قد مادر
۰۴۲/۰-
۰۱۹/۰
۱
۷۱۷/۴
۹۵۹/۰
۹۲۴/۰
۹۹۶/۰
۰۳/۰
افزایش وزن مادر در بارداری
۱۱۵/۰-
۰۲۸/۰
۱
۲۵۷/۱۷
۸۹۱/۰
۸۴۴/۰
۹۴۱/۰
۰۰۰۱/۰
تعداد فرزندان زنده
۷۴۷/۰-
۲۳۴/۰
۱
۱۹۳/۱۰
۴۷۴/۰
۳/۰
۷۵/۰
۰۰۱/۰
جدول فوق نشان می دهد که با کنترل اثرات عوامل فردی و اجتماعی روی وزن زمان تولد نوزادان ، تغذیه ، فعالیت و استراحت و روابط اجتماعی در دوران بارداری از حیطه های سبک زندگی واحدهای مورد پژوهش با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط دارد به طوری که مادرانی که در دوران بارداری تغذیه متوسط دارند نسبت به مادرانی که تغذیه آنان در دوران بارداری ضعیف می باشد شانس تولد نوزاد کم وزن در آنان ۷۱/۱ بار کاهش می یابد اما این ارتباط از نظر آماری معنی دار نمی باشد (۰۷۸/۰>p ، نزدیک به معنی داری). همچنین مادرانی که در دوران بارداری فعالیت و استراحت ضعیف دارند نسبت به مادرانی که فعالیت و استراحت آنان در دوران بارداری خوب می باشد شانس تولد نوزاد کم وزن در آنان ۸۷/۸ بار افزایش می یابد که این ارتباط از نظر آماری معنی دار بود (۰۳۹/۰>p). همچنین مادرانی که در دوران بارداری روابط اجتماعی ضعیف دارند نسبت به مادرانی که در دوران بارداری روابط اجتماعی خوب دارند شانس تولد نوزاد کم وزن در آنان ۷۳/۴ بار افزایش می یابد که این ارتباط از نظر آماری معنی دار بود (۰۰۲/۰>p). همچنین با کنترل اثرات سبک زندگی در دوران بارداری مرتبط با وزن زمان تولد ، عوامل فردی و اجتماعی از قبیل سن حاملگی ، وزن مادر در شروع بارداری ، قد مادر ، افزایش وزن مادر در دوران بارداری و تعداد فرزندان زنده با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط دارند. به طوری که بعنوان مثال به ازای یک هفته افزایش سن حاملگی شانس تولد نوزاد کم وزن ۵۳/۱ بار کاهش می یابد و به ازای ده کیلوگرم بیشتر بودن وزن مادر در شروع بارداری شانس تولد نوزاد کم وزن ۲۵/۱ بار کاهش می یابد و به ازای ده سانتی متر بلندتر بودن قد مادر ، شانس تولد نوزاد کم وزن ۵۲/۱ بار کاهش می یابد و به ازای پنج کیلوگرم افزایش وزن مادر در دوران بارداری شانس تولد نوزاد کم وزن ۷۷/۱ بار کاهش می یابد و همچنین به ازای داشتن یک فرزند زنده ی بیشتر ، شانس تولد نوزاد کم وزن ۱۱/۲ بار کاهش می یابد.
فصل پنجم
در این فصل یافته های پژوهش بر اساس اهداف و سؤالات پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. بدین منظور این فصل در چهار بخش شامل تجزیه و تحلیل یافته ها ، نتیجه گیری نهایی ، کاربرد یافته ها و پیشنهادات براساس یافته ها و جهت انجام پژوهش های بعدی تنظیم گردیده است.
تجزیه و تحلیل یافته ها
پژوهش حاضر با هدف کلی تعیین ارتباط سبک زندگی مادران در دوران بارداری با کم وزنی بدو تولد نوزادان در مراکز بهداشتی شهر رشت در سال ۱۳۸۹ صورت گرفته است. به منظور نشان دادن نتایج پژوهش و دستیابی به اهداف پژوهش ، یافته ها در ۱۷ جدول و ۲ نمودار تنظیم گردید که جدول شماره (۱) مربوط به توزیع متغیرهای فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش می باشد.
نمودار شماره (۱) در ارتباط با هدف اول پژوهش یعنی “تعیین وضعیت سبک زندگی مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی شهر رشت” می باشد و نشان می دهد که وضعیت سبک زندگی اکثریت مادران در دوران بارداری (۴/۷۰%) در حد متوسط می باشند. در این زمینه قرایبه و همکاران (۲۰۰۵) در مطالعه ای با عنوان “شیوه سبک زندگی زنان حامله اردونی” بیان داشتند که سبک زندگی زنان اردونی در حد متوسط می باشد (۱۰). در حالی که صحتی و همکاران (۲۰۰۷) در مطالعه ای مشابه که در تبریز انجام دادند ، دریافتند که اکثریت (۳/۵۵%) زنان حامله از نظر سبک زندگی در شرایط خوب و ۷/۴۴ درصد در شرایط متوسط می باشند (۹). شاید بتوان گفت که سبک زندگی با شکل گیری فرهنگ مردم رابطه نزدیک دارد و انتظار می رود مردم یک ناحیه دارای سبک زندگی مشترک باشند.
نمودارهای شماره ۲ در ارتباط با قسمت اول تا پنجم از هدف اول پژوهش یعنی “تعیین وضعیت تغذیه ، فعالیت و استراحت ، مراقبت از خود ، روابط اجتماعی و نحوه ی مقابله با استرس مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی شهر رشت” می باشد و نشان می دهد که اکثریت مادران در دوران بارداری در حیطه تغذیه (۴/۶۵%) ، فعالیت و استراحت (۹/۷۴%) ، مراقبت از خود (۴/۶۷%) ، روابط اجتماعی (۵/۶۹%) و نحوه مقابله با استرس (۷۲%) در حد متوسط می باشد. در این زمینه قرایبه و همکاران (۲۰۰۵) دریافتند که زنان اردونی تنها در حیطه مراقبت از خود در حد عالی می باشند و در بقیه حیطه ها (روابط اجتماعی ، تغذیه ، کنترل استرس و فعالیت جسمانی) رفتارهای بهداشتی متوسط دارند (۱۰). در حالی که صحتی و همکاران (۲۰۰۷) دریافتند که اکثریت زنان حامله از نظر تغذیه و مراقبت از خود در دوران بارداری در شرایط خوب بودند و از نظر ارتباطات اجتماعی در شرایط متوسط و تنها در زمینه ی فعالیت جسمانی ضعیف بودند (۹). والت (۲۰۰۵) نیز در پژوهش خود تحت عنوان “رژیم غذایی در دوران بارداری و پیامدهای حاملگی” دریافت که اکثر مادران (۳۹%) در دوران بارداری از نظر وضعیت تغذیه در حد متوسط می باشند (۱۱). شاید بتوان گفت که فرهنگ و اعتقادات هر جامعه ای می تواند در وضعیت تغذیه ، نوع فعالیت ، چگونگی برقراری ارتباط با دیگران ، مراقبت از خود ، چگونگی مقابله با استرس های زندگی و به طور کلی نحوه ی زندگی افراد تأثیرگذار باشد.
جداول شماره ۱۷-۲ در ارتباط با هدف دوم پژوهش یعنی “تعیین ارتباط بین سبک زندگی مادران در دوران بارداری و ویژگی های فردی و اجتماعی آنان با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم ” می باشد.
جدول شماره (۲) نشان می دهد که سبک زندگی مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری (۰۰۴/۰>P) دارد به طوری که درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد، در مادرانی که دوران بارداری از نظر وضعیت سبک زندگی ضعیف بوده اند نسبت به مادرانی که وضعیت خوب داشته اند ، بیشتراست (۶/۳% در مقابل ۸/۱۲%). در رابطه با ارتباط سبک زندگی مادر باردار و وزن زمان تولد نوزاد ، مطالعه ی صحتی و همکاران (۲۰۰۷) نیز نشان داد که بین سبک زندگی مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط معنی داری وجود دارد (۱۴/۰=r و ۰۰۶/۰>P) (9). مسلما هرچه رفتارهای بهداشتی سبک زندگی در دوران بارداری ارتقاء یابد ، مادران وضعیت تغذیه ، فعالیت و استراحت ، روابط اجتماعی و … بهتری را در دوران بارداری خواهند داشت و به تبع آن احتمال زایمان نوزاد کم وزن در آنان کمتر خواهد بود. پژوهشگر معتقد است برای پیشگیری از تولد نوزادان کم وزن بایستی در جهت ارتقاء سبک زندگی مادران باردار کوشید.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
جدول شماره (۳) نشان می دهد که بین وضعیت تغذیه مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری (۰۰۸/۰>P) وجود دارد به طوری که درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد در مادرانی که در دوران بارداری از نظر وضعیت تغذیه ضعیف بوده اند نسبت به مادرانی که وضعیت خوب داشته اند ، بیشتر است (۲/۷% در مقابل ۱/۱۲%). در این رابطه صحتی و همکاران (۲۰۰۷) بین وضعیت تغذیه مادر در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد نوزاد ارتباط معنی داری را یافتند (۱۴/۰=r و ۰۰۵/۰>P) (9). اما والت (۲۰۰۵) در پژوهش خود ، ارتباط آماری معنی داری را بین وضعیت تغذیه در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد پیدا نکرد(۱۱). در مطالعه ی حاضر بین وضعیت فعالیت و استراحت مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری (۰۰۱/۰>P) وجود دارد به طوری که درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد در مادرانی که در دوران بارداری از نظر وضعیت فعالیت و استراحت ضعیف بوده اند نسبت به مادرانی که وضعیت خوب داشته اند ، بیشتر است (۹/۰% در مقابل ۱/۱۲%). یافته های به دست آمده با یافته ی وین گساخون و همکاران (۲۰۱۰) در مطالعه ای با عنوان “عوامل مؤثر در تولد نوزاد کم وزن” در زمینه ارتباط فعالیت جسمانی در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد همخوانی دارد (۰۰۱/۰>P) (19). در حالی که صحتی و همکاران (۲۰۰۷) بر خلاف نتایج به دست آمده در پژوهش بین فعالیت جسمانی با وزن زمان تولد نوزاد ارتباطی را پیدا نکردند (۹). در مطالعه ی انجام شده بین وضعیت روابط اجتماعی مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری (۰۰۰۱/۰>P) وجود دارد به طوری که درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد در مادرانی که در دوران بارداری از نظر وضعیت روابط اجتماعی ضعیف بوده اند نسبت به مادرانی که وضعیت خوب داشته اند ، بیشتر است(۳/۳% در مقابل ۸/۱۴%). در این رابطه یافته های ریمی و همکاران (۲۰۰۶) با یافته های پژوهش در زمینه ی ارتباط بین عوامل اجتماعی با تولد نوزاد کم وزن ترم که ارتباط معنی داری یافته بودند (۰۵/۰>P) همخوانی دارد (۱۷). در حالی که صحتی و همکاران (۲۰۰۷) برخلاف نتایج به دست آمده در پژوهش بین روابط اجتماعی با وزن زمان تولد نوزاد ارتباطی را نیافتند (۹). با وجود اینکه در صد کم وزنی زمان تولد نوزادان در مادرانی که در دوران بارداری از نظر وضعیت نحوه ی مقابله با استرس ضعیف بوده اند نسبت به مادرانی که وضعیت خوب داشته اند ، بیشتر است (۸/۴% در مقابل ۲/۱۱%) ، اما این ارتباط از نظر آماری معنی داری نمی باشد (۰۵۶/۰>P نزدیک به معنی داری). یافته های پژوهش با یافته آمانکرا و همکاران[۷۴] (۲۰۰۹) در مطالعه ای با عنوان “اثرات استرس های مادر روی زایمان نوزاد کم وزن و نارس” در زمینه ارتباط نحوه ی مواجهه با عوامل استرس آور در دوران بارداری با تولد نوزاد کم وزن همخوانی دارد (۲۷/۲=OR و ۰۰۱/۰>p) (45). در پژوهش حاضر بین وضعیت مراقبت از خود در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری وجود ندارد. در این رابطه صحتی و همکاران (۲۰۰۷) نیز بین مراقبت از خود در دوران بارداری مانند پژوهش حاضر با وزن زمان تولد ارتباطی را پیدا نکردند (۹). در حالی که ریمی و همکاران (۲۰۰۶) در مطالعه ای با عنوان “ارتباط محرومیت اجتماعی در کم وزنی زمان تولد نوزاد در آلمان” برخلاف یافته های پژوهش حاضر بین عدم مراقبت های کافی در دوران بارداری با تولد نوزاد کم وزن ترم ارتباط معنی داری را پیدا کردند (۰۰۱/۰>P) (17). در رابطه با معنی داری وضعیت تغذیه ، فعالیت و استراحت و روابط اجتماعی در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد نوزادان ، شاید بتوان گفت مادرانی که به نوع و میزان مواد غذایی ، نحوه فعالیت و استراحت خود در دوران بارداری اهمیت می دهند و از حمایت های اجتماعی برخوردار هستند ، راه مناسبی را ، جهت رشد وتکامل جنین خود در پیش گرفته اند. ولی اختلاف نظر با برخی مطالعات در این زمینه شاید بدین دلیل باشد که نوع تغذیه ، میزان و نحوه فعالیت و استراحت و برقراری ارتباطات مردمی از یک فرهنگ تا فرهنگ و جامعه ای دیگر متفاوت می باشد.
جداول شماره ۴ و ۵ در مورد ارتباط وضعیت تغذیه مادران در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد می باشد. جدول شماره (۴) نشان می دهد ، درصد کم وزن شدن نوزاد در میان مادرانی که بیان کردند در دوران بارداری هرگز لبنیات مصرف نکرده اند نسبت به مادرانی که همیشه ۳ تا ۴ لیوان لبنیات در روز مصرف می کردند (۲/۶% در مقابل ۶/۱۷%) بیشتر است همچنین درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد در میان مادرانی که بیان داشتند در دوران بارداری هرگز سبزیجات نمی خوردند نسبت به مادرانی که همیشه دو وعده سبزیجات در روز مصرف می کردند (۴/۶% در مقابل ۵/۱۲%) بیشتر است. و درصد کم وزنی زمان تولد نوزاد در میان مادرانی که بیان داشتند در دوران بارداری هرگز میوه جات مصرف نمی کردند نسبت به مادرانی که همیشه سه وعده میوه در روز مصرف می کردند (۴/۶% در مقابل ۳۰%) بیشتر است. و درصد کم وزن شدن نوزاد در میان مادرانی که بیان داشتند توجه ای به برچسب مواد غذایی بسته بندی شده در دوران بارداری نداشته اند نسبت به مادرانی که همیشه به این موضوع توجه داشته اند (۵/۷% در مقابل ۵/۱۱%) بیشتر است. آزمون کای دو نیز بین وزن زمان تولد نوزاد با مصرف لبنیات (۰۱۵/۰>P) ، سبزیجات (۰۲۷/۰>P) ، میوه جات (۰۱۱/۰>P) و توجه به برچسب مواد غذایی بسته بندی شده ، قبل از خرید در دوران بارداری (۰۱۵/۰>P) ارتباط آماری معنی داری را نشان داد.
جدول شماره (۵) نیز نشان می دهد که مصرف روزانه ی ۳ تا ۴ لیوان لبنیات در میان دیگر عوامل تغذیه ای در دوران بارداری بیشترین ارتباط را با وزن زمان تولد نوزاد دارد به طوری که مادرانی که در دوران بارداری هرگز لبنیات مصرف نمی کنند ۸۲/۲ برابر بیشتر نسبت به مادرانی که همیشه روزانه ۳ تا ۴ لیوان لبنیات مصرف کرده اند ، نوزاد کم وزن به دنیا می آورند (۸۲/۲=OR و ۰۱۳/۰>P). همچنین مادرانی که هرگز به برچسب مواد غذایی توجه ندارند نسبت به مادرانی که در دوران بارداری قبل از خرید به برچسب موادغذایی توجه دارند شانس تولد نوزاد کم وزن در آنان ۸۵/۱ بار بیشتر است (۸۵/۱=OR و ۰۱۹/۰>P).
