مواد
مقدار مورد نیاز
آب اکسیژنه
۲ گرم بر لیتر
L:G
۱:۴۰
اسید استیک ۱۰%
۱گرم بر لیتر
نمونه ها پس از خشک شدن به کمک دستگاه اسپکتروفتومتری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه هایی که با اکسیژن هوا اکسید شده بودند دارای یکنواختی بیشتر و شید رنگی بهتری بودند. همچنین اکسیداسیون با آب اکسیژنه و اسید امکان آسیب رساندن به پشم و خشن شده پشم را دارد که نمی توان از این نوع پشم در بافت فرش دستباف استفاده کرد. بنابراین در این کار پژوهشی نمونه هایی که با اکسیژن هوا اکسید شده بودند تحت آزمایشات و ارزیابی های بعدی قرار گرفتند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نکته ۱: پس از اتمام رنگرزی با گیاه وسمه می توان با تکرار دفعات رنگرزی به شیدهای مختلفی رسید.
نکته ۲: پس از اتمام رنگرزی با گیاه وسمه می توان از حمام رنگ با اضافه کردن مواد مجددا استفاده کرد.
۳- ۳- ۹ اندازه گیری میزان جذب رنگ و رنگ سنجی
مقادیر مولفه های رنگی و انعکاس نمونه های رنگرزی شده با بهره گرفتن از اسپکتوفتومتر انعکاسی اندازه گیری شدند. میزان جذب رنگ تمامی نمونه ها با بهره گرفتن از تابع انعکاس (K/S) مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقدار تابع انعکاس (K/S) نمونه ها به کمک رابطه کیوبلکامانک محاسبه گردید. در این رابطه K ضریب جذب، S ضریب انتشار و R حداقل انعکاس در طول موج ماکزیمم جذب می باشد.
(فرمول ۳- ۱) =
همچنین خصوصیات رنگی CIELAB و تفاوت های رنگی (∆E) بر اساس معادله زیر محاسبه شدند.
(فرمول ۳- ۲) ∆E=
۳- ۳- ۱۰ طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه FTIR
ترکیبات شیمیایی کالای های رنگرزی شده توسط طیف سنجی FTIR در میانگین ۴۰ اسکن (cm-14) ثبت شده، مدل Tensor 27 - Brukerمورد بررسی قرار گرفته است.
۳- ۳- ۱۱ خصوصیات میکروسکپی
سطح الیاف با بهره گرفتن از یک میکروسکوپ الکترونی SEM مدل AIS 2100 بررسی شد. سطح نمونه ها ابتدا با یک لایه نازک طلا (حدود ۱۰ نانومتر) توسط روش (PVD)Physican Vapor Deposition با بهره گرفتن از یک پوشش دهند خارجی پوشش داده شدند.
۳- ۳- ۱۲ آزمایشات ثبات نوری و شستشویی و لکه گذاری نمونه ها
بعد از اتمام رنگرزی با رنگزاهای روناس و عملیات اکسیداسیون در رنگزا وسمه مقداری از نمونه ها جهت انجام آزمایشات ثبات نوری و شستشویی قرار گرفتند که به شرح زیر می باشد.
نمونه های رنگرزی شده طبق استاندارد ISO 105.B02:1994 هر نمونه بر روی مقوا پیچیده شده و نیمی از آن به کمک کاغذ آلومینیوم پوشانده شده و در دستگاه ثبات نوری به مدت ۲۴ ساعت قرار گرفتند. سپس به کمک معیار آبی[۸۸] در نور D65 میزان رنگ پریدگی کالاها مشخص شدند.
برای تعیین ثبات شستشویی و میزان لکه گذاری، طبق استاندارد ISO 105.C02:1994 نمونه ها به همراه نخ پشمی و پارچه پنبه ای در ۵/۰ گرم بر لیتر دترجنت غیر یونی و L:G 1:40 به مدت ۴۵ دقیقه در دمای ۳۰ درجه قرار گرفتند. سپس به کمک معیار خاکستری[۸۹] میزان ثبات شستشویی و لکه گذاری نمونه ها بررسی شد” دهقان،۱۳۶۳".
فصل چهارم
بحث و نتیجه گیری
۴-۱ نتایج آزمون استخراج رنگ از ریشه روناس
برای استخراج رنگ از مواد رنگزای طبیعی چندین روش بکار می رود که مهمترین روش ها شامل استخراج در محیط آبی، استخراج به روش قلیایی، استخراج به روش اسیدی، استخراج به روش الکلی، استخراج با دی اکسید کربن فوق بحرانی و… می باشد. در این کار تحقیقاتی، رنگزای موجود در روناس خام به کمک امواج مافوق صوت و با بهره گرفتن از حلال متانول استخراج گردید و مختصات رنگی، قدرت رنگی و ثبات های شستشویی و نوری نمونه های رنگرزی شده با رنگزای استخراج شده و روناس خام مقایسه شدند.
با توجه به شرح آزمایشاتی که در فصل سوم گذشت، در روش اول برای استخراج رنگ از ریشه روناس از مواد مختلفی استفاده شد و سپس کالاهای پشمی با پودر روناس استخراج شده رنگرزی شدند. سپس نیمی از نمونه ها تحت انجام آزمایشات ثبات نوری و شستشویی قرار گرفتند و مقادیر L*a*b* و E∆ نمونه ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتری گرفته شدکه در جدول ۴-۱ نشان داده شده است.
جدول۴-۱٫نتایج مولفه های رنگی روش های مختلف استخراج رنگ از ریشه روناس
کد نمونه
L*
a*