اوج عملکرد فیزیولوژیکی معمولا قبل از ۳۰ سالگی رخ می دهد و بعد از آن در معرض کاهش وابسته به سن که میزان آن ۷۶/۰ تا ۱/۰ درصد در سال است قرار می گیرد (۷۹). سیستم قلبی- تنفسی که در برابر چنین تغییراتی ایمن نیست، کاهش بارزی در ظرفیت هوازی نشان می دهند. حداکثر اکسیژن مصرفی ۵ تا ۱۵ درصد در هر دهه بعد از سن ۲۵ سالگی کاهش می یابد (۹۵). به نظر می رسد بیشترین میزان کاهش بعد از سن ۴۰ سالگی رخ می دهد که تا سن ۶۵ سالگی، حدود ۳۰ درصد کاهش در میزان حداکثر اکسیژن مصرفی وجود دارد. این کاهش به طور عمده ناشی از کاهش برون ده قلبی بیشینه، ضربان قلب و تفاوت خون سرخرگی و سیاهرگی است (۹۰،۱۴۵). در مقایسه با افراد جوان، برون ده قلبی افراد مسن ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است (۱۳۴). عوامل اصلی این کاهش عبارتند از:
-
- کاهش ضربان قلب بیشینه به میزان ۶ تا ۱۰ ضربه در دقیقه به ازای هر دهه، به طوری که ضربان قلب بیشینه ۷۰ سالگی، ۲۵ درصد کمتر از ضربان قلب ۲۰ سالگی است (۹۰،۱۴۵).
-
- کاهش حجم ضربه ای که بازتاب کاهش انقباض پذیری بطن چپ و کاهش ارتجاع پذیری بطنی هنگام پر شدن و کاهش پاسخ انقباضی به تحریک سمپاتیکی است (۱۱۲).
-
- کاهش تفاوت خون سرخرگی- سیاهرگی در جریان افزایش سن که آن هم عامل اصلی در تعیین ظرفیت هوازی است که منجر به کاهش حداکثر اکسیژن مصرفی می شود (۷۹).
از جمله دلایل کاهش تفاوت خون سرخرگی- سیاهرگی در جریان افزایش سن، کاهش نسبت تار به مویرگ، کاهش هموگلوبین کل و کاهش ظرفیت تنفسی عضلات اسکلتی است (۷۹). از جمله دلایل دیگر کاهش ظرفیت هوازی در جریان افزایش سن می توان به کاهش توده میتوکندریایی، کاهش آنزیم های اکسایشی عضلات اسکلتی، افزایش فشار خون و مقاومت محیطی و کاهش ظرفیت اتساع عروقی اشاره کرد (۹۰،۸۹). دستگاه ریوی نیز با افزایش سن کاهش هایی در ظرفیت عملکردی نشان می دهد که توان هوازی را تحت تاثیر قرار می دهد و این کاهش بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سالگی رخ داده و در سال های بعدی بدتر می شود (۷۹).
۲-۲-۵- استقامت عضلانی
استقامت عضلانی، توانایی یک عضله یا گروهی از عضلات برای انجام تعدادی حرکات یکنواخت و یا
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
انقباض نسبتا طولانی است و یا توانایی عضله یا گروهی از عضلات برای تکرار اجرا و یا تحمل انقباض عضلانی زیر بیشینه در دوره ای از زمان است (۴۰). استقامت عضلانی از عوامل مهم آمادگی جسمانی مرتبط با تندرستی است و برای فعالیت های روزانه، حفظ استقامت عملکردی به ویژه در دوره کهولت و شرکت در فعالیت های اوقات فراغت بدون خستگی بی مورد لازم و ضروری است (۴۶،۸۰).
۲-۲-۵-۱- سازگاری های ایجاد شده درجریان تمرینات استقامتی عبارتند از:
-
- افزایش قطر و تعداد تارهای کند انقباض
-
- افزایش ذخایر انرژی (کربوهیدرات و چربی) عضله
-
- افزایش تراکم مویرگی عضله
-
- افزایش تعداد میتو کندری ها
-
- افزایش غلظت میوگلوبین عضله (۴۶).
۲-۲-۵-۲- عوامل موثر بر استقامت عضلانی
عواملی که بر استقامت عضلانی اثر می گذارند تعداد تکرار و مقاومت هستند که بر اساس تغییر در آنان سه حالت زیر به وجود می آیند:
-
- تعداد تکرار کم و مقاومت زیاد
این نوع استقامت به دلیل وجود مقاومت زیاد از تعداد تکرار کمی برخوردار است و پس از مدت نه چندان زیاد فرد دچار خستگی می شود. این نوع استقامت را استقامت غیر هوازی می گویند که ارتباط مستقیمی با قدرت عضلانی داشته و یکی از شیوه های افزایش قدرت می باشد، مانند حرکت کشش از بارفیکس (۴۴).
-
- تعداد تکرار متوسط و مقاومت متوسط
این نوع استقامت عضلانی، دارای مقاومتی با وزن کمتر نسبت به روش قبل است. البته رابطه آن با قدرت عضلانی ضعیف تر است. بنابراین تعداد تکرار آن بیش تر می شود. و نقش استقامت عضلانی در آن بیش تر می باشد، مانند حرکت درازو نشست (۴۴).
-
- تعداد تکرار زیاد و مقاومت کم
در این نوع استقامت به دلیل داشتن مقاومت سبک تعداد تکرار آن زیاد است و دیگر قدرت عضلانی در آن نقشی ندارد و از این رو به آن استقامت هوازی نیز می گویند. این نوع استقامت عضلانی در دویدن ها و شنا که دست ها و پاها یک حرکت مشابه را در مدت طولانی انجام می دهند مشخص می شود (۴۴).
۲-۲-۵-۳- رابطه قدرت عضلانی با استقامت عضلانی
با توجه به عوامل موثر در استقامت عضلانی، می توان گفت که هر چه مقاومت زیاد باشد و تعداد تکرار کم نقش قدرت عضلانی در حرکت بیش تر است. یعنی می توان آنقدر مقاومت را زیاد کرد که فرد فقط یک مرتبه بتواند آن حرکت را انجام دهد. حال اگر فرد بتواند دو یا سه مرتبه حرکت را انجام دهد باز هم قدرت عضلانی در آن نقش دارد و سهم استقامت عضلانی ناچیز است. به همین ترتیب هر چه تعداد تکرار بیش تر شود، سهم قدرت عضلانی کمتر شده و در حرکت ها با تکرار زیاد، دیگر قدرت عضلانی در آن نقش ندارد. بنابراین می توان گفت که قدرت و استقامت عضلانی، در دو سوی یک خط قرار دارند که تعداد تکرار نقش آن را در حرکت مشخص می کند و هر چه نقش یکی کمتر نقش دیگری بیش تر می شود (۴۴).
۲-۲-۶- انعطاف پذیری
یکی دیگر از فاکتورهای آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت انعطاف پذیری است. انعطاف پذیری توانایی یک مفصل یا گروهی از مفاصل برای حرکت روان در طول دامنه حرکتی را می گویند (۷). انعطاف پذیری به دو روش توسعه می یابد.
انعطاف پذیری ایستا: حدود تغییرات حرکت به گرد محور مفصل انعطاف پذیری ایستا تعریف شده است. در این روش حرکت از کم شروع شده و به تدریج بر دامنه حرکتی افزوده می شود (۴۶).
انعطاف پذیری پویا: عبارت است مقابله یا مقاومت مفصل در برابر حرکت. این نوع انعطاف پذیری مربوط به تغییر حرکت کامل مفصل نبوده بلکه با نیروهایی که در برابر هر نوع تغییر مقاومت می کنند سرو کار دارد(۷).
۲-۲-۶-۱- اهمیت انعطاف پذیری
انسان ها برای حرکت به انعطاف پذیری نیازمندند؛ بعلاوه انعطاف پذیری سبب توسعه و پیشرفت فعالیت های ورزشی شده و نیز از بروز آسیب ها جلوگیری می کند (۴۶). انعطاف پذیری مناسب و کافی موجب افزایش آزادی و راحتی حرکات، با صرفه بودن تلاش عضلانی، موفقیت در بعضی فعالیت های ورزشی و کاهش آسیب پذیری عضلات اسکلتی می شود (۷). انعطاف پذیری نه فقط در اجرای مهارت های ویزه اهمیت دارد، بلکه پیشرفت های اخیر طب ورزشی موید اهمیت انعطاف پذیری در تندرستی عمومی و آمادگی جسمانی است (۵۹).
۲-۲-۶-۲- کاربرد های انعطاف پذیری
کوربین و لیندزی۱ برخی از کاربردهای انعطاف پذیری را به صورت زیر نام برده اند:
-
- انعطاف پذیری کافی ممکن است در پیشگیری یا کاهش بعضی از کمردردها، گرفتگی ها و کشیدگی
های عضلانی موثر باشد.