ارزش بازار = ارزش دفتری + ارزش سرمایه فکری مشهود
ارزش بازاری قابل دسترس = ارزش بازار + فرسایش سرمایه فکری
ارزش بازاری قابل دسترس = سرمایه ملموس + (سرمایه فکری مشهود + فرسایش سرمایه فکری)
گام دوم – شناسایی اجزای مرتبط با سرمایه فکری
گام سوم – تخصیص اوزان مناسب به اجزای سرمایه فکری بر اساس تجربه و شناخت از آنها
گام چهارم – تعدیل ضرایب همبستگی
گام پنجم – ارزشگذاری
روش کیوتوبین (q Tobin): ارزش q توبین مساوی است با، تقسیم ارزش بازاری به ارزش دفتری. که این نرخ ارتباط بین ارزش بازاری و ارزش دفتری شرکت را اندازه ­گیری می­ کند که توسط اقتصاددانی بنام جیمز توبین^[۱۲۲]۱ برنده جایزه نوبل مطرح شد.(آی بید، ۱۵^[۱۲۳]۲) توبین این روش را در سال ۱۹۶۹ پیشنهاد کرد و بیان کرد که اگر q بزرگتر از ۱ باشد بیانگر این است که دارایی­ ها ارزشی بیشتر از ارزش دفتری خود دارند. مثلاً یک کمپانی با ارزش بازار سهام ۱۰۰ میلیون و ارزش دفتری ۲۵ میلیون، دارای نرخ q، ۴ می­باشد که این نرخ در بلند مدت متمایل به ۱ خواهد شد. البته این شاخص را باید با متوسط صنعت مقایسه کرد. برای مثال، شرکت­هایی که در صنعت نرم افزاری فعالیت می­ کنند، سرمایه فکری در آنها بسیار زیاد است و نرخ q توبین درآنها متمایل به ۷ می شود و از طرفی شرکت­هایی که در صنعت فولاد فعالیت می­ کنند، دارایی­ های فیزیکی درآنها بسیار زیاد است و دارای یک نرخ q نزدیک به ۱ می باشند، بر طبق فرمول جویا سرمایه فکری برابر است با :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

IC = MV - (  )
۷- مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) ^[۱۲۴]۱^: مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) که بوسیله پولیک^[۱۲۵]۲ مطرح شده است، به عنوان مدل اصلی سنجش سرمایه فکری در این پایان نامه بکار گرفته خواهد شد و اساس اندازه ­گیری آن سه متغییر وابسته می­باشد. ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) یک فرایند تجزیه و تحلیل می­باشد که برای استفاده مدیریت، سهامداران و سایر ذینفعان در جهت کنترل و ارزیابی کارآیی و ارزش افزوده سرمایه فکری، طراحی شده است.
VAIC ترکیبی از سه شاخص قراردادی می باشد که عبارتند از :
CEE : کارآیی سرمایه ارتباطی است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای ارتباطات می­باشد.
HCE : کارآیی سرمایه انسانی است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای سرمایه انسانی می­باشد.
SCE : کارآیی سرمایه ساختاری است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای سرمایه ساختاری می­باشد.
فرمول بندی شاخص­ های VAIC بصورت عبارت جبری زیر می­باشد :
VAIC_i = CEE_i + HCE_i + SCE_i
که در آن :
VAIC_i : ضریب سرمایه فکری برای کمپانی i می­باشد.
CEEi : ضریب سرمایه ارتباطی برای کمپانی i می­باشد.
HCE_i : ضریب سرمایه انسانی برای کمپانی i می­باشد.
SCE_i : ضریب سرمایه ساختاری برای کمپانی i می­باشد.
پولیک (۱۹۹۸) عنوان کرد، در وضعیتی که ضریب VAIC بالاست، کارآیی ارزش افزوده حاصل از کل منابع شرکت بهتر است. اولین گام برای تعیین ارزش افزوده کلی شرکت، محاسبه CEE_i، HCE_i و SCE_i می­باشد که این محاسبات بوسیله عبارت زیر تعریف می­ شود :
محاسبه ارزش افزوده (VA_i) شرکت i در سال i ، که بصورت زیر می باشد :
VA_i = I_i + DP_i + D_i + T_i + M_i + R_i
که در آن :
I_i : جمع هزینه بهره شرکت برای سال i
DP_i : هزینه استهلاک شرکت برای سال i
D_i : سود سهام شرکت برای سال i
T_i : مالیات شرکت برای سال i
M_i : سهم اقلیت شرکت برای سال i و R_i : سود انباشته شرکت برای سال i
محاسبه CEE_i که بوسیله عبارت زیر تعریف می شود :
CEE_i =
که در آن :
CEE_i : ضریب کارآیی سرمایه ارتباطی برای شرکت i
VA_i : ارزش افزوده کلی شرکت i
CE_i : ارزش دفتری خالص دارایی­ های شرکت i می­باشد.(ادوینسون و همکاران،۱۹۹۷)
محاسبه HCE_i که بوسیله عبارت زیر تعریف می­ شود :
HCE_i =
که در آن :
HCE_i : ضریب کارآیی سرمایه انسانی برای شرکت i
VA_i : ارزش افزوده کلی شرکت i
HC_i : کل مبلغ سرمایه ­گذاری شده برای حقوق و دستمزد شرکت i می باشد.
محاسبه SCE_i که بوسیله عبارت زیر تعریف می­ شود :
SCE_i =
که در آن :
SCE_i : ضریب کارآیی سرمایه ساختاری برای شرکت i
VA_i : ارزش افزوده کلی شرکت i
SC_i : سرمایه ساختاری شرکت i
و برای محاسبه SC_i (سرمایه ساختاری) در فرمول بالا از رابطه زیر استفاده می­ شود.