۵-۳- بحث و نتیجه گیری
باتوجه به نتایج حاصل از مقایسه دو گروه نشان داده شد عوامل فرهنگی ، قومی و نژادی می تواند از جمله عوامل مهم و تاثیر گذار در ویژگی های نظیر سبک های اسنادی، هوش معنوی و سخت رویی باشد. تعامل های فرهنگی از عوامل موثر دیگر در نوع اسناد است. مثلاً اگر چه فرهنگ غربی به فردگرایی و واگرایی و فرهنگ شرقی به جمع گرایی و حس همبستگی توجه بیشتری نشان می دهد، اما مطالعات نشان داده است طی تعامل های فرهنگی و همزیستی بین این دو گروه، در نوع اسنادهای آنها نیز تغییراتی روی می دهد. چنان که ساکنان چینی هنگ کنک از چینی تبارهای امریکایی گرایش های بیرونی بیشتری نشان می دهند ویاامریکایی هایی که میراث چینی دارند از امریکایی های اروپایی تبار بیرونی گراترند(یوتا، ۱۹۹۴، به نقل از گراوس،۱۹۶۱). دلیل اینکه دانش آموزان افغانی در بسیاری از مولفه های این سه متغیر دارای میانگین بالاتری بوده است را می توان با توجه به ویژگی های شخصیتی آنها از جمله تابعیت آنها و اطاعت از قوانین و اصول کشور میزبان نسبت داد. همانطور که در بحث مبانی نظری پژوهش ذکر شده است مولفه های موردمطالعه تحت تاثیر بسیاری ازفاکتور هاوازجمله ویژگیهای شخصیتی افراد می باشد. برخی از صاحب نظران معتقدند که اسنادها در برخی موارد میتوانند واکنش های هیجانی انسان را تعدیل کنند. مثلاً به عقیده واینر و همکاران (۱۹۸۲) نسبت دادن موفقیت ها به عوامل درونی موجب افزایش عزت نفس میشودوبه هیجان غرورمی انجامد. امانسبت دادن آن به عوامل بیرونی، به احساس سپاسگزاری و قدردانی منتهی میگردد. از طرف دیگر، به اعتقاد واینر و همکاران (۱۹۸۲) چنانچه شکست ها، ناشی از قصور فرد و قابل پیشگیری ارزیابی شوند به احساس گناه منجر می گردند، اما احساس شرم وقتی حاصل میشود که شکست ها کنترل ناپذیر باشند. همین طور احساس خشم وقتی پدیدار می شود که شکست ها ناشی از شرایط خارجی و کنترل پذیر ارزیابی شده باشند، امّا احساس تأسف وقتی حادث می شود که شکست ها ناشی از دخالت شرایط خارجی و کنترل ناپذیر توجیه شوند. به اعتقاد سلیگمن و پترسون (۱۹۸۴) اسناد رویدادهای منفی به عوامل درونی موجب کاهش عزت نفس می شود اما با اسناد آن به عوامل بیرونی میتوان ازپیامدهای نامطلوب عزت نفس جلوگیری کرد. همینطورفورسایت(۱۳۷۵) می گوید وقتی شاگردان در دروس امتحانی نمرات پایین می گیرند با انکار مسئولیت خویش و انداختن تقصیر خود در اخذ نمرات پایین به گردن عوامل خارجی مانند معلم، شرایط زندگی، دشواری محتوای آموزشی عملکرد خودراتوجیه می کنند.
نتایج اجرای آزمون سبک های اسناد در طبقات اجتماعی پایین و اقلیت های اجتماعی نیز حاکی از منبع کنترل بیرونی است. در مطالعه روحانی (۱۹۹۱) نوجوانان دختر و پسر سیاه پوست بوتسوانا نسبت به نوجوانان سفیدپوست امریکایی اسناد بیرونی بیشتری داشتند، اما در هر دو کشور نوجوانان متعلق به طبقات اجتماعی بالاتر از اسناد درونی بیشتری برخوردار بودند. قبلا در مطالعه گراوس (۱۹۶۱)، به نقل از شولتز(۱۹۹۸) نیز نتیجه مشابهی به دست آمده بود، زیرا نوجوانان امریکای لاتین و سرخپوستان امریکایی به کنترل بیرونی گرایش بیشتری داشتند.
نوع اسناد با توجه به ویژگی های فردی نیز متفاوت است. بنا به گزارش ایزدی (۱۳۷۶) اگر چه به طور کلی منبع کنترل زنان بیرونی تر از مردان است، اما این تفاوت معنی دار نیست. همچنین زنانی که از نظر جسمانی مورد بهره کشی واقع شده اند بارون و بیرن، ( ۱۹۸۴ )و نیز زنان مطلقه دوهرتی،( ۱۹۸۳ )به منبع کنترل بیرونی بیشتری گرایش می یابند. نتایج اجرای آزمون سبک های اسناد در طبقات اجتماعی پایین و اقلیت های اجتماعی نیز حاکی از منبع کنترل بیرونی است. در مطالعه روحانی (۱۹۹۱) نوجوانان دختر و پسر سیاه پوست بوتسوانا نسبت به نوجوانان سفیدپوست امریکایی اسناد بیرونی بیشتری داشتند، اما در هر دو کشور نوجوانان متعلق به طبقات اجتماعی بالاتر از اسناد درونی بیشتری برخوردار بودند. قبلا در مطالعه گراوس( ۱۹۶۱ )به نقل از شولتز (۱۹۹۸ ) نیز نتیجه مشابهی به دست آمده بود، زیرا نوجوانان امریکای لاتین و سرخپوستان امریکایی به کنترل بیرونی گرایش بیشتری داشتند.
۵-۴- پیشنهادات پژوهشی
با توجه به پایین بودن میزان تعهد در دانش آموزان ایرانی پیشنهاد می شود معلمان تمهیداتی در راستای افزایش تعهد دانش آموزان انجام دهند.
پیشنهاد می شود در جلسات اولیا و مربیانی که برگزار می شود به والدین شیوه های تربیتی را گوشزد کنند که والدین بتوانند دانش آموزان را متعهد و مسئولیت پذیر تربیت نمایند.
باتوجه به نتایج پژوهش دانش آموزان ایرانی درمولفه خوبی وصداقت دارای میانگین بالاتری نسبت به دانش آموزان افغانی میباشند. در این خصوص پیشنهاد می شود مدارس کلاس های مربوط به اصول و فنون مربوط به فعالیت های اخلاقی ارائه نمایند و اصول اخلاقی را در دانش آموزان بالا ببرند.
پیشنهاد می شود مسئولین آموزش مدارس در فرایند آموزش دروس به عواملی که منجر به افزایش ویژگی های سخت رویی در دانش آموزان می شود مبایرت ورزند و در کنار تدریس سایر ویژگی هایی را که به افزایش یادگیری منجر می شود مورد توجه قرار دهند.
پیشنهاد می شود با توجه به فرهنگ ایرانی اسلامی و پذیرش موضوع های معنوی در ایران، موضوع تحقیق، به خصوص هوش معنوی در سطح گسترده تری اجرا گردد تا قابلیت تعمیم پذیری بیشتری داشته باشد.
پیشنهاد می شود از ابتدای کودکی تدابیر لازم برای شکل گیری سبک های اسناد مثبت فراهم شود. مثلا مربیان می توانند در شکل گیری مرکز کنترل درونی در کودکان مؤثر واقع شوند. بدیهی است که در صورت اتخاذ تدابیر لازم آیندگانی پیشرفت گرا خواهیم داشت و بهداشت روانی آنها نیز با هر ضربه ای آسیب نخواهد دید.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
پیشنهاد می شود تمهیداتی فراهم شود تا دانش آموزان موفقیت و شکست خود را به تلاش خویش (نه توانایی) اسناد دهند تا از تضعیف فرآیندهای انگیزشی آنها جلوگیری شود.
به مربیان توصیه می کند تا نسبت به چگونگی تبیین شاگردان از عملکردهای خویش توجه ویژه نشان دهند. یعنی به آنها بیاموزند تا شکست های خود را به عدم تلاش و کوشش کافی خود (عامل ناپایدار) نسبت دهند نه به ضعف توانایی خویش (که عاملی پایدار است) تا ضمن تسهیل عملکردهای تحصیلی، سلامت روانی آنها نیز تقویت گردد.
چون سبک اسناد درپیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر گذار است پیشنهاد می شود از ابتدای کودکی تدابیر لازم برای شکل گیری سبک های اسناد مثبت فراهم شود.
با توجه به تأثیر سبک های اسناد در بروز هیجان های فردی، پیشنهاد می شود این مباحث در جلسات توجیهی آموزش خانواده مورد بررسی وآموزش قرار گیرد تا هیجان های فردی در جهت صحیح کنترل و هدایت شود.
بر اساس یافته های پژوهشی، راهکارهای عملی برای افزایش سطح هوش معنوی در مدارس پیش بینی و برنامه ریزی گردد تا بتوان بر اساس آن سطح یادگیری موثر و هدفمند افراد را هم از لحاظ کمّی و هم از لحاظ کیفی در مدارس وجامعه افزایش داد.
۵-۵- پیشنهاداتی برای پژوهشگران آینده
به دلیل در اقلیت قرار داشتن اتباع افغانی پیدا کردن آنها برای پژوهش سخت بود، بهتر است پژوهشگران باکمک گرفتن ازوزارت آموزش وپرورش به بررسی عمیقتری دراین زمینه بپردازند.
با توجه به اینکه در ایران اتباع افغانی در سراسر کشور پراکنده هستند بهتر است جهت انجام پژوهش های بعدی به جستجوی بیشتری پرداخته شود.
پیشنهاد می شود که پژوهشی نیز در زمینه مقایسه دختران و پسران نیز انجام شود.
پیشنهاد میگردد این پژوهش در سطوح بالاتر به خصوص در دانشگاه ها نیز مورد بررسی قرار گیرد.
۵-۶- محدودیت های پژوهش
باتوجه به کوچک بودن جامعه آماری تعمیم نتایج به سایرجوامع بایدبا احتیاط صورت گیرد.
همانطور که می دانیم در کشور ما اتباع افغانی زیادی زندگی می کنند اما بسیاری از آنها اجازه اقامت در کشور را ندارند. بنابراین فرزندان بسیاری از آنها به مدرسه نمی آیند و امکان دسترسی به کل آنها وجود ندارد بنابراین امکان اینکه نمونه آماری کاملا تصادفی نباشد وجود داشته است و این امر منجر به عدم تعمیم نتایج می شود.
با توجه به اینکه پژوهش حاضر مربوط به استان تهران می باشد تعمیم نتایج به دانش آموزان اتباع افغانی و دانش آموزان ایرانی سایر مدارس استانها باید با احتیاط انجام شود.
با توجه به اینکه از سه پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است، دانش آموزان دراجرای پرسشنامه ابرازخستگی میکردند و برخی پرسشنامه ها که به صورت ناقص پر شده است حذف گردیدند.
استفاده از ابزارپرسشنامه وعدم استفاده ازابزار های دیگراز قبیل مصاحبه از محدودیت های این پژوهش می باشد.
اجرای پرسش نامه فقط در دبیرستان های دخترانه اسلامشهر.
فهرست منابع
منابع فارسی
آذربایجانی، مسعودودیگران(۱۳۸۷) روانشناسی اجتماعی بانگرش به منابع اسلامی. تهران: سمت.
امانی، مهدی و دیگران(۱۳۵۴) لغت نامه جمعیت شناسی، تهران: دانشگاه تهران
ایراندوست،کیومرث(۱۳۸۱)« مهاجرت از نگاه مهاجر» فصلنامه مدیریت شهری شماره ۱۰
ﺑﺪﯾﻊ، ﻋﻠﯽ، ﺳـﻮاری، اﻟﻬـﺎم، ﺑـﺎﻗﺮی دﺷـﺖ ﺑـﺰرگ، ﻧﺠﻤـﻪ و ﻟﻄﯿﻔـﯽ،وﺣﯿـﺪه، (۱۳۸۹)، “ﺳـﺎﺧﺖ و اﻋﺘﺒـﺎرﯾـﺎﺑﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻮش ﻣﻌﻨﻮی"، اوﻟﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶﻣﻠﯽ رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎمﻧﻮر ﺗﺒﺮﯾﺰ.
برنارشاریه،ژان(۱۳۷۹)، شهرها و روستاها، ترجمه سیروس سهامی، تهران : نشر نیکا
بشارت، محمدعلی. ۱۳۸۴٫ پایایی و اعتبار مقیاس سخت‌کوشی، مجله علوم روانشناختی، دوره ششم، شماره ۲۱، بهار.
پیتیه، ژان (۱۳۶۹) مهاجرت روستاییان،ترجمه محمد مهدی کاشی،تهران:سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی
توکلی، آ. (۱۳۷۳). بررسی رابطه بین مفاهیم انگیزش (درونی- بیرونی)، منبع کنترل (درونی- بیرونی) و پیشرفت تحصیلی پسران سال دوم دبیرستان‌های شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
جمعه پور، محمود(۱۳۸۶) «رابطه بین سطح توسعه یافتگی روستاهای استان تهران و مهاجرت به شهر تهران» فصلنامه روستا و توسعه، نشر آموزش کشاورزی،سال ۱۰ شماره ۳
حیدری، سکینه، مکتبی، غلامحسین و شهنی ییلاق، منیجه (۱۳۹۱). مقایسه دانش‌آموزان دختر موفق و ناموفق دبیرستانی از لحاظ سبک‌های اسنادی و خودناتوان سازی با کنترل هوش، در ضهر اهواز. مجله دستآوردهای روانشناختی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، دوره چهارم، شماره ۱، صص۶۲-۴۳٫
رجایی، علیرضا(۱۳۸۸) هوش معنوی، دیدگاه ها و چالش ها.تهران: کوثر
رکابی، حمید(۱۳۸۵) کسب و کار. تهران: اقتصادی.
رجبی، غلامرضا (۱۳۸۲). بررسی رابطه علی جنسیت، عملکرد قبلی ریاضی، منبع خودکارآمدی، هدف گذاری، باورهای خودکارآمدی ریاضی و سبک‌های اسنادی با عملکرد بعدی ریاضی در دانش آموزان سال دوم دبیرستان‌های اهواز. پایان نامه دکتری، دانشگاه شهید چمران اهواز.
رضویه، اصغر. پژوهش های علی مقایسه ای و کاربرد آن در علوم رفتاری. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، بهار ۱۳۶۵، شماره ۲٫ صص ۵۲ – ۳۶٫
رضویه، اصغر. پژوهش‌های علی مقایسه‌ای و کاربرد آن در علوم رفتاری. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه
زاهد زاهدانی، سید سعید(۱۳۶۵) «نظریه ای در مورد مهاجرت با توجه به نمونه ایران» مجله علوم اجتماعی و انسانی، دانشگاه شیراز: دوره دوم، شماره اول
زاهد، سعید،(۱۳۸۵) «نگاهی کلان به مهاجرت و توزیع جمعیت در ایران» نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، انتشارات انجمن جمعیت شناسی ایران، سال۱ ش۱
