۳۹ فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
هریس(۱۹۹۹)ده قائده را برای محتوای برنامه درسی مد نظر قرار داده است:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
-دادن ذوق و اشتیاق به موضوع
-القای رقابت خردمندانه درسی
-بیان روشن و شفاف از اهداف دوره
-ایجاد فرصت برای فراگیران در جهت تعیین محتوای درسی
-احترام گذاشتن به توانایی دیگران
-ارائه محتوا در حد توانایی فراگیران
-تنوع دادن به محتوا طبق کارشناسی لازم و انجام شده
-ارائه شرایط و مقررات لازم برای ارزیابی محتوا
-فراهم نمودن زمینه های مناسب و موفقیت آمنیز برای ارائه محتوا
-القای تمایل معلم برای کمک شخصی به فراگیران(ویلیام[۲۳]،۱۹۹۹).
اسمیت[۲۴] برای انتخاب و اعتبار بخشی محتوا معیارهای ذیل را پیشنهاد می کند:
۱-تناسب محتوا با دانش سازمان یافته
۲-دیرپایی استفاده از آن
۳-مفید و سودمند بودن محتوا
۴-تناسب با علایق و نیازهای یادگیرنده
۴۰ فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۵-تاثیر در رشد و توسعه جامعه(به نقل از ملکی،۱۳۷۹)
انواع سازماندهی محتوا:
۱-سازماندهی افقی محتوا:تنظیم افقی به تنظیم محتوا در برنامه های مختلف،در یک زمان مربوط می شود.یعنی در این سازماندهی بین دروس مختلف یک کلاس یا دوره،ارتباط برقرار می شود.
۲-سازماندهی عمودی محتوا:در سازماندهی عمودی،یک موضوع در فواصل زمانی مختلف،اما هر بار گسترده تر و مبسوط تر ارائه می شود.تنظیم عمودی محتوا باعث می شود تا بین مفاهیم یک درس در پایه های مختلف یک دوره ارتباط برقرار گردد.
۳-سازماندهی خطی محتوا:در سازماندهی محتوای برنامه درسی به روش خطی بدین گونه عمل می شود که مطالب در چارچوب یک کتاب درسی یا قالبی شبیه آن ،به همان توالی و ترتیب ارائه می شود که باید در کلاس یا دوره آموزشی،آموزش داده شود.از ویژگی های مهم این روش این است که برنامه ها به دقت فراوان سازماندهی می شود و در سازماندهی محتوا به اصل فزایندگی آن توجه زیادی می شود.به گونه ای که آموزش هر یک از واحدهای مطالب درسی،مستلزم یادگیری مهارت های قبلی خواهد بود.(ابراهیمی،۱۳۷۷)
۳-روش تدریس و آموزش:
انتخاب راهبردهای یاددهی-یادگیری مناسب عنصر سوم فرایند برنامه درسی را تشکیل می دهد که اتخاذ تعمیم در این مورد باید قبل از تهیه و تولید مواد آموزشی انجام گیرد .انواع فعالیت های پیشنهادی برای یادگیری فراگیران،شیوه و انتقال اطلاعات با انتخاب و یا حذف مطالب خاص،توالی فعالیت ها،حجم مطالب و سازماندهی آن ها و غیره کاملا تحت تاثیر عنصر یاددهی –یادگیری است.
منظور از روش های آموزشی، شیوه های ارائه مطالب و محتوای برنامههای آموزشی توسط استادان و مربیان آموزشی است.برای اجرای مطلوب برنامه لازم است در فرایند برنامه درسی درمورد روش های تدریس مناسب و هماهنگ با هدفها و محتوای برنامهدرسی تصمیمگیری شود(عبدی، ۱۳۸۴).
۴۱ فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
یکی از چالش زا ترین بحث ها در بین برنامه ریزان درسی هنگامی آغاز می شود که مقوله آموزش و تدریس محتوای برنامه درسی مطرح باشد؛هنگامی که از تدریس یا نحوه آموزش برنامه ها صحبت می شود،منظور پیش بینی برخی از شرایط اجرای برنامه درسی است(فتحی واجارگاه،۱۳۸۱).
در هر برنامه درسی هدف های آموزشی خاص مورد نظر است که فراگیران برای دستیابی به آنها فرصت ها و فعالیت های یادگیری گوناگون و کافی نیاز دارند.لذا در یک برنامه درسی الزامی وجود ندارد که تنها از یک روش استفاده شود بلکه می توان از انواع راهبردهای یادگیری استفاده کرد.انتخاب به روش ترکیبی به ۲دلیل توصیه می شود؛
اولا:یک روش خاص ممکن است برای انتقال معینی از دانش مناسب باشد در حالی که برای انتقال انواع دیگر دانش ها نا متناسب است.
ثانیا:بعضی از فراگیران ممکن است با یک روش خاص با سهولت بیشتری مطالب را بیاموزند در حالی که بعضی دیگر با روش دیگری بهتر قادر به آموختن باشند؛(لوی،به نقل از مشایخ،۱۳۷۶)
ملاک های انتخاب روش های تدریس:
برخی ملاک ها که در انتخاب روش های آموزشی باید رعایت شوند عبارتند از: