عوامل سیستمی
سودمندی ادراک شده
درک سهولت استفاده
درک سودمندی شخصی
نگرش به استفاده
قصدرفتاری
استفاده
شکل(۲-۵) مدل توسعه یافته پذیرش فناوری هامنر و قاضی (۲۰۰۹)
از مقایسه شکل پذیرش فناوری (۱) و (۲) تفاوت بین این دو مدل به وضوح دیده می شود. علاوه بر این متغیرهای خارجی مدل اصلی از قبیل ویژگی های سیستم، آموزش، دخالت کاربر در فاز طراحی سیستم و… به میزان قابل توجهی نسبت به متغیرهای اتخاذ شده در پذیرش فن آوری (۲) متفاوت است. مدل پذیرش فن آوری اصلی به فایده درک شده و سهولت درک شده محدود شده و مزیت آن این است که در عمل آسان است ولی توانایی توضیح مدل پایین تر است (لی[۴۶]، ۲۰۱۰). پذیرش فن آوری (۲) در مورد بسیاری به کار رفته و تأیید گردیده است.
مورد قابل توجه دیگری که در پذیرش فن آوری (۲) وجود دارد، تمایزی است که این مدل بین استفاده اختیاری و اجباری از تکنولوژی جدید در نظر گرفته است. نتیجه این که تکنولوژی هایی که به اجبار به کار گرفته می شوند، اثربخشی کمتری نسبت به آنهایی دارند که تحت تأثیر نفوذ اجتماعی پذیرفته می شوند.
۲-۹-۵- نظریه اشاعه نوآوری[۴۷] :
«راجرز» معروفترین پژوهشگر در پژوهش «اشاعه نوآوری» است. راجرز نوآوری را چنین تعریف میکند: «فکر، روش یا شئی که فرد یا واحد دیگری از اقتباس آن را نو تصور میکنند.»(سورین، ۱۳۸۱،ص۳۱۲). از دیدگاه راجرز(۲۰۰۵) اشاعه فرایندی است که نوآوری از طریق مجاری ارتباطی در طی زمان در میان اعضای یک نظام اجتماعی گسترش مییابد. «راجرز» (۱۹۸۳) ویژگیهای نوآوری و عوامل تعیینکننده گسترش آن را به پنج دسته تقسیم کرده است :
مزیت نسبی: میزانی که یک نوآوری نسبت به نوآوریهای پیش از خود بهتر و برتر تصور شود.ماهیت هر نوآوری تعیین کننده نوع مزیت نسبی (اقتصادی، اجتماعی و …) آن است. خصوصیات بالقوه کاربران هر نوآوری نیز عاملی تعیینکننده در نوع مزیّت نسبی هر نوآوری به شمار میآید.
سازگاری: به حد و حدود سازگاری نوآوری با ارزشها، تجربهها و نیازهای موجود اطلاق میشود. سازگاری بیشتر با نیازهای کاربران، معنای کارایی و قطعیت بیشتر نوآوری خواهد بود.
پیچیدگی: درجه دشواری شناخت یا استفاده از یک فناوری نوین است. نوآوری را میتوان در پیوستاری از پیچیدگیـ سادگی طبقه بندی کرد. برخی نوآوریها از نگاه کاربر پیچیدگی کمی دارند.
سنجشپذیری: به میزانی ارجاع میدهد که میتوان قبل از اشاعه نوآوری، آن را سنجش نمود. نوآوری با قابلیت آزمون پذیری، بیشتر از سوی کاربران بالقوه پذیرفته میشود.
مشاهدهپذیری: درجهای که نتایج، منافع و خصایص یک نوآوری برای دیگران قابل مشاهده است. منافع و نتایج برخی از اندیشهها به آسانی قابل مشاهده و قابل انتقال به دیگران و در برخی موارد بر خلاف این است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
تئوری اشاعه نوآوری همچنین ادعا میکند که چهار ویژگی که بر اجرای نوآوری اثر میگذارد عبارت است از: مزیت نسبی، سازگاری، قابل آموزش بودن، قابل مشاهده بودن.
جدول (۲-۳): جدول برساختههای اصلی تئوری اشاعه نوآوریها IDT (قربانی زاده وهمکاران، ۱۳۹۰)
عنوان برساخته | تعریف |
مزیت نسبی | میزان درک از اینکه یک نوآوری میتواند در شرایط فعلی بهبود ایجاد کند (مور[۴۸] و بن باسات[۴۹]، ۱۹۹۱) |
سادگی استفاده | درک از دشواری یا سهولت به کاربردن یک نوآوری(مور و بن باسات، ۱۹۹۱) |
تصور | درک از اینکه به کاربردن یک نوآوری تصور یا وضعیت واحدی در یک سیستم اجتماعی پدید میآورد(مور و بن باسات، ۱۹۹۱) |
مشاهده پذیری | مشاهده میزان استفاده دیگران از یک سیستم در سازمان(مور و بن باسات، ۱۹۹۱) |
قابلیت سازگاری | میزان سازگاری یک نوآوری با ارزشهای موجود، نیازها و تجارب قبلی کاربران بالقوه(مور و بنباسات، ۱۹۹۱) |
قابلیت توضیح نتایج | قابل لمس بودن نتایج استفاده از نوآوری، شامل قابلیت دیدن و قابلیت ارتباط برقرارکردن(مور و بن باسات، ۱۹۹۱) |