردد ]۲۰،۱۹[.
۲-۸-۲- سیستم های جد اکننده لغزشی (اصطکاکی)
یکی از رایج ترین و مؤثرترین تکنیک ها در جداسازی لرزه ای، استفاده از تکیه گاه های جداکننده لغزشی است. سیستم های لغزشی تحت انواع بارگذاری زلزله های شدید به خوبی عمل کرده و در کاهش شتاب روسازه پل ها بسیار مؤثرند. مزایای سیستم جداکننده لغزشی در مقایسه با تکیه گاه های لاستیکی عبارتند از:
۱- سیستم با جداگر اصطکاکی در محدوده وسیعی از فرکانس های ورودی مؤثر است.
۲- از آنجا که نیروهای اصطکاکی که در پایه تولید می شوند با جرم سازه متناسب اند و مرکز جرم و مرکز مقاومت نگهدارنده لغزشی برهم منطبق می باشند، در نتیجه اثرات پیچشی ناشی از سازه های نامتقارن خنثی می شود.
در تکیه گاه لغزشی، کم بودن مقدار اصطکاک، انتقال برش را از سطح جداسازی کاهش می دهد. هر قدر ضریب اصطکاک کمتر باشد، برش کمتری انتقال می یابد. همچنین تغییر مکان های بین روسازه و زیرسازه و مقاومت اصطکاکی در سطح لغزش تکیه گاه، انرژی زلزله را مستهلک می کند. گاهی اوقات میراگرهایی نیز مانند پین های فلزی با میرایی هیسترزیس در داخل یک تکیه گاه لغزشی به آن اضافه می شود. برای فراهم نمودن مقاومت کافی در برابر باد و اجتناب از حرکت سازه تحت زلزله های کوچک یا اثرات دیگر، یک مقدار مناسب ضریب اصطکاک لازم است. مشخصه های لغزشی بسیاری از سطوح اصطکاکی به فشار و سرعت نسبی لغزش وابسته بوده و فرایند لغزش ذاتا غیرخطی است. بنابراین تحلیل دینامیکی این سیستم ها باید بصورت غیرخطی انجام پذیرد. در تحلیل های تئوری تکیه گاه های لغزشی معمولا از فرض اصطکاک کولمب استفاده می شود، ولی این فرض نشان دهنده رفتار واقعی سیستم نمی باشد. ماده ای که بیشترین کاربرد را در تکیه گاه لغزشی دارند، پلی تترا فلور اتیلن (تفلون) واقع بر فولاد ضد زنگ می باشد و مشخصه های اصطکاکی این سیستم به دما، سرعت حرکت صفحه میانی، درجه سایش و تمیزی سطح وابسته است. مواد دیگری که برای تکیه گاه لغزشی مورد استفاده قرار می گیرند، صفحات آلیاژ سرب- برنز می باشند که بر روی یک سطح از جنس فولاد ضد زنگ می لغزد.
مشکل استفاده از لغزنده ها در سیستم جداسازی این است که نیروی مقاوم و بازگرداننده مؤثری وجود ندارد. بنابراین تغییر مکان سیستم نسبتاً بزرگ می شود. چون این تغییر مکان می تواند در هر جهت افقی رخ دهد، قطر صفحات تکیه گاه و سیستم تکیه گاه باید خیلی بزرگ باشد، لکن به چند روش می توان نیروهای مقاوم و بازگرداننده را ایجاد نمود. بعنوان مثال می توان از ترکیب سطوح لغزشی و الاستومریک استفاده کرد. بعضی از انوع این نوع تکیه گاه عبارتند از ]۱۷[ :
- سیستم اصطکاک خالص
- میله های غلتان بین پایه و پی (دایروی یا بیضوی)
- سیستم پاندول اصطکاکی
- سیستم اصطکاکی EQS که جزئیات آن در شکل (۲-۱۷) نشان داده شده است.
- سیستم جداگر لغزشی FIP که جزئیات آن در شکل (۲-۱۸) نشان داده شده است.
شکل(۲-۱۷) اجزای تشکیل دهنده یک سیستم اصطکاکی EQS ]17[
شکل(۲-۱۸) سیستم جداگر لغزشی FIP ]17[
۲-۸-۳- سیستم جداکننده ترکیبی الاستومر و لغزنده ها
برای تأمین نیروی بازگرداننده در تکیه گاه های جداکننده لغزشی می توان آن ها را در ترکیب با الاستومر و یا تکیه گاه های الاستومریک بکار برد. ترکیب لغزنده ها و تکیه گاه های الاستومریک توسط آقای کلی به منظور بهره بردن از مزیت های هر دو نوع جداکننده فوق پیشنهاد شد. لغزنده ها پریود سیستم را بالا برده و تکیه گاه لاستیکی با ایجاد نیروهای بازگرداننده، تغییر مکان را کنترل می کنند. این تکیه گاه ها پیچش را نیز کنترل نموده و اگر تغییر مکان از تراز طراحی تجاوز کند، رفتار سخت شونده نشان می دهند. برای ترکیب سیستم های لغزشی و الاستومریک می توان از هر دو نوع تکیه گاه فوق در یک سازه استفاده نمود (یعنی بعضی از تکیه گاه های سازه از نوع الاستومریک مانند لاستیک مسلح طبیعی با میرایی کم و یا زیاد با بعضی از تکیه گاه های سازه از نوع لغزشی مانند المان های تفلون، فولاد ضد زنگ و یا صفحات آلیاژ سرب - برنز واقع بر سطح فولاد ضد زنگ باشد) و یا اینکه هم سطوح لغزشی اصطکاکی و هم الاستومریک را در یک تکیه گاه بکاربرد. چند نوع از سیستم های تکیه گاه جدا کننده ترکیبی عبارتند از ]۱[ :
۱- سیستم TASS
۲- سیستم جد اکننده فنری- اصطکاکی^[۱۸] که جزئیات آن در شکل (۲-۱۹) نشان داده شده است.
۳- سیستمEDF^[19]
در شکل (۲-۲۰) شماتیک یک پل جداسازی شده نشان داده شده است و محل قرارگیری جداساز نیز که زیر عرشه و روی تیر ستون می باشد، در آن قابل مشاهده است.
شکل(۲-۱۹) سیستم جد اکننده فنری – اصطکاکی ]۱[
شکل(۲-۲۰) شماتیک یک پل جداسازی شده با عرشه پیوسته ]۱[
۲-۹- مطالعات تحلیلی صورت گرفته جداسازی لرزه ای پل ها
۲-۹-۱- مقدمه
در این بخش، کارهای انجام شده در زمینه جداسازی لرزه ای در پل ها به تفکیک مطالعات تحلیلی و به ترتیب زمانی، ارائه می شود. شایان ذکر است که هنوز در ایران از جداگرهای لرزه ای به طور گسترده استفاده نشده است و اکثر موارد موجود در پل ها نئوپرن های انبساط حرارتی هستند و لذا در این تحقیق بیشتر مطالعات تحلیلی وآزمایشگاهی سیستم جداسازی لرزه ای در کشورهای خارجی مورد توجه قرار گرفته است.
۲-۹-۲- مطالعات تحلیلی و پارامتریک
دراین قسمت،کارهای تحلیلی و عددی کاربرد جداسازی لرزه ای مرور می شود. قبارا^[۲۰] (۱۹۸۸) پاسخ لرزه ای پل های بزرگراهی یک و دو دهانه با بالشتک های لاستیکی- سربی که به صورت فنر دو خطی مدل شده اند، بررسی کرده است. تأثیر پارامترهای مهم مثل سختی عایق لرزه ای، سختی پایه و خروج از مرکزیت پایه بر کارآیی عایق لرزه ای مورد بررسی قرار گرفته است ]۲۱[.

اختیاری

۶

۲/۷۹۸۷

۲/۴۹۹

اجباری

۷

۴/۸۴۸۶

۲/۴۹۹

اختیاری

۸

۶/۸۹۸۵

۲/۴۹۹

اختیاری

۹

۸/۹۴۸۴

۲/۴۹۹

اختیاری

۱۰

۰/۹۹۸۴

۲/۴۹۹

اختیاری

HBC
HBC در دو باند فرکانسی مرکزی ۱۶ مگا هرتز و ۲۷ مگاهرتز کار می­ کند پهنای باند هر دو ۴ مگا هرتز است. هر باند برای آمریکا، ژاپن و کره معتبر است و باندی که در ۲۷ مگا هرتز کار می­ کند فقط برای اروپا معتبر است. شکل (۱۵) ساختار PPDU لایه فیزیکی HBC را توصیف می­ کند. این ساختار متشکل از مقدمه، SFD،PHR، و PSDU است. وظیفه مولفه­های بیان شده در بخش­های قبلی (NB و UWB) توضیح داده شده است. نرخ داده­ای که HBC می ­تواند فراهم کند از ۱۶۴ کیلو بیت بر ثانیه تا ۱/۳۱۲۵ مگا بیت بر ثانیه است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل(۱۵) : ساختار PPDU در HBC ]6[
زیر لایه کنترل دسترسی رسانه(MAC)
در این بخش سعی می­ شود پروتکل MAC استاندارد ۸۰۲٫۱۵٫۶ ارائه شود. این استاندارد حالت­های مختلف دسترسی، فازها و مکانیسم­های دسترسی به رسانه را مشخص می­ کند.
در WBAN کانال به صورت سوپر فریم­هایی از هم جدا می­ شود. طول هر سوپر فریم توسط بیکن هایی که به صورت دوره­ای ارسال می­ شود مشخص می­ شود. این سوپر فریم­ها دارای طول مساوی می­باشند. استاندارد ۸۰۲٫۱۵٫۶ در یکی از حالت­های زیر کار می­ کند.
۱٫۲٫۶٫ Beacon mod with super frame
در این حالت، بیکن^[۶۰]­ها توسط هاب در هر سوپر فریم به جز سوپر فریم­های غیر فعال انتقال داده می­ شود. شکل (۹) ساختار سوپر فریم۸۰۲٫۱۵٫۶ را نشان می­دهد که به قسمت­ های بیکن، فاز دسترسی انحصاری ۱ (RAP1)، فاز نوع۱/۲، EAP2، RAP2، فاز دسترسی رقابتی (CAP)^[61] تقسیم می­ شود. در دوره­ های EAP^[62]، RAP^[63] و CAP گره­ها برای تخصیص منابع با بهره گرفتن از رویه­های دسترسی CSMA/CA یا الوهای برهه­ای با یکدیگر رقابت می­ کنند. EAP1 و EAP2 برای ترافیک­های با اولویت بالا مثل گزارش رخداد اورژانسی استفاده می­شوند. در حالی که RAP1، RAP2 و CAP فقط برای ترافیک معمولی استفاده می­شوند. فاز نوع۱/۲ برای تخصیص فواصل بالاسو، پایین سو استفاده می­ شود. در این فاز از روش سرکشی برای تخصیص منابع استفاده می­ شود. با توجه به کاربرد مورد نظر هماهنگ کننده می ­تواند هر یک از این فازها را با تخصیص زمان صفر برای آنها غیر فعال کند.
۲٫۲٫۶٫ non-Beacon mode with super fram
در این حالت تمام طول سوپر فریم توسط فاز نوع ۱ یا ۲ پوشش داده می­ شود. ولی همزمان توسط هر دوی آنها پوشش داده نمی­ شود.
چالش­هایWBAN
توسعه WBAN چالش­های تحقیقاتی همچون نیاز به طراحی بهتر حسگرها، مجتمع شدن با سیستم­های درمانی، امنیت و قابلیت اطمینان اطلاعات، کیفیت سرویس و مصرف انرژی به طور موثر را به وجود آورده است. در ادامه این چالش­ها با جزئیات بیشتری بررسی می­ شود.

استفاده از گیاهان دارویی در قالب طب سنتی برای درمان بیماری­ها و مصارف دیگر در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی از دیر باز مورد توجه بوده است، ولی در چند ساله اخیر با گرایش مردم به استفاده از داروهایی با منشأ گیاهی به دلیل عوارض جانبی و سوء داروهای شیمیایی توجه جهانیان به این بحث بیشتر شده است. از سوی دیگر، تأکید سازمان بهداشت جهانی (WHO) در جایگزینی تدریجی مواد طبیعی به جای مواد شیمیایی موجب شده تا کشورهای مختلف جهان نسبت به سرمایه گذاری، برنامه ریزی کشت و تولید انبوه گیاهان دارویی در سطوح صنعتی و استفاده از آن در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی اقدام کنند ]۱۴[.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱-۱- مزایای استفاده از گیاهان دارویی
استفاده از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی همانند استفاده از داروهای شیمیایی دارای مزایا و معایبی می باشد. از مهم­ترین مزایای داروهای گیاهی ارزش اقتصادی و کمی هزینه دستیابی به آن­ها است. از مزایای دیگر داروهای گیاهی اثرات زیست محیطی و اکولوژیکی کاربرد آن­ها است، که می­توان آن را نوعی تعامل و دوستی بین انسان با محیط زیست دانست. همچنین استفاده از داروهای گیاهی اثرات تخریبی کمتری بر منابع طبیعی نظیر خاک، آب، هوا و انرژی دارد. علاوه بر این می تواند موجب ایجاد باغ ها و مزارع تولید و پرورش گیاهان دارویی شود و به دنبال آن اثرات مثبتی بر افزایش تنوع زیستی در محیط زیست و کاهش آلودگی های زیست محیطی خواهد داشت. البته بایستی به این نکته توجه نمود که برداشت افراطی گیاهان دارویی از منابع طبیعی منجر به انقراض و نابودی گونه­ های نادر و ارزشمند می­ شود. برتری دیگر داروهای گیاهی کاهش عوارض ناشی از داروهای شیمیایی و جلوگیری از مقاومت نسبی عوامل بیماری­زا است. اغلب عوامل بیماری­زا در برابر مصرف مداوم داروهای شیمیایی جهش ژنتیکی یافته و در برابر داروها از خود مقاومت نسبی نشان می­ دهند و از اثر بخشی آن­ها کاسته می­ شود ]۱۵[.
۲-۱-۲- معایب استفاده از گیاهان دارویی
یکی از معایب استفاده از داروهای گیاهی محدودیت دسترسی به برخی گونه­ های گیاهی در همه فصول سال است و در صورت نگهداری ممکن است با فساد و کاهش اثرات مفید آن همراه باشد. از دیگر معایب این دسته داروها این است که زمان درمان با داروهای گیاهی بسیار طولانی بوده و در حال حاضر تیمار با این منابع دارویی جهت کنترل بیماری­های اپیدمیک مؤثر نمی باشد ]۱۵[.
۲-۱-۳- اسانس ­های گیاهی
اثر گیاهان معطر و ادویه­ها در نگهداری و پیشگیری از فساد مواد غذایی از دوران باستان برای انسان به خوبی شناخته شده بود به طوری که برای بهبود عطر و طعم غذاها و حفظ و نگهداری آن­ها به مدت طولانی از مقادیر زیاد ادویه همراه با نمک استفاده می­شده­ است. تا قبل از قرن ۱۹ میلادی استفاده از منابع طبیعی و عمدتاً گیاهان از راه­های اصلی درمان بیماری بوده ­است. ادویه ها، گیاهان دارویی و اسانس ­ها و عصاره­های آن­ها درجات متنوعی از فعالیت زیستی را دارا می­باشد. از میان ۷۰ ادویه­ای که رسماً به عنوان افزودنی­های غذایی شناخته شده ­اند، فعالیت ضد­ میکروبی تعداد زیادی از آن­ها به اثبات رسیده است و معمولاً غلظت ترکیبات ضد­میکروبی ادویه­های مورد استفاده به حدی است که تاثیری روی ویژگی­های حسی مواد غذایی نمی­گذارد ]۶۷[.
۲-۱-۳-۱- مکانیسم عمل اسانس ­ها در جلوگیری از رشد میکروارگانیسم­ها
اگر چه مطالعات زیادی بر خصوصیات ضد ­میکروبی اسانس ­ها و ترکیباتشان انجام شده­است اما جزئیات مکانیسم عمل آن­ها به طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته­است.ساختمان شیمیایی هر یک از ترکیبات اسانس ­ها بر نحوه عمل و فعالیت ضد میکروبی آن­ها تاثیر می­گذارد.از زمانی که مشخص شد ترپن­های موجود در اسانس ­های گیاهی عوامل ضدمیکروبی اولیه هستند، مکانیسم عملی مشابه به این ترکیبات به آن­ها نسبت داده شد. بسیاری از ترپن­های بسیار فعال مانند اوژنول، تیمول، کارواکرول و… بطور طبیعی ساختمان فنلی دارند، بنابراین معقول به نظر می­رسد که نحوه فعالیت آن­ها مرتبط با ساختمان فنلی شان باشد. اهمیت حضور گروه ­های هیدروکسیل در ترکیبات فنلی به اثبات رسیده است.به­ طور کلی میزان بازدارندگی اسانس ­ها را می­توان به حضور یک حلقه آروماتیک متصل به یک گروه قطبی نسبت داد.وجود گروه هیدروکسی فعال باعث شده­است که این ماده بتواند به آسانی با جایگاه­های فعال آنزیم­ها، باندهای هیدروژنی تشکیل دهد ]۶۸، ۶۹، ۷۰ و ۷۱[.
به طور کلی روش عمل اسانس به غلظت آن وابسته است. غلظت­های پایین از فعالیت آنزیم­ های مربوط به تولید انرژی ممانعت می­ کند در حالی که مقادیر بالای اسانس موجب رسوب پروتئین­ها می­گردد.با این وجود نامشخص است که آیا تخریب دیواره سلولی مربوط به مقدار ترکیبات ضد­میکروبی است که سلول در معرض آن­ها قرار می­گیرد و یا تاثیر اسانس ­ها در ابتدا موجب یک تخریب کوچک می­گردد و سپس تخریب دیواره سلولی ایجادمی­شود ]۷۱[.
یکی از خواص مهم اسانس ­ها و ترکیبات آن­ها خاصیت آبگریزی می­باشد که آن­ها را قادر می­سازد دیواره سلولی باکتری­ ها یا دیواره میتوکندری­ها را تجزیه کنند و باعث تخریب سلولی و نفوذ­پذیری بیشتر سلول­ها شود.مهاجرت یون­ها و دیگر محتویات سلولی نیز می ­تواند اتفاق بیفتد و کم شدن زیاد محتویات سلول باکتری و یا خروج مواد حساس و یون­ها منجر به مرگ باکتری خواهد شد ]۶۸[.
معمولاً اسانس ­هایی که قوی­ترین خاصیت ضد­باکتریایی را در برابر میکروارگانیسم­های عامل مسمومیت غذایی دارند شامل درصد زیادی از ترکیبات­فنلی هستند. لذا به نظر می­رسد که مکانیسم عمل آن­ها مشابه دیگر ترکیبات فنلی باشد. این ترکیبات معمولاً موجب اختلال در غشاء سیتوپلاسمی، شکستن و از هم گسیختن نیروی حرکتی پروتون، جریان الکترونی و انتقال فعال و منعقد شدن محتویات سلول می­ شود ]۶۸ و ۶۹[.
اجزاء اسانس ­ها همچنین روی پروتئین­های موجود در غشاء سیتوپلاسمی اثر می­گذارند.آنزیم­ها از قبیل آتپاز^[۲]در غشای سیتوپلاسمی جای گرفته­اند و به وسیله مولکول­های چربی در مرز غشاء وارد شده اند. دو طریق پیشنهاد شده است که به وسیله آن هیدرو­کربن­های حلقوی می­توانند عمل کنند. در ابتدا مولکول­های هیدروکربن چربی دوست می­توانند در یک لایه درون چربی تجمع پیدا کنند و واکنش چربی – پروتئین را از شکل طبیعی خارج کنند پس واکنش مستقیم ترکیبات چربی دوست با قسمت­ های آب گریز پروتئین ها ممکن می­گرد. برای مثال مشخص شده است که نعناع و ترکیبات آن فعالیت آنزیم دکربوکسیلاز را در باکتری Enterobacter aerogenes مختل می­نماید که مکانیسم عمل این ترکیب اتصال به پروتئین­های موجود در جایگاه فعال آنزیم می­باشد ]۶۸[.
اسانس ­ها­ی گیاهان یکی از بزرگ ترین و مهم ترین ترکیبات بیوشیمی ثانویه در گیاهان دارویی، ادویه ای به ویژه معطر می­باشند. از مهم ترین اهداف اکولوژیکی تولید این ترکیبات ثانویه در برخی گیاهان می­توان به دفع آفات افزایش تحمل نسبی به برخی شرایط نامساعد محیطی و جذب حشرات گرده افشان اشاره نمود ]۱۵[.
اسانس ­ها^[۳] موسوم به ترپن ها هستند و یا منشأ ترپنی دارند. معمولاً بو و مزه تندی دارند و وزن مخصوص آن ها غالبأ از آب کم تر است. اسانس ­ها در سلو‌ل­ها و کرک­های ترشحی منفرد یا مجتمع، غده های ترشحی، مجاری ترشحی و در قسمت­ های سطحی و درونی اندام­های مختلف گیاهان وجود دارند ]۲[.
۲-۱-۴- زیره سبز
زیره سبز با نام علمى L. Cuminum cyminum گیاهی است از خانواده apiaceae، معطر، بدون کرک (جز میوه)، ساقه علفی با انشعابات دو تایى و گاهى سه تایى، ساقه گیاه شیاردار بوده و داراى بافت کلانشیم محیطی است. گیاهی کوچک، علفی به ارتفاع ۱۵ تا ۵۰ سانتی متر و دارای ریشه دراز باریک به رنگ سفید و ساقه ای راست و منشعب به تقسیمات دو تایی است منشأ اولیه آن ناحیه علیای مصر و سواحل نیل بوده است ولی امروزه به حالت نیمه وحشی در منطقه وسیعی از مدیترانه ، عربستان ، ایران، و نواحی مختلف می روید و یا در این نواحی پرورش می یابد. برگهای آن متناوب، شفاف، بی کرک، منقسم به بریدگیهای بسیار نازک و ظریف ولی دراز و نخی شکل است. گلهائی کوچک ، سفید یا صورتی رنگ و مجتمع به صورت چتر مرکب دارد. میوه آن بیضوی کشیده، باریک در دو انتها، بسیار معطر ، به طول ۶ میلی متر، به قطر ۱/۵ میلی متر و پوشیده از تارهای خشن است. بعضی از واریته های این گیاه میوه های عاری از تار دارند. رنگ میوه بر حسب واریته های مختلف گیاه ممکن است زرد تیره یا خرمائی مایل به سبز و یا خاکستری باشد (گل آذین از نوع چتر مرکب می باشد و هر چتر مرکب به سه تا شش چترک ختم می شود. و هر چترک دارای سه تا چهار گل می باشد. براکته های گشیده و خطی در زیر چتر مرکب به صورت حلقه ای مجتمع شده و گریبان نامیده می شود. براکته های قاعده هر گل نیز در قاعده چترک ها به صورت حلقوی وجود داشته و گریبانک نامیده می شود. میوه دوکی شکل بوده و در دو سر باریک می باشد و از نوع دو فندقه شیزوکارپ است که شامل دو مریکارپ میباشد . جنین دانه کوچک بوده و در البومین محصور است و به شدت به جدار مریکارپ فشرده است ]۹۲[.

شکل ۲- ۱: گیاه زیره سبز ]۱۰[.
گیاه زیره سبز با نام علمی کومینوم یک گیاه آروماتیک (Cuminum cyminum) سیمینوم است که عضو خانواده آپیاسه می باشد و برای طعم بخشی به غذاها، در تهیه عطرها و برای موارد پزشکی استفاده می شود. از زیره سبز در طب سنتی در چندین مورد استفاده شده است. نشان داده شده که در درمان بیماری های دستگاه گوارش، به ع نوان ضد نفخ و تسهیل کننده هضم غذا عمل می نماید و همچنین از زیره سبز در بیماری های ریوی برای درمان سرفه استفاده شده است ]۸۳[.
این گیاه، بومی خاورمیانه به ویژه جنوب شرقی ایران است. از ترکیبات مهم و عمده آن می توان به سابینن، فلاونوئیدها، پلی ساکاریدها، کومارین، کومین آلدئید، پینن و ترپینن اشاره نمود ]۸۴[. زیره سبز گیاهی کوچک و علفی از خانواده آپیاسه می باشد ]۲۰[ و میوه آن بسیار معطر است. مصرف زیره سبز به عنوان چاشنی در ایران و بسیاری از کشورها مرسوم می باشد، در آلمان با نان و در هلند با پنیر مخلوط می شود ]۲۱[. گزارش هایی از فعالیت ضد باکتریایی و ضد قارچی آن در علم پزشکی وجود دارد ]۹۱[. سالیان درازی است که در طب سنتی و تجربی به عنوان گیاه دارویی، به ویژه برای رفع نفخ و دل درد استفاده می شود. اسانس زیره سبز جز بسیاری از فرآورده های دارویی گیاهی ضد نفخ موجود در بازار دارویی دنیا می باشد.
زیره دارای تانن ، روغن زرین و اسانس است . اسانس زیره را از تقطیر میوه له شده تحت اثر بخار آب بدست می آورند . این اسانس مایعی است بی رنگ که در اثر ماندن ابتدا به رنگ زرد و سپس قهو ه ای رنگ می شود . بوی زیره مربوط به آلدئیدی بنام کومینول است . مقدار کومینول در زیره بسته به محل کشت آن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است . ضد تشنج است. برای برطرف کردن بیماری صرع مفید است. فعالیت ضد میکروبی اسانس زیره سبز بر روی پاتوژنهای غذا زاد از جمله لیستریا مونوسیتوژنز و اشرشیاکلی به خوبی نشان داده شده است ]۹۳[.
زیره گیاهی است علفی، آروماتیک و معطر از تیره چتریان، بوته­ای، پایا و چند ساله، که به طور عمده به صورت مستقیم بعنوان غذا و یا در چاشنی، نوشابه­های الکلی، عطرسازی و مواد آرایشی استفاده می­ شود. دانه­ها، برگ­ها و گل گیاه دارای اسانس و خاصیت دارویی می­باشد. عامل اصلی و خاصیت دارویی در زیره اسانس یا روغن فرار محسوب می­ شود که شامل اتر­های فنلی می­باشد. ترکیبات تشکیل دهنده زیره عبارتند از: پروتئین، کربوهیدرات، ترکیبات فیبری، کلسیم، ترکیبات فسفر، آهن، ویتامین­ها و اسانس ( ۵/۲ تا ۴ درصد). ماده­ اصلی اسانس زیره سبز، آلدئید کومینیک یا کومینول می­باشد. به علاوه دارای مواد فلاندرون، کارون و الکل کومینیک است ]۱ [.
امروزه اسانس زیره سبز به عنوان یک آنتی باکتریال طبیعی موضوع بررسی­های متعدد است. اصلی ترین و عمده ترین ترکیب موجود در اسانس زیره سبز، آلدئیدی بنام کومینال یا کومین آلدئید می­باشد که حداکثر تا ۶۳ درصد از کل میزان اسانس را تشکیل می­دهد ]۲۲[.
بررسی فعالیت ضد میکروبی اسانس زیره سبز روی چهار نوع باکتری گرم مثبت، سه نوع باکتری گرم منفی، یک نوع باکتری اسید دوست و یک نوع مخمر نشان داد که هر دو نوع باکتری تحت تاثیر اسانس زیره سبز قرار گرفتند، اما حساسیت باکتر­های گرم مثبت بیشتر بود که ممکن است به خاطر وجود غشای خارجی در ساختمان دیواره سلولی­شان باشد ]۹۰[.
در مورد اثر ضد میکروبی اسانس گیاه زیره سبز گزارش هایی صورت گرفته است. طی مطالعه ای اثر عصاره های آبی و متانلی زیره سبز بر روی هلیکوباکتر پیلوری مورد ارزیابی قرار گرفت که نشان داده شد این ترکیب رشد هلیکوباکتر را در شرایط آزمایشگاهی مهار می کند]۸۵[. مطالعه ای دیگر نشان داد که اسانس زیره اثر ضد میکروبی قابل قبولی را نسبت به سویه های اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس اورئوس نشان داده است ]۸۶[. لاکوبلیس و همکاران نشان دادند، حضور میزان بالای کومین آلدهید ( ۱/۱۶ درصد) در اسانس زیره سبز میتواند دارای فعالیت ضد باکتریایی در مقابل برخی از باکتری های گرم منفی و مثبت باشد ]۸۷[. در پژوهشی دیگر، اثر ضد میکروبی زیره سبز بر علیه باکتری های اشریشیا کلی و سالمونلا تیفی موریوم بررسی و اثبات شده است ]۸۸[. رنجبریان و همکاران طی مطالعه ای اثر ضد باکتریایی چهار عصاره گیاهی از جمله زیره را بر هلیکوباکتر پیلوری به روش انتشار از دیسک بررسی کردند و نشان دادند عصاره زیره رشد این باکتری را مهار می کند ]۸۹[.
دانشمندی و همکارانش در سال ۱۳۸۹، در پژوهشی اثرات متقابل دارویی و فعالیت ضد باکتریایی اسانس زیره سبز را مورد مطالعه قرار دادند. در این مطالعه فعالیت ضد باکتریایی اسانس زیره سبز را بر ضد سویه های شیگلا فلکسنری، سودوموناس آئروژینوزا، انتر وکوکوس فکالیس، باسیلوس سرئوس، سالمونلا تیفی موریوم، باسیلوس سوبتیلیس، استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیا کلی را ارزیابی کردند. نتایج نشان دهنده فعالیت ضد باکتریایی خوب این اسانس بر ضد سویه های مورد آزمایش بود . بر اساس تست انتشار از دیسک در آگار بزرگ ترین هاله عدم رشد مربوط به باسیلوس سرئوس با قطر۴۴ میلی متر و بعد از آن بیشترین قطر هاله عدم رشد به ترتیب مربوط به باسیلوس سوبتیلیس، استافیلوکوکوس اورئوس، شیگلا فلکسنری و اشریشیا کلی بود و برای انتروکوکوس فکالیس، سودوموناس آئروژینوزا و سالمونلا تیفی موریوم کمترین قطر هاله عدم رشد مشاهده گردید بررسی نتایج MBC و MIC نشان داد که اسانس زیره سبز بیشترین اثر مهار کنندگی و کشندگی را بر روی اشریشیا کلی دارد ]۸[.
صبوری راد و همکارانش در سال ۱۳۹۰، اثرات آنتی باکتریال اسانس زیره سبز بر سه نوع باکتری گرم منفی را بررسی کردند. نتایج نشان داد با افزایش غلظت اسانس، قطرهاله عدم رشد افزایش یافته، به طورى که در غلظت ۲۰۰۰ میکرولیتر بالاترین قدرت مهار رشد با قطرهاله ۱۷ میلى متر در E.coli مشاهده شد. بر اساس قطرهاله عدم رشد اندازه گیرى شده، حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد در دو باکترى K. pneumonia و P.aeruginosa غلظت ۱۲۵ میکرولیتر تعیین گردید. در حالى که حداقل غلظت ممانعت کننده رشد در E.coli غلظت ۲۵۰ میکرولیتر بود. همچنین بر اساس نتایج، بزرگترین قطرهاله عدم رشد، مربوط به تیمار شاهد بر روى باکترى K. pneumonia بوده است ]۲۳[.
بنیادیان و کریم در سال ۱۳۸۱، در پژوهشی تاثیر روغن­های فرار برخی گیاهان ( پونه، نعناع، ترخان، زیره و آویشن) بر روی باکتری­ های E.coli و S.aureus در محیط کشت مایع را بررسی کردند. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش حداقل غلظت ممانعت کننده بر روی باکتری­ های E.coli و S.aureus برای اسانس زیره به ترتیب ۴/۰ و ۱/۰ درصد وحداقل غلظت کشنده باکتری­ های E.coli و S.aureus برای اسانس زیره به ترتیب ۵/۰ ۲/۰ درصد است. روغن­های فرار این اسانس بر روی باکتر­های گرم مثبت تاثیر بیشتری نسبت به باکتری­ های گرم منفی دارا می­باشند ]۶[.
۲-۲- ژلاتین
نام ژلاتین که از حدود سال­های۱۷۰۰ میلادی متداول شده از ریشه لاتین ژلاتوس به معنی سفت یا یخ­زده مشتق شده است هرچندکه اصطلاح ژلاتین گاهی اوقات برای سایر ترکیبات تولیدکننده ژل نیز مورد استفاده قرار می­گیرد اما بهتر است فقط برای مواد پروتئینی مشتق شده از کلاژن به کار برود ]۳۲[.
ژلاتین یک ماده پروتئینی کلوئیدی و قدیمی­ترین ماکرومولکولی است که از هیدرولیز کلاژن موجود در پوست، استخوان و بافت پیوندی حیوانات از جمله دام، طیور و آبزیان بدست می ­آید. کلاژن بخش اصلی بافت پیوندی است که قسمت اعظم پروتئین­های پوست، رگ­ها، بافت­های پیوندی و پروتئین­های استخوان و غضروف را تشکیل می­دهد. این مواد در آب جوش و بخار آب گرم حل شده و تولید ژلاتین می­نمایند ]۵۱[.
از میان لایه های خوراکی بر مبنای پروتئین، لایه ژلاتین به خاطر فرآورده های خوراکی و دارویی مانند اجزای روکش کپسول، گوشت و سوسیس مورد توجه قرار گرفته است. زیرا ژلاتین در میان هیدروکلوئیدها از لحاظ تشکیل ژل­های برگشت پذیر حرارتی با نقطه ذوب نزدیک به دمای بدن منحصر به فرد است. خواص لایه ژلاتین به چندین عامل بستگی دارد، مانند منبع ژلاتین و فرایند لایه سازی ژلاتین. منابع ژلاتین غیر گاوی به ویژه گونه های دریایی، در پاسخ به بحران آنسفالوپاتی اسفنج مانند گاوی (BSE) به تازگی توجه زیادی به خود جلب کرده اند ]۴۹[.
ژلاتین بیوپلیمر مهمی است که در صنایع غذایی، دارو و عکس برداری کاربرد زیادی دارد. اکثر ژلاتین­ها از استخوان و پوست پستانداران ( به ویژه گوشت گاو و گوشت خوک ) بدست می­آیند ]۶۳[. ژلاتین یک پروتئین با دامنه گسترده‌ای از خواص کارکردی و کاربردها، مانند قابلیت تشکیل فیلم است، که به وسیله تجزیه آبی کلاژن بدست می‌آید. خواص و قابلیت تشکیل فیلم ژلاتین‌ها ارتباط مستقیمی با وزن مولکولی دارد، به عبارت دیگر، هر چه میانگین وزن مولکولی بیشتر باشد، کیفیت ژلاتین بهتر خواهد بود. توزیع وزن مولکولی عمدتاً به میزان اتصال عرضی کلاژن و رویه استخراج بستگی دارد. البته، خواص فیزیکی ژلاتین‌ها علاوه بر توزیع وزن مولکولی به ترکیب اسید آمینه نیز بستگی دارد. ژلاتین‌های پستاندارن معمولاً خواص فیزیکی بهتری نسبت به ژلاتین‌های اکثر ماهی‌ها دارند. که این امر عمدتاً با مقدار بیشتر اسید آمینه آن­ها بستگی دارد. که باعث ایجا پیکربندی مارپیچ سه‌گانه در دمای پایین می‌شود. در بسیاری از تحقیقات به خواص فیزیکی و شیمیایی فیلم‌های ژلاتینی پستانداران پرداخته شده است ]۵۳[.
کیفیت یک ژلاتین خوراکی تا حد زیادی به خواص رئولوژیکی^[۴] آن (بیش از همه استحکام ژل و گرانروی آن) بستگی دارد، اما این امر، همچنین تابعی از سایر ویژگی‌های آن مانند شفافیت، عدم وجود رنگ و طعم و نیز حل‌پذیری آسان می‌باشد. به دلیل همین خواص، ژلاتین یکی از اولین موادی است که به عنوان ماتریس ترکیب‌های بیواکتیو مورد استفاده قرار گرفته است، که البته این بیوپلیمر (زیست بسپار) همچنان مود توجه است، که دلیل این امر فراوانی، قیمت نسبتاً پایین و خواص کارکردی بسیار عالی است. اخیراً نیز علاقه روز افزونی در رابطه با ظرفیت و کاربرد پذیری آن به عنوان ماده بسته‌بندی غذا به وجود آمده است ]۵۴[.
۲-۲-۱- ویژگی­های ژلاتین
ژلاتین معمولا بصورت پودر یا گرانول تولید می­ شود، رنگ آن زرد متمایل به قهوه­ای و تقریبا بی بو و بدون مزه می­باشد که از نظر فیزیکی تقریبا شفاف و شکننده می­باشد. ژلاتین در آب گرم، گلیسرول و اسید استیک محلول و در حلال­های ارگانیک غیر محلول می­باشد. ژلاتین در دمای حدود ۳۰ تا ۳۵ درجه حدود ۵ تا ۱۰ برابر وزن خود آب جذب می­ کند و به یک ژل آبکی تبدیل می­ شود. نقطه ژله­ای شدن ژلاتینی که از ماهی گرفته می­ شود پائین­تر از نقطه ژله­ای شدن ژلاتین تهیه شده از گاو و خوک می­باشد. ژلاتین یک ماده آمفوتریک است بدین معنا که نه اسیدی است و نه قلیایی ]۳۰[.
نقطه­ی ایزوالکتریک ژلاتین به نوع فرایند تولید آن بستگی دارد. ژلاتین تولیدی با روش اسیدی دارای نقطه­ی ایزوالکتریک بین ۹-۵/۶ است وژلاتین تهیه شده با روش قلیایی دارای نقطه­ی ایزوالکتریک در حدود ۵-۸/۴ می­باشد ]۴۱[.
ژلاتین با آب تشکیل ژلی می­دهد که تحت تأثیر حرارت، برگشت­پذیر می­باشد. ژلاتین در آب سرد خیلی کم حل می­ شود ولی حلالیت آن در آب جوش خیلی زیاد است و محلول به­دست آمده مایعی است که پس از سرد شدن، ژل شفافی می­دهد که درجه شفافیت آن با غلظت ژلاتین نسبت عکس دارد ]۳۰[.
۲-۲-۲- ساختار ژلاتین
اسید آمینه­ی کوچک گلایسین و اسید آمینه­های حلقوی پرولین و هیدروکسی پرولین مهم­ترین اسید آمینه­های آن را تشکیل می­ دهند ]۳۶[.
شکل ۲- ۲: ساختمان ژلاتین ]۱۹[.
ترکیبات اصلی ژلاتین شامل ۹۰-۸۴ درصد، پروتئین ۲-۱ درصد ، نمک­های معدنی و ۱۵-۸ درصد، آب می­باشد. ساختار فنری آمینواسیدهای ژلاتین با پیوندهای پپتیدی به هم متصل شده ­اند. اکثر آمینواسیدهای مورد نیاز سلول­های بدن در ژلاتین موجود است. و تنها آمینو اسیدهای حاوی سولفور در ژلاتین وجود ]۶۳[.
۲-۲-۳- کاربردهای ژلاتین
مهمترین مصارف ژلاتین در صنایع غذایی، داروئی و شیمیایی است. به ویژه در صنایع غذایی در تهیه مارمالادها و ژله­ها، شیرینی­جات و بستنی­ها کاربرد داشته، به آسانی در بدن جذب شده و حتی به هضم سایر مواد غذایی از طریق تشکیل امولسیون کمک می­نماید. در صنایع غذایی از ژلاتین بعنوان ایجاد کننده ارزش پروتئینی، قوام دهنده مایعات غذایی، پایدارکننده بعضی از محصولات غذایی در صنایع عکاسی و در صنایع داروسازی جهت تولید کپسول­های ژلاتینی و … استفاده می­ شود ]۶۶[.
۲-۲-۴- ژلاتین گاوی