واقعیت این است که مدلهای دینداری امروز ، معرف انواع دینداری و نه ابعاد آن هستند ، فردی ممکن است به مسجد برود ، نماز بخواند ، درمراسم دعا و عزاداری شرکت کند و در مفهوم سنتی (کلاسیک) ، دیندار نامیده شود. درحالی که مفهوم دینداری، امروزه نسبی است و سنجش آن هم دشوار است . به همین دلیل مدلهای دینداری با مشکل کمیسازی همه ابعاد دینداری ، حتی با جنبهی باطنی آن رو به رو هستند . به عنوان نمونه ؛ رفتارهای مناسکی (بُعد عمل) ممکن است صرفاً به دلایل تظاهر ، مشارکت اجتماعی ، منفعت اقتصادی و سایر انگیزههای فردی بروز پیدا کند .
با توجه به اینکه مدلهای دینداری که پس از دهه ۱۹۶۰ ظهور کردند ، به شدت تحت تأثیر مدل دینداری گلارک و استارک بودهاند ، اما برای سنجش دینداری براساس آموزههای اسلام ـ آنچه تحقیق حاضر به دنبال آن است ـ مدل گلاک و استارک نیازمند یک بُعد ضروری با عنوان «شرعیات» یا همان احکام عملی واجب است که مدلهای برگرفته شده از مدل گلاک و استارک نیز به دلیل سنجش دینداری در دین مسیحیت ، فاقد این بعد هستند. به همین خاطر مدل گلاک و استارک با کمی دخل و تصرف در این پایان نامه، مورد استفاده قرار خواهد گرفت .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مدلهای دینداری در ایران : طراحان مدلهای دینداری اغلب عقیده دارند که مدل پیشنهادی آنان ، منحصر به سنجش دینداری پیروان دین خاصی نیست . با این حال یکی از مهمترین ایرادهایی که در بیشتر موارد به این مدل وارد شده است ، محدود ماندن سنجهها و گویههای پرسشنامههای آنان ، در حد محتوای درونی یک دین خاص است. بر این اساس ، محققان مسلمان نیز در پی دستیابی به مدلی متناسب با قابلیتهای درونی اسلام بوده و هستند.
با کمی دقت در محتوا و قابلیتهای درونی ادیان بزرگ و از جمله اسلام ، آن ها را بسیار شبیه به هم است ، به همین دلیل مدلهای سنجش دینداری در بسیاری از ابعاد محتوای یکسانی پیدا میکنند و غالباً در سه سطح به سنجش دینداری افراد میپردازند : «اولین سطح مماس با زندگی افراد یا همان اعمال و شعائر است . سطح درونیتر ایدهها و عقاید و بالاخره درونیترین بخش تجربه دینی افراد است» (مجتهد شبستری، ۱۳۷۹ : ۱۱۸) .
در این پژوهش ابعاد دینداری اعتقادی ، مناسکی ، پیامدی و عاطفی ملحوظ شده است که سنجش این ابعاد با این پیش فرض که بر باروری موثر می باشد مورد توجه قرار گرفته است .
جامعه پذیری جنسیتی
امروزه با گسترش پدیده فمینستی با توجه به رواج بی حد و حصر رسانه های جمعی رویکرد متفاوتی در مقایسه با جوامع سنتی نسبت به زنان وجود دارد . در گذشته زنان را موجود صرفا مادر و با ویژگی زایش و مراقبت از فرزند و خانه دار می شناختند . اما اکنون زنان با فعالیت در عرصه های اجتماعی وضعیتی متفاوت پیدا کرده اند البته تغییر رویکرد مردان نیز نسبت به این قاعده غیر قابل انکار می باشد . با این توصیف نگاه مردان و زنان به وضعیت جنسیتی و یا به عبارتی چگونگی اجتماعی شدن جنسیتی نقش مهمی در فرزندآوری ایجاد می کند که در این تحقیق به عنوان متغییر مستقل قابل بررسی می ناشد لذا در اینجا به تئوریهای مرتبط اشاره خواهد شد .
جامعه پذیری فرایندی است که افراد نگرش ها ، ارزش ها و رفتارهای مناسبی را به عنون عضوی از یک فرهنگ ، درونی می کند ( شافر[۳۵]، ۱۹۹۲؛به نقل از صحرائیان،۱۳۸۹) . به عبارتی دیگر فرایند آموزش ارزش ها ، تشکیل طرز تلقی ها و فراگیری رفتارها ی متناسب با هنجار های پذیرفته یک جامعه ، جامعه پذیری نام دارد . با تحقق این فرایند فرد هویت یا من اجتماعی می یابد ( ساروخانی ،۷۴۲:۱۳۷۰) . در این باره ، می توان نقش های جنسیت را به عنوان رفتارهای مورد انتظار ، نگرش ها ، وظایف و رجحانهایی که که یک اجتماع به هر جنس نسبت می دهد ، تعریف کرد . بنابراین عوامل جامعه پذیری نقش مهمی در انتقال باورهای قالبی جنسیتی به عهده دارند (گرت[۳۶]، ۱۳۸۰ : ۴۹-۴۴ ) .
جامعه پذیری جنسیتی فرایند بازتولید نابرابریهای جنسیتی است زیرا گذار جوامع از وضعیت سنتی به مدرن و ضرورت تغییر ساختارها و ارزشهای کهن و باز تعریف هویت انسانی زنان و مردان باعث شده تا این مهم نیازمند بررسیهای جامعه شناسان و صاحبنظران علوم اجتماعی به عنوان یک موضوع باشد . گذار جوامع از سنتی به مدرن، مستلزم تحولاتی در ساختارهای کهن جوامع است و عقاید و نگرشهای متفاوتی را نسبت به گذشته ایجاد میکند . این امر به بازتعریف هویت انسانی و اجتماعی زنان و مردان منتهی میشود . از پیامدهای این مسئله ، پرسش برانگیز شدن ساختارها و ارزشهایی است که تبعیض و نابرابری جنسیتی بین زنان و مردان را بدیهی میشمارد . نابرابریهایی که روزگاری ذاتی و طبیعی تلقی میشد ، پایگاه خود را در ذهن و فکر زنان از دست داده و مشروعیت آن، حتی در دور افتادهترین نقاط در حال فرو ریختن است . این پدیده با تاثیر متقابل ، به تحولی در الگوی جامعه پذیری نقشهای جنسیتی منجر میشود که تا امروز استحکام بخش تبعیض جنسیتی در جوامع بوده است . چرا که جامعه پذیری جنسیتی با نهادینه کردن نابرابری از یک سو و تداوم بخشیدن به آن در نسلهای آینده از سوی دیگر میتواند در حکم بستر اصلی نابرابری جنسیتی شناخته شود . طبق الگوی جامعه پذیری جنسیتی که در آن مردگونگی ارزش محسوب میشود ، زنان موجوداتی تابع و مطیع در ساختار مردسالار خانوادهاند و در حوزههای خصوصی خانواده محصورند و مردان در دنیای عمومی حضور و اشتغال دارند .
جامعه پذیری نقشهای جنسیتی ، که خود نوعی از جامعه پذیری است ، بدین معناست که چگونه دختران و پسران امتیازات و رفتارهای مناسب از نظر جنسیتی را که بر نگرش جنسیتی آن ها اثر میگذارند فرا میگیرند . جامعه شناسی جنسیتی از خانواده شروع میشود و با عوامل دیگری چون نظام آموزشی ، رسانهها و گروه همسالان بسط مییابد . نحوه برخورد والدین با فرزندان باعث میشود ویژگیهایی همچون پرخاشگری ، موفقیت ، رقابت ، اتکای به نفس و استقلال بیشتر از پسرها مورد انتظار باشد و همچنین بیشتر به آن ها توصیه میشود که برای احقاق حق خود ایستادگی کنند . در عوض از دخترها انتظار میرود که سازش کنند ، صلح جو باشند ، اختلافات را نه با جنگ و جدال بلکه با صحبت حل وفصل کنند، مهربان و مراقبت کننده باشند . با وجود تمام دگرگونیهای گسترده نهادی و فرهنگی در سبز فایل، خانواده هنوز از قدرت بالایی در اجتماعی کردن کوکان برخوردار است . این قدرت در سطوح مختلف جامعه شناسی جنسیتی نمود بیشتری مییابد . چرا که خانواده با محدود کردن نقش های جنسیتی دختران نه تنها باعث پذیرش جنس دوم بودن دختران میشود ، بلکه با محدود کردن خلاقیتها ، عرصهها و ابعاد زندگی ، عملا شکل گیری شخصیت دختران را مطابق با الگوهای مورد نظر طراحی میکند.
اصولاً جامعه شناسان ، عوامل جامعه پذیری را به چند بخش عمده تقسیم می کنند : خانواده ، مدارس و رسانه ها . این عوامل ، معمولا از زنان تصویری مطیع ، منفعل ، عاطفی ، وابسته و از مردان تصویری مستقل ، استوار ، شایسته ، توانا و مصمم تصویر کردند. تا جایی که تحقیقات نشان داده ، زنانی که در خانواده پدری مطیع و فرمان بردار بوده اند در خانواده شوهر نیز مطیع اند . لذا جامعه پذیری عاملی است که نگرش افراد را درباره رفتار جنسی تحت تاثیر قرار می دهد. در این ارتباط ، دیدگاه های جامعه پذیری و گرایش های نقش ، معتقدند که رفتار و نقش مناسب برای مردن و زنان تا حدی به آموزه هایی بر می گردد که در طول جامعه پذیری داشته اند. بخشی از قدرت تصمیم گیری در خانواده به کارکرد نقش های سنتی جنس مذکر و مؤنث برمی گردد . به اعتقاد ریتزر در چنین جامعه ای ، از زنان انتظار می رود که نسبت به مردان نقش مطیع را بازی کنند . البته تا حدی در چنین شرایطی زنان نقش جنسی سنتی پایگاه مطیع بودن را می پذیرند . این امر حتی در قلمرو انتخاب تعدد فرزند توسط مردان بدون در نظر گرفتن توانایی زنان وجود دارد . بر اساس تحقیقاتی که در گروه های کاری انجام پذیرفته ، نشان داده شده که همان گونه که مردان به طور مستقل جامعه پذیر می شوند ، به همان نسبت از نفوذ بیشتری نسبت بر زنان برخوردارند و درمقابل ، زنان اعتماد به نفس کمتری دارند . در این ارتباط، زنان احساس وابستگی و انفعال بیشتری در حضور مردان می کنند. البته ریترز اضافه می کند که در شرایط کنونی این پایگاه مطیع بودن در اکثر زوج ها در حال تغییر است و ایده ی برابر طلبانه در امر ازدواج در حال رایج شدن است. ورود زنان به عرصه کار با پذیرش نقش های جنسی سنتی توام است. به اعتقاد لسلی از دهه ۱۹۷۰ به بعد ، خود آگاهی درباره نقش های زناشویی بوجود آمده که انتظارات نقش های زناشویی نیز در این امور تغییر یافته است که این آگاهیها بر باروری و تعدد فرزند موثر می باشد .(ویتن،۱۹۹۴؛ساث و اسپتز،۱۹۹۴؛ریتزر،۱۹۷۹؛پو و همکاران ،۱۹۸۳؛لسلی،۱۹۸۰؛به نقل از صحرائیان ،۱۳۸۹ :۴۵-۴۶).
زنان و مردان در تمام جوامع نقش های متفاوتی را بر عهده دارند اکثر این تفاوت نقش ها و نه همه آنها نتیجه انتظاراتی است که جامعه به دلیل نگرش خاص فرهنگی خود نسبت به این دو قشر دارد . بی تردید بعضی از نقش ها به دلیل ویژگی های بیولوژیکی زن ، به او اختصاص دارد . بنابر این می توان گفت نقش هائی که ، یک زن در جامعه ایفا می کند برخی جنسی است ، مثل بارداری ، شیردادن به نوزاد ، و … برخی جنسیتی است ، و از طریق جامعه به زن تحمیل می شود در حالی که مردان نیز می توانند از عهده انجام آن بر آیند ، مثل آشپزی ، تربیت کودک ، و … . همه افراد از سنین کودکی و قبل از آن که معنی دختر یا پسر بودن را بفهمند از طریق فرایند جامعه پذیری شروع به یادگیری این نقش ها می کنند ( چابکی ،۲۱:۱۳۷۶) . هر چند فرزندآوری ویژگی بیولوژیکی زنان می باشد اما تعدد زایش بستگی به شناخت جایگاه خود و فعالیت در عرصه اجتماعی دارد .
افراد معمولا بر اساس جنسیت خود در فرآیندی خاص اجتماعی می شوند . مسلما اجتماعی شدن بر مبنای جنسیت ، تبعیض جنسیتی را نیز با خود منتقل می کند( بلوتی ،۸۵:۱۳۸۱) . اصولا جامعه شناسان عوامل یا کد گذاران جامعه پذیری را به چند دسته عمده همانند خانواده، مدارس و رسانه های گروهی تقسیم می کنند ( سارو خانی ، ۷۴۴:۱۳۷۰) . از طریق این عوامل پسران ویژگی ها شخصیتی استقلال ، مدیریت ، شجاعت ، و … می آموزند و یاد می گیرند ، که چگونه دارای نقش مسلطی باشند و برای استقلال و خودمختاری خود بکوشند ، در حالی که دختران ویژگی هایی چون منفعل ، مطیع ، عاطفی بودن را یاد می گیرند و می آموزند که چگونه به عنوان جنس دوم عمل کنند و زندگی حمایت شده ای داشته باشند .
بر این اساس تغییر نگاه به وضعیت زنان در جامعه چه از سوی مردان و چه از سوی زنان شاید یکی از اساسیترین محور کاهش موالید باشد. زیرا با ورود زنان به عرصه اجتماعی و تغییر جایگاهشان به لحاظ فرهنگی، تحصیلی و اقتصادی و بعضا سیاسی در جامعه ایران زایش متعدد و خارج از عقلانیت موثر واقع شده است . این نوع جامعه پذیری بر تصمیمات فرزندآوری نقش مهمی دارد زیرا امروزه تصمیم برای امر فرزندآوری علاوه بر قاعده فیزیولوژیک در یک فرایند عقلانی و گفتمانی، والدین تصمیم به داشتن فرزند خواهند کرد .
مد گرایی
بدون تردید مد پدیده جهانی و موجود در طول تاریخ است و جامعه امروز ایران نیز ناگزیر از پذیرش این پدیده می باشد . اینکه چگونه پدیده مد بر فرزندآوری اثر دارد موضوعی قابل بحث می باشد . از آنجا دختران جوان امروزی که با بدنی به اصطلاح باربی و با انواعی از رژیم های غذایی و لاغری و انواعی از جراحیهای زیبایی ، سعی در حفظ ظاهری زیبا و جذاب دارند قاعدتا بارداری و تغییرات حاصل از آن چه در حین بارداری و چه پس از آن برای آنها نگران کننده می باشد . به همین منظور اغلب نسل جوان که انتظار داشتن فرزند از آنها می رود این امر را به زمان های بعد یا انصراف از این مقوله می دهند . مضافا اینکه نوع پوششهای مد امروز نیز در رواج عدم تمایل به باروری نیز مزید خواهد بود بنابراین در این پژوهش متغییر مد گرایی لحاظ شده تا نقش آن را در تمایل به باروری شناخته شود و تبعا در اینجا به بعضی از تئوریهای مدگرایی اشاره می شود .
بوردیو: از دیدگاه بوردیو جامعه شناس معاصر، جامعه به منزله فضای اجتماعی بازنمای می شود . وی فضای اجتماعی را جایگاه رقابتی شدید و بی پایان می داند که در جریان این رقابت ها تفاوت های ظهور می کند که ماده و چهارچوب لازم برای هستی اجتماعی را فراهم می کند . بوردیو فضای اجتماعی را به میدان هایی تشبیه می کند مانند میدان سیاسی، میدان علمی و معتقد است میدان ، فضای روابط میان کنشگران است . میدان ها به واسطه اعمالی که در آنها پی گرفته می شود شناسایی شده و از بقیه میدان ها متمایز می شوند . او میدان را اصولا به عنوان پایه نبرد در نظر می گیرد و معتقد است که میدان ، میدان کشمکش هاست . او می گوید میدان قدرتی است که تصمیمات شخصی خود را بر کسانی که وارد آن می شوند تحمیل می کند . در مرحله دوم صحنه کشاکشی است که کنشگران و نهادها از طریق آن در پی حفظ یا بر اندازی نظام موجود توزیع سرمایه هستند( واکووانت ،۱۳۷۹) .
با بررسی و تعمق در نظریه بوردیو می توان اینگونه تصور کرد که مد و مدگرایی می تواند به عنوان یک نوع سرمایه نمادین در عرصه فعالیت ای اجتماعی مطرح باشد. به عبارتی از دیدگاه بوردیو پرستیژ ، غرور و افتخار، جزو گونه های سرمایه نمادین قرار دارند که از منظری می توانند با مد گرایی ارتباط تنگا تنگی داشته باشند و به صورت متقابل بر یکدیگر تاثیر بگذارند. چرا که در نوع تفکر امروزی مد ، مدل های روز می توانند باعث پرستیژ ، غرور و افتخار اشخاص میشود و به دنبال آن در متمایز کردن جایگاه اجتماعی آنها نقش بسزایی داشته باشد . اما بوردیو مفهومی دیگر را نیز در عرصه اجتماعی به چالش می کشد که می تواند ارتباط ویژه ای با مد و مدگرای داشته باشد و آن سلیقه است . بوردیو معتقد است که سلیقه یک عملکرد است که یکی از کارکردهایش این است که به افراد ادراکی از پایگاهشان در نظام اجتماعی می دهد . به عبارتی سلیقه آنهایی را که ترجیح های همسانی دارند به هم نزدیک می سازد و این افراد را از افراد دیگری که سلیقه های متفاوت با آنها دارند متمایز می سازد . بدین سان انسانها از طریق کاربرد ها و دلالت های علمی سلیقه چیزها را طبقه بندی می کنند و در این فراگرد خودشان را نیز طبقهبندی می کنند(ریتزر،۱۳۷۹) .
بوردیو معتقد است که سلیقه امری اجتماعی است و معتقد است که سلیقه به حیثیت اجتماعی و جایگاه افراد در جامعه بستگی دارد (دوریته ،۱۳۸۳) . او معتقد است که جدایی از برخی حس پذیری ها ی درونی منحصر به فرد و مشخص است . سلیقه یک توانایی اجتماعی است که از تربیت و پرورش طبقاتی ناشی می شود . وی معتقد است که سلیقه نشان دهنده پیوند میان بعضی محصولات و مصرف کنندگان آنها در یک فضای اجتماعی طبقه بندی شده را نشان می دهد( جنکینز،۹:۱۳۸۵) . پس به عبارتی با بررسی نظریه بوردیو در مورد سلیقه که آن را امری اجتماعی و مربوط به طبقه بندی اجتماعی می داند می توان به نگاه طراحان مد به ذائقه طبقات بالای جامعه معتقد تر شد . چرا که از منظر دیگر طبقات جامعه ذائقه یا سلیقه افراد طبقه بالا از مطلوبیت بیشتری بر خوردار است و به همین جهت نگاه طراحان مد و مدگرایی بیشتر به سلیقه طبقات بالا و مرفه جامعه معطوف خواهد بود و کاهش فرزند آوری نه تنها خود می تواند به عنوان مدی در زمانی مطرح شود این امر با توجه به طبقات اجتماعی مورد توجه می باشد .
اما بوردیو نظریه ای را در مورد پدیده مصرف مطرح می کند و در کتاب تمایز می گوید: اقتصاد جدید طالب دنیای اجتماعی است که در آن مردم به همان اندازه که بر اساس ظرفیتشان در تولید ارزیابی می شوند بر حسب ظرفیتشان در مصرف نیز ارزیابی خواهند شد ( فاضلی،۱۳۸۲) . اگر مفهوم مدگرایی را با مصرف گرایی مترادف فرض کنیم به نظریه بوردیو درباره مصرف گرایی بیشتر نزدیک خواهیم شد چرا که بوردیو می خواست مفهوم منزلت اجتماعی و استفاده ای که گروه های منزلتی از الگوهای خاص مصرف به مثابه راهی برای مجزا کردن روش زندگی یکی از دیگری کنند را با این ایده ترکیب کند که مصرف متضمن نشانه ها ، نمادها، و ارزش هاست . بوردیو معتقد است که مصرف را نباید به عنوان اعضای یک دسته از نیازها یی که از نظر زیستی ریشه دارد تحلیل کرد ( باکاک ،۱۳۸۱) .
با توجه به نظریه بوردیو تمایل به فرزندآوری بر اساس مد و سلیقه قابل تبیین می باشد . امروزه مدگرایی بویژه بین زنان در کاهش فرزندآوری می تواند به عنوان یک عامل مطرح شود زیرا مد ارتباط مستقیمی با نگاه زنان دارد .
زیمل: زیمل در مقاله ای تحت عنوان ( مد پدیده ای برای طبقه متوسط جامعه ) اشاره می کند که طبقات بالای جامعه به جهت اینکه آگاهانه محافظه کار هستند و همچنین طبقات بالای پایین به خاطر محافظه کاری آگاهانه اشان بسیار کمتر تابع تغییرات سریع در جریان مد هستند . این به آن معناست که طبقه متوسط جامعه نسبت به دیگر طبقات پیروی بیشتری از مد دارند . زیمل معتقد است قشر کارگر جامعه به محض اینکه سطح زندگی خود را از سطح تامین ضروریات زندگی بالاتر ببیند ، مد مخصوص به خودشان را ایجاد می کند و این علامت تحرک اجتماعی است .
مد و زن از دیدگاه زیمل: زیمل معتقد است که مد رابطه مستقیمی با زنان دارد . از دیدگاه او در تغییر به سوی مدرنیته ، شکوفایی و تحرک از زنان سلب شد و این امر باعث شد تا این تنوع ، شکوفایی را در پدیده مد جست و جو کنند و به همین خاطر هم هست که سرعت تغییرات مد در کالاهای مربوط به زنان بیش از کالاهای مربوط به مردان است .
مد و تکرار از دیدگاه زیمل: در جریان تغییرات مد می توان شاهد یک دوره تسلسل وار بود و مشاهده می شود که معمولا هرچند سال یک بار مدی تکرار می شود و به محض اینکه مد قدیمی تا حدی فراموش شود دوباره این مکان وجود دارد که تکرار شده و رواج پیدا کند . همین گسترش مد های در حال تغییر باعث تشویق به تولید جنس ارزانتر می شود و در اغلب موارد کالاها و اجناسی که مد می شوند یا اصلا فایده ابزاری ندارند یا از فایده خیلی کمی بر خوردارند .
مد پیامد مدرنیته: زیمل علاوه بر مدهای کالایی به مد های زبانی و لغوی نیز اشاره میکند و نهایتا معتقد است که مد از پیامدهای مدرنیته است و در واقع مدرنیته باعث دگرگونی و تغییرات سریع در مد شده است و این مدرنیته است که سرعت و تنوع را در دل خود برای ما به ارمغان آورده است .
مد همرنگی و تمایز: از نظر زیمل، مد یک کشش هیجانی خاص اساسی نسبت به شرایط اجتماعی وجود و از هستی انسانی سرچشمه می گیرد ، از یک طرف هرفردی به تقلید کردن از دیگران تمایل دارد و از طرف دیگر همچنان به متمایز شدن از دیگران متمایل است . بدون شک بعضی از افراد بیشتر به تقلید و بنابراین تطابق گرایی مایلند در حالی که دیگران به تمایز و بنابر این نامتعارف بودن و اختلاف داشتن علاقه دارند اما جریان و تغییرات پی در پی مد به هر دو تمایل متناقض نیاز دارد . نظرات زیمل در رابطه با نقش تقلید در مد به صورت جزئی از فرایند تشخیص اجتماعی با نظرات بیشتر پروژه هایی که معتقد به خصوصیات مد هستند مطابقت دارد . مد صورتی از تقلید و بنابراین صورتی از تشخیص اجتماعی است . ولی در عین حال ضمن دگرگونی مستمر خود یک زمان را از زمان دیگر و یک قشر را از قشر اجتماعی دیگر متمایز می کند . مواردی که مربوط به طبقه اجتماعی است متحد کرده و آنها را از دیگران منفک می سازد . در نتیجه این انتخاب است که مد به وجود می آید و هنگامی که توده مردم در تلاش خود برای از بین بردن تفاوتهای ظاهری مربوط به طبقه اجتماعی از آن تقلید می کند و این مد را به خاطر یک شیوه مردم پسند جدید رها می سازد . خصوصیات واقعی مد ایجاب می کند که در یک موقع به وسیله بخشی از یک گروه معین یعنی اکثریت که صرفا در مسیر پذیرش آن هستند به مرحله اجرا در می آید به مجرد آنکه یک نمونه از مد مورد قبول عام قرار گرفت دیگر از آن به صورت مد سخن نمی گویند.
بر طبق این نظریه مد ابتدا به وسیله طبقات بالا ایجاد می شود و به طبقات پایین القا می کند و طبقات بالاتر برای اینکه همیشه تمایز و تفکیک خود را از طبقات پایین تر نشان دهند همیشه به دنبال مدهای جدید می باشند(دهقانی،۴۵:۱۳۹۱) . هرم جامعه با تعداد کم مردم در طبقات بالا و افزایش تعداد جمعیت در طبقات متوسط و پایین تصور شده است . در هر جامعه جدیدترین اطلاعات مد فقط برای طبقات بالا قابل دسترسی است . بنابراین مد از نظر زیمل به طور کلی دارای دو جنبه تفکیک پذیری و تقلید پذیری است . گروهی برای اینکه خود را از دیگران بالاتر بدانند به ایجاد مد طبقات بالا می پردازند و به نوعی تفکیک و تمایز خود را از دیگر طبقات نمایان می سازند . اما گروهی که طبقات پایین تر هستند برای اینکه خود را با طبقه بالاتر همانند سازند به تقلید از شیوه های رفتاری طبقه بالاتر پرادخته و نوعی تقلید انجام می دهند .
بدون تردید مدگرایی بین جوانان امروز کشور که قطعا زوجین صباحی دیگر را تشکیل می دهند رواج یافته است. مدگرایی در حوزه شخصی اعم از آرایش و پیرایش ، وضعیت بدن ، نوع پوشش ، نوع استفاده از امکانات و لوازم منزل همگی بیانگر گرایشی در جوانان است که بطور قطع بر میزان زایش و تعدد فرزندان اثر گذار خواهد بود . شاید این قضیه را بتوان به دو صورت تحلیل کرد یکی حفظ وضعیت ظاهر و دومی دستیابی به آرمانهای مد که هر روزه تغییر می یابد.
تقدیرگرایی
همواره جوامع بشری حوادث و رخدادهای زندگی خصوصی و اجتماعی خود را به عوامل ماوراء نسبت دادهاند. شاید بارها از زنان و مردان متعدد شنیده شده که صاحب فرزند شدن با تقدیر و سرنوشت همراه بوده است. و همیشه تعداد فرزندان خود را با این رویکرد که هر که را دندان دهد نان دهد. بدون تردید گرایشات تقدیری بر تمایل به فرزند آوری نقش دارد. لذا در اینجا به تئوری اسکارلوئیس به عنوان اندیشمندی که تئوری فقر را با نماد واضح تقدیر گرایی بررسی میکند، اشاره میشود .
دیدگاه اسکارلوئیس[۳۷] : اسکارلوئیس مردم شناسی است که کوشید فقر و ویژگی های آنرا بصورت یک فرهنگ یا دقیق تر خرده فرهنگ بشناسد . خرده فرهنگی که ساخت و جهتی برای خود دارد و به صورت یک روش زندگی در خانواده از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد . این خرده فرهنگ مختص به منطقه خاصی نیست بلکه در هر جا که این روش زندگی حاکم باشد همانند یهای آشکار میان ساخت خانواده ، روابط میان افراد نظام ارزشها به چشم میخورد (پیلتن ، ۱۳۷۹: ۴۶) . اسکارلوئیس معتقد است که فرهنگ فقر و موقعیت های متفاوتی می تواند بوجود آید ولی بیشتر در جوامعی رشد می یابد که دارای شرایط زیر باشد :
جوامعی که دچار نوعی دگرگونی و تحول در ساختار اجتماعی – اقتصادی و فرهنگی را تجربه کرده اند .
جامعه در نوعی تقابل فرهنگی قرار گرفته باشد ، تقابل در اثر مهاجرت و یا در اثر تصادم دو پاره فرهنگ در یک جامعه ، گروه ها و طبقات در جریان والانسهای مثبت و منفی دو فرهنگ ( خودی – میزبان) قرار دارند .
فرهنگ فقر خاص کسانی است که در طبقات فرودست جامعه قرار دارند و از موقعیتی پست در ساخت طبقاتی جامعه برخوردارند .
احساس بیگانگی اجتماعی در آنها
غالبا بی سواد و کم سواند
تحرک طبقاتی و مکانی کمتری دارند.
از ارزشهای طبقه متوسط کم و بیش آگاه ولی بر اساس این ارزشها زندگی نمی کند .
از سوی گروه های اجتماعی دیگر ( بویژه طبقات بالای جامعه میزبان) مورد تبعیض قرار می گیرند .
در گروه های شغلی پائین با دستمزد کم قرار دارند و معمولا کار ثابت و دائمی ندارند .
از بنیه مالی و اقتصادی ضعیفی برخوردار بوده و منابع درآمدی محدود داشته و با کمبود دائمی پول روبرو هستند و پس اندازی ندارند .
فقدان توانایی و امکانات و منابع مادی و اقتصادی از شرکت موثر آنان در نظام اقتصادی می کاهد .
عادت به گرو گذاشتن اشیاء شخصی و وام گرفتن از ربا خواران محلی دارند .
معمولا اسباب و اثاثیه و لوازم زندگی مستعمل و دست دوم خریداری می کنند .
مواد غذایی را به اندازه مصرف روزانه و به مقدار اندک و چندین نوبت در روز خریداری و عادت به ذخیره مواد غذایی در منزل ندارند .
منازل مسکونی خراب و فاقد امکانات زندگی دارند .
ازدحام و در هم جوشی مردم در محلات خصوصا گردهم آیی های همسایگی زنانه و سرکوچه توسط مردان و جوانان .
مرکزیت خانواده به عنوان عمده ترین نهاد و سازمان اجتماعی پیرامون افراد .
کوتاهی دوران کودکی
محروم بودن فرزندان از حمایت ها و سرپرستیهای عاطفی ، مالی ، تحصیلی و ….
شهید در باب بیع سلف ذکر کرده اند که: ضروری است ثمن قبل از جدایی طرفین به قبض داده شود و در صورتی که خریدار بر ذمه فروشنده دینی دارد ثمن از بابت آن دین احتساب می گردد.
باید توجه کرد که در صورتی نیاز به چنین احتسابی است که دین فرو شنده و ثمن معامله از لحاظ اوصاف و جنس متفاوت باشد در غیر این صورت یعنی یکی بودن دین و ثمن از لحاظ جنس و وصف، بین آن دو به نحوه قهری تهاتر واقع می شود و عقد لازم می گردد و چنین تهاتر و احتسابی، معاوضه نیست بلکه استیفا است.
شهید در مبحث رهن نیز چنین آورده اند که: در صورتی که مال مرهونه احتیاج به موونه داشته باشد مانند آنکه حیوانی مورد رهن قرار گرفته باشد تامین موونه مورد نیاز بر عهده راهن می باشد و یا در صورت انتفاع مرتهن از مال مرهونه، خواه به اذن راهن در برابر عوض، یا بدون اذن راهن و به نحو عدوان در این صورت باید اجرت یا عوض آنچه را که از آن منتفع شده مانند عوض سواری که برده است یا شیری که دوشیده است بپردازد و بین دین این دو تقاص صورت می گیرد و در فرض برابر نبودن مقدار، دین مازاد به صاحبش باید باز پرداخت گردد.
۲-۶-۲-۲- مرحوم شیخ انصاری در کتاب مکاسب [۳۹]
هرگاه شخصی عبد دیگری را تلف کرده باشد ودر عین حال به دلیل عقد قرض یا تسلیم عبدی با همان صفات عبد تلف شده از ملک آن طلبکار باشد فقها تهاتر قهری را جایز نمی دانند یا هرگاه به واسطه تفریط مرتهن مال مورد رهن تلف شود به همان اندازه از دین طرف دیگر ساقط می گردد.
۲-۶-۲-۳- مرحوم شیخ محمدحسن نجفی در کتاب جواهرالکلام [۴۰]
هرگاه به واسطه تفریط مرتهن عین مرهونه در ید او تلف شود حقی از مرتهن ساقط نمی شود ولی در صورتی که تلف ناشی از تفریط او باشد به شرط وجود شرایط لازم بین دو دین تهاتر قهرا حاصل می شود و در صورت عدم اجتماع شرایط تهاتر آن طور که از سایر نصوص بر می آیید تهاتر واقع نمی شود.
فصل سوم
شرایط تهاتر و موارد
مورد اختلاف
تحقق تهاتر بین دو دین منوط به اجتماع شرایطی است با اجتماع این شرایط بین دو دین قهرا تهاتر حاصل شده و از این طریق هر دو دین ساقط یا ایفا می شوند. که این شرایط در هر دو سیستم حقوقی انگلیس و ایران دارای شباهت های است که در این فصل شرایط تهاتر در ایران بررسی شده و شرایط تهاتر در حقوق انگلیس با آن مقایسه و بررسی می شود.
شرایطی هم در مورد تهاتر وجود دارد که مورد اختلاف بین حقوق دانان است این شرایط را هم بررسی خواهیم کرد.
۱ -شرایط تهاتر قهری عبارت است از:
الف: تقابل دو دین [۴۱]
ب: کلی بودن موضوع دو دین
ج: یکی بودن جنس و وصف موضوع دو دین
د: یکی بودن زمان تادیه
ه: یکی بودن مکان تادیه
۲- شرایطی که برای تهاتر قهری لازم نیست
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
الف: مسلم و معین بودن دو دین
ب: یکی بودم منشا دو دین
ج: حال بودن دو دین
د: اراده و اهلیت دو طرف دین
ه: استناد به تهاتر
و: یکی بودن از حیث تضمینات و مستندات
۳-۱- تقابل دو دین
اولین و اساسی ترین شرط برای وقوع تهاتر این است که دو دین تقابل داشته باشند هرگاه تقابل بین دو دین نباشد، اساسا تهاتر معنی نخواهد داشت و تنها در فرض تقابل بین دیون است که آن دو از طریق یکدیگر ساقط و یا به تعبیری پرداخت می گردد و هنگامی بین دو دین تقابل برقرار می گردد که اولا طرفین دو دین یکی باشد و به عبارتی طلبکار دین مقابل همان مدیون دین اول و مدیون دین مقابل همان طلبکار دین اول باشد ولی هرگاه اطراف و شرایط قراردادی یا قانونی دو دین یکی نباشند در این صورت تقابل و تلاقی و جود نخواهد داشت و در نتیجه تساقط آن دو از طریق یکدیگر و به تعبیر دیگر جایگزینی و پرداخت هر یک از طریق دیگری ممکن نیست.
گاهی نیز اطراف دو دین محصور بین اشخاص واحدی است اما با این حال بین دو دین تقابل وجود ندارد واین هنگامی است که در یکی از دو طرف دیون متعددی قرار دارد که همگی دارای شرایط تهاتر بوده و مجموع آنها از دین مدیون مقابل بیشتر است. در این صورت به طور مشخص دین هیچ یک از این دیون و دین مدیون مقابل تقابل وجود ندارد و تنها در صورتی تقابل به وجود می آید که مدیون، یکی از دیون متعدد خود را معلوم کند.
بنابراین تقابل منوط به دو عمل است:
۱-مدیون بودن دو شخص در مقابل یکدیگر
۲-معین بودن دین موضوع تهاتر بر فرض تعدد دیون
در حقوق انگلیس در تعریف تقابل دیون، گفته شده که بدهی باید دارای طرفین یکسان باشند که در آن مالکیت واقعی ( Owner ship beneficial) طلب ملاک است و نه مالکیت اسمی، شکلی و یا قانونی.
مالکیت واقعی باید بدون نیاز به جستجو و تحقیق روشن و صریح(clear beneficial owner ship) باشد. در مواردی که مالکیت به نحو اشتراکی است این مالکیت صریح و روشن تلقی نمی شود.
شرط لزوم مالک واقعی بودن استثنا شده است یعنی در صورتی که مالک واقعی صریحا یا ضمنا موافقت کرده باشد که دیگری بتواند از طریق آن دین خود را تهاتر کند و یا در مواردی که مدیون حق تهاتر داشته اما طلبکار متقلبانه وجود طلب متقابل را پنهان و کتمان کرده در فرض اخیر در مواردی خاص علی رغم اینکه بعدا تهاتر به دلیل فقدان شرایط تقابل ممتنع شده به مدیون اجازه تهاتر داده شده است بنابراین تشخیص مالک واقعی طلب بودن، برای احراز تحقق تقابل یا عدم آن حائز اهمیت است. [۴۲]
پس هرگاه دارنده اسمی مثلا ( نماینده طلبکار ) طلب طلبکار واقعی رااز مدیون مطالبه کند مدیون می تواند از طریق استناد به طلب متقابلی که از طلبکار دارد در مقام دفاع بر آید. البته در عمل مسائل پیچیده تری مشخص می شود برای مثال هر گاه نماینده ای که از طرف اصیل برای فروش کالا تعیین شده خود یک بدهی شخصی به خریدار داشته باشد آیا خریدار می تواند دین خود را بابت ثمن معامله یا طلبی که از نماینده دارد تهاتر کند ؟
گفته شده است خریدار تنها در صورتی حق این کار را دارد که رفتار اصیل به گونه ای بوده که این تصور را برای خریدار به وجود آورده که مالک حقیقی کالای فروخته شده شخص نماینده است.
این مسئله معمولا در مواردی مطرح می شود که اصیل کالا ها را در اختیار و تحت تصرف نماینده خود قرار داده است در چنین مواردی چنانکه مشتری بتواند ثابت نماید که نماینده کالاها را به نام خودش فروخته و چنین وانمود کرده است که کالا ها متعلق به خود نماینده بوده و او نیز با حسن نیت گمان می کرده که نماینده مالک واقعی کالا بوده است می تواند به تهاتر استناد کند بدیهی است بر فرضی که مشتری می داند که نماینده اصیل نمی باشد هر چند که شخص اصیل برای او معلوم نباشد حق تهاتر به وجود نمی آید.
همچچنین در صورتی که مشتری بداند فروشنده گاهی به عنوان نماینده و گاهی اصالتا عمل می کند ولی در معامله متنازع فیه معلوم نیست و تحقیقی ننموده حق تهاتر ندارد. [۴۳]
ماده ۲۹۷ ق. م ایران به طور خاص یکی از مصادیق عدم وقوع تهاتر را به دلیل فقدان شرط تقابل ذکر کرده است مطابق این ماده هر گاه بعد از ضمان، مضمون له به مضمون عنه مدیون شود موجب فراغ ذمه ضامن نخواهد شد زیرا مطابق با ماده ۶۹۸ ق. م بعدا از تحقق ضمان ذمه مضمون عنه بری و ذمه ضامن به مضمون له مشغول می شود بنابراین با تحقق ضمان دیگر طرفین دو دین یکی نیستند بلکه یکی از دو دین مربوط به ضامن و مضمون له و دین دیگر مربوط به مضمون عنه و مضمون له است و لذا بین دو دین تهاتر ممکن نیست.
بدیهی است چناچه قبل از تحقق عقد ضمان مضمون له به مضمون عنه مدیون شود و دین به واسطه تهاتر ساقط می شود دیگر موضوعی برای عقد ضمان پیدا نمی شود و از سوی دیگر بدهکار شدن داین به ضامن تحقق تهاتر قهری را بین دین داین و ضامن در پی دارد. زیرا با تحقق عقد ضمان و مدیون شدن ضامن طرفین دو دین یکی می باشند.
اما در ضمان تضامنی که ذمه ضامن به ذمه مضمون عنه ضمیمه می گردد مدیون شدن مضمون له به مضمون عنه و همچنین مدیون شدن مضمون له به ضامن، تساقط دو دین را به واسطه تهاتر در پی دارد برای مثال هرگاه در رابطه دینی بین حسن و حسین، سعید از حسین به نحو تضامنی ضمانت کرده باشد و بعدا به سببی حسبن از حسن یا سعید از حسن طلبکار شود بین دو دین تهاتر شده و حسین و سعید بری الذمه خواهند شد. زیرا در ضمان تضامنی متعهد له می تواند به هر یک از دو مدیون متضامن مراجعه کرده و دین خود را مطالبه کند.
در هیچ یک از دو فرض برای وقوع تهاتر رضایت ضامن و مضون له شرط نیست زیرا با وقوع تهاتر حقی از ایشان تضییع نخواهد شد تا رضایت انها را لازم داشته باشیم تنها شبهه که ممکن است مطرح شود این است که وقوع تهاتر قهری موجب می شود که مضمون له از حق نتخاب خود در مراجعه به هریک از مدیون اصلی و ضامن محروم بماند؟
در پاسخ باید گفت که اختیار داین در مراجعه به هریک از این دو صرفا تمهیدی است برای توثیق و دسترسی مضمونه له به طلبش، که این غرض با وقوع تهاتر محقق می شود و لذا حقی از او تضییع نخواهد شد . [۴۴]
در حقوق انگلیس گفته شده است که بین دین مدیونین مشترک به طلبکار و دین طلبکاران به یکی از آنها شرط تقابل برای تهاتر وجود ندارد و از این رو بین آن ها تهاتر نمی شود و هر یک می تواند فارغ از تهاتر طلب خود را مطالبه کند. دلیل این قائده این است که هیچ یک از مدیونین مشترک شخصا و به تنهایی مدیون کل دین نیست. اما چنانچه مدیونین مشترک منفردا نیز در برابر طلبکار مدیون باشند و به عبارتی به نحو تضامنی مدیون باشند و یا اینکه به نحوه ی با انتقال تمام دین به یکی از دو مدیون مشترک، تنها یکی ازآنها مدیون گردد شرط تقابل محقق می گردد.
همچنین بین دین مدیون به طلبکاران مشترک و دین یکی از این طلبکاران به مدیون شرط تقابل وجود ندارد مگر اینکه طلبکاران طلب خود را تقسیم نمایند و در نتیجه آن طلب کاری که منفردا به مدیون بدهکار است مالک کل طلب یا بخشی از آن بشود و یا اینکه طلب کاران اجازه تهاتر طلب مشترکشان را با آن دین بدهند.[۴۵]
روشن است که در حقوق ایران مانعی برای تهاتر دین مشترک وجود ندارد منتها فقط تا میزان حصه همان مدیون یا طلبکار، زیرا به همین میزان بین آن دو تقابل و جود دارد و هر دو شخص نسبت به یکدیگر مدیون می باشند.
مطالب فوق در مورد اشخاص حقوقی هم صادق است.
اما اگر شخصی از شرکتی طلبکار و در عین حال یکی از شرکای آن شرکت بدهکار باشد بین دین به شرکت و دین شریک تهاتر واقع نخواهد شد زیرا طرفین دو دین متفاوت است و شخصیت شرکت مستقل از کارکنان و یا شرکا می باشد.
مسئله ای که مطر ح می شود این است که هرگاه بین دین یک شخص به شعبه ای از یک شرکت و دین یک شعبه دیگر به همان شخص، تهاتر واقع می شود ؟ باید گفت اگر این دو شعبه دارای شخصیت حقوقی واحد باشند و به عبارتی دو بخش از یک شرکت باشند و مصداق یک شخص حقوقی باشند، شخص واحد در برابر طرف دیگر قرار می گیرد و در این صورت شرط تقابل وجود دارد و از این حیث مانعی برای تهاتر نیست.
در مورد وزارتخانه ها و ادارات دولتی و شرکتهای دولتی نیز این ملاک قابل ارائه است که همان شخصیت حقوقی واحد داشته باشند و یا اینکه جزئی از آن باشد در این مورد قانون و اساسنامه های موجود هر یک از ادارات و شرکت ها باید مورد توجه قرار گیرد ولی شرکت های وابسته به دولت دارای شخصیت حقوقی مستقل اند . [۴۶]
بنابراین هرگاه شخصی از یکی از شرکت ها طلب کار و به یکی از شرکت ها یا ادارات و یا وزارت خانه ها بدهکار باشد نمی تواند برای پرداخت دین خود به تهاتر استناد کند زیرا تقابل وجود ندارد.
اما وزارتخانه دولتی از آن جا که برای آن ها قائل به شخصیت مستقل از دولت نشده اند بنابراین وزارت خانه فاقد شخصیت حقوقی جدا از دولت می باشند و کلیه آنها جزئی از شخصیت دولت را تشکیل میدهند.
براین اساس هرگاه شخص به وزارت خانه ای بدهکار و از وزارت خانه ای طلبکار باشد از حیث مقررات راجع به تقابل مانعی برای تهاتر وجود ندارد چون شخصیت حقوقی مستقلی دارند.
به نظر می رسد وزارتخانه ها علی رغم اینکه دارای شخصیت حقوقی مستقل نیستند اما عرفا دو شخص شناخته می شوند و دارای بودجه و برنامه ریزی مستقل خاص خود هستند و همین مقدار تمایز برای وقوع عدم تهاتر به نظر کافی است . [۴۷]
در انگلستان و بسیاری از کشورها دارای سیستم حقوقی کامن لا هر چند واحدهای دولتی دارای شخصیت حقوقی مستقل نیستند اما مقررات خاصی وجود دارد که تهاتر را برای آنها منع می کند زیرا در این سیستم های حقوقی تهاتر قهری نبوده بلکه باید اراده به صورتی در آن اعمال شود که این اراده در مورد شرکت های دولتی و وزارت خانه ها موجود نمی باشد و دارای خلل است.
۳-۲- معین بودن دین موضوع تهاتر در فرض تعدد دیون
گاهی دو شخص واحد در برابر یکدیگر مدیون هستند اما با این حال بین دو دین تقابل وجود ندارد و این هنگامی است که در یکی از دو طرف دیون متعدد وجود دارد که همه دارای شرایط تهاتر بوده و مجموع انها از دین طرف مقابل بیشتر است. [۴۸]
Z: مقدار متغیر نرمال واحد، متناظر با سطح اطمینان ۹۵ درصد، ( )
مقدار اشتباه مجاز، (۰۶/۰ = )
N : حجم جامعه محدود
در یک نمونه پیش آزمون، واریانس نمونه برابر با ۰٫۱۶ بدست آمده است
بنابراین حجم نمونه مورد نیاز پژوهش عبارت است از :
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۶-۶- روش های نمونه گیری
برای نمونه گیری می توان از روش های متفاوتی استفاده کرد.از جمله:
۱-نمونه گیری تصادفی ساده
۲-نمونه گیری منظم(سیستماتیک)
۳-نمونه گیری لایه ای(قشری)
۴-نمونه گیری خوشه ای(خاکی،۱۳۷۹: ۲۵۱)
روش نمونه گیری مورد استفاده در این تحقیق ، بصورت روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین کلیه مدیران بوده است.
۳- ۷- تجزیه و تحلیل داده ها
پژوهشگر برای پاسخگوئی به مساله تدوین شده و یا تصمیم گیری در مورد رد یا تائید فرضیه ای که صورت بندی کرده است ، از روش های مختلف تجزیه و تحلیل می تواند استفاده کند.روش های مختلف تجزیه و تحلیل را می توان به ۳ نوع کلی که هر یک دارای روش های خاص خود هستند،تقسیم کرد.استفاده از هریک از این انواع مشروط به شرایطی است که محقق باید انها را با تحقیق خود مورد توجه قرار دهد.
این ۳نوع عبارتند از:
۱-تجزیه و تحلیل توصیفی
۲-تجزیه و تحلیل مقایسه ای
۳-تجزیه و تحلیل علی (خاکی،۱۳۷۹: ۳۲۶)
بطور کلی روش های تجزیه و تحلیل مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از :
۳- ۷- ۱- رگرسیون خطی
واژه «رگرسیون» به معنای «بازگشت» است و نشان دهنده آن است که مقدار یک متغیر به متغیر دیگری بر میگردد. این واژه را اولین بار فرانسیس گالتون در سال ۱۸۷۷ میلادی در تبیین روابط بین متغیرها بکار برد. در رگرسیون به دنبال برآورد رابطه ای ریاضی و تحلیل آن هستیم، به طوری که با آن بتوان کمیت متغیری مجهول را با بهره گرفتن از متغیر(ها)ی معلوم تعیین کرد.
اگر پژوهشگر بخواهد متغیر وابسته را با بهره گرفتن از یک یا چند متغیر مستقل پیش بینی کند، برای این منظور میتواند از یک مدل خطی استفاده کند. این مدل به صورت معادلهزیر نشان داده میشود که در این معادله a عرض از مبدأ و bi ضریب رگرسیون و e خطای پیش بینی نامیده میشود. محاسبه a وb چنان انجام میشود که حداقل شود.
Y= a + b1x1 + b2x2 +… + bkxk + e
در واقع b ضریب رگرسیون نمونه است که برای برآورد ضریب رگرسیون جامعه مورد مطالعه یعنی بتا( ) مورد استفاده قرار میگیرد. مراحل آزمون معنی داری به شرح زیر میباشد:
۳- ۷- ۲- تعیین فرضیات آزمون
در این آزمونH0 نشان دهنده آن است که شیب خط رگرسیون جامعه صفر است یعنی رابطه خطی بین دو متغیر نمیتوان یافت و مقادیر y تابعی از x نیست و H1 بیانگر وجود رابطه خطی بین دو متغیر در جامعه است یعنی بیانگر فرضیه پژوهشی است.
۳- ۷- ۳- محاسبه آماره آزمون
آماره آزمون که دارای توزیع t استیودنت با ۲- n درجه آزادی است بر اساس فرمول زیر محاسبه میشود:
که در رابطه فوق Sb خطای معیار b (ضریب رگرسیون حاصل از نمونه) از طریق رابطه زیر به دست میآید:
در رابطه فوق Se خطای معیار برآورد است که از طریق فرمول زیر محاسبه میشود:
۳- ۷- ۴- تعیین مقادیر بحرانی
در این مرحله مقادیر بحرانی با توجه به n و و یک دنباله یا دو دنباله بودن آزمون تعیین میشوند.
۳- ۷- ۵- تصمیم گیری
اگر آماره آزمون با توجه به مقادیر بحرانی در ناحیه پذیرش H0 واقع باشد، فرض H0 در سطح اطمینان ( - ۱ ) ۱۰۰ درصد پذیرفته میشود. به عبارت دیگر رابطه خطی معنی داری بین متغیر مستقل و متغیر وابسته وجود ندارد. در غیر این صورت داده های نمونه دلیل محکمیبر تایید H0 ارائه نداده و به بیان دیگر H1 تایید می شود یعنی رابطه خطی معنی داری بین متغیر وابسته و مستقل وجود دارد(آذر، مومنی، ۱۳۷۷، ۱۷۵- ۱۶۳).
در هنگامیکه این آزمون از طریق نرم افزار آماری SPSS صورت گیرد، اگر سطح معنی داری جدول ستاده کمتراز ۰۵/۰ باشد یعنی فرض H0 در سطح معنای ۹۵/۰ تایید نشده و رابطه خطی معنی داری بین دو متغیر وجود دارد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴- ۱- مقدمه
از مهمترین بخشهای هر تحقیق، تجزیه و تحلیل اطلاعات است. وجود هر گونه خطا و اشتباهی در چنین بخشی میتواند به نتیجهگیریهای نادرستی منجر گردد و انتخاب یک روش تحقیق مناسب، تا حد زیادی محقق را در جلوگیری از بروز اشتباهات در امر تحقیق یاری میرساند. داده ها و اطلاعات جمعآوری شده منابع خامی هستند که جهت کاربردی شدن نتایج آنها بایستی توسط ابزار مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. در فصل سوم، در خصوص روش انجام پژوهش بحث شد لذا در این فصل جهت دستیابی به اهداف و پاسخ به سؤالات پژوهشی، به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. این فصل دردوبخش سازماندهی شده است. در بخش اول نمونهگیری و آمار توصیفی پاسخ دهندگان، در بخش دوم تحلیلهای آماری مربوط به پرسشنامه ها بررسی شده است.
۴-۲-۱ بخش اوّل: نمونهگیری و آمار توصیفی
۴- ۲- ۱- ۱- توصیف آماری مشخصات سنی پاسخدهندگان
در جدول شماره (۴-۱) فراوانی و درصد فراوانی سن افراد نمونه ذکر شده است که مشاهده میگردد۱۹٫۹% پاسخ دهندگان در افراد زیر ۳۰ سال،۳۰٫۳ درصد افراد بین ۴۰-۳۱ سال ، ۳۰٫۳ درصد افراد ۴۱-۵۰ سال و ۱۹٫۴درصد بالای ۵۰ سال درصد قرار دارند.
فرهنگ قوی
فرهنگ میانه
قوی (زیاد)
۱
۲
میزان تعهد اعضا به ارزشها و هنجارها
فرهنگ میانه
۳
۴
فرهنگ ضعیف
ضعیف (کم)
فراوان (زیاد)
محدود (کم)
تعداد اعضای متعهد به ارزشها و هنجارها
ممی زاده ، ۱۳۷۳
فرهنگ قوی در دیدگاه های مختلف به وسیله دانشمندان به عنوان چسبندگی و ارتباط، توافق، همگونی، ثبات و شدت، موافقت و تناسب، عللی استوار و بانفوذ و کنترل کننده درونی تعریف شده است. (زارعی متین، ۱۳۷۴)
عموماً در یک فرهنگ قوی، پیوسته شاهد جشنها ، داستانها ، قهرمانها و شعائر می باشیم . این علائم موجب تعهد بیشتر اعضای سازمان به ارزشها و استراتژی آن می شود (دفت، ۱۳۷۷).
هر اندازه اعضای سازمان، ارزشها مشترک را بیشتر باور داشته و با یکدیگر در میان بگذارند ، فرهنگ قوی تر خواهد شد.
(دیل و کندی، ۱۹۸۲) طی مطالعه ای به این نتیجه رسیدند که یک فرهنگ قوی به مانند آسیاب قدرتمندی عمل می کند که رفتار کارکنان را خرد کرده و به آنها کمک می کند تا کارشان را تا اندازه ای بهتر انجام دهند .از دیدگاه آنان فرهنگ قوی به دوطریق زیر رفتار کارکنان اثر می گذارد:
۱) یک فرهنگ قوی، سیستمی از قوانین غیر رسمی است که توضیح می دهد افراد در اکثر اوقات چگونه رفتار کنند.
۲) یک فرهنگ قوی، منجر می شود تا افراد نسبت به آنچه که انجام می دهند، احساس خوبی داشته و تلاش بیشتری را از خود نشان دهند. شاید تصور شود که فرهنگ قوی، خاص سازمانهای بزرگ است، درحالی که چنین نیست و سازمانهای کوچک نیز می تواند فرهنگ قوی داشته باشند (خوارزمی، ۱۳۷۱).
۲-۱۳ فرهنگ سازمانی و رسمیت
یک فرهنگ قوی، ثبات رفتاری را افزایش می دهد. بر این اساس باید ادغان کرد که یک فرهنگ قوی نوعی ابزار قدرتمند برای کنترل رسمی محسوب شده و می تواند به عنوان جانشین برای رسمی سازی عمل کند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
رسمی سازی زیاد، در یک سازمان پیش بینی پذیری، نظم و ثبات را ایجاد می کنند. یک فرهنگ قوی بدون نیاز به اسناد مکتوب چنین مهمی را محقق می سازد. علاوه بر این ، فرهنگ قوی ممکن است نسبت به هر گونه از کنترل های ساختاری اثر بخش تر باشد، زیرا فرهنگ، ذهن و روح کارکنان را مانند جسم آنها کنترل می کند؛ لذا فرهنگ ورسمیت دو متغیر مختلفند که یک هدف مشترک دارند وقتی فرهنگ سازمانی قوی است، مدیریت نیاز کمتری به تدوین قوانین و مقررات رسمی به منظور جهت دهی به رفتار کارکنان پیدا می کند و قوانین و مقررات در وجود آنها نهادینه می شود (الوانی و دانایی فرد، ۱۳۷۶).
۲-۱۴ روش های تشخیص جنبه های فرهنگ
برای تشخیص جنبه های مختلف فرهنگ می توان به تفکیک های زیر اشاره نمود:
۲-۱۴-۱ تجزیه و تحلیل مفروض
تجزیه و تحلیل مفروض[۵۵] به وسیله ماسون [۵۶] و میترف [۵۷] با ارزش و نمایان ساختن و آزمون باورهای یک سازمان ایجاد شد که جزئی از فرهنگ هستند.
آنها استدلال نمودند که اکثر تجزیه وتحلیل های استراتژیک که عملا و واقعًا در سازمانها به وقوع می پیوندد، بر مبنای باورها و مفروضات پنهانی که توسط افراد نگهداشته میشوند ساخته می شود. در نتیجه تجزیه و تحلیل های استراتژی، سطحی و کم عمق هستند و اغلب به داخل یک درام نمایشی سیاسی منحرف میشوند، جائی که شرکت کنندگان متغیرهای ترجیح داده شده شان را به جای درگیر شدن در تجزیه و تحلیل معقولانه دنبال می کنند.
هدف از تجزیه و تحلیل مفروض می بایستی روشن نمودن و آشکار ساختن باورهای پنهان برای رسیدگی دقیق باشد، به طوریکه راه حل های ممکن را بتوان ساخت، تجزیه و تحلیل مفروض بر روش های فلسفی که سیستم تحقیق و رسیدگی مناظره منطقی نامیده می شود بنا می شود.
۲-۱۴-۲ بررسی شکاف فرهنگی
روش دوم بررسیهای استانداردی را برای کشف و آشکار ساختن فرهنگ سازمانی به کار می برد، یک مثال از شکاف فرهنگی[۵۸] توسط کیلمن و سکستن ارائه گردید که برای کشف و آشکار ساختن شکاف بین فرهنگ موجود و مطلوب به کار میرود. این بررسی، فرهنگ را در سطح هنجار درست زیر سطح رفتار اعضاء می سنجد، از اعضای سازمان درخواست می شود که به ۲۸ جفت استاندارد بر حسب هنجارهای واقعی و مطلوب برای نیل به عملکرد بالا پاسخ گویند. این بررسی معمولا به عنوان بخشی از تلاش بزرگتر برای آشکا ر ساختن و پرکردن شکاف فرهنگی در سازمان به کار می رود.
۲-۱۴-۳ شیوه رفتار مدیریتی
آبهیمان و همکاران(۲۰۰۹) با مطالعه برخی شعبه های بانک های بزرگ دولتی هند، عواملی هم چون نیروی انسانی، سطح تحصیلات کارکنان، محیط بانک، محل استقرار و موقعیت مکانی بانک، تبلیغات، قوانین و مقررات دولتی و کاهش دخالت های دولت در امور بانکی را از عوامل مؤثر بر جذب سپرده های مردم بر شمرده اند. به عقیده آن ها مهم ترین و اثرگذارترین عامل جذب سرمایه های افراد، نیروی انسانی است.
ساتریو و زنیوس(۱۹۹۷) چارچوبی را برای الگوبرداری از ابعاد مختلف عملکردی و الگوبرداری استراتژیک در شعب یکی از بانک های تجاری آمریکا ارائه نمودند. آن ها در تحقیقی که انجام دادند ترکیب الگوبرداری استراتژیک با الگوبرداری کارایی را برای اولین بار ارائه نمودند(ساتریوس و زنیوس، ۱۹۹۷).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
برای این که نتایج حاصله از تحقیق معتبر باشد بایستی از یک روش مناسب استفاده شود، چرا که انتخاب روش نادرست منجر به نتیجه گیری های نادرست می شود. هر تحقیق و پژوهشی با طرح مسئله آغاز می گردد. مساله تحقیق موجب ایجاد سوالاتی در ذهن محقق گردیده و به ارائه فرضیاتی منجر می شود. بنابراین وظیفه اصلی و اساسی هر محقق، بررسی و پژوهش جهت تایید یا رد فرضیات می باشد. جهت پاسخگویی به سوالات تحقیق و نتیجه گیری در خصوص فرضیات داده های جمع آوری شده در خصوص تحقیق، ورودی اساسی و پایه تحقیق می باشد. و در نهایت محقق بایستی با توجه به داده های گردآوری شده، در خصوص رد و یا تایید فرضیات و پاسخگویی به سوالات تحقیق اقدام نماید. اما همان گونه که آشکار و محرز می باشد داده ها، اطلاعات خام و غیرقابل اتکایی می باشند که جهت تبدیل شدن به اطلاعات قابل استفاده بایستی تحلیل گردند، تا در تبدیل داده ها به اطلاعات بتوان اقدام به تصمیم گیری نمود.
در این فصل ابتدا به بررسی روش تحقیق، فرایند تحقیق، جامعه و نمونه آماری پرداخته می شود و سپس ابزار سنجش و پایایی و اعتبار آن بررسی می شود و نهایتاً روش های آماری تحلیل داده ها بررسی می گردد.
۳-۲- روش پژوهش
در این تحقیق به توصیف وضعیت هر یک از متغیرها در جامعه آماری مورد نظر می پردازیم. بنابراین می توان این تحقیق را در زمره تحقیقات توصیفی در نظر گرفت. از آن جایی که از ابزار پرسش نامه و به صورت میدانی برای سنجش متغیر های استفاده می نماییم می توان تحقیق را پیمایشی دانست و از طرفی به علت قابلیت کاربرد نتایج این تحقیق می تواند در گروه تحقیقات کاربردی قرار گیرد.
۳-۳- الگوریتم اجرای تحقیق
در این تحقیق ابتدا به منظور شناسایی روش های تامین مالی و هم چنین معیارهای انتخاب روش تامین مالی مناسب از روش دلفی فازی استفاده شده است. سپس برای تعیین اولویت ها از تحلیل سلسله مراتبی استفاده می شود و بعد از تعیین این اوزان از طریق روش تاپسیس به اولویت بندی گزینه های مطرح شده در مدل سلسله مراتبی می پردازیم:
آموزش به خبرگان در مورد نحوه تکمیل پرسشنامه
زوجی میانگین گیری از امتیازات
طراحی پرسشنامه مقایسه ارائه شده
تکمیل ماتریس پاسخ مقایسات زوجی
ورود اطلاعات به نرم افزار Expert choice
تعیین نرخ سازگاری پرسشنامه
رد
تایید
تعیین اوزان مولفه ها
طراحی پرسشنامه تاپسیس
توزیع پرسشنامه تاپسیس
میانگین گیری پاسخ افراد
تشکیل ماتریس تصمیم در تاپسیس
بی مقیاس سازی ماتریس تصمیم
ضرب اوزان در ماتریس تصمیم
محاسبه ایده ال و ضد ایده آل
تعیین فاصله از ایده آل ها
تعیین اولویت ها
(نمودار ۳-۱) الگوریتم اجرای تحقیق
در توزیح مراحل اجرای تحقیق موارد زیر به مطرح می گردد:
۱- استفاده از روش دلفی فازی به منظور شناسایی روش های تامین مالی و معیارهای تامین مالی.
۲- طراحی ابزار پرسشنامه اولیه به منظور تعیین معیارهای مقایسه با همکاری و راهنمایی اساتید محترم راهنما و مشاوران و سایر صاحب نظران و جمع آوری اطلاعات. در این بخش نیز با توجه به مدل سلسله مراتبی پرسشنامه مقایسه زوجی طراحی می گردد. در پرسشنامه زوجی هر یک از گزینه ها بر اساس مولفه های انتخاب شده در بخش قبلی به صورت دو به دو با هم مقایسه می شوند.
۳- توزیع پرسشنامه. در این بخش با توجه به هدف تحقیق تعداد ۳۰ پرسشنامه بین خبرگان مطلع در سطح جامعه آماری توزیع می شود. قبل از توزیع پرسشنامه محقق تلاش می کند تا با توجه به ماتریسی بودن پرسش نامه ابتدا توزیع دقیقی در مورد نحوه پر کردن داده ها با خبرگان داده شود تا بدین وسیله افراد با نحوه دقیق تکمیل پرسشنامه مطلع شوند.
۴- تشکیل ماتریس مقایسات زوجی با بهره گرفتن از نرات پاسخ گویان.
۵- وارد نمودن ماتریس مقایسات رزوجی در قالب نظرات پاسخ گویان در محیط نرم افزار تحلیل سلسله مراتبی و اجرای نرم افزار.
۶- تعیین وضعیت نرخ سازگاری ابزار تحقیق.
۷- تشکیل ماتریس تصمیم تاپسیس.
۸- بی مقیاس ساز نمودن ماتریس تصمیم با بهره گرفتن از روش نرم سازی.
۹- ضرب اوزان بدست امده از مرحله تحلیل سلسله مراتبی.
۱۰- تعیین فاصله ها از ایده ال ها.
۱۱- اولویت بندی بخش های مختلف در قالب گزینه ها.
۱۲- ارائه نتایج تحقیق و هم چنین پیشنهادات کاربردی با توجه به نتایج به دست آمده.
۳-۴- مدل اجرایی پژوهش
مدل مفهومی این تحقیق در شکل شماره ۱ ارائه شده است. سلسله اول نشان دهنده هدف تحقیق، سلسله دوم عوامل مقایسه ای بوده و سلسله سوم نیز گزینه های مورد ارزیابی را نشان می دهد.
دریافت تسهیلات
ایجادطرح به صورت سهام دارپروژه
حضوردربازار بورس