محبوسم و طــــالع است منحوسم غمــخوارم و اختــــر است خونخوارم
(سعد سلمان، ۳۵۶:۱۳۳۹)
بـه من نـامشفقند آبـای عــــلـوی چــوعیسی زان ابــــا کــردم زآبـــا
(خاقانی، ۱۳۷۳ : ۱۵)
شناخت برج ها: هر کدام از برج ها، برخوی ها وروش هایی دلالت دارند:
برج حَمَل: خندان، سخنگوی، ملک طبع، بزرگ­منش و خشم آلود و …
برج ثور: دور اندیش، کاهل، دروغ زن، مکرگر، جماع دوست و احمق است. وبقیه بروج هم بر این روش هستند. (بیرونی، ۱۳۱۶: ۳۲۶-۳۲۷)
ستارگان سعد و نحس :
«ستارگان سعد - مشتری و زهره سعدند؛ و مشتری سعد بزرگ، زهره سعد خُرد. مشتری برابر زُحل است و برگشادن بندهای او از منحست زهره برابر مریخ اند.
ستارگان نحس – زحل و مریخ نحس اند؛ و زحل، نحس بزرگ ومریخ نحس کوچک­است.
آفتاب - هم سعد است، و هم نحس، چون، ازدور بنگرد، سعدباشد. نزدیک به هم که بود، نحس است.
عطارد – با سعود سعد است و با نحوس، نحس است. با آن ستاره دارد­ که با وی است. و چون تنها باشد به سعادت نزدیکتر.
قمر_ قمربه ذات خویش سعداست؛ و نهادش ازستارگان زودهمی­گردد، ازجهت زودی درحرکتش.» (بیرونی، ۳۵۶:۱۳۱۶)
همچنین در باره خوش یُمنی هلال ماه در دوازدهم هرماه، « ابوریحان بیرونی درآثار الباقیه، ص۲۶۵، در بارۀ گاه­شماری ایرانیان و اینکه دوازدهمین روز از هر ماه، به نام ایزد اوستایی بوده و ماه نام داشته گوید: واز این جهت روز ماه را مختاردانستند؛ که به نام ماه که خداوند، آن را برای قسمت خیر و نعمت در دنیا آفرید، موسوم است. و بدین سبب است که از شروع به هلال تا آنکه به نُقصان خود برسد حیوان، اشجار و نبات شروع به نمو می­گذارند. پس از ساسانیان، این خوش یُمنی واقبال و توجه به روز دوازدهم هر ماه میان مردم باقی ماند و آن روز را جشن می­گرفتند و موجب سعادت و برکت برای خود می دانستند.»(رضی،۱۳۷۹: ۵۳۱)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
چنانکه مسعود سعد سلمان در بارۀ این روز گفته :
مـــاه روزای بــه روی خـوب چـو مـــاه بـــاده ی لــعـل مشک بــوی بـخــواه
گشت روشن چـــو مــاه بـزم کـه گشـت نـــام ایــن روز مــاه و روی تــو مـــاه
شادگـــردان بــه بـــاده مــــارا خیـــز کــــه جهــان شاد شد ، به دولت شــاه
(سعد سلمان،۱۳۳۹ :۶۵۹)
خورشید در برج بره، که برج و منزل اوّل خود است، به شرف می رسد.
زمــاهی بــه جــام انــدرون تــا بــره نگاریـــده پــیــکر هــمـــه یــکســره
چــوکـیـوان و بــهــرام و نــاهید و شیر چــوخــورشیـــد وتــیــرازبــرومـاه زیر
همـــه بـــودنـــی هــا بــدو انـــدرا بــدیــدی جــهانـــدار افـسونـــگـــرا
(فردوسی،۱۳۷۹،ج۴۶:۵)
در همین داستان، آن گونه که گذشت، فردوسی در بارۀ جام­گیتی­نما و برج­های فلکی و سیّارات اطلاعات بسیاری می­دهد. در داستان دوازده رخ، و در پاسخ خسرو که به وسیله هجیر برای طوس فرستاده شده ­است:
از اخــتــر تـــورا روشنـــایی نمــــود زدشمــــن بــــرآورد نــــاگـــاه دود
(فردوسی،۱۳۷۹،ج۱۴۲:۵)
در داستان به تخت نشستن کیومرث چنین می­گوید:
چـــوآمــد بــه بــرج حَمَــل آفتاب جـهـان گــشت بــا فــــرّ وآیین و آب
بــتابــید از آن ســان زبـــرج بـــره کـه گــیتی جــوان گشت از آن یکسره
(فردوسی،۱۳۷۹، ج۲۸:۱)
۲-۴-۴- ابزار طالع بینی
اساسی­ترین ابزارطالع بینی (جدول ساعات طالع) است؛ شامل یک نقشۀ دقیق ومعین آسمان است که درمحل و زمان دقیقی که شخص متولّد شده رسم شده است. هر جدولی با جداول دیگر متفاوت است، و اگر بخوبی و با دقّت و توجه کافی به جزئیات رسم شده باشد، می ­تواند به اندازۀ اثر انگشت افراد منحصر بفرد باشد.در ساختمان یک جدول، پنج مرحله وجود دارد:
مرحلۀ یک - تعیین تاریخ، زمان ومحل تولّد.
مرحله دو- محاسبۀ زمان نجومی مناسب، ما برای سهولت طبق روز، ۲۴ ساعته کار می­کنیم، در حالیکه طول روز واقعی، یعنی زمان گردش زمین نسبت به کیهان، چهار دقیقه کوتاهتراست. زمان نجومی از روی جدول­های استاندارد برپایۀ ساعت گرینویچ انگلستان بدست می ­آید، و تصحیح لازم باید بر پایۀ اختلاف ساعت و طول وعرض جغرافیائی محل تولد صورت گیرد.
مرحلۀ سه - یافتن «برج طلوع کننده »است. برج طلوع کننده یا طالع آن قسمت از صورآسمانی است که در لحظۀ تولّد از افق شرقی بالا می ­آید. این الزاماً همان « برج خورشیدی» نیست. اگر شخصی در طلوع آفتاب به دنیا آمده است، برج طالع و برج خورشیدی اش یکی خواهند بود.
مرحلۀ چهار - یافتن « برج نیمۀ آسمان»است. یعنی آن صورت فلکی که در لحظۀ تولّد درست در بالای سر قراردارد که آنرا می­توان برج طالع از روی جدول های استاندارد پیدا کرد.
مرحلۀ پنج -رسم نقشۀ وضعیت خورشید، ماه وسیّارات بر روی جدول تولّد. این نقشه شامل همۀ سیّارات، حتی آنهائی که در لحظۀ تولّد در پائین اُفق قرارداشته اند.(واتسون، ۱۳۶۹: ۷۳)
سایر ابزارطالع بینی: جام، اسطرلاب و زیج است. که در شاهنامه، اختر شناسان برای رصد ستارگان از این نوع ابزار استفاده کرده اند..
یـــکی جــام بــرکف نهـاده نــبـیـد بـدوانــدرون هـفت کشـــــور بــدیـــد
(فردوسی، ۱۳۷۹،ج۴۳:۱ )
چـــودرجــام کیخسرو ایــدون نـمـــود ســــوی پـــهلوانـــم دوانــیـــــد زود
(همان، ج۴۹:۱)
گوی خوبی بردی از خوبان خلّخ ، شاد باش جام کیخسرو طلب کافراسیاب انداختـی
(حافظ، ۱۳۷۹ : ۴۲۲)
جــام کیـــخسرو اســـت خــاطــرمــن کــــه کــند راز کـــائنــــات آشکــار
(خاقانی، ۱۳۷۳: ۲۰۲ )