اثر استراتژی ارزیابی عملکرد منابع انسانی بر عملکرد سازمان، تابع سه فرایند به هم مرتبط است. نخست: از طریق سیاستها و شیوههای عمل به عملکرد سرمایه انسانی شکل بدهد. دوم: بر درجه یا میزانی که سازمان میتواند از سرمایه انسانی استفاده بکند اثر بگذارد. سوم: از طریق توسعه فرصتهای شغلی و آزادی عمل در مشارکت در امور سازمان، بر عملکرد سازمان اثر بگذارد. این فرایندها براساس تعداد زیادی از تئوریهای معتبر سازمانی که در فصل دوم مورد بحث قرار گرفت، شکل گرفتهاند:
۱) تئوری رفتاری: تقویت سرمایه انسانی از طریق ترغیب آنها به شایستگیهای مورد نیاز به وسیله شیوههای عمل در منابع انسانی.
۲) تئوری نمایندگی: استفاده از فعالیتهای منابع انسانی برای هماهنگ نمودن منافع کارکنان با منافع مدیریت.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳) تئوری کنترل: ایجاد فرصت برای مشارکت کارکنان به ویژه در زمینه نحوه ارزیابی عملکرد و طرحریزی سیستم کار.
هماهنگی درونی و بیرونی زیرسیستم ارزیابی عملکرد
در بسیاری از پژوهشها، به لزوم هماهنگی زیرسیستم ارزیابی عملکرد کارکنان از دو جنبه توجه شده است:
هماهنگی درونی: یعنی تصمیمهایی که در مورد زیرسیستم ارزیابی عملکرد اتخاذ میگردد، باید به صورتی دقیق با یکدیگر سازگار باشند و در جهت مخالف با هم، اتخاذ نگردند.
هماهنگی بیرونی: بیشتر محققان، در این مورد بر سازگاری این زیرسیستم با استراتژی سازمان تأکید میکنند، ولی برای چنین سازگاری، مدارک و شواهد قوی وجود ندارد در حالی که سازگاری شیوههای عملی ارزیابی، با استراتژی منابع انسانی سازمان ضروری میباشد.
رابطه بین استراتژی ارزیابی عملکرد و استراتژی سازمان
نظریهپردازان منابع انسانی در اواخر دهه هشتاد، شکلهای متنوعی از شیوه های ارزیابی عملکرد را ارائه نمودند که با انواع خاصی از استراتژیهای سازمانی سازگار بودند.
- استراتژی تدافعی: سازمانهایی که از این استراتژی استفاده میکنند، پیوسته به ارزیابی عملکرد کارکنان میپردازند، پرداختها متغیر است و برنامههای ایجاد انگیزه را تنها برای گروه به اجراء در میآورند، بر رعایت اصل برابری هم در خارج سازمان وهم در داخل سازمان تأکید دارند، پاداشها در سطحی متوسط است و به ندرت به پاداشهای بلندمدت توجه میشود. بنابراین استراتژی تدافعی سازمان متناسب با استراتژی ارزیابی عملکرد فرایند مدار است.
- استراتژی تهاجمی: در سازمانهایی که از این استراتژی استفاده مینمایند، عملکرد کارکنان، پیوسته ارزیابی نمیشود و به ندرت نیز برمبنای عملکرد فردی است، شیوه پرداخت نیز متغیر نمیباشد، بلکه بر پرداخت پاداشهای سنگین تأکید میگردد، برکار تیمی و نگهداری کارکنان در سازمان تأکید میشود، ولی اصل برابری در پرداخت را بیشتر از لحاظ خارجی رعایت مینمایند. . بنابراین استراتژی تهاجمی سازمان متناسب با استراتژی ارزیابی عملکرد انسان مدار است.
- تناسب استراتژی های ارزیابی عملکرد با فرهنگ سازمان
شاید یکی از نقایص این شکلهای ارزیابی عملکرد، این باشد که بیش از حد بر گونه شناسی مبتنی بر استراتژی سازمان تأکید میکنند، چرا که علاوه بر استراتژی سازمان، عوامل دیگری نیز موجب تفاوت بین شیوههای ارزیابی عملکرد میگردند. از این رو، تقسیم بندیهای دیگری نیز مطرح شدند:
پژوهشگران معتقدند، به جای این که سعی شود شیوههای ارزیابی عملکرد، با یک یا دوگونه از استراتژیهای سازمانی سازگارشود، معقولتر است که براساس چهار فرهنگ سازمانی متمرکز گردد که هر یک ازکه آنها، مناسب چندین استراتژی سازمانی هستند و براساس چندین عامل سازمانی، استراتژیک و محیطی، شکل گرفتهاند:
- فرهنگ کارکردی: در این فرهنگ، شیوههای تعیین پرداخت، باید پدیده تردید را تضعیف نمایند بنابراین باید تأکید زیادی بر برابری داخلی نمود. بنابراین فرهنگ کارکردی با استراتژی ارزیابی عملکرد فرایندمدار متناسب است.
- فرهنگ مبتنی بر فرایند: در چنین سازمانهایی، شیوه پرداخت به گونهای است که اجرای برنامههای انگیزشی برای تیم را تأئید میکند و بر سطح بالایی از تعهد سازمانی تأکید میشود. بنابراین فرهنگ مبتنی بر فرایند با استراتژی ارزیابی عملکرد انسان مدار متناسب است.
- فرهنگ مبتنی بر زمان: سازمانهایی از این فرهنگ بهره میبرند که میکوشند از طریق کاهش چرخههای زمانی، تقویت انعطافپذیری و سازشکاری، از فرصتهای استراتژیک بهرهبرداری نمایند. بنابراین فرهنگ کارکردی با استراتژی ارزیابی عملکرد نتیجه مدار متناسب است.
- فرهنگ شبکه کاری: سازمانهایی که قصد دارند طرحهای کوتاهمدت را تکمیل نمایند و برای حداکثر نمودن انعطافپذیری، بر منابع خارجی تأکید میورزند، این فرهنگ را میپذیرند. آنها بر رعایت اصل برابری خارجی و متغیر نمودن بخشی از پرداخت تأکید دارند. بنابراین فرهنگ شبکه کاری با استراتژی ارزیابی عملکرد بسترمدار متناسب است.
- راهبردهای ارزیابی عملکرد سازمان
- روش مبتنی بر فرآیندهای درونی