واحد مجازی برای ارزیابی عملکرد آبان ماه از ترکیب قیمت سایهای با واحدهای مرجع یعنی ماه های تیر، مهر، آذر و بهمن به دست میآید. بردار خروجی آبان ماه برابر است با  که از خروجی واحد مجازی  کمتر است. به همین ترتیب ورودیهای ارزیابی عملکرد مرداد ماه  میباشد که ورودی اول، دوم کمتر و ورودی سوم بیشتر از واحد مجازی  میباشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در واقع تعداد نمایندگان مستقل فروش در آبان ماه ۱۳۹۰ (۱۱۰۶) میباشد و طبق واحد مجازی باید (۱۲۱۷) نفر باشد تا عملکرد کارا گردد. همچنین تعداد نمایندگی ها ۱۵۹ است که باید به ۲۰۴ نمایندگی افزایش یلبد و هرینههای اداری و تجاری ۴۵۰۶۸۷۰ میباشد که میتواند ۳۱۸۷۷۹۱ باشد تا به کارایی برسد.
دی ماه:
واحدهای مرجع برای عملکرد دی، ماه های فروردین، تیر، شهریور، بهمن و اسفند است که به ترتیب از راست به چپ دارای قیمتهای سایهای ۰. ۳۱۱۵، ۰. ۲۱۱۱، ۰. ۲۳۵۸، ۰. ۴۰۱۲ و ۰. ۱۴۷۸ میباشد که از ترکیب واحدهای مرجع، یک واحد به شرح ذیل حاصل میشود:
میانگین موزون بردار خروجی و ورودی (دی ماه)

واحد مجازی برای ارزیابی عملکرد دی ماه از ترکیب قیمت سایهای با واحدهای مرجع یعنی ماه های فروردین، تیر، شهریور، بهمن و اسفند به دست میآید. بردار خروجی مرداد ماه برابر است با  که از خروجی واحد مجازی  بیشتر است. به همین ترتیب ورودی‎های ارزیابی عملکرد دی ماه  میباشد که ورودی اول، دوم و سوم کمتر از واحد مجازی  میباشد.
در واقع تعداد نمایندگان مستقل فروش در خرداد ۱۳۹۰ (۱۱۰۶) میباشد و طبق واحد مجازی باید (۱۴۴۶) نفر باشد تا عملکرد کارا گردد. همچنین تعداد نمایندگی ها ۱۵۹ است که باید به ۱۷۸ نمایندگی افزایش یلبد و هرینههای اداری و تجاری ۳۶۵۸۵۱۱ میباشد که میتواند ۵۵۹۳۵۹۶ باشد تا به کارایی برسد.

معادله بالا عملکرد بانک بیمه پارسیان را در فروردین ماه نشان می دهد لذا برای ارزیابی کارایی ۱۱ ماه دیگر باید ۱۱ مدل برنامه ریزی خطی دیگر ساخته و حل شود که تفاوت آن مدلها با مدل فوق در تابع هدف و محدودیت اول بوده و سایر محدودیتها بدون تغییر باقی خواهند ماند. جدول (۴-۳) نتایج حل مدل را برای ارزیابی و تعیین کارایی ۱۲ ماهه بانک بیمه پارسیان (کانال بازاریابی غیرمستقیم) نشان میدهد.

“کانان” (۲۰۰۸)، واکنش بین معیارها را مورد بررسی قرار داد این روش برای انتخاب تامین کنندگانی که از روش های ISM و ANP برای اجرای فعالیت های زیست محیطی استفاده می کنند به کار برده می شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
“هاگ”^[۲۵] و “کانان” (۲۰۰۶) تلفیقی از انتخاب تامین کننده و مدل توزیع چند رده را به منظور زنجیره تامین محیط زیست معرفی کردند که در آن از ANP فازی و الگوریتم ژنتیکی استفاده کردند.
“چن”^[۲۶] (۲۰۰۶)، یک روند تصمیم گیری فازی را برای انتخاب تامین کننده در یک سیستم زنجیره تامین را به وجود آورد.
“هاگ” و “کانان” (۲۰۰۶)، یک مدل برای ارزیابی و انتخاب فروشنده با بهره گرفتن از AHP و AHP فازی ارائه دادند.
“یانگ”^[۲۷] و “هوانگ” (۲۰۰۷)، تکنیکی را به منظور مرتب سازی اولویت ها به گونه ایی که به راه حل ایده آل شبیه باشد، TOPSIS و TOPSIS فازی را مانند روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) را معرفی کردند.
“کانان” ، “پوخارل” و “ساسی کومار” (۲۰۰۹)، به منظور انتخاب تأمین کننده لجستیک معکوس دو روش ISM و TOPSIS فازی را با هم تلقیق کردند.
TOPSIS و TOPSIS فازی در حل بسیاری از مسایل MCDM به کار برده می شود (کانال، ۲۰۰۹).
همان گونه که در مرور ادبیات گفته شد پیداست کارهای زیادی برای انتخاب تأمین کننده لجستیک معکوس طرف سوم (۳PRLP) از طریق استفاده از ابزار تصمیم گیری صورت نگرفته است.
در اینجا ما قصد داریم که از طریق به کارگیری ابزارهای تصمیم گیری گروهی چند معیاره در محیط فازی بهترین تأمین کننده لجستیک معکوس طرف سوم را انتخاب کنیم.
در این تحقیق دو روش DEMATEL فازی و VIKOR فازی را به منظور انتخاب تأمین کننده لجستیک معکوس طرف سوم با هم تلفیق می کنیم.

۲٫۴٫ ریاضیات فازی

از آنجایی که این تحقیق در محیط فازی انجام می شود نیاز است که در اینجا به مختصر بعضی تعاریف و فرمول های مجموعه های فازی را بیاوریم:
مسائل دنیای واقعی معمولاًَ ساختار پیچیده ای دارند که به دلیل وجود ابهام و عدم قطعیت در تعریف و درک آنها است. از زمانی که انسان توانست فکر کند همواره با ابهام در مسائل مختلف اجتماعی، تکنیکی و اقتصادی مواجه بوده است. حتی اختراع کامپیوتر و توسعه کاربری آن در تحلیل مسائل دنیای واقعی نیز نتوانست مشکل ابهام و عدم قطعیت را حل نماید.
در بیان و تحلیل کامل یک مسئله نیاز به اطلاعات دقیق و کافی است، حال اگر به دلایل مختلف اطلاعات کافی و دقیق در دسترس نباشد چه باید کرد؟ پاسخ این سوال بهره گیری از ظرفیت استدلال تقریبی انسان است. قابلیتی که کامپیوتر از آن بی بهره است. انسان علیرغم اطلاعات نادقیق و ناکافی در مواجهه با مسائل پیچیده دنیای واقعی، رفتار و ماهیت سیستم را به طور تقریبی درک و تحلیل می نماید. حال سوال اصلی این است: آیا راهی وجود دارد که کامپیوتر نیز همانند انسان بتواند به طور تقریبی مسائل را با اطلاعات نادقیق و ناکافی درک و تحلیل نماید؟
برای پاسخ به این سوال، به اصل ناسازگاری پروفسور لطفی زاده که در سال ۱۹۷۳ مطرح گردید توجه نمایید: هرچه میزان آگاهی از یک سیستم افزایش یابد پیچدگی سیستم کاهش یافته و دقت درک و تحلیل سیستم افزایش می یابد. زمانی که پیچدگی سیستم کاهش یابد، دقت روش مدل سازی افزایش یافته و لذا ابزار مفیدی برای تحلیل سیستم مهیا می شود.(شوندی، ۱۳۸۵)
برای سیستم هایی با پیچیدگی بالا و عدم قطعیت زیاد که اطلاعات کافی و دقیقی نیز در دسترس نیست رویکرد استدلال تقریبی فازی مطرح می شود که به سیستم های فازی معروف هستند. ورودی سیستم های فازی می توانند اطلاعات نادقیق باشند و پردازش های سیستم نیز با بهره گیری از استدلال تقریبی و به طور فازی انجام می شوند.
پروفسور لطفی زاده در سال ۱۹۶۵ برای اولین بار با معرفی نظریه مجموعه های فازی مقدمات مدل سازی اطلاعات نادقیق و استدلال تقریبی با معادله های ریاضی را فراهم نمود که در نوع خود تحولی عظیم در ریاضیات و منطق کلاسیک بوجود آورد. ایده نظریه مجموعه های فازی با این عبارت توسط پروفسور لطفی زاده مطرح شد: «ما نیازمند یک نوع دیگری از ریاضیات هستیم تا بتوانیم ابهامات و عدم دقت رویدادها را مدل سازی نماییم، مدلی که متفاوت از نظریه احتمالات است». لذا نظریه فازی برای بیان و تشریح عدم قطعیت و عدم دقت در رویدادها به کار می رود که بر اساس منطق چند ارزشی بوجود آمده است. انسان برای بیان ابهام و عدم دقت در رویدادهای روزمره از کلام های مختلفی که عموماً با “تقریباً” و “حدوداً” همراه است استفاده می کند. نظریه احتمال یکی از روش های سنتی برای بیان عدم قطعیت با مدل ریاضی است. ماهیت عدم قطعیت با توجه به مسئله مورد بررسی می بایست توسط تحلیل گر مشخص شود. زیرا عدم اطمینان می تواند ناشی از “شانس"، “ابهام"، “کمبود دانش” یا “از عدم دقت” باشد. نظریه احتمال برای پیش بینی نتیجه یک رویداد تصادفی در آینده به کار می رود. رویدادی که در آینده قرار است اتفاق بیفتد و نتیجه ی آن در حال حاضر مشخص نیست. این در حالی است که فازی به “بی دقتی” و مفاهیم نادقیق که در زبان طبیعی به کار می روند مرتبط است و همیشه با یک رویداد همراه نیست. در واقع، نظریه فازی، عدم قطعیت غیر تصادفی را پشتیبانی می کند. این مفهوم در شکل (۳-۲) به تصویر کشیده شده است. (شوندی، ۱۳۸۵)
عدم قطعیت
تصادفی
فازی، نادقیق و مبهم
قطعی
شکل ۳-۲، عدم قطعیت و مفاهیم فازی و تصادفی

۲٫۴٫۱ مجموعه فازی

شامل مجموعه های فازی و عملیات ریاضی مرتبط با آنها است. در مجموعه های کلاسیک، حد و مرز مجموعه به طور دقیق و قطعی تعریف می شود و در نتیجه عضویت عناصر در مجموعه نیز به طور قطعی مشخص می شود. در مجموعه های کلاسیک، یک عنصر یا قطعاً عضو مجموعه است یا قطعاً عضو مجموعه نیست. لذا فرض اساسی در مجموعه های کلاسیک، تعریف دقیق حد و مرز مجموعه است و عضویت عناصر در مجموعه نیز دو حالت بیشتر ندارد. یک عنصر یا عضوی از مجموعه است یا نیست. اما موارد بسیاری در عمل وجود دارد که تعریف حد و مرز دقیق و قطعی برای مجموعه امکان پذیر نیست. لذا نیاز به مجموعه ای داریم که محدوده آن منعطف و به تقریبی (نادقیق) تعریف شود. به این نوع مجموعه، مجموعه فازی گفته می شود. عضویت عناصر در مجموعه های فازی نیز با درجه عضویت که عددی بین صفر و یک است، بیان می شود. (وانگ، ۲۰۰۷).

۲٫۴٫۲ نمایش یک مجموعه فازی

اگر X مجموعه ای از عناصر باشد، که با x نشان داده می شود، آنگاه مجموعه فازی Ã در X، مجموعه زوج های مرتب به شرح ذیل است:
Ã= {(x, µ_Ã(x))| x є X}
تابع عضویت یا درجه عضویت x در Ã است. تابع عضویت، مجموعه X را یه فضای M تصویر می کند. اگر فضای تابع عضویت (M) تنها شامل اعداد صفر و یک آنگاه مجموعه مورد نظر، یک مجموعه کلاسیک خواهد بود و اگر M شامل اعداد حقیقی بین صفر تا یک باشد آنگاه مجموعه مورد نظر، یک مجموعه فازی بود.
µ_à: X → [۰ , ۱]
برای بیان اینکه یک مجموعه مورد نظر، مجموعه فازی است از علامت (~) استفاده می شود؛ یعنی A بیانگر یک مجموعه کلاسیک و Ã بیانگر یک مجموعه فازی است. بر اساس آنچه در شکل (۴-۲) می بینیم، درجه عضویت هر x ЄX در مجموعه فازی Ã در بازه (a , b) بزرگتر از صفر و خارج از بازه برابر صفر است. (آذر، ۸۷).
µ_Ã(x)
a
۰
b
X
۱
شکل ۴-۲ نمایش یک مجموعه فازی

۲٫۴٫۳٫ سیستم های فازی

سیستم هایی هستند که اطلاعات ورودی آنها می تواند به صورت نادقیق باشد. یعنی اطلاعات ورودی آنها به صورت مجموعه های فازی یا اعداد فازی خواهند بود. (شوندی، ۱۳۸۵).
در ادامه به طور خلاصه چند تعریف و فرمول پایه و ضروری از مجموعه های فازی ارائه می دهیم. این تعاریف و فرمول ها در طول تحقیق مورد استفاده قرار می گیرند.
۲٫۴٫۴٫ اعداد فازی مثلثی
عدد فازی مثلثی à یا به طور ساده عدد مثلثی با تابع عضویت (x) µ_àروی X، به صورت زیر تعریف می شود:
µ_à(x) =
۰ , otherwise
در رابطه فوق تکیه گاه و نقطه (M,1) راس می باشد. شکل (۵-۲) یک عدد فازی مثلثی را ارائه می دهد (بوجادزیف، ۱۳۸۱).
O
L
U
X
I
µ_Ã(x)

مهر

آبان

آذر

دی

بهمن

اسفند

متوسط بارندگی ماهانه
Mm

۱۱/۱

۱۱

۸/۴

۰

۰

۰

۲/۰

۸/۳

۷/۷

۳۱

۱۱/۶

۸/۲۳

۳-۲-۴-۳- وضعیت رطوبت نسبی در شهر میبد
یکی دیگر از پارامترهای اقلیمی میزان رطوبت نسبی هوا می باشد که مطالعه آن در تشخیص نوع آب و هوا، پوشش گیاهی و فعالیت انسانی ضرورت دارد.
در محدوده آماری فوق بیشترین میانگین رطوبت نسبی سالیانه مربوط به سال ۶۷-۶۶ با ۱/۳۸ درصد و کمترین آن مربوط به سال ۶۹-۶۸ با ۳۳ درصد می باشد. همچنین با نگاهی به آمار اقلیمی فوق مشاهده می شود که بیشترین رطوبت نسبی مربوط به ماه بهمن با میانگین ۷/۵۱ درصد و دی ماه با ۴/۵۰ درصد رتبه دوم را کسب کرده است. کمترین میانگین رطوبت نسبی مربوط به خرداد ماه ۴/۲۲ درصد و در مرتبه بعدی تیر ماه (۵/۲۳ درصد) قرار دارد.
۳-۲-۴-۴- وضعیت باد در شهر میبد
بادهای مختلف نیز بر بستر لخت دشت ها و کوه ها به شدت در جریان هستند. تعداد روزهای طوفانی در دشت یزد- اردکان ۴۰ تا ۶۰ روز در سال است. طوفان های شنی بیشتر از اسفند آغاز شده و تا خرداد ادامه دارد. سرعت بادهایی که به شکل طوفان های سهمگین شنی، منطقه را در حالت مرگبار و خوفناک فرو می برد، گاه به ۹۰ کیلومتر در ساعت می رسد. آرام ترین فصل سال پائیز و ناآرام ترین فصل بهار است.
باد شمال که در روزهای بهار و تابستان از سمت شمال غرب به جنوب می وزد با خود مقداری رطوبت به همراه دارد که در محل به باد اصفهان یا باد بادگیری معروف است. باد حداکثر در ایستگاه میبد با سرعت ۲/۹۷ کیلومتر در ساعت بیشتر در ماه های سرد سال (بهمن و اسفند) و اواخر بهار می وزد و جهت غالب آن نیز غرب و شمال غرب است.
۳-۲-۵- وضعیت منابع آبی
منابع آبی میبد بسیار محدود است و از گذشته های دور از آب های سطحی و رودها و آب های زیرزمینی تامین می شده است. بخش اعظم آب های مورد نیاز از طریق حفر قنات از دامنه های شیر کوه از فاصله ۱۰ تا ۴۰ کیلومتری به شهر می رسیده است.
۳-۲-۵-۱- آب زیر زمینی شهر میبد
منابع تغذیه سفره های آب زیر زمینی و قنوان نیز از نزولات جوی ارتفاعات شیرکوه به دست می آمده است. تعداد قنوات کل منطقه یزد را ۳۲۴۰ رشته برشمرده اند که ۹۰۰ رشته آن در زمان ترسالی آب داشته و در زمان خشکسالی خشک می شده است. از این میزان ۴۷ رشته قنات مربوط به میبد است .آبدهی قنوات از حداقل ۵٫/. لیتر در ثانیه تا حداکثر ۲۴ لیتر در ثانیه میباشد
به طور کلی امروزه برداشت آب از سفره های زیرزمینی به واسطه حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق بیش از تغذیه آن است که سبب شده بسیاری از قنوات میبد خشک و کم آب شوند و همین امر محیط زیست منطقه را به مخاطره افکنده است؛ از این رو بهره برداری از قنات ها مناسب ترین روش استفاده از سفره های آب زیرزمینی است چون قنات بین تغذیه سفره های آب زیرزمینی و میزان برداشت آب تعادل برقرار می کند. تعداد چاهای حفر شده ۲۴ حلقه چاه نیمه عمیق و ۴۸ حلقه چاه عمیق حفر گردیده است.و آب حاصل از آن به مصرف شرب ،کشاورزی ،دامداری و مرغداری میرسد.
۳-۲-۶- خاکشناسی شهر میبد
جنس خاک منطقه میبد ، ترکیبی از خاک های رس روشن است که نسبت آن در مکان های مختلف متفاوت است. وسیع ترین و ضخیم ترین معادن خاک رس استان در حوالی یزد تا اردکان گسترده شده است و خالص ترین و ریزدانه ترین آنها در محدوده میبد است از گذشته های دور باعث رونق صنعت سفالگری، سرامیک سازی و کوزه گری در منطقه شده است. البته بیشترین کاربرد خاک رس در کوره های آجر پزی است.
۳-۲-۷-پوشش گیاهی شهر میبد
از نظر پوشش گیاهی در شهر میبد به علت فقر شدید منابع گیاهی و آب در اراضی واقع در دشت یزد- اردکان، اقدام به جنگلکاری مصنوعی گردیده و در سطح ۴۵ هکتار نهالکاری شده است گونه هایی مانند تاغ، گز و آتریپلکس همچنین جنگل های طبیعی از نوع درخت بادام کوهی در دهانه ارتفاعات مشاهده می گردد. در ارتفاعات درخت انجیر کوهی به صورت پراکنده و متفرق وجود دارد. گیاهان بوته ای از نوع فقیر شامل درمنه، شور و گون ،کاکوتی خارشتر اسفناج وحشى تاغ درمنه چوبک کتیرا اسپند زرشک پسته وحشى کتیرا جو وحشى شور قیچ آویشن اسکمبیل تیغ کاروان کش آنغوره و…….
۳-۲-۸-گونه های جانوری میبد
این منطقه دارای تنوع اکولوژیک جانوری است و هفت سال از انتخاب آن بعنوان منطقه شکار ممنوع میگذرد . در این منطقه علاوه بر گونه‌های مختلف قوچ، میش، کل، بز، آهو، بیش از ۵۰ گونه پرنده غزال و… زیست می‌کنند.جمعیت قوچ میش، کل و بز در این منطقه با روند صعودی در حال افزایش هستند و این امر در کنار جلوه‌های منحصر به فرد طبیعی، منطقه را به یکی از بی‌نظیرترین مناطق محیط زیست کشور تبدیل کرده است. این منطقه همچنین به دلیل برخورداری از یک آبشار ساکن در دل کویر و مسافت کوتاه تا مرکز میبد، از موقعیت بسیار جذاب و منحصر به فردی برخوردار است و می‌تواند مکان مناسبی برای تورهای طبیعت‌گردی باشد. در این منطقه بیش از ۵۰ گونه پرنده شامل بیابانی، درختی و جنگلی زیست می‌کنند. باقرقره، کبک،‌ تیهو، انواع گنجشک‌سانان، سسک، هوبره، دارکوب باغی عقاب تالابی، دلیجه از گونه‌های بسیار متنوع و در بسیاری موارد ارزشمند پرندگان این منطقه به شمار می‌رود. این ظرفیت نیز می‌تواند منطقه را به یکی از سایت‌های مهم مشاهده پرندگان تبدیل کند. سهولت دسترسی به منطقه و امکان گردش و پژوهش، برخورداری از جاذبه‌های گردشگری از جمله چشمه‌های «تراورتن»، چشمه‌های طبیعی و وجود مناظری که بر اثر رسوبات آب به شکل آبشار درآمده و جلوه‌های زیبایی را در دل بیابان خلق کرده است، وجود خزندگان بسیاری در این منطقه از جمله لاک‌پشت مهمیزدار ،مار،تیر مار،مارمولک میباشد

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۳-ویژگی های اجتماعی و جمعیتی شهر میبد
۳-۳-۱-مشخصات اجتماعی شهر میبد
۳-۳-۱-۱-سواد و آموزش
مدارس میبداز دیرباز یکی از مراکز رشد و تعالی اندیشه و دانش و هنر بود و از این سرزمین عالمان بزرگ برخاسته اند. در تاریخ جدید یزد در قرن نهم درباره میبد نوشته: «خاکی است که اکثر اهالی آن سعادتمند و مستعد و اهل قلم و اهل تمول و سرافراز و دولت یارند… و از میان آن سرزمین آنکه اکثر اهالی او متعدد فاضل و دانشمند و اهل قلم و از هنر بهره دارند.
از مراکز آموزشی میبد تا قرن هشتم اطلاع مکتوبی در دست نیست، اما دور نیست که در مجموعه مؤسسات مسجد جامع که از قرون اولیه اسلامی فعال بوده است. در کنار مسجد و منبر درس و مدرسه جای ویژه ای داشته است. در کنار زیارتگاه مهرجرد، هنوز بقایای ساختمان کهنی به نام مدرسه عتیق وجود دارد.
۳-۳-۱-۲-دین وزبان
مردم این شهرستان مسلمان شیعه هستند و به زبان فارسی و لهجه شیرین یزدی سخن می گویند. زرتشتی های ساکن در این منطقه به زبان ویژه خود سخن می گویند.زبان آنها پارسی دری و خط آنها دین دبیره میباشد
۳-۳-۱-۳-نحوه گذراندن اوقات فراغت
از دیگر ویژگیهای اجتماعی که میتوان تاثیر فرهنگ قومی و سنتی را مشاهده کرد نحوه گذراندن اوقات فراغت و تاثیر آن بر ساختار شهر است گذراندن اوقات فراغت در شهر هایی که مراحل سنتی را تا حدودی گذرانده اند واشکال مختلف از جمله رفتن به سینما ،پارک،تئاتر ،کنسرت ،کافه تریا ،رستوران و فضاهای باز تفرج دیده میشد در حالی که در شهر میبد فقط یک سینما وجود دارد و در سالهای اخیر چند پارک و فضای سبز توسط شهر داری احداث شده ولی در حال حاضر بیشتر مورد استفاده مسافرین و غیر بومیان بوده و حتی در بعضی از ساعات روز به نظر می آید از امنیت کافی برخوردار نیست شناخت نوع تفریحات و سرگرمی های بومی که بین ساکنین رواج داشته باشد میتواند در برنامه ریزی و تخصیص منابع وامکانات شهر مفید باشد (طرح جامع شهر میبد ۱۳۸۹)
۳-۳-۲-مشخصات جمعیتی شهر میبد
۳-۳-۲-۱-تعداد جمعیت

۰۷۵/۰

۰۱۹/۰

۳۳۸/۲

۰۱۸/۰

باورهای غلط نسبت به مواد مخدر

۱۷۵/۰

۰۷۲/۰

۱۴۹/۰

۴۱۶/۲

۰۱۶/۰

مکانیزم عمل کنترل بیرونی

۰۵۳/۰

۰۹۰/۰

۰۳۲/۰

۲۹۱/۲

۰۱۹/۰

میزان دسترسی آسان به مواد مخدر

۳۵۸/۰-

۱۸۸/۰

۲۷۵/۰-

۹۰۴/۱-

۰۵۸/۰

نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که ۲۶ درصد تغییرات به وقوع پیوسته در متغیر وابسته (اعتیاد به مواد مخدر)، مرتبط به متغیرهای مستقل به کارگرفته شده در پژوهش بوده است. البته اشکال وارد بر این ضریب این است که تعداد درجه آزادی را در نظر نمی گیرد. به همین دلیل برای رفع این مشکل، از ضریب تعدیل شده(Adjust R Square) استفاده می نماییم. مقدار این ضریب برابر است با ۲۴ درصد (از دلایل کم بودن فاصله بین دو ضریب فوق، می توان به کم بودن تعداد متغیر های مستقل اشاره نمود.) هم چنین سلسله مراتب تاثیر گذاری متغیرهای مستقل به ترتیب شدت تأثیر گذاری در اعتیاد به مواد مخدر به شرح ذیل می باشد :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱- سن شروع به مصرف مواد مخدر با مقدار t محاسبه شده ۵۰۴/۷
۲- میزان درآمد ماهیانه پاسخگویان با مقدار t محاسبه شده ۱۹۱/۴
۳- میزان وجود مشکل برای دستیابی به مواد مخدر مصرفی با مقدار t محاسبه شده ۸۹۱/۲
۴- سن پاسخگویان با مقدار t محاسبه شده ۸۱۰/۲
۵- باورهای غلط نسبت به مواد مخدر با مقدار t محاسبه شده ۴۱۶/۲
۶- مقدار هزینه مصرف مواد مخدر در شبانه روز توسط پاسخگویان با مقدار t محاسبه شده ۴۰۷/۲
۷- وضعیت و شرایط خانوادگی پاسخگویان با مقدار t محاسبه شده ۳۳۸/۲
۸- مکانیزم عمل کنترل بیرونی با مقدار t محاسبه شده۲۹۱/۲
۹- میزان دسترسی آسان به مواد مخدر با مقدار t محاسبه شده ۹۰۴/۱
۱۰- امکان تهیه هر نوع مواد مخدری در شهر کلاله با مقدار t محاسبه شده ۶۴۳/۱
۱۱- میزان تحصیلات پاسخگویان با مقدار t محاسبه شده ۸۷۸/۰
فصل دوم: خلاصه و نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
با عنایت به یافته های تحقیق در این فصل می بایست به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات پرداخته شود لذا این فصل را در طی پنج مبحث تحت عناوین: مبحث نخست: خلاصه و نتیجه گیری، مبحث دوم: خلاصه یافته ها و نتایج توصیفی، مبحث سوم: خلاصه یافته ها و نتایج تحلیلی، مبحث چهارم: تحلیل رگرسیونی رابطه بین متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، مبحث پنجم: ارائه پیشنهادها و سرانجام مبحث ششم: محدودیت های تحقیق؛ در ذیل به تفکیک به بیان آنها می پردازیم.
مبحث نخست: خلاصه و نتیجه گیری
اعتیاد به مواد مخدر در جوامع امروزی بعنوان یکی از مشکلات جهانی بوده و با توجه به شرایط منطقه ای و نوع ذائقه ی معتادان و همچنین با عنایت به میزان دسترسی به مواد مخدر، اعتیاد افراد به مواد مخدر با یکدیگر متفاوت می باشد بطوریکه در کشورهای آسیایی مصرف مواد مخدر بصورت مواد مخدر سنتی (تریاک و شیره) و در قاره ی آمریکا مصرف مواد مخدر کوکائین مرسوم می باشد بررسی ها نشان می دهد که شکل و ساختار مواد مخدر دگرگون شده و از نظر تنوع و جاذبه ی اغوا کننده آن در کسب سود زیاد باعث گردیده که بخش زیادی از نیروی انسانی در راستای مطامع پلید خود به دنبال ایجاد مشتقات جدید از مواد مخدر و حتی تولید مواد مخدر شیمیایی گردد که امروزه تمامی کشورهای جهان با پدیده شوم تولید، توزیع و مصرف مواد مخدر صنعتی و شیمیایی مواجه می باشند که این امر باعث نابودی بخش زیادی از توان نیروی نوجوان و جوان وکار آمد جوامع می گردد و سودا گران مرگ در جهت ایجاد تقاضا برای مصرف تولیدات شان، نوجوانان و جوانان را در سنین مقطع راهنمایی و دبیرستان و دانشگاه ها، بعنوان جامعه هدف خود قرار داده و آنان را درگیر اعتیاد به مواد مخدر می نمایند.
بررسی ها نشان می دهد که کشور ایران به دلیلی موقعیت ژئوپولوتیک خاص منطقه ای و همسایگی با کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان و از طرف دیگر بعنوان راه ترانزیت مواد مخدر به اروپا و همچنین توطئه های استکبار جهانی و ایجاد انحراف از هدف و سوق دادن و درگیر نمودن برنامه ریزان و مسئولین کلان کشور به مساله مواد مخدر و به تبع آن نابودی نسل نوجوان و جوان، بعنوان یکی از کشورهای خط مقدم مبارزه با مواد مخدر محسوب می گردد و همانگونه که مطرح گردید امروزه بخش زیادی از جمعیت کشور که عموما نوجوانان و جوانان و نیروهای فعال جامعه می باشند، درگیر مصرف مواد مخدر می باشند که این امر در شهر کلاله نیز وجود دارد. با توجه به موارد فوق این تحقیق تلاش می نماید که با نگرشی علمی به مساله اعتیاد بپردازد لذا هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل خطر ساز محیطی اجتماعی اعتیاد در شهرستان کلاله بوده و در جهت تحقق، این هدف کلی، اهداف فرعی ذیل مد نظر می باشد: ۱- مشخص نمودن رابطه ویژگیهای فردی نوجوانان و جوانان با اعتیاد آنان در شهر کلاله ۲- مشخص نمودن اثر ویژگیهای فردی نوجوانان و جوانان با اعتیاد آنان در شهر کلاله ۳- مشخص نمودن نقش عوامل خانوادگی در اعتیاد نوجوانان و جوانان در شهر کلاله ۴- مشخص نمودن نقش گروه همسالان (همالان) در اعتیاد نوجوانان و جوانان در شهر کلاله ۵- مشخص نمودن نقش میزان دسترسی به مواد مخدر در اعتیاد نوجوانان و جوانان در شهر کلاله ۶- مشخص نمودن نقش اشتغال در اعتیاد نوجوانان و جوانان در شهر کلاله ۷- مشخص نمودن نقش برخورداری از باورهای غلط نسبت به مصرف مواد مخدر در اعتیاد نوجوانان و جوانان در شهر کلاله ۸- مشخص نمودن نقش میزان کنترل بیرونی در اعتیاد نوجوانان و جوانان شهر کلاله ۹- مشخص نمودن میزان تاثیر گذاری متغیرهای فاصله ای مورد استفاده در اعتیاد نوجوانان و جوانان شهر کلاله بر اساس اهداف جزئی مطرح شده، تعداد بیست سوال تحقیقی و به تبع آن بیست فرضیه طراحی گردیده است روش غالب در این تحقیق ترکیبی از روش اسنادی و پیمایشی بوده بطوریکه برای نگارش دیدگاه های موجود نسبت به مواد مخدر از روش اسنادی و در جهت شناخت دیدگاه های عینی پاسخگویان از روش پیمایشی استفاده گردیده است، ابزار مورد استفاده برای شناخت دیدگاه های پاسخگویان نسبت به عوامل خطر ساز محیطی در شهرستان کلاله پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی افراد معتاد ۳۰ ساله و کمتر کنترل شده در شهرستان کلاله بوده که تعداد آنان ۱۸۲۱ نفر بوده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده نموده و بر اساس محاسبات انجام گرفته حجم نمونه این تحقیق، ۳۲۱ نفر بوده و برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک استفاده گردیده است و برای توصیف و تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک های موجود در آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردیده است. بعد از بیان کلیان تحقیق، به اجمال به بیان یافته های تحقیق می پردازیم. مبحث دوم: خلاصه یافته ها و نتایج توصیفی یافته های تحقیق نشان می دهد از مجموع ۳۲۱ پاسخگوی مورد مطالعه ۸۰ درصد مرد و ۱۰ درصد ، از نظر توزیع سنی۵ درصد در گروه سنی شان کمتر از ۱۵ سال، ۴/۱۳ درصد ۱۵ تا ۱۹ سال، ۶/۱۵ درصد ۲۰ تا ۲۴ سال و ۶۶ درصد گروه سنی شان۲۵ سال و بیشتر، از نظر محل تولد ۸/۴۹ درصد محل تولد شان شهر و ۲/۵۰ درصد محل تولد شان روستا، از نظر محل سکونت ۷/۶۰ درصد محل سکونت شان شهر و ۳/۳۹ درصد محل سکونت شان روستا، از نظر وضعیت تاهل، ۱/۳۲ درصد مجرد، ۶۶ درصد متاهل، ۲/۱ درصد مطلقه، از منظرسطح تحصیلات ۵/۱۲ درصد بی سواد، ۵/۱۱ درصد در حد خواندن و نوشتن، ۸/۱۶ درصد ابتدایی، ۸/۳۱درصد راهنمایی،۷/۲۳ درصد دیپلم، ۲/۱ درصد فوق دیپلم، ۹/۱ درصد لیسانس و ۶/۰ درصد میزان تحصیلات شان فوق لیسانس و بالاتر، از منظر وضعیت اشتغال،۲/۵۰ درصد شاغل و ۸/۴۹ درصد بیکار، از منظر نوع شغل؛ از مجموع ۱۶۱ پاسخگویی که دارای شغل بوده اند۷/۱۶ درصد نوع شغل شان رانندگی، ۸/۲۴ درصد آزاد، ۱/۱۶ درصد کشاورز، ۳/۹درصد دامدار، ۸/۶درصد کارگر، ۸/۱۹درصد محصل، ۷/۳ درصد کارمند، ۴/۲ درصد خانه دار، از منظر نوع مسکن،۳/۲۸ درصد دارای منزل شخصی، ۴/۲۲ درصد استیجاری، ۷/۳ درصد رهنی، ۵/۴۵ درصد در منزل والدین شان زندگی کرده، از منظر میزان درآمد ماهیانه۲/۴۹ درصد میزان درآمدشان کمتر از ۱۰۰ هزار تومان، ۲/۲۶ درصد ۱۰۱ تا ۲۰۰ هزار تومان، ۵/۱۲ درصد ۲۰۱ تا ۳۰۰ هزار تومان، ۵ درصد ۳۰۱ تا ۴۰۰ هزار تومان، ۷/۳ درصد ۴۰۱ تا ۵۰۰ هزار تومان و۴/۳ درصد دارای درآمد ۶۰۱ هزار تومان به بالا بوده، از منظر قومیت ۶/۳۸ درصد دارای قومیت ترکمن، ۹/۱۹ درصد فارس، ۳۳ درصد سیستانی، ۲/۷ درصد بلوچ، ۶/۰ درصد خراسانی و ۶/۰ درصد دارای قومیت شاهرودی، از نظر نوع مواد مخدر مصرفی ۱/۶۰ درصد نوع مواد مخدر مصرفی شان تریاک، ۱۰ درصد شیره، ۲/۱ درصد هروئین، ۹/۱۹ درصد کراک، ۶/۵ درصد شیشه، ۲/۱ درصد متادون، ۲/۱ درصد قرص های مخدر، از منظر هزینه مقدار موادی مصرفی در شبانه روز ۳/۶۷ درصد ۱۰۰۰ تومان ، ۱۵ درصد ۱۰۰۱ تا ۳ هزار تومان، ۸/۱۲ درصد ۳۰۰۱ تا ۵ هزار تومان، ۵/۲ درصد ۵۰۰۱ تا ۷ هزارتومان و ۵/۲ درصد هزینه مقدار مواد مخدر مصرفی شان در شبانه روز بیشتز از ۹ هزار تومان، از منظر دفعات مصرف مواد در شبانه روز ۹/۲۵ درصد یک بار در شبانه روز، ۲/۳۵ درصد دو بار و ۹/۳۸ درصد سه بار در شبانه روز، از منظر تعداد ساعات اختصاص داده شده به مصرف مواد مخدر در شبانه روز ۷/۲۷ درصد کمتر از یک ساعت، ۲/۴۵ درصد یک تا دو ساعت، ۱۵ درصد دو تا چهار ساعت، ۱/۸ درصد چهار تا شش ساعت و ۴ درصد بیشتر از شش ساعت در شبانه روز مواد مصرف می کنند،از منظر نحوه مصرف و استعمال ۸/۱۷ درصد نحوه مصرف و استعمال شان بصورت خوردن،۲/۶۹ درصد کشیدن،۵ تزریقی، ۱/۸ درصد بصورت خوردن و کشیدن، از منظر سن شروع مصرف مواد مخدر ۷/۳ درصد کمتر از ۱۰ سالگی،۲/۱۱ درصد ۱۰ تا ۱۴ سالگی، ۷/۲۲ درصد ۱۵ تا ۱۹ سالگی، ۵/۲۵ درصد ۲۰ تا ۲۴ سالگی و ۸/۳۶ درصد در سن ۲۵ سالگی و بالاتر شروع به مصرف مواد مخدر نموده، از منظر وجود فرد معتاد در خانواده ۱/۴۲ درصد در خانوادشان فرد معتاد وجود داشته و ۹/۵۷ درصد در خانوادشان فرد معتاد وجود نداشته است. همچنین بررسی متغیرهای اصلی تحقیق که به نحو مطلوب تری بیانگر محیط اجتماعی حاکم بر شهرستان کلاله بوده، مقایسه میانگین هفت گویه در نظر گرفته شده جهت

اسلام دین آزادى و استقلال است ، اسلام دینى است که همه کس به حقوق خودش ‍ مى رسد و مراعات همه حقوق را مى کند.
استقلال و آزادى در پیروى از قرآن کریم و رسول اکرم (ص) است .
ما آزادى در پناه اسلام مى خواهیم ، استقلال در پناه اسلام مى خواهیم ، اساس مطلب اسلام است .
فصل چهارم :
آزادی اجتماعی از دیدگاه لیبرالیسم
۳-۱ : لیبرالیسم چیست؟
لیبرالیسم (به انگلیسی: Liberalism) در معنای لغوی به معنی آزادی خواهی می‌باشد (البته لازم به ذکر است کاربرد کلمه لیبرال برای شخصی در ایران و در ادبیات سیاسی به معنای پیروی آن شخص از مکتب لیبرالیسم بوده و معنای لغوی آن منظور نمی‌شود) به آرایه وسیعی از ایده‌ها و تئوری‌های مرتبط دولت اطلاق می‌شود که آزادی شخصی را مهم‌ترین هدف سیاسی می‌داند. لیبرالیسم مدرن در عصر روشنگری ریشه دارد. به صورت کلی، لیبرالیسم بر حقوق افراد و برابری فرصت تأکید دارد. شاخه‌های مختلف لیبرالیسم ممکن است سیاست‌های متفاوتی را پیشنهاد کنند، اما همه آن‌ها به صورت عمومی توسط چند قاعده متحد هستند، از جمله گسترش آزادی اندیشه و آزادی بیان، محدود کردن قدرت دولت‌ها، نقش قانون، تبادل آزاد ایده‌ها، اقتصاد بازاری یا اقتصاد مختلط و یک سیستم شفاف دولتی. همه لیبرال‌ها -همینطور بعضی از هواداران ایدئولوژی‌های سیاسی دیگر - از چند فرم مختلف دولت که به آن لیبرال دموکراسی اطلاق می‌شود، با انتخابات آزاد و عادلانه و حقوق یکسان همه شهروندان توسط قانون، حمایت می‌کنند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

لیبرالیسم به صورت یک اصطلاح اندیشه سیاسی، معانی زیادی داشته است، اما هرگز از اصل لاتین کلمه liber، به معنی آزاد، جدا نبوده است. این اصطلاح دلالت دارد بر دیدگاه یا خط مشی‌های کسانی که گرایش اولیه‌شان در سیاست و حکومت کسب یا حفظ میزان معینی آزادی از قید نظارت یا هدایت دولت یا عوامل دیگری است که ممکن است برای اراده انسانی نامطلوب به شمار آید. لیبرالیسم به طور سنتی جنبشی بوده است برای تامین این نظر که مردم به طور کلی تابع حکومت خودکامه نیستند، بلکه در زندگی خصوصی شان مورد حمایت قانون قرار می‌گیرند و در امور عمومی بتوانند قوه مجرب حکومت را از طریق یک هیآت قانونگذاری که آزادانه انتخاب شده باشند کنترل کنند. لیبرالیسم در زمینه نظریه ناب متمایل به پیروی از جان لاک فیلسوف انگلیسی بوده است که به وضعیت طبیعی و قانون طبیعت اعتقاد داشت. بر این اساس این نظر تصدیق می‌شد که هیچ کس نباید به سلامتی، زندگی، و اموال دیگران آسیبی برساند.^[۱۷۱]
لیبرالیسم (Liberalism) ازجمله نظام‌های اجتماعی است که بر مبنای فردگرایی بنا شده است و در اصل اعتقاد به آزادی و فلسفه آزادی است، خواه این آزادی به عنوان اصل نهادهای جامعه و یا به عنوان راه و رسم زندگی فردی و اجتماعی باشد. اصطلاح لیبرالیسم در قرن ۱۹ در زبانهای اروپایی مخصوصاً در زبان انگلیسی ظهور یافته است.
۳-۲: تاریخچه
لیبرالیسم به عنوان یک جنبش سیاسی در چهار قرن اخیر سیطره داشته است، گرچه واژه لیبرالیسم به عنوان ارجاع به این مکتب تا قرن نوزدهم رسمیت نیافته بود. شاید اولین دولت مدرنی که بر پایهٔ اصول لیبرالی بنیان نهاده شد، ایالات متحده امریکا بود که در اعلامیه استقلال خود اعلام کرد: تمام انسان‌ها برابر آفریده شده‌اند و توسط خالق شان از یک سری حقوق بهره مند شده‌اند، از جمله این حقوق: زندگی، آزادی و پی گیری سعادت و خوشبختی است. که یادآور این عبارات جان لاک است که از اهمیت بالایی در نظریه‌های وی برخوردار بودند: زندگی، آزادی و مالکیت.
چند سال بعد این بار انقلاب فرانسه بود که بر میراث اشرافی گری این کشور با شعار آزادی، برابری و برادری، غلبه کرد و تبدیل به اولین کشور در تاریخ شد که حق رای فراگیر برای همه مردان قائل شد.^[۱۷۲] اعلامیه حقوق مردان و شهروندان اولین بار در سال ۱۷۸۹ در فرانسه تدوین شد و بعد ترها تبدیل به سندی بنیادین هم برای لیبرالیسم و هم برای حقوق بشر شد.
۳-۳: ریشه های تاریخی لیبرالیسم
لیبرالیسم به عنوان یک نهضت اجتماعی که طرفدار آزادی‌های فردی و رهایی از بند هر گونه تشکیلات اجتماعی-سیاسی است، به زمان‌های بسیار دور می رسد. اما ندای این نحو آزادی در اروپای بعد از قرون وسطی، از حلقوم پروتستانها شنیده شد.
در اروپای قرون وسطی، قدرت اجتماعی-سیاسی در اختیار طبقه معینی شامل اشراف و نجبا، روحانیون و اولیای کلیسا و فئودالها بود. نظام جامعه چنان بود که فرد از ابتدای عمر تا انتها در طبقه مشخص و غیر قابل تغییری می‌زیست. در زمینه مذهبی نیز سلطه کلیسا در جامعه حاکم مطلق بود و دستگاه تفتیش عقاید کلیسا به سانسور عقاید می‌پرداخت. در چنین جوی لیبرالیسم پا به عرصه وجود گذاشت. این جریان درحقیقت عکس‌العملی در مقابل خفقان حاکم بر اروپا بود.
پروتستانتیسم با تاکید بر آزادی و استقلال فرد به مبارزه با کلیسا برخاست. پیشرفت علوم در رنسانس، ظهور فلسفه و نظریات اجتماعی و سیاسی نیز سبب تقویت این جریان شد.
در زمینه فلسفی دانشمندانی چون جان لاک و ژان ژاک روسو نظریات موثری اظهار نمودند. لاک و روسو با تاکید بر یکسان عمل کردن طبیعت در شرایط مساوی و تطبیق قوانین جامعه با آن و با پیشنهاد برقراری مجلسی متشکل از نمایندگان به نفی امتیازات اشرافی و کلیسایی پرداختند.
طبق نظریه لاک، که از لحاظ فلسفی بیش از نظریات دیگران در تکوین لیبرالیسم مؤثر بود، حقوق طبیعی فرد همواره تحت مخاطره قرار می‌گیرد. و به هیچ وجه قابل تفویض و انتقال نیز نمی‌باشد. به همین جهت نظریه دولت حمایت کننده وی مبین این معنی است که دولت وظیفه حراست از آزادی‌های فردی را دارد نه تحدید و تضعیف آن را.
در این زمان افکار وجریانهای موافق منافع طبقه متوسط و بازرگانان بود و همواره برای آزادی تجارت و رهایی از چنگ فئودالها و صاحبان قدرت تلاش می‌کردند و لذا با وقوع انقلابهای عظیم و گسترده و با شعارها و عناوینی همچون برابری افراد و داشتن حق رأی مساوی و آزادی افراد در تعیین سرنوشت که تا آن زمان اکثریت مردم از آن محروم بودند قدرت از انحصار طبقه‌ای خاص خارج گردید.
این نهضت سیاسی و اجتماعی که از سوی طبقه متوسط و مدام با نظریات فلاسفه و دانشمندان اروپایی پشتیبانی می‌شد، رنگ یک مشی اجتماعی- سیاسی مدونی به خود گرفت و در زبانهای اروپایی، به خصوص انگلیسی عنوان لیبرالیسم را به خود گرفت.
لیبرالیسم با نفوذ نظریه سودگرایی یا اوتیلیتاریانیسم در این دوره که بر فرد و منافع او تأکید می‌ورزید، به صورت یک جریان فلسفی- سیاسی- اجتماعی قوی درآمد.
بنابراین به عنوان یک نهضت اجتماعی در اروپا شکل گرفت که هسته ی مرکزی آن را آزادی‌های فردی و رهانیدن فرد از قید تشکیلات اجتماعی و مذهبی تشکیل می داد.
لیبرالیسم از نظر سیاسی دارای دو مفهوم جداگانه است: از سویی به یک جریان سیاسی بورژوازی اطلاق می‌شد که در عصر مترقی بودن آن یعنی در زمانی که سرمایه‌داری صنعتی علیه آریستوکراسی (اشرافیت) فئودالی مبارزه می‌کرد و درصدد گرفتن قدرت بود، به وجود آمد و رشد کرد . لیبرال‌ها در آن زمان بیانگر منافع و مدافع طبقه‌ای در حال رشد و بالنده بودند. آزادی از قید و بندهای اقتصادی و اجتماعی دوران فئودالیسم را طلب می‌کردند، می‌خواستند که قدرت مطلقه سلطنت محدود شود، در مجلس عناصر لیبرال راه یابند و حق رأی آزاد و سایر حقوق سیاسی در محدوده خاص آن دوران و به مفهوم بورژوایی آن به رسمیت شناخته شود.
در قاموس مارکسیستی، مفهوم سیاسی لیبرالیسم به یک روش لاقیدانه و درویش مسلکانه در داخل حزب طبقه کارگر نسبت به دشمن طبقاتی اطلاق می‌شود . در این مفهوم لیبرالیسم به معنای آشتی طلبی غیر اصولی به ضرر اساس اندیشه‌های مارکسیسم – لنینیسم، نرمش بجا در مقابل خطا و نادیده گرفتن نقض اصول به علل مشخصی به کار می‌رود. لیبرالیسم در این مفهوم از نمودهای اپورتونیسم(فرصت‌طلبی) و اندیویدوالیسم(فردگرایی) است . احزاب مارکسیستی با این جریان که مخالف با پیگیری در اجرای خط مشی و مبارزه اصولی و هشیاری انقلابی است مبارزه می کنند.
به طور کلی به لحاظ تاریخی، ریشه‌های فکری لیبرالیسم اولیه را در اندیشه ی متفکرانی چون جان لاک (بنیانگذار لیبرالیسم)، منتسکیو و آدام اسمیت؛ و آبشخور لیبرالیسم متأخر را در تفکر افرادی چون جان راولز و آیرتا برلین و… باید جستجو کرد.
۳-۴: مؤلفه های لیبرالیسم
آنچه در باب اصلی ترین مؤلفه های لیبرالیستی ذکر شده است عبات است از: فردگرایی، آزادی، خردگرایی، عدالت اجتماعی، تساهل
در نگاه جامعه شناختی، می‌توان اندیشه ی لیبرال را طبق تحولاتی که از سر گذرانده است به سه دوره تقسیم نمود:
دوره ی اول؛ لیبرال کلاسیک:
مفهوم لیبرالیسم، نخست در مقابل سلطه ی مذهبی و پس از آن در برابر سلطه ی سیاسی حکام خودکامه پدید آمد. مهم‌ترین خواست لیبرال‌ها در مقابل حکام مطلقه، محدود کردن قدرت آنان بوسیله ی قانون، تفکیک حوزه‌های دولت و جامعه، دفاع از حوزه ی جامعه ی مدنی در برابر اقتدار دولت، عدم هر گونه دخالت دولت و ایجاد محدودیت برای آزادی افراد و همچنین دفاع از مالکیت خصوصی بوده است. در این دوره سه نوع لیبرالیسم اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، قابل شناسایی است.
دوره ی دوم؛ لیبرال – دموکراسی:
لیبرال دموکراسی نوعی جدید از لیبرالیسم است که بیش از دیگر جوانب بر آرمان‌های دموکراسی سیاسی -اجتماعی، دولت رفاهی و برابری فرصت‌ها تأکید دارد.
دوره ی سوم؛ لیبرالیسم نو(neolibralism):
در دهه ی ۱۹۷۰ میلادی، با بروز تورم و رکورد در کشورهای غربی، در کارآیی سیاست‌های دولت رفاهی تردید پدید آمد و در واکنش به این تحولات، برخی از کشورها به اصول نظام بازار آزاد بازگشتند و علت بحران اقتصادی را همان مداخلات دولت در اقتصاد می‌دانستند. لذا به سمت خصوصی سازی، کاهش هزینه‌های دولتی، تضعیف اتحادیه‌های کارگری، کاهش مالیات، بازار آزاد و دولت محدود رفته و به آموزه‌های لیبرالیسم کلاسیک نزدیک شدند.
۳-۵: آزادی در اندیشه امروز غرب
در اندیشه اجتماعى امروز غرب آزادى به معناى مجبور نبودن انسان و مواجه نشدن او با مانعى براى انتخاب گونه اى از ارزشها، اخلاق و رفتار در زندگى مطرح مى شود.ولی این نکته هم مورد اتفاق است که نمى توان چنین معنای وسیعی را به طور مطلق و به بدون هیچ قید و بند و حد و مرزى پذیرفت و تقدیس کرد. زندگى اجتماعى انسان خود عاملى است که انسان را مجبور به پذیرش محدودیتهایى بر سر راه این آزادى مى کند. مسئله مهم براى اندیشمندان غربى افزایش آزادى انسان در زندگى فردى و اجتماعى و به حداقل رساندن محدودیتها به ویژه در بخشى است که از سوى دولت براى برقرارى نظم اجتماعى اعمال مى شود. لیبرالها مى گویند دولت و نهادهایى مثل نهاد دین نباید یک شیوه زندگى را به عنوان شیوه داراى رجحان و برترى به شهروندان تحمیل کنند بلکه باید هر فرد را به عنوان یک واحد مستقل، در جامعه آزاد بگذارند تا ارزشها و هدفهاى زندگى را متناسب با میل و تمایل شخصى خود برگزیند.جان استوارت میل مى گوید: حتى اگر شیوه ای داراى ترجیح بوده و به خیر و صلاح مردم باشد باز نباید آن را به شهروندان تحمیل کرد. بنتام هم مى گوید: منافع فردى همانا تنها منافع واقعى است پس باید انسانها براى رسیدن به این منافع که صرفا منافع مادى و تأمین کننده لذتهاى مادى براى انسانها هستند از آزادى کامل برخوردار باشند.اگر انسانى را از رسیدن به خواسته اش محروم کنیم در حقیقت به هویت انسانى او تعرّض کرده ایم.
محدوده آزادى در دیدگاه این اندیشمندان، برخورد با آزادى و حقوق دیگران است. جز این هیچ چیز نمى تواند آزادى را محدود کند. یعنى انسان براى اینکه بتواند در جامعه زندگى کند، باید مقدارى از خواست و اراده خودش چشم بپوشد تا زندگى اجتماعى برایش ممکن شود. اصل زیر بنایى جان استوارت میل در تعیین حدود آزادى این است که یگانه هدفى که آدمیان اجازه دارند براى وصول به آن منفردا یا مجتمعا در آزادى عمل یکى از افراد جامعه تصرّف کنند صیانت نفس است و تنها مقصودى که به منظور رسیدن به آن ممکن است به حق هر عضوى از جماعت متمدن برخلاف اراده وى اعمال قدرت شود بازداشتن او از آسیب رساندن به دیگران است. تامین خیر او اعمّ از جسمانى یا روانى جواز کافى براى این کار نیست. پس تنها محدودیتى که در برابر آزادى وجود دارد این است که از آن نفى آزادى دیگران پیش بیاید، زیرا اگر هر انسانى بخواهد خواسته هاى خودش را در زندگى اجتماعى بطور نامحدود اعمال کند، زندگى اجتماعى به هرج و مرج کشیده مى شود و با هرج و مرج اولین چیزى که قربانى مى شود، خود آزادى است. پس ما مجبوریم به خاطر خود آزادى دست از آزادى برداریم و این کار معقول و کاملا قابل پذیرش است. ما باید به آزادى دیگران احترام بگذاریم به این دلیل که اگر به آزادى دیگران احترام نگذاریم، آزادى خودمان هم از بین خواهد رفت. پس به خاطر حفظ آزادى خود، مجبوریم آزادى دیگران را هم محترم بشماریم.
برخى از فیلسوفان لیبرال گفته اند حتى هدف هم نباید آزادى را محدود کند. آزادى نباید معطوف به هدف باشد. آزادى اگر بخواهد معطوف به هدف باشد و در جهت رسیدن به یک هدف بکار گرفته شود این خودش موجب نفى آزادى مى شود، زیرا در این صورت آزادى را وسیله اى مى دانیم تا ما را به آن هدف برساند. یعنی ما آزاد نیستیم در مسیرى جز در مسیر رسیدن به آن هدف حرکت کنیم. این به معنی محدودیت آزادى و امری خطرناک است. نکته دیگر در اندیشه لیبرالی این است که آزادى ارزشش با هیچ اصل انسانى دیگر مساوى نیست. آزادى در کنار سایر ارزشهاى انسانى قرار نمى گیرد. مثلا شما نمى توانید بگوئید آزادى در کنار عدالت است. آزادى در کنار تساوى انسانها است. اینها در عرض همدیگر نیستند، بلکه در طول آزادى قرار دارند. آزادى بزرگترین ارزش و عالیترین مقصد است. اگر بین آزادى و عدالت تعارضى ایجاد شود اینجا آزادى مقدم است. ما نمى توانیم آزادى را به پاى عدالت، و ارزشهاى اخلاقى و غیره فدا کنیم. اگر بخواهیم به خاطر ارزش دیگرى دست از آزادى برداریم این با اصالت آزادى و ارزش اول بودن آن ناسازگار است.^[۱۷۳]
۳-۶: دلایل آزادى از دیدگاه فیلسوفان غربی
یکی از استدلالهایی که در مسئله آزادى از سوى فیلسوفان غربى مطرح مى شود آنست که انسان موجودى است که باید با تلاش خود خویش را تعیّن ببخشد و انسانیت خویش را با دستان خود بسازد. ساخته شدن و تحقّق انسانیت هم هنگامى صورت مى پذیرد که استعدادهاى انسانى او شکوفا شود. هر انسانى باید از فرصت زندگى استفاده کند تا خویشتن و خود انسانیش را پرورش دهد و شکوفا کند و بدون این تلاش هر انسان در پژمردگى و رکود و تباهى کشنده فرو مى رود. آزادى راه شکوفا کردن این استعدادها و تعیّن بخشیدن به انسان است. بحث تحقّق خود انسانى و بستگى آن به آزادى انسان هم از سوى فیلسوفان غربى مطرح شده و هم در اندیشه اسلامى مورد توجه قرار گرفته است. در اینجا یک بحث در مورد ماهیت خود حقیقى انسان و راه تحقق بخشیدن و شکوفایى آن است و بحث دیگر در مورد نقش آزادى در این امر است:
انسان موجودى است برخوردار از استعدادها و توانهاى بى شمار و داراى آگاهى نسبت به خود و استعدادهایش و طالب آن است که بتواند این تواناییها و استعدادها را به مرحله بروز و تحقق برساند. انسان هر چه این توانائیها را بارزتر و بالفعل تر ببیند و خود را در شکوفا کردن این استعدادها موفق تر احساس کند به احساس رضایت بیشترى دست مى یابد و خود را زنده تر و موفقتر مى یابد. بروز و تحقق تواناییها در انسان به معنى دست یافتن به مرحله بالاترى از وجود و رسیدن به هستى بیشتر است. حتّى انسانى که به دنبال افزودن ثروت و قدرت است در این افزایش نوعى انبساط و رشد و گسترش خود را مى یابد و با دست یافتن به مال بیشتر و قدرت بالاتر خود را از بود و هست بالاترى برخوردار مى بیند. انسانى هم که با ذوق هنرى و زیبایى شناسى به خَلق آثار پر ارزش هنرى مى پردازد ویا دل خود را در گرو چنین آفرینش هایى مى نهد در این ارتباط و تعلّق تعالى وجود خود را مى یابد. بنابراین انبساط طلبی و توسعه و گسترش هستى خواهی را باید ویژگى انسان دانست و این همان چیزى است که به عنوان نامتعین بودن انسان از آن یاد مى شود یعنى انسان موجودى است که در یک مرحله از وجود و تعین و با یک ظرفیت و اندازه معین و از پیش ساخته به وجود نیامده است بلکه با تلاش و کار و با دست خود اندازه و ظرفیت خویش را متعیّن مى کند و شکل مى دهد.
حال این سؤال مطرح مى شود که جوهر و محتواى این انبساط و افزایش چیست؟ یعنى این خود انسانى با چه محتوایى و در چه امتداد و جهتى مى خواهد وسعت یابد؟ و این ظرفیت نامتعیّن او با چه مظروف و محتوایى شکل مى گیرد و به سخن دیگر استعداد پایان ناپذیر انسان براى رشد و افزایشِ هست و بودنِ خود چه ابعادى دارد و چه نوع استعدادهایى در انسان وجود دارد که با فعلیت یافتن آنها حقیقت انسان گسترش و توسعه بیشترى مى یابد و از تعیّن والاتر و برترى برخوردار مى شود. در اینجا دو نگاه کاملاً متفاوت در تعریف خود واقعى و حقیقى انسان و استعدادهاى او مطرح است و با دوگونه انسان شناسى متفاوت دو پاسخ متضاد به این مسئله مهم داده مى شود:
در نگاه مادى به انسان که فلسفه امروز غرب پس از رنسانس در شکل اندیشه فردگراى لیبرال مطرح شده است خود حقیقى انسان عبارت است از مجموعه تمنیّات و خواستهاى نفسانى فرد که به صورت تمایلات شخصى و اجتماعى بروز مى کند و فرد انسان هر قدر بیشتر به این تمنیّات پاسخ بگوید از شخصیت رشدیافته بالاترى برخوردار مى شود. روانشناسى تجربى امروز غرب هم بر همین مسئله پاى مى فشارد که رشد شخصیت انسان مساوى با پاسخ گفتن به غرائز و تمایلات ونیازهاى مادى گوناگونى است که او در درون خود احساس مى کند. مانند نیاز به خورد و خوراک و ارضاى شهوانى و حبّ جاه و مقام و مطرح کردن خود و…. انسان تنها با برآوردن کامل خواستهاى نفسانى اش به رضایت مندى درونى مى رسد.
یکى از مکتب های فلسفی غرب، به نام فلسفه اگزیستانسیالیسم است. اگزیستانسیالیستها در میانه قرن۲۰ میلادی خیلى میدان دار بودند. و یکى از بزرگترین متفکرین آنها به نام سارتر مى گوید هویت انسان، هویت در حال شدن است. انسان موجودى است دائم در حال شدن و در حال تغییر. خصوصیت انسان در بین سایر موجودات، متحول بودن اوست. انسان شخصیت ثابتى ندارد. هویت انسان یعنى موجودى که دائم خودش را مى سازد، فلسفه اسلامى هم شبیه همین را مى گوید که انسان موجودى است که در حال تکامل است دائما، جوهرى است در حال اشتداد که نوع ثابتى ندارد. ولى منظور اگزیستانسیالیستها از شدن، غیر از بحث شدن در فلسفه اسلامى است. سارتر و فلاسفه اگزیستانسیالست مى گویند که: شدن انسان به این است که راه برای اعمال خواست و رأى و اراده اش باز باشد و هیچ مانعى در برابرش وجود نداشته باشد. اگر مانعى در برابر آزادى انسان گذاشته شود این به معناى متوقف شدن انسان است. هیچ اصل اخلاقى نباید انسان را محدود کند. اگر انسان بخواهد به یک اصل اخلاقى پایبند باشد به معناى آن است که آزادى او و شدنش و انسانیتش محدود شده! به همین دلیل مى گوید: اعتقاد به خدا هم یکى از عواملی است که انسان را از شکوفایى انسانى باز مى دارد. زیرا انسان وقتى به خدا ملتزم شد، دیگر نمى تواند هر جور دلش خواست فکر کند و هرچه دلش بخواهد عمل کند.
در نگاه دیگرى به انسان، نیازهاى درونى و استعدادهاى او که نمایانگر خود و هستى حقیقى او هست بسیار برتر و گسترده تر از نیازهایى است که تمایلات غریزى و مادى و یا محیط اجتماعى به او القاء مى کند. در این نگاه و تحلیل انسان موجودى است با ظرفیتها و استعدادهای متعالى و هیچ موجودى در جهان آفرینش از چنین گستردگى وجودى و استعدادى برخوردار نیست. تعیّن و ظرفیتى که انسان بر اساس استعدادهاى ذاتى اش مى تواند براى خود بسازد نامتناهى و بى پایان است تا مرز رسیدن به اوصاف والاى الهى. پس براى شناخت خودِ واقعى و حقیقى انسان باید نگاهمان را در مورد اساس هستى و جهان توسعه دهیم و آن را محدود به هستى مادى نکنیم بلکه براى هستى ابعاد و گستره اى متعالى تر ببینیم. انسان و استعدادهاى او را در نیازهاى مادى برخواسته از تمنیات و دلخواههاى نفسانى محدود نکنیم بلکه او را با پهنا و وسعتى به وسعت تمام هستى ببینیم و استعدادهایش را بسیارفراتر از وجود مادى و طبیعى او بدانیم. تحقق واقعى حقیقت انسان در پاسخ گفتن به نیازها و استعدادهاى متعالى غیر مادى اوست و نتیجه این نگاه باز کردن میدان براى شکوفایى این استعدادها خواهد بودو براى این هدف نیازمند به تلاش و جهاد پیگیر براى عبور از نیازهاى مادى بسوى نیازهاى متعالى است نه با قطع این ارتباط و پرداختن به نیازها و استعدادهایى که او را در یک زندگى مادى و حیوانى محدود مى کند.
نکته دانستنى که اخلاق اسلامى به مامى آموزد آنستکه انسان داراى دو گونه احساس نسبت به حقیقت خود مى باشد: یکى احساس کاذب و دروغین نسبت به هویت و شخصیت خود که در نتیجه غفلت از نیازهاى متعالى و پرداختن به نیازهاى نوع اول ایجاد مى شود.در اینصورت انسان احساس مى کند با تأمین هرچه بیشتر این نیازهاى مادى به شکوفایى مى رسد و دیگرى احساس راستین نسبت به شکوفایى حقیقت والاى خود که در نتیجه توجه به نیازهاى معنوى ومتعالى و برقرار کردن پیوند صحیح میان این دو ایجاد مى شود. احساس رضایت و اطمینان انسان از شکوفایى خود در صورت اول احساسى ناقص و ناپایدار خواهد بود و شخصیت متزلزل و داراى نقصان و بى بهره از صفات و ارزشهاى انسانى را ببار خواهد آورد. درسایه خودیافتگى نوع دوم انسان به رضایت و اطمینان واقعى و آرامش پایدار مى رسد و شخصیت متعالى از خود نشان مى دهد که در اخلاق و رفتار و باورهاى او قابل مشاهده است.
آزادی ، یکی از محوری ترین مبانی لیبرالیسم است. هر چند این مفهوم در غرب ، از حیطه اقتصاد آغازیدن کرد و بر عدم دخالت دولت در حریم بخش خصوصی تاکید داشت اما به تدریج رنگ سیاسی و اجتماعی بارزتری پیدا کرد و با ظهور فلاسفه مدافع این اصل ، پشتوانه های فلسفی نیز برای آن پیدا شد و سرانجام کار به جایی رسید که کلمه «آزادی» تقدس یافت، آن هم به وسیله کسانی که بیش از همه و پیش از هر چیز ، با امور مقدس مخالف بودند و تقدس زدایی از هر امر قدسی را رسالت خویش می‌پنداشتند.
لیبرالها بر آزادیهای فردی انسان تأکید بسیار دارند و اگر هم به بحث از آزادیهای سیاسی و اقتصادی می‌پردازند بیشتر به همین منظور بوده است. برای مثال در بحث آزادیهای اقتصادی بر این اعتقادند که دولت در فعالیتهای اقتصادی مردم نباید دخالت کند.
بسیاری از لیبرالها بر حقوق فطری و طبیعی بشر تأکید دارند. از نظر آنها مبنای یک سلسله حقوق را باید در نهاد بشر جستجوکرد. در ذات بشر گرایش به اموری چون آزادی، عدالت‏جویی، حق مالکیت وجود دارد. در جامعه باید تدابیری اندیشید تا این حقوق حفظ شود. حفظ آزادیهای مردم در چارچوب نهادهای اجتماعی تحقق می‏پذیرد. قدرت سیاسی که ناشی از خود مردم است باید ضامن اجرای حقوق افراد باشد. به بیان دیگر افراد با قرارداد یا توافق ضمنی منشأ قدرت در جامعه سیاسی می‏شوند و جامعه مدنی را تشکیل می‏دهند.
جامعه مدنی در برابر حالت طبیعی بشر قراردارد. از نظر متفکرانی مانند هابز حالت اولیه و طبیعی بشر دوره هرج و مرج و پایمال شدن حقوق افراد بوده است. انسانها به مرور زمان متوجه می‏شوند که با قرارداد اجتماعی و ایجاد یک قدرت سیاسی می‏توانند کلمه حقوق طبیعی خود را به دست آورند. از نظر وی دولت باید دارای قدرت نامحدود باشد تا بتواند برای حفظ جان و مال و آزادیهای مردم اقدامات لازم را انجام دهد.
در مقابل هابز دیدگاه جان لاک و ژان‏ژاک روسو قرار دارد که حالت طبیعی بشر را دوره آشفتگی و غیرقابل تحمل نمی‏دانند تا بشر به خاطر گریز از آن ناگزیر شود حقوق و آزدیهای طبیعی خود را به جامعه سیاسی واگذار کند.
از نظر جان لاک حالت طبیعی بشر دوره‏ای بوده که افراد از آزادی طبیعی و برابری بهره‏مند بودند و همه انسانها هماهنگ با قوانین طبیعی زندگی می‏کردند. حالت طبیعی بشر از نظر لاک حالت صلح و همکاری است، برخلاف نظر هابز که حالت جنگ و نزاع می‏دانند. اشکال حالت طبیعی این است که فاقد ضمانت اجرایی است و هر کس به تنهایی به احقاق حقوق طبیعی خود می‏پردازد، در حالی که در حالت اجتماعی، این نهاد سیاسی است که ضامن اجرای حقوق افراد است. از نظر لاک برای حفظ حقوق افراد باید قراردادهای اجتماعی را پذیرفت ولی این به معنای قدرت مطلقه دولت نیست. اگر قدرت دولت نامحدود باشد آزادی افراد از میان خواهد رفت. اینکه بشر بخشی از آزادیهای خود را به جامعه وامی‏گذارد نه به خاطر حقوق و آزادیهای فردی که به خاطر حفظ آنهاست.