دمیرچلی (١٣٨١) درپژوهشی تحت عنوان: “بررسی دانشگاه شهید بهشتی براساس اصول سازمان یادگیرنده (پیترسنج) ازدیدگاه اعضای هیئت علمی” که دردانشگاه شهید بهشتی، درمقطع کارشناسی ارشد و در رشته مدیریت آموزشی انجام گرفته است، دانشگاه مورد نظررا ازلحاظ دارا بودن اصول سازمان یادگیرنده مورد مطالعه قرارداده است که این پنج اصل عبارتند از: قابلیت فردی، الگوهای ذهنی،آرمان مشترک، یادگیری تیمی و تفکرسیستمی. هدف اصلی محقق ازانجام این پژوهش بررسی میزان برخورداری دانشگاه شهید بهشتی ازابعاد سازمان یادگیرنده است. یافتههای پژوهش حاکی ازاین است که قابلیتهای فردی و الگوهای ذهنی درهمهی دانشکدههای دانشگاه شهید بهشتی نسبت به اصول دیگردر سطح بالاتری قراردارند و مشکل دانشکدهها در تفکرسیستمی، آرمان مشترک و یادگیری تیمی میباشد.
میرقاسمی (١٣٨۵) پژوهشی را تحت عنوان: “ارزیابی عملکرد مجتمع آموزشی مفید به عنوان سازمان یادگیرنده “که دردانشگاه علامه طباطبایی، درمقطع کارشناسی ارشد و در رشته مدیریت آموزشی به انجام رسانده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تفاوت بین وضعیت موجود مجتمع آموزشی مفید و وضعیت مطلوب آن ازنظربرخورداری ازابعاد سازمان یادگیرنده میباشد.
در این تحقیق ویژگیهای مورد مطالعه برمبنای مدل وینک ولئون و براساس پنج مولفهی کلیدی رهبری، برنامه و ارزیابی، اطلاعات، نواوری و ابتکار و اجرا انتخاب شده است و نتایج بدست آمده نشان میدهد که بین وضعیت موجود مجتمع آموزشی مفید به عنوان سازمان یادگیرنده (ازنظرهرپنج بعد) و وضعیت مطلوب آن تفاوت معناداری وجود ندارد و این مجتمع آموزشی از ویژگیهای سازمان یادگیرنده برخوردار میباشد.
نوری (١٣٨۶) در پژوهشی تحت عنوان: “بررسی دانشگاه شهید بهشتی براساس اصول سازمان یادگیرنده (ویک ولئون) از دیدگاه اعضای هیئت علمی” که در دانشگاه شهید بهشتی، در مقطع کارشناسی ارشد و در رشته مدیریت آموزشی انجام گرفته است، دانشگاه مورد نظر را ازلحاظ دارا بودن اصول سازمان یادگیرنده مورد مطالعه قرارداده است که این پنج اصل عبارتند از: رهبری، برنامه / ارزیابی، ابتکار و نوآوری، اجرا و اطلاعات. هدف اصلی این پژوهش مقایسهی وضعیت موجود و مطلوب دانشگاه ارومیه براساس ابعاد سازمان یادگیرنده (ویک و لئون) از دید اعضای هیئت علمی دانشگاه میباشد. در آخر یافتههای پژوهش نشان داد که بین وضعیت موجود و مطلوب دانشگاه ارومیه در تمام ابعاد سازمان یادگیرنده تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب دانشگاه ارومیه از نظراعضای هیئت علمی دانشگاه در ابعاد رهبری، نوآوری و ابتکار، اجرا، برنامه / ارزیابی و اطلاعات تفاوت معنا داری وجود دارد.
رنجبر (١٣٨٧) پژوهشی را تحت عنوان: “آشنایی با مولفههای پنجگانهی سازمان یادگیرنده درمراکز آموزش فنی وحرفهای استان سمنان براساس مدل سنج” دردانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، درمقطع کارشناسی ارشد و در رشته مدیریت آموزشی انجام داده است.
هدف کلی از انجام این پژوهش بررسی وضعیت برخورداری مراکز آموزش فنی و حرفهای استان سمنان ازابعاد سازمان یادگیرندهی مدل (پیترسنج) میباشد که این ابعاد عبارتند از: یادگیری تیمی، الگوهای ذهنی، آرمان مشترک، مهارتهای فردی و تفکرسیستمی.
نتایج بدست آمده از پژوهش در مورد مولفههای سازمان یادگیرنده نشان داد که میانگین محاسبه شده برای تک تک مولفههای مذکوراز میانگین جامعه بالاتر است. لذا چنین استنتاج گردید که مراکز آموزش فنی و حرفهای استان سمنان از ویژگیهای یک سازمان یادگیرنده برخوردارمیباشند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
پژوهشهای انجام شده در خارج از ایران
اکنمایر (٢٠٠٣) در پژوهشی که در دانشگاه لویال شیکاگو به انجام رساند، به بررسی میزان برخورداری یک شرکت تولیدی وخدماتی ازابعاد سازمان یادگیرنده به صورت مصاحبه پرداخته است. ٣۵٠ نفراز پرسنل شرکت که در گروه های مختلف کار میکردند، به صورت داوطلب در این مصاحبهی گروهی شرکت کردند. در این مصاحبه که کانون توجه توانائیهای یادگیری درافراد بود و مکانیسم و هدف اصلی آن بدست آوردن یک شاخص یا محور برای تغییرات روال کاری شرکتها بود، برای بدست آوردن میزان یادگیرنده بودن سازمان، پرسشنامهای با ١۶سوال تهیه شد.
این ١۶سوال ٣ گویه را مورد ارزیابی قرار میداد که عبارت بودند از:
١- آیا ساختارسازمانی شرکتهای خصوصی را اجزای تشکیل دهندهی آن شکل میدهند؟
٢- آیا گروه های آموزشی میتوانند نسبت به عملکرد شرکت تاثیرگذارباشند و با تشویق و ترغیب افراد سازمانی، مبانی سازمان یادگیرنده را عملی سازند؟
٣- آیا نوع روابط بین اعضای سازمان میتواند برعملکرد نهایی سازمان تاثیرگذارباشد؟
در این تحقیق افراد شرکت کننده را به ۵ گروه ردهبندی کردند که این ردهبندی شامل گروه های (مدیران عالی، مدیران میانی، سرپرست بخشها، کارفرمایان وکارمندان) بودند. رقابت ایجاد شده در این گروه ها باعث طبقهبندی افراد درسازمان شد.
نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که عامل رقابت در امر آموزش در میان کارکنان، یک معیار مهم برای پیشبرد اهداف سازمان مطرح گردید.
هریس (٢٠٠٣) پژوهشی را در مورد صنعت بانکداری کانادا در دانشگاه برانل انجام داد. هدف از این کار پژوهشی بررسی راهکارهای برطرف کردن نیازهای یادگیری، بقا و پیشرفت درصنعت بانکداری بود.
در این پژوهش با ۴٣ مدیربا نک و مشاورهای صنعتی مصاحبهای به عمل آمد که محور سؤالات مصاحبه، اشتباهات گذشته و موفقیتهایی که در گذشته به دست آمده، بود.
دراین پژوهش مشخص شد که پروژههای بزرگ برای اجرای فعالیتهایشان محدودیتهایی را داشتند. از جمله اینکه پرسنل به برنامههای آموزشی در سازمان توجه اندکی میکردند. درصورتی که برنامههای آموزشی راه کاری برای رشد و شکوفایی استعدادهای درونی افراد بود. در این سازمان افراد ترجیح میدادند که به همان شیوهی گذشته وظایف سازمان خود را انجام دهند.
نتایج به دست آمده ازاین پژوهش نشان داد که رابطهی معنا داری بین میزان تجربه و علاقه افراد نسبت به امریادگیری و پیشرفت و بقا درسازمان وجود دارد.
بلکمن و هندرسون (٢٠٠۵) پژوهشی را تحت عنوان “چرا سازمانهای یادگیرنده تغییرنمیکنند ” به صورت مطالعهی موردی برروی دو شرکت انجام دادند. برای انجام این پژوهش ازمدل شری و ستاوا استفاده گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که دلیل اینکه سازمانهای یادگیرنده تغییرنمیکنند این است که:
١- دانش آنها بیشترازنوع دانش عملی میباشد که به صورت تدریجی برای رسیدن به هدف خاص شکل گرفته است.
٢- وقایع خاص دراین سازمان منجربه احساس نیازبرای رفتارخاص ومعین شده میشود.
٣- خط مشیها وسیاستهایی که مدیران سازمان تعیین میکنند، ازفعالیت سازمان حمایت میکنند.
دبورا (٢٠٠۵) پژوهشی را تحت عنوان “سازمان یادگیرنده و ابعاد آن به عنوان عوامل کلیدی در بهبود عملکرد” در دانشگاه ویس کانسی ایالت میلواکی آمریکا درمقطع دکتری و در رشته مدیریت آموزشی انجام داد. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان تاثیرگذاری ابعاد و عوامل سازمان یادگیرنده بر بهبود عملکرد سازمانی افراد و کارکنان بود.
نتایج به دست آمده ازاین پژوهش نشان دهندهی این بود که سازمانهای یادگیری محورغالباً به صورت اثربخش آنجه را که مشتریان و رقبای خود میآموزند را به کار میبرند. همچنین مشخص شد که تفاوت معناداری بین سطوح نمرات سازمان یادگیرنده و دانش عملی و خود گرایشی مالی وجود دارد.
ساها راتنا (٢٠٠۶) ازدانشگاه آدلاید استرالیا پژوهشی را جهت سنجش ویژگیهای سازمان یادگیرنده و میزان آمادگی برای تغییرات در دو شرکت تولید کنندهی موبایل انجام داد و ازطریق توزیع دو پرسشنامه اطلاعاتی را جمع آوری نمود.
هدف از انجام این پژوهش بررسی این موضوع بود که آیا سازمانهایی که درجهی بالایی از ویژگیهای سازمان یادگیرنده را برخوردارهستند، آمادگی زیادی نیزبرای تغییردارند. بعلاوه این پژوهش میکوشید تا رابطهی بین مراحل یا بخشهای سه گانهی کسب، تسهیم و کاربرد دانش را ثابت کند. نتایج به دست آمده ازاین پژوهش نشان داد که بین ویژگیهای مثل تفویض اختیار، ارزشهای فرهنگی، تعهد رهبری، ارتباطات، انتقال و مبادلهی دانش، توانمندی کارکنان، عملکرد در سطح بالا و آمادگی برای پذیرش تغییرات همبستگی وجود دارد. به این معنی که اگرسازمانی دارای ویژگیهای سازمان یادگیرنده باشد، این سازمان درجهی بالایی ازآمادگی برای تغییررا برخوردار است.
گوپالا کریشنا و همکارانش (٢٠٠٧) تحقیقی را با عنوان “پویاییهای بخش بیمه در راستای حرکت به سوی سازمان یادگیرنده ” درمورد صنعت بیمه در بردفورد انجام دادهاند. هدف این تحقیق مطالعهی نفوذ پنج فاکتوراساسی شامل: تجربیات گذشته، نیازهای شخصی، مشتریان فعال، حرفههای دهان به دهان مشتریان و ارتباط خارجی بر روی کیفیت خدمات دربخش بیمه به منظور بدست آوردن یک راه حل کلی برای بالا بردن کیفیت خدمات ازطریق ایجاد سازمان یادگیرنده میباشد.
این تحقیق شامل مراحل شناسایی مشکل، مفهوم سازی، مدل سازی، شبیه سازی، اعتبارسنجی، تجزیه و تحلیل، خط و مشیها واجرا بوده است. نتایج بدست آمده ازاین تحقیق بیان کنندهی این موضوع است که مدیریت دانش به عنوان جزئی ازسازمان یادگیرنده میباشد و تحت عنوان هستهی اصلی دانش سازمانی عمل میکند و ارائه کنندگان خدمات را قادر به کم کردن و به حداقل رساندن شکاف کیفیت خدمات میکند و درپایان نیزبه این نکته اشاره شده است که نتایج این تحقیق به طورمستقیم در بخش بیمه به منظور ارتقاء خدمات کاربرد دارد و زمینهی تبدیل دانش ضمنی سازمان به دانش صریح را فراهم میکند.
پیترز (٢٠٠٨) تحقیقی را با عنوان “خط مشی مدیریت دانش برای سازمان یادگیرنده” انجام داده است. هدف این تحقیق بررسی سیستمهای مدیریت دانش و مهندسی سیستمها و بهترین اقدامات برای یادگیری سازمانی است. تأکید این تحقیق برتعیین خط مشی به منظورهدایت مدیریت دانش و فراهم کردن زمینه و روشهایی برای ایجاد فرهنگ یادگیری میباشد که به کارکنان در کسب دانش به منظورانجام مسئولیتها و وظایف خود با کیفیت بالا کمک کند.
نتیجهای که ازاین تحقیق به دست آمد این بود که تصمیمگیریهای آگاهانه و بهبود کیفیت دانش سازمانی به مواردی ازقبیل: ترکیب دادهها، اطلاعات، تجارب، فرهنگ و ارزشهای سازمانی و بینشهای تخصصی که درحافظهی کارکنان، اسناد، کارهای روتین، فرایندها و اقدامات سازمان ذخیره شده، بستگی دارد.
فصل سوم
روش اجرای پژوهش
مقدمه
پایهی هرعلمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هرعلمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم بکار میرود. در واقع روش تحقیق مجموعهای از قواعد، ابزارها و راه های معتبر (قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیتها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است. (خاکی، به نقل از نوری، ١٣٨۶، ص ٩٣)
بنابراین تحقیق ازحیث روش است که اعتبارمی یابد نه موضوع. روش، ابزار و نمونه در یک تحقیق لازم و ملزوم یکدیگرند. در پژوهش حاضر نیز روش تحقیق و ابزارهای خاص به کار رفته است که در زیر به آنها اشاره میشود.
روش تحقیق
پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق، کاربردی میباشد. زیرا هدف این پژوهش استفاده ازنتایج به منظور بهبود وبه کمال رساندن رفتارها، روشها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی است. این پژوهش ازلحاظ نحوهی گردآوری دادهها نیزجزء تحقیقات توصیفی، پیمایشی است. زیرا اینگونه تحقیقات آنچه را که هست توصیف میکنند. ( بست، ١٣٨١، ص۴۴)
جامعه، نمونه و روش نمونهگیری پژوهش
جامعهی آماری به کل گروه، افراد، وقایع یا چیزهایی اشاره دارد که محقق میخواهد به تحقیق درمورد آنها بپردازد. (سکاران، ١٣٨۵، ص٢٩۴)
جامعه شامل گروهی از افراد است که یک یا چند صفت مشترک دارند و این صفات مورد توجه محقق میباشند. (بست، ١٣٨١، ص ٢۴)
جامعه آماری این پژوهش کلیهی کارکنان رسمی اداره آموزش و پرورش شهرستان اسلامشهر با مدرک تحصیلی فوق دیپلم و بالاترمی باشد که مشتمل بر٨۵ نفراست. جامعهی آماری مورد نظر از بین یک جامعهی بزرگترانتخاب شده است که شامل همهی کارکنان رسمی ادارهی آموزش و پرورش شهرستان اسلامشهر میباشد و بالغ بر ١١٧نفراست. این کاربا توصیهی اسا تید راهنما و مشاور و با این دلیل انجام شده است که احتمالاً افراد فاقد مدرک دانشگاهی از دانش و شناخت لازم و کافی نسبت به مفهوم سازمان یادگیرنده، ابعاد وعناصرآن برخوردارنیستند.
نمونه گروه کوچکتری ازجامعه است که برای مشاهده، تجزیه و تحلیل انتخاب شده است و با مشاهدهی مشخصات نمونهای که از یک جامعه انتخا ب شده است میتوان ازمشخصات کل جامعه استنتاج معینی به عمل آورد. (بست، ١٣٨١، ص٢۴)
حجم نمونه با استفاده ازجدول مورگان استخراج شده است که شامل ٧۶ نفرمی باشد. اعضای نمونه نیز به نسبت پراکندگی اعضای جامعه درشاخههای مختلف اداری انتخاب و در جدول ٣-١نمایش داده شده است.
جدول ٣-١: حجم جامعه و نمونهی مورد بررسی پژوهش
جمع کل | معاونت پرورشی | معاونت آموزشی | معاونت پشتیبانی و توسعه |