امروزه، برای کودکان بهترین سرگرمی، بازی‌های رایانه‌ای می‌باشد. کودکان ساعاتی پی در پی و بدون خستگی مشغول بازی‌های متنوع رایانه‌ای می‌شوند. آنان اکثر مواقع ترجیح می‌دهند که به جای انجام دادن تکالیف و درس خواندن، به بازی پرداخته و از آن لذت ببرند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که بازی‌های رایانه‌ای مدرن تنها برای سرگرمی و لذت طراحی نشده‌اند، در نتیجه در امر آموزش برای پیشرفت در یادگیری و تنوع در آموزش نیز می‌توان از این بازی‌ها استفاده کرد که علاوه بر آموزش، با هدف سرگرمی کودکان طراحی شده‌اند. بازی‌های آموزشی رایانه‌ای، با طراحی، گرافیک و صداهای هیجان انگیز دانش آموزان را جذب بازی می‌کنند و بوسیله‌ی آن آموزش‌های مورد نظر صورت می‌گیرد. لذا معلمانی که به دنبال استفاده از روش‌های مدرن و متنوع آموزشی هستند می‌توانند از بازی‌های آموزشی رایانه‌ای استفاده کنند تا دانش آموزان را به یادگیری جذب کنند. لازم است که این معلمان قبل از معرفی بازی به دانش آموزان، بازی‌های آموزشی مختلف را ارزیابی کرده و بازی‌هایی مطابق با درس و گروه سنی دانش‌آموزان را انتخاب نموده و سپس بازی را به آنان معرفی کرده و روش انجام آن را توضیح دهند.
برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان ایرانی نیز استفاده از بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند مفید باشد و بدین وسیله معلمان می‌توانند زبان آموزان را به یادگیری درس زبان انگلیسی علاقه‌مند نمایند. املای کلمات انگلیسی یکی از مواردی است که یادگیری آن برای اغلب زبان آموزان، خصوصا زبان آموزان کم سن، مشکل می‌باشد. برخی ازمشکلات یادگیری نوشتار انگلیسی برای کودکان ایرانی به شرح زیر است:

1. 1. الفبای زبان انگلیسی و زبان فارسی متفاوت است: کودکان ایرانی که تازه با الفبای زبان فارسی آشنا شده‌اند و شیوه‌ی نوشتن الفبای فارسی و کلمات آن را یاد می‌گیرند، در کلاس‌های زبان انگلیسی که بعد از ساعات مدرسه برگزار می‌شود نیز شرکت می‌کنند و بایستی الفبای زبان انگلیسی و کلمات آن را نیز یاد بگیرند. از آنجا که نوشتار الفبای فارسی و الفبای انگلیسی کاملا با هم متفاوت است برای کودکان ایرانی مشکل است که هر دو الفبا را هم زمان فرا بگیرند.

1. 1. آواهایی در زبان انگلیسی وجود دارد که در زبان فارسی وجود ندارد. مثلا آوایی مانند /th/ در زبان فارسی وجود ندارد و چون کودکان این آوا را نشنیده‌اند تلفظ و نوشتن آن برایشان دشوار است.

1. 1. بعضی از حروف در کلمات انگلیسی نوشته می‌شوند اما خوانده نمی‌شوند. کلماتی مانند talk که در آن حرف l نوشته می‌شود اما خوانده نمی‌شود و یا کلمه‌ی though که سه حرف آخر آن خوانده نمی‌شوند.

1. 1. بعضی از کلمات آن گونه که نوشته می‌شوند خوانده نمی‌شوند: کلماتی مانند school و sure از این دسته می‌باشند. در کلمه‌ی اول حروف c و h صدای /k/ و در کلمه‌ی دوم حرف s صدای /sh/ می‌دهد.

1. 1. بعضی از کلمات از نظر نوشتار متفاوت هستند ولی به یک صورت تلفظ می‌شوند. کلماتی مانند right, rite, wright, write که مانند هم تلفظ می‌شوند اما از لحاظ معنی و نوشتار کاملا با یکدیگر متفاوت هستند.

با بهره گرفتن از بازی‌های آموزشی رایانه‌ای می‌توان زبان آموزان کم سن را به یادگیری املای کلمات انگلیسی علاقه‌مند نمود. زبان آموزان می‌توانند به جای رونویسی و نوشتن مکرر از روی کلمات سخت درس، از بازی‌های آموزشی رایانه‌ای برای یادگیری کلمات و هجی آنها کمک بگیرند. مشکلی که وجود دارد کمبود بازی‌های آموزشی رایانه‌ای یا غیر رایانه‌ای برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان ایرانی می‌باشد. تعداد این نوع بازی‌های آموزشی رایانه‌ای در ایران کم است. به علاوه اینکه در تعداد زیادی از خانه‌ها، به خصوص در شهرهای کوچک و روستاها رایانه وجود ندارد. در نتیجه تعداد بسیار کمی از زبان‌آموزان ایرانی برای یادگیری و پیشرفت در درس‌هایشان می‌توانند از این بازی‌های رایانه‌ای استفاده ‌کنند.
اغلب معلمان زبان انگلیسی نیز با بازی‌های آموزشی رایانه‌ای آشنایی ندارند و نمی‌توانند بازی مفیدی به زبان آموزان معرفی کنند و حتی مدیران موسسات آموزش زبان انگلیسی نیز به معلمان اجازه نمی‌دهند که از این شیوه‌های نوین برای مشتاق کردن زبان آموزان استفاده کنند و اکثرا روش‌های سنتی را می‌پسندند. اغلب بازی‌های آموزشی رایانه‌ای را می‌توان از طریق اینترنت یاد گرفت و بازی کرد، اما به علت سرعت پایین اینترنت در ایران نمی‌توان از این بازی‌ها آنچنان که باید و شاید استفاده کرد و همچنین کودکان کم سن ایرانی استفاده از اینترنت را بلد نیستند و نمی‌دانند چگونه بازی‌ها را از اینترنت پیدا کرده، یاد بگیرند و بازی کنند. به علت مشکلات ذکر شده، طراحی و استفاده‌ از بازی‌های آموزشی، خصوصا بازی‌های آموزشی رایانه‌ای که با ویژگی‌های نسل جدید هماهنگی بیشتری دارند برای آموزش زبان انگلیسی، خصوصا املای کلمات، به کودکان ایرانی لازم می‌باشد.
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
در این فصل روش تحقیق و شیوه‌ی به دست آوردن داده‌ها ذکر می‌شود. این فصل به چهار بخش تقسیم شده است:

1. 1. شرکت کنندگان

1. 1. ابزار استفاده شده برای جمع آوری داده‌ها

1. 1. روش به دست آوردن داده‌ها

1. 1. جمع آوری داده‌ها و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها

3-1- شرکت کنندگان
در انجام این تحقیق 67 زبان آموزان کانون زبان ایران در بخش کودکان شرکت داشته‌اند. این زبان آموزان بین 9 تا 10 سال سن داشته و همگی در سطح هشت بخش کودکان کانون زبان ایران زبان انگلیسی را فرا می‌گرفتند؛ این بدین معناست که قبل از این، زبان آموزان دو سال در کلاس‌های زبان شرکت کرده و تعداد زیادی واژه و املای آن‌ ها را یاد گرفته‌اند.
3-2- ابزار تحقیق
در این تحقیق یک بازی آموزشی طراحی شده که به کودکان زبان آموز ایرانی در یادگیری و حفظ هجی کلمات انگلیسی کمک می‌کند. بازی طراحی شده Fun Spelling نام گرفته است، زیرا همان طور که از اسم آن پیداست یادگیری املای کلمات را برای کودکان جذاب و شیرین می‌کند و آنان می‌توانند بدون خستگی و یا استرس درس خود را فرا گرفته و برای امتحانات املای کلاسی آماده شوند. این بازی برگرفته شده از بازی Hangman است که مربوط به زمان سلطنت ملکه‌ی ویکتوریا در انگلستان می‌باشد. تفاوت این دو بازی در این است که در بازی Hangman از کلمات انگلیسی زیادی استفاده می‌شود، اما در بازی Fun Spelling از کلماتی که در کتاب‌های آموزشی کانون زبان ایران که در بخش کودکان تدریس می‌شود استفاده شده است. طراحی و گرافیک این دو بازی نیز کاملا با هم متفاوت است. در بازی Fun Spelling سعی شده از رنگ آمیزی شادتر و صدا و طراحی جالب استفاده شود که کودکان را به انجام بازی جذب کند.
در بخش کودکان کانون زبان ایران دوازده سطح درسی وجود دارد که کلاس‌های هر سطح در طول یک ترم سه ماهه برگزار می‌شود و کودکان در هر دو ترم متوالی مفاهیم یک کتاب را به طور کامل فرا می‌گیرند و واژگان انگلیسی فراوانی به همراه املای آنها را یاد می‌گیرند. کودکان بعد از قبولی در تمامی این سطوح می‌توانند وارد بخش نوجوانان بشوند. در بازی آموزشی Fun Spelling نیز دوازده مرحله طراحی شده که مطابق با دوازده سطحی است که در بخش کودکان باید گذرانده شوند. در هر مرحله از بازی Fun Spelling، از کلمات جدید تدریس شده در سطح مربوط به همان مرحله در بخش کودکان استفاده شده است. در کانون زبان ایران، برای هر سطح اسمی تعیین شده که از همان اسم‌ها برای نام گذاری مراحل بازی نیز استفاده شده است تا کودکان در هر سطح درسی که آموزش می‌بینند برای انتخاب مرحله‌ی بازی نیز همان سطح را انتخاب کرده و دچار مشکل نشوند.
هر دوازده مرحله از بازی به سه قسمت آسان، متوسط و سخت تقسیم شده است. در قسمت آسان از کلمات دو و سه حرفی، در قسمت متوسط از کلمات چهار و پنج حرفی و در قسمت سخت از کلمات شش حرفی و بیشتر که در طول ترم تدریس می‌شود استفاده شده است.
3-2-1- توصیف صفحه‌ی بازی Fun Spelling
بازیکن یا زبان آموز ابتدا وارد بازی می‌شود و بعد از انتخاب مرحله و درجه‌ی سختی بازی وارد صفحه‌ی اصلی بازی می‌شود که این صفحه به شرح زیر است:
در گوشه‌ی سمت راست صفحه‌ی بازی، کادری مستطیل شکل وجود دارد که در آن عکس کلماتی که زبان آموزان در سطح انتخاب شده می‌آموزند نمایان می‌شود. در وسط صفحه جاهای خالی وجود دارد که تعداد این جاهای خالی بستگی به تعداد حروف کلمه‌ای دارد که در عکس نشان داده شده است. در زیر جاهای خالی، شکل یک جعبه‌ی شکلات دیده می‌شود که در آن تعدادی شکلات وجود دارد؛ تعداد شکلات‌ها نیز بستگی به تعداد حروف کلمه‌ی مورد نظر دارد. در قسمت پایینی صفحه‌ی بازی، در کادر مستطیل شکل دیگری، حروف الفبای انگلیسی دیده می‌شود. در قسمت سمت چپ صفحه، زمان، امتیاز و راهنمای بازی دیده می‌شود. موارد فوق در قسمت بعد به صورت تصویری نمایش داده شده است.
همچنین تصاویر بازی و زمینه‌ی بازی به صورت پویا نمایی است و از تصاویر شخصیت‌های پویا نمایی مورد علاقه‌ی کودکان استفاده شده است. در طراحی صفحه‌ی بازی از رنگ‌های شاد و صداهای جذاب استفاده شده تا کودکان برای انجام بازی و یادگیری املای کلمات شوق بیشتری داشته باشند و بیشتر جذب بازی شوند. در طراحی این بازی سعی بر این بوده که هنگام انجام بازی زبان آموزان حس نکنند که در حال انجام تکلیف هستند، بلکه تصور آنها از انجام بازی آموزشی این باشد که مانند دیگر بازی‌های رایانه‌ای، این بازی را نیز برای سرگرمی انجام می‌دهند. دلیل این کار این است که وقتی زبان آموز فکر کند که بازی آموزشی را به عنوان تکلیف انجام می‌دهد، میل و رغبت کمتری به آن نشان خواهد داد و با مرور زمان آن را کنار گذاشته و به بازی‌های دیگر می‌پردازد.
3-2-2- شیوه‌ی انجام بازی Fun Spelling
ابتدا بازیکن/ زبان آموز صفحه‌ی بازی را باز می‌کند و مرحله‌‌ی مطابق با سطح درسی خود را انتخاب می‌کند که در شکل 3-1 نشان داده شده است.
شکل 3- 1: صفحه‌ی مراحل بازی
سپس بازیکن درجه‌ی سختی بازی را تعیین می‌کند تا بتواند وارد بازی می‌شود. درجه‌های سختی بازی در شکل 3-2 نشان داده شده است.
شکل 3- 2: صفحه‌ی درجات سختی بازی
بعد از انتخاب مرحله و درجه‌ی سختی بازی، بازیکن وارد صفحه‌ی اصلی بازی می‌شود که این صفحه در شکل 3-3 نشان داده شده است.
شکل 3-3: صفحه‌‌ی بازی قبل از حدس کلمه
همان طور که در شکل بالا مشخص است در کادر سمت راست عکس مربوط به کلمه‌ای نمایان می‌شود که زبان‌آموز آن کلمه را در طی ترمی که در ابتدای بازی انتخاب کرده آموخته است. زبان آموز بعد از مشاهده‌ی عکس باید واژه‌ی انگلیسی آن را به خاطر بیاورد و هجی آن کلمه را در ذهن داشته باشد. با بهره گرفتن از حروف الفبایی که در قسمت پایین صفحه وجود دارد باید هجی کلمه را در جاهای خالی بنویسد. چنانچه املای درست کلمه نمایان شود بازیکن امتیاز کامل آن کلمه را کسب می‌کند که در شکل3-4 نشان داده شده است.
شکل 3- 4: صفحه‌ی بازی بعد از حدس کلمه
در صورت انتخاب هر حرف اشتباه، یک شکلات از جعبه‌ی شکلات کم می‌شود. اگر شکلات‌های داخل جعبه تمام شوند به این معنی است که بازیکن موفق به ارائه‌ املای صحیح کلمه نشده است. در این صورت رایانه هجی درست کلمه را نمایان می‌کند و بازیکن از آن کلمه هیچ امتیازی دریافت نمی‌کند. همچنین دو نکته در امتیاز دهی به بازیکن در نظر گرفته شده است، اول اینکه با انتخاب هر حرف اشتباه یک امتیاز از امتیازات بازیکن کم خواهد شد. دوم اینکه هر چه سرعت عمل بازیکن در انتخاب حروف درست بیشتر باشد، امتیاز بالاتری کسب خواهد کرد. در انتها امتیازی که بازیکن از کلمه‌ی مورد نظر کسب نموده روی صفحه نمایش داده می شود.
بعد از نوشتن هجی درست هر کلمه، در کادر سمت راست صفحه، عکس کلمه‌ی بعد ظاهر می‌شود و دوباره بازیکن باید واژه‌ی انگلیسی را به یاد بیاورد و هجی آن را بنویسد. زمانی که تمام کلمات هجی شوند، بازیکن می‌تواند به مرحله‌ی بعد برود.
3-2-3- شیوه‌ی ارزیابی تکالیف زبان آموزان
مشق زبان آموزان در شیوه‌ی سنتی به این صورت است که از روی درس یک بار رونویسی می‌کنند و از روی کلمات سخت و جدید درس، ده بار می‌نویسند و همچنین باید هر دو شب یک دیکته بنویسند. اما زبان آموزانی که با بازی Fun Spelling آشنا شده و با بهره گرفتن از آن آموزش دیده‌اند، باید هر شب این بازی را به مدت سی دقیقه تا یک ساعت در خانه بازی کنند. پس از پایان بازی، والدین هر یک از این زبان آموزان باید امتیاز کسب شده را در دفتر مربوطه یادداشت کنند. امتیاز همه‌ی زبان آموزان در کلاس با هم مقایسه می‌شود و به زبان آموزی که بالاترین امتیاز را کسب کرده است امتیاز مثبت به همراه یک جایزه داده می‌شود.
3-2-4- تاثیر بازی آموزشی رایانه‌ای Fun Spelling بر زبان آموزان
در شیوه‌ی سنتی برای یادگیری املای کلمات، در هر جلسه‌ی کلاسی معلمان زبان انگلیسی تکالیف خانگی زیادی برای زبان آموزان تعیین می‌کنند. زبان آموزان مجبورند در خانه زمان طولانی را صرف رونویسی و نوشتن کلمات درس کنند تا املای کلمات را در ذهن بسپارند و در امتحان‌های املا نمرات بالاتری کسب کنند. این کار میل و علاقه‌ی زبان آموزان را به یادگیری کم می‌کند. بازی‌های آموزشی رایانه‌ای به کودکان کمک می‌کنند بدون در دست گرفتن قلم و یا نوشتن، املای کلمات را یاد گرفته و از یادگیری هجی کلمات لذت ببرند.
با انجام بازی آموزشی رایانه‌ای Fun Spelling زبان آموزان املای کلمات انگلیسی که در کلاس آموخته‌اند را مرور می‌کنند و همچنین املای کلمات درس‌ها را به ذهن می‌سپارند. با انجام این بازی، زبان‌آموزان به یادگیری علاقه‌مند می‌شوند و در آنان انگیزه ایجاد می‌گردد تا املای کلمات را بهتر فرا بگیرند، زیرا هرچه در انجام بازی سرعت بیشتری داشته باشند و موفق‌تر باشند امتیاز بیشتری کسب خواهند کرد.
با انجام این بازی زبان آموزان واژه‌هایی را که در کلاس یاد گرفته‌اند را مرور می‌کنند و سعی می‌کنند با دیدن عکس کلمه، واژه‌ی انگلیسی آن را در ذهن خود داشته باشند تا بتوانند هجی آن را بنویسند.
از آنجا که بازیکن/ زبان آموز دوست دارد امتیاز بالاتری نسبت به همکلاسی‌های خود کسب کند، بازی را با سرعت و دقت بیشتری انجام می‌دهد و در نتیجه با انجام این بازی و تکرار آن، هجی کلمات در ذهن وی حک می‌شود. به طور مثال، برای هجی کردن آن سری از کلمات که حروف ساکن دارند، زبان آموزان با دیدن جاهای خالی باید حدس بزنند که چه حرفی در نوشتن املای کلمه جا مانده است و کدام حرف است که در هجی کلمه وجود دارد اما تلفظ نمی‌شود. بعد از حدس زدن آن حرف و یادگرفتن هجی کامل کلمه، دفعه‌ی بعد که بازی را انجام می‌دهند، می‌دانند که چه حرفی در نوشتار کلمه‌ی مورد نظر وجود دارد که نوشته می‌شود اما خوانده نمی‌شود. لذا بدون تلف کردن وقت و یا بدون انتخاب حروف اشتباه کلمه را نوشته، امتیاز کامل را می‌گیرند و به کلمه یا مرحله‌ی بعد می‌روند.
3-3- روش به دست آوردن داده‌ها
همان طور که گفته شد، برای انجام این پژوهش 67 زبان آموز کانون زبان ایران بخش کودکان مورد تحقیق قرار گرفتند. تمام زبان آموزان بین 9 تا 10 سال سن داشته و همگی در ترم هشت مشغول به تحصیل بودند. از این 67 زبان آموز، 33 نفر در یک کلاس ( کلاس الف/ گروه آزمودنی) و 34 نفر در کلاس دیگر (کلاس ب/ گروه شاهد) حضور داشتند و روش تدریس معلم و دروس آموزشی در هر دو کلاس به یک صورت بوده و تفاوت این دو گروه تنها در نحوه‌ی انجام تکالیف در چهارده جلسه‌ی آخر ترم بوده است.
3-3-1- بررسی تاثیر بازی آموزشی رایانه‌ای Fun Spelling بر یادگیری املای کلمات انگلیسی در زبان آموزان گروه آزمودنی