هر چند در همه انواع سازمان ها با توجه به فرهنگ ملی ترکیبی از این فرهنگ ها دیده می شود ولی به طور کلی فرهنگ های که گرایش به بیرون دارند (کارآفرینانه و بازارگرا) بر فرهنگ هایی که گرایش به درون دارند (بروکراتیک و قبیله ای) غلبه کرده اند (نانچیان، ۱۳۸۷).
۲-۱۱-۳- طبقه بندی رکس
کارهای کلاسیک روی فرهنگ سازمانی سه نوع کلی را پیشنهاد می کند (استیوتن و استرینگر ۱۹۶۸؛ اوچی ۱۹۸۰؛ والاس ۱۹۸۳؛ وبر ۱۹۴۷). دیوان سالارانه، ابتکاری و حمایتی، هر یک از این فرهنگ ها، مشخصات ویژه ای دارند. مجموعه ای از ادراکات و نقش ها و سبک ها بر روابط بین اعضای آن حاکم است.
۱) دیوان سالارانه: اجماع در بین این مؤلفان این است که این مدل بوروکراسی قدرت مدار است که به واسطه درجه بالای رسمیت و یک ساختار جدی مشخص می شود و به طور واضح با روابط رئیس و مرئوس تعریف می شوند. سازمان های بوروکراتیک گرایش به سازمان یافتن پیرامون حوزه های وظیفه مندی دارد.
۲) فرهنگ حمایتی: در این نوع فرهنگ سازمان نقش یک خانواده را بسیط بازی می کند و به یک سطح بالایی از تعهدات متقابل بین سازمان و فرد گرایش دارد. به عنوان نمونه یک تعهد دو جانبه مادام العمر بین کارمند و سازمان است.
۳) فرهنگ ابتکاری: والاس بر خلاقیت تاکید می کند. این نوع فرهنگ می تواند به رقابت فزاینده ای برای منافع و رفع فرسودگی اولیه منتهی شود (رکس ای، ۲۰۱۰).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۲-۱۱-۴- طبقه بندی چارلز هندی
از نظر هندی، چهار نوع فرهنگ در سازمان ها وجود دارد که عبارتند از:
۱) فرهنگ نقش (فرهنگ بوروکراتیک): این فرهنگ بیشتر در بخش دولتی دیده می شود تا در کسب و کار. ارزش های فرهنگ نقش مانند: عقلانیت، نظم، یکپارچگی، کارآیی، خدمت، هماهنگی و ارشدیت که افراد در یک چیز مشترک می کنند و آن علاقه به انجام درست کار است و این الزام به معنای انجام کار درست نیست.
۲) فرهنگ قدرت: فردی نیرومند در مرکز سازمان نسبتاً مانند تار عنکبوت بر فرهنگ نقش مسلط می شود و تمام منابع را کنترل و تصمیمات را اتخاذ می نماید. سازمان ها با چنین فرهنگی می توانند برای مدتی نتایج قابل ملاحظه کسب کنند. یکی از نشانه های ضعف فرهنگ قدرت، گرایش به از دست دادن توانمندترین افرادی است که به علت عدم مشارکت در تصمیمات مهم، راه بی تفاوتی پیش گرفته اند، میدان را به مجریان، ملازمین چاپلوس واگذار کرده اند.
۳) فرهنگ شخص: در این فرهنگ فرد از موقعیتی ممتاز برخوردار است و ساختار سیستم های سازمان به منظور تسهیل کار افراد کلیدی و پول ساز و حمایت از آنان طراحی می گردد و تا زمانی که سازمان وجود دارد این وضعیت نیز پابرجاست و مشکلات واقعی ظاهر می شود. این سازمان ها گسترش زیادی پیدا می کنند. در این حالت کار می تواند به هرج و مرج منتهی شود.
۴) فرهنگ وظیفه: در این قبیل سازمان ها قدرت به صورت قابل ملاحظه توزیع گردیده است و منبع آن خبرگی یا صلاحیت است تا نیروی کاریزما یا احراز شغل به خصوص. ارزش ها شامل موفقیت، کار گروهی، صداقت و اعتماد، استقلال، رشد فردی و توسعه خواهد بود. این فرهنگی است سازگار با پذیرش نیاز های جدید. این فرهنگ مناسب نیروی کار بسیار فرهیخته و هوشمند است مانند افرادی که در سازمان های تحقیق و توسعه اشتغال دارند ( سادلرف، ۱۳۸۰).
۲-۱۱-۵- طبقه بندی گافی و جونز
تحقیقی که توسط گافی و جونز صورت گرفته، دیدگاه جالبی را نسبت به تفاوت های فرهنگی سازمان گشوده اند. آنها در این تحقیق چهار فرهنگ مختلف سازمان را طبق شکل تعریف کرده اند. گافی و جونز مطرح کردند که فرهنگ های سازمان از دو بُعد اصلی تشکیل شده اند.
اولین بعد، بعد اجتماعی یا مردم آمیزی می باشد که همان اندازه و عمق دوستی هاست و اجتماع پذیری درجه بالا به این معناست که افراد بدون هیچگونه چشم داشتی به یکدیگر لطف و محبت می ورزند. بعد دیگر بعد همبستگی و انسجام می باشد که همان درجه وظیفه مداری می باشد. افرادی که از انسجام و همبستگی بالای برخوردارند افرادی هستند که می توانند از غرض ورزی های شخصی چشم پوشی کنند و به اهداف اصلی گروه یا سازمان خویش توجه کنند. نمودار نشان داده است که چگونه گرایش داشتن به هر کدام از این دو بعد از کم تا زیاد می تواند چهار نوع فرهنگ به وجود آورد.
چهار نوع فرهنگ گافی و جونز عبارتند از:
۱) فرهنگ شبکه ای (جامعه پذیری بالا و انسجام پایین): اعضای چنین سازمانی هچون اعضای یک خانواده می باشند. افراد یکدیگر را می شناسند و به هم علاقه دارند آنها با کمال میل به هم کمک می کنند وهیچ اطلاعاتی را مخفی نگه نمی دارند. نکته منفی در این فرهنگ این است که این دوستی ها باعث می شود افراد نسبت به عملکرد منفی اعضا حساسیت چندانی نداشته باشند.
۲) فرهنگ مادی گرا (جامعه پذیری کم و انسجام زیاد): چنین سازمان هایی شدیداً بر روی اهداف تمرکز دارند و افراد برای رسیدن به هدف بسیار پرشور و حرارت هستند، آنها اشتیاق بسیاری برای به دست آوردن هرچه سریعتر چیزها دارند و احساس قدرتمندی نسبت به اهداف دارند.
این فرهنگ تنها به دنبال پیروزی نیست بلکه قصد نابود کردن رقیب را نیز دارد. در این فرهنگ تمرکز زیادی بر روی اهداف و همچنین کم شدن سیاست بازی های در سازمان می شود و نکته منفی در مورد این فرهنگ این است که این فرهنگ می تواند منجر به رفتار های غیر بشری نسبت به افراد می شود که عملکرد پایینی دارند.
۳) فرهنگ متلاشی شده (جامعه پذیری پایین و انسجام پایین): این سازمان ها بر مبنای فردگرایی بنا نهاده شده است و در این نوع فرهنگ به تعهد افراد به کار و وظیفه شان از بالاترین ارزش برخوردار است. در این نوع فرهنگ شناختی نسبت به سازمان وجود ندارد. تنها معیار قضاوت در مورد افراد، بهره وری و کیفیت کارشان می باشد. منفی ترین درجه این فرهنگ، انتقادهای افراطی نسبت به یکدیگر و فقدان دانش روز است.
۴) فرهنگ اشتراکی (جامعه پذیری بالا و انسجام بالا): این نوع فرهنگ هم بر روابط دوستانه و هم بر عملکرد، ارزش می نهد. افراد در عین اینکه احساس تعلق می کنند، تمرکز زیادی برای رسیدن به اهداف دارند. رهبران در چنین فرهنگی تمایل دارند که به عنوان یک مرشد با بینش شفافی نسبت به آینده سازمان شناخته می شوند. نکته منفی این سازمان این است که تمام زندگی فرد را صرف خود می کند و رهبران تمایل دارند که پیروانشان حالت مرید داشته باشند و این باعث می شود که جو کاری بیشتر شبیه یک مکتب و آیین گردد (حسین زاده ، ۱۳۹۰).
۲-۱۱-۶ - طبقه بندی دیل و کندی
فرهنگ سازمانی قوی، ضعیف و میانه
۱- فرهنگ سازمانی قوی
هر قدر تعهد و التزام افراد به ارزش های اساسی بیشتر باشد و اعضای بیشتری به این ارزش ها معتقد باشند، فرهنگ آن سازمان قوی تر است و تأثیر بیشتری روی رفتار اعضا دارد. پس ویژگی بارز یک فرهنگ قوی، مشترک بودن در مفروضات و ارزش ها در حد وسیع است. در یک فرهنگ قوی مدیریت برای هدایت رفتار کارکنان، نیاز کمتری به قوانین و رویه های رسمی دارد؛ زیرا وقتی کارکنان فرهنگ سازمان را بپذیرند، راهنماهای رفتاری درونی می شود.
۲- فرهنگ سازمانی ضعیف
برطبق تعریفی که در بالا از فرهنگ قوی صورت گرفت، فرهنگ سازمانی ضعیف به طور وسیع، پراکنده و جزء جزء شدهاست که با یکدیگر پیوستگی دارند. فرهنگ ضعیف به علت محدودیت فراگیری و فقدان احساس تعهد شدید کارکنان در رفتار شغلی چندان مؤثر واقع نمی شود و نمی تواند بهعنوان عامل قوی در ایجاد عملکرد و بهرهوری افراد و سازمان تأثیرگذار باشد.
۳- فرهنگ سازمانی میانه
این گونه فرهنگ هـا حد فاصل دو فرهنـگ ضعیـف و قـوی قرار دارند. برخی دارای تعداد اعضای متعهـد و بسیـاری می باشند که میزان تعهد آنهـا ضعیـف و کـم است. برخی دیگر نیـز تعداد اعضـای متعهد اندکـی دارنـد که میزان تعهد، همیـن تعداد اندک قـوی و زیـاد است (پورکاظمی، شاکری نوائی، ۱۳۸۸)
۲-۱۱-۷- طبقه بندی فرن هام و گانتری
این دو نفر، دوازده سبک فرهنگی را مشخص نموده اند. در این طبقه بندی، به آنها دنبال سنجش های هنجاری عملیاتی و همچنین فرآیندهایی می باشند که به عنوان الگوهای رفتاری در فرهنگ بر شمرده شده است. همچنان که در زیر می آید:
۱) فرهنگ مشارکتی: مشخصه سازمان هایی است که بر محور تعامل و مشارکت اداره می شوند و اعضای سازمان انتظار دارند روابط آزادانه ای با یکدیگر داشته باشند.
۲) فرهنگ استنباطی: ویژگی سازمان هایی است که روابط بین افراد، اولویت زیادی در تعامل های سازمانی خودشان دارد، اعضا توقعات دوستانه ای از یکدیگر دارند و حساسیت زیادی نسبت به رضایت گروه کاریشان از خود نشان می دهند.
۳) فرهنگ موافقتی: در این سازمان ها افراد احساس می کنند برای کسب تأیید باید به توافق برسند و نسبت به یکدیگر علاقه نشان دهند، کسب اطمینان از اینکه دیگران آنها را بپذیرند و حرکت همگام با یکدیگر است.
۴) فرهنگ سنتی: توصیف سازمان هایی است که به شیوه سنتی و بوروکراتیک اداره می شوند. از اعضای سازمان انتظار می رود که از قوانین و مقررات پیروی کنند.
۵) فرهنگ دستوری: سازمان هایی که شیوه سلسله مراتبی و غیر مشارکتی اداره می شوند. تصمیم گیری به شیوه متمرکز در چنین سازمان هایی به پیروی صرف اعضا از آنچه به آنها گفته می شود، منجر شده و دستورات صریح و روشن توسط سرپرستان ابلاغ می شود.
۶) فرهنگ اجتنابی: خصوصیات سازمان هایی است که در قبال موفقیت ها به اعضا پاداش تعلق می گیرد. اما در قبال اشتباهات و خطا، تنبیه صورت می گیرد.
۷) فرهنگ تقابلی: ویژگی سازمان هایی است که مواجهه و مستولی شدن بر مسائل در آنها، مورد تشویق قرار می گیرد. انتقاد و برخورد با نظرات دیگران موجب کسب پست و نفوذ برای کارکنان می شود.
۸) فرهنگ قدرتی: مشخصه سازمان هایی است که ساختار غیر مشارکتی دارند که بر اساس اقتدار ناشی از پست های افراد شکل گرفته است. افراد سازمان بر این باورند که تصدی پست کنترل زیر دستان و در عین حال پاسخگو بودن به سرپرستان به کسب پاداش منجر می شود.
۹) فرهنگ رقابتی: در این سازمان اعضا در چارچوب رابطه برد - باخت فعالیت می کنند و معتقدند باید نسبت به هم ردیفشان حالت رقابتی به خود گیرند تا مورد توجه واقع شوند.
۱۰) فرهنگ شایستگی: این نوع فرهنگ ویژگی سازمان هایی است که کمال جویی و پایداری و سختکوشی در آنها ارزشمند است. برای تحقق اهداف تعیین شدۀ سازمان ها تلاش نمایند تا کیفیت در سطح عالی حفظ شود.
۱۱) فرهنگ توفیقی: خصوصیت سازمان هایی است که کارها را به خوبی انجام می دهند و افرادی در سازمان ارزشمند هستند که با همکاری جمعی در پی تحقق اهداف باشند.
۱۲) فرهنگ خودیابی: نمایان گر سازمان هایی است که در آنها رشد فردی خلاقیت و کیفیت بیش از کمیت و انجام وظیفه دارای ارزش است. اعضای این سازمان ها به کسب لذت از کارهایشان، بهبود و بازسازی فردی و دست زدن به فعالیت های جدید تشویق می شوند (قاسمی، ۱۳۸۸)
۲-۱۱-۸- طبقه بندی هافستید
هافستید در تحقیقات خود، تأثیر فرهنگ ملی را در پنجاه شرکت تابعه IBM که از دیگر شرکت های تابعه آن، بزرگتر بودند مطالعه کرد. او براساس تغییرات خود چهار بعد از وجود تمایز فرهنگ ها را مشخص ساخت. او فرهنگ های ملی را بر حسب هر یک از آن ابعاد و مقیاس ها ارزیابی کرد. ابعاد و مقیاس هایی که بر اساس نظریات هافستید می توان بر حسب آنها هویت فرهنگ های ملی را مشخص کرد عبارتند از:
الف) فاصله قدرت، ب) اجتناب از پدیده عدم اطمینان (ابهام گریزی)، ج) فرد گرایی، د) مرد سالاری.
الف) فاصله قدرت:
LDL با جریان خون در داخل مجرا و با جریان پلاسما به دیواره شریان منتقل می شود و این انتقال به وسیله جابجایی دیفیوژن حاکم می شود. روابط پیچیده ایی بین همودینامیک انتقال LDL و آترواسکلروسیس وجود دارد.انتقال ذرات LDL در یک شریان کاروتید منشعب، با بهره گرفتن از روش المان محدود(FEM) مطالعه شد. برای محاسبه الگوی جریان خون در شریان کاروتید هندسه شریان به وسیله MRI و شرایط مرزی نرخ جریان به کمک TCD بدست آمد. اثر تنش برشی دیواره نیز مطالعه شد. WSS به عنوان یک عامل مکانیکی اثر گذار بر عملکرد اندوتلیال واختلال عملکرد اندوتلیال شناخته شد. مدل سازی نشان داد که انباشتگی LDL در نزدیکی دیواره شریان و به خصوص در مناطق WSS کم، اتفاق می افتد، ماکزیمم غلظت در نقاط جدایش اتفاق می افتد که این نتایج با داده های تجربی مطابقت دارد. تلاش شد که مناطق با ریسک بالا در شریان کاروتید که منجر به شروع آترواسکلروسیس و گسترش آن می شوند، مشخص شود. همچنین اثر ضریب پخش مولکولی بررسی شد و مشخص شد با افزایش این ضریب ماکزیمم غلظت LDL ومساحت ناحیه اوج ماکزیمم و همچنین مقدار خالص جذب LDL کاهش می یابد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نفوذ پذیری دیواره در این تحقیق در سرتاسر شریان ثابت در نظر گرفته شده است. که نیاز است در این مورد تجدید نظر شود. مقداری از غلظت انباشته شده در دیواره اندوتلیال، به دیواره نفوذ می کند. این مقدار باید در یک مطالعه انتقال LDL با بهره گرفتن از روش مدل-چند لایه، در آینده بررسی شود.
مطالعاتی که در آینده می تواند مورد بررسی قرار گیرد:
۱-استفاده از دیواره غیر صلب و در نظر گرفتن اثر متقابل دیواره و جریان (FSI)
۲-فرض دیواره چند لایه با بهره گرفتن از مدل-چندلایه
۳-استفاده از مدل های غیر نیوتنی
۶-۸ معتبر سازی
نتایج به دست آمده در این پژوهش مطابق نتایج جوهانس وی سولیسو…می باشد.[۷۲]
مراجع
منابع و مآخذ:
[۱] A Mu¨gge. The role of reactive oxygen species in atherosclerosis. Zeitschrift fu¨r Kardiologie, 87(11):851, 1998.
[۲] A. Razavi, E. Shirani, M.R. Sadeghi, Numerical simulation of blood pulsatile flow in a stenosed carotid artery using different rheological models, J. Biomech. 44 (11) (2011) 2021–۲۰۳۰٫
[۳] A.S. Fry, Mathematical models of arterial transmural transport, Am. J. Physiol. 248 (1985) H240–H263.
[۴] B.A. Younis, S. Spring, S. Olaf Neumann, B. Weigand, Simulation of flow in an exact replica of a diseased human carotid artery, Appl. Math. Model. 31 (11) (2007) 2599–۲۶۰۹٫
[۵] Berne, R. M. and Levy, M.N. (2009). “Cardiovascular physiology”- Sixth Edition, St. Louis, MO, Mosby. WebMd (2009). Heart and coronary arteries. 2009.Biomed Eng, Jan 2002.
[۶] C. Zhang, S. Xie, S. Li, F. Pu, X. Deng, Y. Fan, D. Li, Flow patterns and wall shear stress distribution in human internal carotid arteries: the geometric effect on the risk for stenoses, J. Biomech. 45 (1) (2012) 83–۸۹٫
[۷] C.G. Caro, Alterations of arterial hemodynamics associated with risk factors for artherosclerosis induced by pharmacological means: implications for the development/management of atherosclerosis, in: Recent Progress in Cardio- vascular Mechanics, Harwood Academic Publishers, 1994, pp. 197–۲۱۳٫
[۸] C.K. Zarins, D.P. Giddens, B.K. Bharadvaj, Carotid bifurcation atherosclerosis.
LDL با جریان خون در داخل مجرا و با جریان پلاسما به دیواره شریان منتقل می شود و این انتقال به وسیله جابجایی دیفیوژن حاکم می شود. روابط پیچیده ایی بین همودینامیک انتقال LDL و آترواسکلروسیس وجود دارد.انتقال ذرات LDL در یک شریان کاروتید منشعب، با بهره گرفتن از روش المان محدود(FEM) مطالعه شد. برای محاسبه الگوی جریان خون در شریان کاروتید هندسه شریان به وسیله MRI و شرایط مرزی نرخ جریان به کمک TCD بدست آمد. اثر تنش برشی دیواره نیز مطالعه شد. WSS به عنوان یک عامل مکانیکی اثر گذار بر عملکرد اندوتلیال واختلال عملکرد اندوتلیال شناخته شد. مدل سازی نشان داد که انباشتگی LDL در نزدیکی دیواره شریان و به خصوص در مناطق WSS کم، اتفاق می افتد، ماکزیمم غلظت در نقاط جدایش اتفاق می افتد که این نتایج با داده های تجربی مطابقت دارد. تلاش شد که مناطق با ریسک بالا در شریان کاروتید که منجر به شروع آترواسکلروسیس و گسترش آن می شوند، مشخص شود. همچنین اثر ضریب پخش مولکولی بررسی شد و مشخص شد با افزایش این ضریب ماکزیمم غلظت LDL ومساحت ناحیه اوج ماکزیمم و همچنین مقدار خالص جذب LDL کاهش می یابد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نفوذ پذیری دیواره در این تحقیق در سرتاسر شریان ثابت در نظر گرفته شده است. که نیاز است در این مورد تجدید نظر شود. مقداری از غلظت انباشته شده در دیواره اندوتلیال، به دیواره نفوذ می کند. این مقدار باید در یک مطالعه انتقال LDL با بهره گرفتن از روش مدل-چند لایه، در آینده بررسی شود.
مطالعاتی که در آینده می تواند مورد بررسی قرار گیرد:
۱-استفاده از دیواره غیر صلب و در نظر گرفتن اثر متقابل دیواره و جریان (FSI)
۲-فرض دیواره چند لایه با بهره گرفتن از مدل-چندلایه
۳-استفاده از مدل های غیر نیوتنی
۶-۸ معتبر سازی
نتایج به دست آمده در این پژوهش مطابق نتایج جوهانس وی سولیسو…می باشد.[۷۲]
مراجع
منابع و مآخذ:
[۱] A Mu¨gge. The role of reactive oxygen species in atherosclerosis. Zeitschrift fu¨r Kardiologie, 87(11):851, 1998.
[۲] A. Razavi, E. Shirani, M.R. Sadeghi, Numerical simulation of blood pulsatile flow in a stenosed carotid artery using different rheological models, J. Biomech. 44 (11) (2011) 2021–۲۰۳۰٫
[۳] A.S. Fry, Mathematical models of arterial transmural transport, Am. J. Physiol. 248 (1985) H240–H263.
[۴] B.A. Younis, S. Spring, S. Olaf Neumann, B. Weigand, Simulation of flow in an exact replica of a diseased human carotid artery, Appl. Math. Model. 31 (11) (2007) 2599–۲۶۰۹٫
[۵] Berne, R. M. and Levy, M.N. (2009). “Cardiovascular physiology”- Sixth Edition, St. Louis, MO, Mosby. WebMd (2009). Heart and coronary arteries. 2009.Biomed Eng, Jan 2002.
[۶] C. Zhang, S. Xie, S. Li, F. Pu, X. Deng, Y. Fan, D. Li, Flow patterns and wall shear stress distribution in human internal carotid arteries: the geometric effect on the risk for stenoses, J. Biomech. 45 (1) (2012) 83–۸۹٫
[۷] C.G. Caro, Alterations of arterial hemodynamics associated with risk factors for artherosclerosis induced by pharmacological means: implications for the development/management of atherosclerosis, in: Recent Progress in Cardio- vascular Mechanics, Harwood Academic Publishers, 1994, pp. 197–۲۱۳٫
[۸] C.K. Zarins, D.P. Giddens, B.K. Bharadvaj, Carotid bifurcation atherosclerosis.
وجه باقی عبارت است از وجود واحد که به صورت همه متجلّی گشته است.[۱۲۷۲] « ما عندکم ینفد و ما عند
الله باق».[۱۲۷۳]
وحدت
«محقّق را که وحدت در شهود است نخستیـن نظـره بر نـور وجـود است»
همان، بیت۸۳، ص۵۲
«بود از سـرّ وحـدت واقف حقّ درو پیــدا نمـایــد وجـه مطـلـق»
همان، بیت۳۹۳، ص۲۸۶
«کسی بر سرّ وحـدت گشت واقف که او واقـف نشـد انـتدر مـواقف»
همان، بیت۳۹۵، ص۲۸۸
به نظر لاهیجی مراد از «وحدت» یگانگی خداوند است و این یگانه بودن تنها صفت اوست که در مجلای تمام کثرات جلوه گری نموده و اشیا را به نور هستی منوّر و روشن ساخته است.[۱۲۷۴]
دکتر سجّادی می گوید: سالکان و عارفان، وحدت حقیقی را وجود حق تعالی دانسته اند. به نظر او وحدت داری سه مرتبه است:
«مرتبه ی اول: اعتبار آن از جهت آن که مغایر احدیت نیست و بلکه عین احدیت است؛ و نعت واحد هم نیست، و مراد راسخین در علم از احدیت ذاتی، همین است.
مرتبه ی دوم: اعتبار آن از جهت آن که نعت واحدست و به نام وحدت صفات و نسب و اضافات خوانده می شود.
مرتبه ی سوم: اعتبار آن از جهت احکام لاحقه ی آن است».[۱۲۷۵]
ورع
«پس از زهـد و ورع گـردد دگـر بار شـراب و شمـع و شـاهـد را طلبکـار»
شرح گلشن راز، بیت۸۰۳، ص۵۰۴
قشیری در باب هشتم اثر گران سنگ خود به موضوع «ورع» پرداخته است که تنها گفتار مشایخ و بزرگان را بیان کرده که برای نمونه چند مورد از کلام آنان در ذیل ذکر می شود.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
اقوال بزرگان و مشایخ
«ابراهیم ادهم گفت که: ورع دست بداشتن همه ی شبهت هاست و دست بداشتن آن چه تو را به کار نیاید و آن ترک زیادت ها بود…. پیامبر (ص) گفت ابو هریره را، با ورع باش تا عابد ترین مردمان باشی… شبلی گوید: ورع آن است که از همه چیزها بپرهیزی به جز خدای…. ابو سیلمان دارانی گوید: ورع اوّل زهد است چنان که قناعت طرفی است از رضا…. ابو هریره گوید: هم نشینان خدای فردا اهل ورع و زهد خواهند بود…. سفیان ثوری را به خواب دیدند که دو پر داشتی، اندر بهشت از این درخت بدان درخت همی پریدی، گفتند: این به چه یافتی؟ گفت: به ورع به ورع».[۱۲۷۶]
دکتر سجّادی می گوید: «ورع یعنی پارسایی، پرهیزگاری. در اصطلاح ترقی نفس از وقوع در مناهی است.
شبلی گوید: ورع بر سه نوع است: ۱- ورع به زبان ۲- ورع به ارکان ۳- ورع به قلب
مقام ورع مقامی شریف است و اهل آن بر سه طبقه اند: یکی آن که ورع آن ها در احتراز از شبهات است و دیگر ورع از آن چه دل بدو راه ندهد، و سه دیگر ورع از تمام ماسوی اللّه است».[۱۲۷۷]
«ورع» دومین مقام از مقامات است. ورع را آغاز زهد دانسته اند و آن راهبری است که به سوی خوف پیش می رود، و خوف راهبری است به سوی معرفت، و معرفت راهبری است به قرب حضرت حق». شبلی گوید: ورع آن است که نگذاری قلب تو به اندازه ی یک چشم بر هم زدن از یاد خدا غافل باشد. رسول اسلام (ص) فرمود: « ملاک دینکم الورع » اساس دین بر ورع است.[۱۲۷۸]
وصال
«وصال حقّ ز خلقیّت جدایـی است ز خود بیگـانه گشتـن آشنـایی است»
شرح گلشن راز، بیت ۴۶۸، ص۳۲۸
لاهیجی می گوید: «وصال در حقیقت عبارت از آن است که سالک را از تعیّن و هستی مجازی و پندار دویی که موسوم به خلق و خلقیّت است جدایی حاصل شود و تعیّن وهمی سالک سبب امتیاز خلق از حق
می شد، مرتفع گردد و نیست شود».[۱۲۷۹]
«وصال این جایگه رفع خیـال است خیـال از پیش برخیزد وصـال است»
همان، بیت ۵۰۷، ص۳۴۴
«وصال حق عبارت از آن است که تعیّن که موهوم غیریّت بود و فی نفس الامر خیال و نمود بی بود است و حقیقتی ندارد، مرتفع گردد و محو و فانی شود».[۱۲۸۰]
وقت
«کسی کز باب طرد و لعن و مقت است پدر نیکو بُد اکنون شیـخ وقت است»
همان، بیت۹۱۲، ص۵۵۶
هجویری غزنوی گوید: «وقت آن بود که بنده بدان از ماضی و مستقبل فارغ شود، چنان که واردی از حق به دل وی پیوندد و سرّ وی را در آن مجتمع گرداند، چنان که اندر کشف آن نه از ماضی یاد آید نه از مستقبـل پس همه خلق را بدان دست نرسد و نداند که سابقت بر چه وقت و عاقبت بر چه خواهد بود. خداوندان وقت گویند علم ما مر عاقبت و سابق را ادراک نتواند کرد ما را اندر وقت با حقّ خوش است که اگر به فردا مشغول گردیم یا اندیشه ی وی بر دل گذاریم، از وقت محجوب شویم و حجاب پراکندگی باشد پس هر چه دست بدان نرسد اندیشه ی آن محال باشد».
«بو سعید خرّاز گوید: وقت عزیز خود را جز به عزیزترین چیز مشغول مکنید و عزیزترین چیزهای بنده
شغل وی باشد بین ماضی و مستقبل».[۱۲۸۱]
در ترجمه ی رساله ی قشیریه آمده است:
«حقیقت وقت نزدیک اهل تحقیق حادثی است که اندر وهم آید حاصل بر حادثی متحقّق، حادث متحقّق وقت بود حادث متوهّم را».[۱۲۸۲]
معنی ویژه ی وقت در نزد صوفیان به حالات خود آنان اطلاق می شود، و « مراد از آن وصفی است که بر بنده غالب باشد؛ مانند قبض و بسط با حزن و سرور. صاحب چنین حالی به دلیل غلبه حال و پر شدن وجود از آن نمی تواند حالی دیگر، ادراک کند. گاهی مرادشان هر حالی است که ناگهان بر دل سالک از غیبت وارد شود و با غلبه ی خود، سالک را از حالی که پیش از آن داشت بر خود متوجه سازد و تحت سیطره ی حکم خود گرداند، این وقت ویژه ی سالکان است و به همین لحاظ گفته اند: « الصّوفی ابن وقته ». یعنی سالک در این حال به دلیل غلبه ی مراد حق، از مراد خود مسلوب و بی اختیار است و به اختیار حق از اختیار خود دور است و محجوب».[۱۲۸۳]
مولوی می گوید:
صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق نیست فـردا گفتـن از شـرط طـریق
شرح جامع مثنوی معنوی، دفتر ۱، بیت ۱۳۳، ص ۹۷
آقای کریم زمانی می گوید: «ابن الوقت در مثنوی معانی مختلف دارد : یکی به معنی کسی است که زمان را از دست نمی دهد و حال را غنیمت می شمرد و در هر لحظه به فکر کمال بخشیدن به خود است و این تعبیر با معنی امروزینه ی آن کاملاً متفاوت است، زیرا ابن الوقت در زمان مـا جنبه ی منفـی دارد و به معنی فـرصت طلب و کسی است که به اصطلاح نان را به نرخ روز می خورد. معنی دیگر ابن الوقت ، سالکی است که از مرحله ی حال گذر نکرده و به مقام نرسیده است. سالکی را که به مقام رسیده باشد ابو الوقت می گویند».[۱۲۸۴]
همچنین مولوی در دفتر سوم مثنوی معنوی که نیکلسون آن را تصحیح کرده است می گوید:[۱۲۸۵]
صوفی ابن الوقت باشد در مثال لیک صافی فـارغ است از وقت و حـال
مثنوی معنوی، دفتر سوم، بیت۸ ، ص۴۰۰
هست صوفی صفا جـو ابنِ وقت وقت را همچون پـدر بگـرفته سخت
همان، بیت۱۵، ص۴۰۰
شاعر در این دو بیت صوفی را ابن الوقت می داند و معتقد است که صافی، از قید وقت و حال، فارغ و آزاد است؛ و در عوض، وقت برای صوفی صفا جو همچون پدری است که آن را سخت و محکم در آغوش خود گرفته و دوست ندارد لحظه ای آن را از دست بدهد.
دکتر نور بخش می گوید:
« در اصطلاح صوفیه چنان چه در زمان حاضر به علت ورود واردی یا کنش، کششی از حق بر دل صوفی، چنان مشغول شود که او را از یاد گذشته و آینده باز دارد، آن زمان را وقت گویند».[۱۲۸۶]
بانک کارآفرین از باتجربه های صنعت بانکداری در بخش خصوصی است اما شیوه فعالیتش قدری با سایر بانکها تفاوت دارد به همین دلیل به اندازه سایرین بر سر زبانها نیفتاده است. بانک کارآفرین در ابتدا فعالیت خود را به عنوان مؤسسه اعتباری غیربانکی آغاز کرد تا به عنوان مؤسسهای ویژه کارآفرینان با همکاری اعضاء انجمنهای مدیران صنایع، شرکتهای ساختمانی، تأسیساتی و تجهیزاتی و چند مؤسسه اقتصادی دیگر فعالیت کند. این موسسه در طول چند سال اخیر تصمیم خود را تغییر داد تا به مانند سایر بانک ها به فعالیت بانکی بپردازد. این بانک در ارائه نرخ سود بانکی هم از سایر رقبای بانکی خود پیشی گرفته تا تقریباً بیشترین سود را به سپرده های بلندمدت پنج ساله در پایان سر رسید ۱۶۹٫۶ درصد سود میپردازد. این بانک برای سپرده های چهار ساله سودسالیانه علی الحساب ۲۸ درصدی و در پایان دوره سود ۱۱۲٫۵۶ درصدی رااعطا میکند. سپرده های سه ساله در این بانک به طور سالانه ۲۴ درصد و در پایان دوره ۷۳ درصد سود دریافت میکنند. تسهیلات دهی در این بانک بیشتر به بازرگانان و فعالان اقتصادی انجام میشود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۲-۶-۳-۱-۴) سامان:
بانک سامان به عنوان سومین بانک خصوصی ایرانی از مرداد ماه ۱۳۸۱ با پیشینه اولین موسسه مالی و اعتباری کشور و با سرمایه اولیه ۲۰۰ میلیارد ریال آغاز به کار کرد. شهرت سامان به واسطه ارائه خدمات متنوع بانکداری الکترونیکی میباشد و این بانک اولین دارنده اینترنت بانک در ایران میباشد. بانک سامان در سال ۱۳۸۱ نخستین اینترنت بانک را در ایران با امکان انتقال وجه راه اندازی کرد. که تا کنون نیز بهترین مانده است .
بانک سامان از اولین بانک های خصوصی است که شعار اصلی اش را بر مبنای بانکداری الکترونیک قرار داده است. هرچند که در حال حاضر همه بانک های ایران در حوزه بانکداری الکترونیک فعال هستند. بانک سامان بزرگترین چالش خود را در جریان اختلاس سه هزار میلیارد تومانی از سر گذراند. این بانک در تنزیل برخی از ال سی[۱۲]های گروه آریا نقش داشت به همین دلیل مجبور شد تحت فشار بانک مرکزی، مدیرعامل خود را تغییر دهد.
بانک سامان مجموعا ۸۶۳ هزار و ۵۰۴ مشتری دارد که از این تعداد بیش از ۲۱۵ هزار نفر مشتریان اینترنت بانک سامان هستند. بانک سامان در کشور ۱۵۵ شعبه دارد که عموم آن در تهران دایر است.
۵۱۹ دستگاه خودپرداز از این بانک در کشور فعال است و بیش از ۶۵ هزار پایانه فروش میان فروشگاه های کشور توزیع شده است. این بانک در ارائه میانگین سود بانکی به مانند اکثر بانک های کشور عمل میکند اما درشیوه محاسبه، روش های منحصر به فردی دارد. سود سپرده های کوتاه مدت عادی به طور روز شمار هفت درصد است. بانک سامان برای سپرده های دو ساله به طور سالانه ۲۱ درصد سود میدهد که در زمان سر رسید ۴۲ درصد سود به آن تعلق میگیرد. سپرده های سه ساله در این بانک در زمان سر رسید با ۷۳ درصد سود مواجه میشود. سپرده های چهار ساله و پنج ساله در این بانک در زمان سر رسید سودهای ۱۱۲ و ۱۶۲ درصدی را دریافت میکنند.
۲-۶-۳-۱-۵) پاسارگاد:
بانک پاسارگاد از سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز کرد. سرمایه این بانک در سال ۸۹ به ۲ هزار میلیارد تومان رسید. این بانک از سوی مجله بنکر، بانک سال ایران در سال ۲۰۱۰ معرفی شد. گستردگی شعبه های این بانک به ویژه در تهران، موجب افزایش علاقه فعالان تجاری به گشایش حساب در آن شده است.
در میانه های دهه ۸۰ و پس از تأسیس چند بانک خصوصی در کشور، پاسارگاد با شرایطی خاص پذیره نویسی خود را آغاز کرد تا خیلی زود به جمع برترینها در میان سایر بانک های خصوصی اضافه شود. بانک پاسارگاد در شیوه خدمات دهی طوری پیش رفت که خیلی ها آن را بهترین بانک خصوصی کشور مینامند. آذرماه ۱۳۸۴ اولین شعبه بانک پاسارگاد در مشهد افتتاح شد و این بانک در حال حاضر در سطح کشور ۲۹۶ شعبه فعال دارد که ۱۹۲ شعبه آن در تهران است. پاسارگاد که سهام خود را در بورس نیز عرضه کرده حالا ۱٫۵ میلیون نفر سهامدار دارد. این بانک برای سپرده های کوتاه مدت به طور روزشمار ۷ درصد سود میپردازد. سپرده های بلندمدت یک ساله و دوساله در پاسارگاد، ۱۷ و ۱۷٫۵ درصد سود دارد. ضمن اینکه سپرده هایی که ماندگاری سه و چهارساله داشته باشند در این بانک ۱۸٫۵ و ۱۹ درصد سود دریافت میکنند. سپرده های بلندمدت پنج ساله هم در این بانک به طور میانگین ماهانه ۲۰ درصد سود میگیرد. این بانک سرمایهگذاری های خود را در بخش فرهنگی هم دنبال کرده است.
۲-۶-۳-۱-۶) سرمایه:
بانک سرمایه اواخر سال ۱۳۸۴ به عنوان ششمین بانک خصوصی ایران و اولین بانک خصوصی با بیشترین سرمایه اولیه آغاز به کار کرد. این بانک با سرمایه ۳۵۰ میلیارد تومانی آغاز به کار کرد. سرمایه این بانک در سال ۸۹ به ۷۰۰ میلیارد تومان افزایش یافت. برخی سهامداران این بانک، با بهره گرفتن از اعتبار خود در بانک های خارجی و اخذ تسهیلات ارزان قیمت از این بانک ها، موفق به تأمین سهم اولیه خود در تأسیس بانک شدند.
بانک سرمایه از قدیمیها میان بانک های خصوصی به حساب میآید هرچند که در طول فعالیت خود نتوانسته به مانند سایر هم سنگان خود توفیق داشته باشد. چند سال پیش بانک سرمایه تا مرز ورشکستگی پیش رفت که در آن زمان با برخی حمایت ها توانست روی پا بایستد و حالا پیشرفت های خوبی را از سر بگذراند. حتی زمانی مدیرعامل این بانک در جمع مدیران بانک های خصوصی به قدری متاثر شده است که سایر مدیران بانکی این مجوز را به او میدهند تا سود بیشتری به سپرده های سرمایهگذاری بپردازد. در آن زمان بانک سرمایه برای جذب بیشتر سپرده سود بیشتری ارائه میداد. این بانک در حال حاضر از بحران خارج شده و روزگار مساعدی دارد. سرمایه ۱۵۳ شعبه در کشور دارد. خیلی ها شعار تبلیغاتی این بانک را از بهترین شعارها در نوع خود میدانند. بانک سرمایه پس از گذر از بحران حالا از برخی بانک های خصوصی دیگر سود کمتری به سپرده ها ارائه میدهد. میانگین سود این بانک به سپردهای کوتاه مدت و بلند مدت تقریباً با سایر بانک های خصوصی یکسان است اما سودی که در زمان سر رسید به سپرده های بلند مدت میپردازد کمی کمتر از سایرین است. این بانک در زمان سر رسید سپرده های پنج ساله ۱۴۹ درصد سود میدهد. سپرده های چهار و سه ساله هم در این بانک در زمان سر رسید، ۱۰۵ و ۶۹ درصد سود دریافت میکنند.
۲-۶-۳-۱-۷) سینا:
بانک سینا در آخرین روز کاری سال ۱۳۸۷ اعلام موجودیت کرد. این بانک قبل از این به مدت دو دهه با نام مؤسسه مالی و اعتباری بنیاد یکی از موسسه های مالی و اعتباری نیرومند در ایران بود. بانک سینا برای گرفتن مجوز فعالیت باید با تغییر ماهیت حقوقی، بخشی از سهام خود را در بازار میفروخت. این سهام در سال ۱۳۸۷ در بازار به بخش خصوصی واگذار شد. با این وجود هنوز سهامدار عمده آن بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است.
سینا از بانک های خصوصی نوظهور است که به تازگی از مؤسسه مالی و اعتباری به سمت بانکداری حرکت کرده است. این بانک برای جذب مشتری بیشتر سودهای نسبتاً زیادی به سپرده های بلند مدت میپردازد. بانک سینا ۲۵۵ شعبه در کشور دارد که اکثر آن ها در شهرستان ها دایر است. فعالیت نسبتا طولانی در حوزه مؤسسه مالی و اعتباری موجب شده تا در شهرستان ها شعب زیادی از این بانک تأسیس شده باشد. این در حالی است که سایر بانک های خصوصی که قبلاً مؤسسه مالی نبوده اند، بیشتر شعب خود را در تهران دایر کرده اند. مؤسسه مالی و اعتباری سینا از سال ۶۴ در کشور فعال بوده است و بانک سینا از سال ۸۷ کار اخذ مجوز را نهایی کرده است. این بانک به سپرده های کوتاه مدت به طور روزشمار سود هفت درصدی میپردازد. سود سپرده های پنج ساله در این بانک از بالاترین سودها در میان بانک های خصوصی است. در زمان سررسید سپرده های پنج ساله ۱۶۹ درصد سود دریافت میکنند در حالی که سود سالیانه این نوع سپرده ۲۱٫۸ درصد است. سپرده های چهار، سه و دو ساله در این بانک در زمان سر رسید سود ۱۱۵، ۷۵ و ۴۴ درصد سود دریافت میکنند.
۲-۶-۳-۱-۸) دی:
بانک دی یکی از بانک های غیر دولتی ایران است که وابسته به بنیاد شهید میباشد. سابقه فعالیت این بانک از سه سال فرا تر نمی رود. فعالیت این بانک، حساب های قرض الحسنه و ارائه کارت الکترونی است. ایده تأسیس این بانک زمانی مطرح شد که مسئولیت ارائه خدمات به جانبازان، از بنیاد مستضعفان تفکیک و به بنیاد شهید سپرده شد. بدین ترتیب ارائه خدمات مالی به جانبازان و خانواده شهدا، یکی از اولویت های کاری این بانک به شمار میاید. مؤسسه هایی مانند بیمه ملت، گروه سرمایهگذاری بهمن و سازمان اقتصادی کوثر، دارای ارتباط مالی نزدیکی با بانک دی هستند. بانک دی طی یک سال گذشته فعالیت های خود را گسترش داده و توانسته ۵۳ شعبه در تهران و ۳۶ شعبه در شهرستان ها راه اندازی کند. این بانک تاکنون توانسته از کنار حواشی بوجود آمده بگذرد تا رفته رفته فعالیت هایش را توسعه دهد. این بانک به سپرده های کوتاه مدت سودهفت درصد را میپردازد و به سپردههای سه، شش و نه ماهه سود ۱۰، ۱۲ و ۱۵ درصد را پرداخت میکند. به سپردههای یک ساله، دو ساله، سه ساله و چهارساله سود ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۱۹٫۵ درصد را اعطا میکند. سپرده های پنج ساله هم در این بانک به طور میانگین با ۲۰ درصد سود همراه خواهد بود.
۲-۶-۳-۱-۹) انصار:
بانک انصار یکی از بانک های خصوصی ایران است. این مؤسسه در ابتدا با نام صندوق پس انداز و قرض الحسنه انصار المجاهدین شروع به فعالیت کرد. سپس به مؤسسه مالی و اعتباری انصار تغییر نام داد و در خرداد سال ۱۳۸۹ تبدیل به یازدهمین بانک خصوصی ایران تحت نام بانک انصار شد. بانک انصار وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
یازدهمین بانک خصوصی کشور در میانههای سال ۱۳۸۹ مجوز خود را از بانک مرکزی دریافت کرد. بانک انصار که پیش تر مؤسسه مالی و اعتباری بود وابسته به یکی از نهادهای نظامی است به گونهای که بخش مهمی از مشمولان سربازی پیش از اعزام باید در این بانک حساب باز کنند. بانک انصار پس از چند سال فعالیت در حوزه مؤسسه مالی و اعتباری به تازگی فعالیت رسمی خود را به عنوان بانک دریافت کرده است. این بانک بیش از ۶۰۰ شعبه و ۷۰ باجه یکپارچه در سراسر کشور دارد که ۷۷ شعبه آن در تهران دایر است. انصار که در زمان حیاتش به عنوان موسسه مالی و اعتباری به روش های گوناگون وام به مشتریان ارائه میداد، حالا مجبور است در قالب قوانین بانکی این کار را انجام دهد. این بانک برای تسهیلاتی که در قالب عقود مبادلهای ارائه میدهد تا بازپرداخت ۲۴ ماه، ۱۴ درصد و برای بازپرداخت بیش از ۲۴ ماه ۱۵ درصد سود دریافت میکند. سود مورد انتظار در تسهیلات عقود مشارکتی نیز ۱۲ تا ۱۸ درصد اعلام شده است.
بانک انصار برای سپرده های کوتاه مدت هفت درصد سود میپردازد. سود سپرده های چهار ماهه، شش ماهه ونه ماهه در این بانک ۱۰، ۱۲ و ۱۵ درصد در نظر گرفته شده است. سپرده های یک ساله به طور ماهانه ۱۷ درصد سود دریافت میکنند و اگر در زمان سررسید سود دریافت شود، این میزان به ۱۸٫۳۹ درصد میرسد. سود سپرده های دو ساله هم با چنین روشی به طور ماهانه ۱۸ درصد و در زمان سررسید ۴۲٫۹۵ درصد سود دریافت میکنند. سپرده های سه ساله و چهار ساله نیز به طور ماهانه ۱۸٫۵ و ۱۹٫۵ درصد سود میگیرند اما اگر کل سود در زمان سر رسید دریافت شود مبالغ سپرده شده نزد بانک در پایان سه سال ۷۳٫۴۶ درصد و سپرده های ۴ ساله ۱۱۶٫۷۸ درصد، سود دریافت میکنند. در سپرده های بلندمدت پنج ساله در بانک انصار به طور ماهانه ۲۰ درصد و در پایان سر رسید ۱۶۹٫۶ درصد سود محاسبه میشود که این رقم در میان همه بانک های خصوصی بالاترین سود به حساب میآید.
۲-۶-۳-۱-۱۰) بانک صادرات:
بانک صادرات را کمتر کسی به عنوان بانکی خصوصی میشناسد اما بانک مرکزی نام آن را در لیست بانک های خصوصی قرار داده تا عرضه بخشی از سهام این بانک در بورس حداقل عنوان رسمی آن را به بانکی خصوصی تغییر داده باشد. ساختار و مدیریت دولتی در این بانک همچنان بر قوت خود باقی است به همین دلیل نمی توان عملاً این بانک را بانکی خصوصی نامید. هرچند که در سال ۱۳۳۱ که زمینه تأسیس بانک صادرات فراهم شد، این بانک با سرمایه اولیه دو میلیون تومان به عنوان بانکی خصوصی تشکیل شد. نیمی از این سرمایه با خرید ۷۶ سهم توسط جهانگیر تفضلی و احمد جلایر به عنوان اعضای اصلی هیأت مؤسس در کنار سرمایه سایر اعضای هیات مدیره تأمین شد. و نیمی دیگر از محل سود سالیانه پس از تأسیس پرداخت شد. این بانک در حال حاضر ۳ هزار و ۱۵۰ شعبه در کشور دارد و در ۱۳ کشور خارجی شعبه دارد که به پشتوانه فعالیت بانکداری در سالیان دراز است. این بانک اما سال گذشته دورانی را تجربه کرد که در طول ۶۰ سال گذشته با آن مواجه نشده بود. منشاء شکل گیری اختلاس تاریخی سه هزار میلیارد تومانی بانک صادرات بود. این اتفاق در زمان مدیریت وزیر کار دولت نهم در این بانک شکل گرفت.
۲-۶-۳-۱-۱۱) بانک ملت:
بانک مرکزی در لیست بانک های خصوصی، نام بانک ملت را هم قرار داده است. این بانک را کمتر کسی به عنوان بانک غیر دولتی میشناسد اما به واسطه عرضه بخشی از سهام در بورس، بانک مرکزی آن را در کنار سایر بانک های خصوصی شده قرار داده هرچند که بانک ملت با همان مدیریتی که از ابتدای دولت نهم بر سر کار آمد همچنان فعالیتش را ادامه میدهد. (خاکی فیروزو عدلی،۱۳۹۱)
۲-۷) تسهیلات اعطایی:
تسهیلات اعطایی (اعم از ریالی و ارزی) شامل خالص تسهیلات اعطایی به اشخاص (به استثناء سرمایهگذاری مستقیم و مشارکت حقوقی)، تسهیلات اعطایی بین بانکی، بدهی مشتریان در حساب بدهکاران موقت، تسهیلات از محل حساب ذخیره ارزی، بدهکاران بابت اعتبارات اسنادی پرداخت شده، بدهکاران بابت ضمانتنامههای پرداخت شده، بدهکاران بابت اعتبارات اسنادی و بروات ارزی مدتدار، پیشپرداخت بابت خرید اموال، اموال خریداری شده بابت عقود، کالای معاملات سلف، کار در جریان جعاله و خرید دین، اسناد و بروات خریداری شده میباشد.
منظور از خالص تسهیلات، مانده تسهیلات اعطا شده پس از کسر سود سالهای آینده تسهیلات، حساب وجوه دریافتی مضاربه و حساب مشترک مشارکت مدنی میباشد (تهرانفر- حکاک ۱۳۸۵).
۲-۷-۱) طبقهبندی داراییها
تسهیلات بر اساس این دستورالعمل با توجه به کیفیت آنها به چهار دسته به شرح زیر طبقهبندی میگردند. کیفیت هر فقره تسهیلات بر اساس سه پارامتر زمان، وضعیت مالی مشتری و صنعت یا رشته فعالیت مربوط ارزیابی میشوند. بررسی عملکرد و وضعیت مالی مشتری، بر اساس اطلاعات مالی مشتری از جمله صورتهای مالی حسابرسی شده، رتبهبندی مشتری، صنعت یا رشته فعالیت ذیربط کیفی بوده و سطح بالایی از اطلاعات کارشناسی را میطلبد و لازم است کمیتههایی در سطح هر مؤسسه اعتباری ضمن هماهنگی با بانک مرکزی این وظیفه را به عهده گرفته و با توجه به اطلاعات موجود، تسهیلات با اهمیت را از این منظر مورد سنجش قرار دهند.
۲-۷-۱-۱) طبقه جاری:
الف- پرداخت اصل و سود تسهیلات و یا بازپرداخت اقساط در سررسید صورت گرفته و یا حداکثر از سر رسید آن دو ماه گذشته است.
ب- مشتری از وضعیت مالی مطلوب برخوردار است به نحوی که تجزیه و تحلیل شاخصهای مالی از قبیل سودآوری و نقدینگی حاکی از آن است که وی در بازپرداخت اصل و سود تسهیلات خود با مشکل مواجه نخواهد شد.
ج- چشمانداز صنعت یا رشته فعالیت مربوط مطلوب است و بازار محصولات و خدمات این صنعت یا رشته فعالیت از ثبات لازم برخوردار است.
۲-۷-۱-۲) طبقه سررسید گذشته:
الف- از تاریخ سررسید اصل و سود تهسیلات و یا تاریخ قطع پرداخت اقساط بیش از دو ماه گذشته است، ولی تأخیر در بازپرداخت هنوز از شش ماه تجاوز ننموده است. در این صورت فقط مبلغ سررسید شده تسهیلات به این طبقه منتقل میشود.
ب- شاخصهای مالی مشتری از قبیل سودآوری و نقدینگی حاکی از وضعیت مالی مناسب است. لیکن تجزیه و تحلیل عملکرد و وضعیت مالی، احتمال تأخیر در بازپرداخت تسهیلات مشتری را در آینده نشان میدهد.
ج- صنعت یا رشته فعالیت مربوط از وضعیت رشد محدود و بازار نسبتاً پایداری برخوردار است.
تبصره: در صورت محقق شدن هر یک از شرطهای «ب» و «ج» کل مانده تسهیلات ذیربط به این سرفصل منتقل میشود.
۲-۷-۱-۳) طبقه معوق:
الف- اصل سود و تسهیلاتی که بیش از شش ماه و کمتر از هجده ماه از تاریخ سررسید و یا از تاریخ قطع پرداخت اقساط سپری شده است و مشتری هنوز اقدامی برای بازپرداخت مؤسسه اعتباری ننموده است. در این صورت مانده سررسید شده تسهیلات به این طبقه منتقل میشود.
ب- وضعیت مالی مشتری بر اساس شاخصهای تعیین کننده در موقعیت مناسبی قرار ندارد و تجزیه و تحلیل موقعیت مالی وی حاکی از آن است که مشتری احتمالاً قادر به ایفای بخشی از تعهدات خود در زمان مقرر نمیباشد.
ج- رشد فعالیت مربوط با محدودیت جدی و رکود مواجه است و بازار محصولات آن محدود و بیثبات است.
تبصره: در صورت محقق شدن هر یک از شرطهای ب و ج کل مانده تسهیلات ذیربط به این سرفصل منتقل میشود.
۲-۷-۱-۴) طبقه مشکوک الوصول:
الف- تمامی اصل و سود تسهیلاتی که بیش از هجده ماه از سرسید و یا از تاریخ قطع پرداخت اقساط آنها سپری شده است و مشتری هنوز اقدام به بازپرداخت بدهی خود ننموده است.
ب- شاخصهای مالی مشتری از قبیل سودآوری و نقدینگی حاکی از وضعیت مالی نامطلوب مشتری است و تجزیه و تحلیل عملکرد وضعیت مالی وی حاکی از احتمال عدم ایفای تمامی تعهدات مشتری میباشد.
۲-۷-۱-۵) ملاک طبقهبندی داراییها در طبقههای سررسید گذشته، معوق و یا مشکوک الوصول ضعیف ترین شاخص ارزیابی شده در آن طبقه میباشد. به عبارت دیگر در صورتی که هر فقره از تسهیلات، ضعیفترین شاخص ارزیابی کننده یکی از طبقهها را احراز نماید آن شاخص به تنهایی ملاک طبقهبندی میباشد و سایر شاخصهای مربوط به طبقههای بالاتر در نظر گرفته نمیشود. به عنوان مثال، چنانچه تسهیلاتی بر اساس شاخصهای مندرج در بندهای «الف» و «ج» (شاخص زمان و شاخص رشد و صنعت و وضعیت بازار) در طبقه سررسید گذشته قابل طبقهبندی باشد، لیکن از لحاظ شاخص وضعیت مالی نامطلوب ارزیابی شود، چنین تسهیلاتی در طبقه مشکوک الوصول طبقهبندی میشود.
۲-۷-۱-۶) در صورتی که مطالبات مؤسسه اعتباری از محل «بدهکاران بابت اعتبارات اسنادی پرداخت شده» و «بدهکاران بابت ضمانتنامههای پرداخت شده» حداکثر ظرف مدت دو ماه به حیطه وصول در نیاید، مطالبات مذکور به طبقه مشکوک الوصول منتقل میگردد.
۲-۷-۱-۷) آن بخش از مطالبات مؤسسه اعتباری که صرف نظر از تاریخ سررسید به دلایلی از قبیل ورشکستگی و یا علل دیگر قابل وصول نباشد، با تصویب مدیریت مؤسسه اعتباری به عنوان مطالبات سوخت شده تلقی و از حسابها خارج میشود. اما اگر به هر دلیل مقرر گردیده مانده تهسیلات مذکور در حساب مؤسسات اعتباری باقی بماند، ضروری است مانده مذکور در طبقه مشکوک الوصول منظور گردد.
تبصره: دستورالعمل نحوه انتقال مطالبات به سرفصل سوخت شده توسط بانک مرکزی تهیه و به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.
۲-۷-۱-۸) صرف نظر از این که دارایی مورد نظر در کدام یک از طبقات مندرج در این دستورالعمل طبقهبندی شده است، لازم است مؤسسه اعتباری پیگیریهای اجرایی و حقوقی خود را بر اساس صرفه و صلاح خود برای وصول مطالبات مؤسسه به عمل آورد.
۲-۸) نحوه محاسبه ذخیره مطالبات مؤسسات اعتباری: