سدیم

4 میلی گرم

منیزیوم

625 میلی گرم

پتاسیم

773 میلی گرم

تیامین

25/0 میلی گرم

ریبوفلاوین

91/0 میلی گرم

نیاسین

5/3 میلی گرم

ویتامین B6

1/0 میلی گرم

^*: اسيدهاي چرب موجود در بادام بيشتر از نوع غير اشباع مي­باشد كه در كاهش ميزان كلسترول خون حائز اهميت هستند.
1-5-خصوصیات پایه GF₆₇₇
يكي از بهترين روش­هاي حفظ خواص ژنتيكي و یکنواختی در درختان ميوه، استفاده از روش ازدياد رويشي آن­ها است. بالغ بر 20 سال است كه به دليل مشكلات مذكور به جاي پايه­هاي بذري از پايه‌هاي رويشي استفاده مي­شود كه اين پايه­هاي جديد، عمدتاً حاصل كار برنامه­هاي اصلاحي هستند. پايه GF ₆₇₇ دورگ طبیعی بادام و هلو است (نام GF اختصاري از Garfi كه اشاره به والد بادام اين پايه دارد و Felipe، نام محققي است كه به اين پايه دست پيدا كرده است). این پایه یکی از اولین پایه­هایی بود که به روش رویشی تکثیر شد ]کمالی،1374[. هيبريد هلو و بادام جهت مقاومت به كمبود آهن ناشي از آهك در بسياري از كشورها و به خصوص كشورهاي حوزه مديترانه به صورت گسترده­اي استفاده مي­شود. از ديگر خصوصيات اين پايه­ها، سازگاري خوب با هلو و بادام مي­باشد . اين پايه اغلب قوي بوده و براي خاك­هاي خشك و فقير مناسب است و در حذف و جايگزيني باغ­ها نيز مي­توان از آنها استفاده نمود . پايه GF₆₇₇ مانند بادام بذري مقاوم به خشكي بوده و در مناطقي كه مسئله كم آبي وجود دارد مي­توان از اين پايه­ها استفاده كرد. ذكر اين نكته حائز اهميت است كه اين پايه­ها علاوه بر اينكه به خشكي مقاوم هستند، در زمين­هايي كه داراي زهكشي كم بوده و رطوبت خاك زياد است در مقایسه با پایه بذری بادام نيز سازش داشته و قابل توصيه مي باشد ]ايماني،1388[. طي آزمايش­هایی كه در کشور فرانسه انجام شد، مشخص شده است که پايه­GF₆₇₇ به طور قابل توجهي محصول بادام را افزايش می­دهد که در بعضی موارد این مقدار افزایش تا دو برابر هم می­رسد [Salvador, 2002]. از نظر اندازه ميوه نيز با اين پايه نتايج خوبي بدست آمده است. در برخي پژوهش­ها بيشترين وزن مغز هم به پايهGF₆₇₇ نسبت داده شده است [Salvador, 2002]. مشخص شده است، پایه GF₆₇₇ در مقایسه با پایه نماگارد [ P.persica X P. davidiana ]، تحمل بیشتری به شوري دارد .تحمل پایه GF₆₇₇ نسبت به سطوح مختلف شوری حاصل از کلرید سدیم مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده است که این پایه نسبت به شوری متحمل است بطوریکه شوری تا 60 میلی مولار (5/5 دسی زیمنس بر متر) را تحمل می کند . همچنین، گزارش شده است که پایه GF₆₇₇ از طريق مكانيسم تدافعي ايجاد محدوديت در جذب و يا انتقال سديم به قسمت­هاي هوايي و نيز حفظ سطح مناسبي از پتاسيم، تحمل بالاتري نسبت به نمك کلرید سدیم در مقايسه با پایه بذری تووانو^[4] (هیبرید بین رقم خودگرده افشان تونو و رقم ژنکو^[5] در شرایط گرده افشانی کنترل شده) داشته است و می ­تواند شوری تا 50 میلی مولار (2/5 دسی زیمنس بر متر) را تحمل کند ]اورعی و همکاران، 1388[. همچنین گزارش شده است که مقاومت این پایه نسبت به شوری از پایه بذری HS₃₀₂ (P. armeniaca × P. cerasifera) و پایه بذری HS₃₁₂ (Prunus amygdalus × P. persica) و رقم سهند بیشتر است و مي­توان از آن به عنوان يك پايه متحمل به شوری براي ارقام مختلف بادام استفاده كرد ]دژمپور و همکاران، 1391[.
1-6-تعريف تنش
لويت [Lewit, 1980]، تنش را نتيجه روند غير­عادی فرآيند­های فيزيولوژيکی دانست که از تأثير يک يا ترکيبی از عوامل زيستی و محيطی حاصل می­ شود. در­ حقيقت مقدار يا شدت نا ­مناسب عوامل فوق است که می ­تواند به طور بالقوه برای موجود زنده مشکل­ساز باشد و باعث تنش در گياه يا اجزای آن و بروز آسيب­های مستقيم و غير­مستقيم در گياه يا اجزای آن شود. وی به عوامل محدود­کننده فوق، اصطلاح تنش­های محيطی اطلاق نمود و آن­ها را به دو دسته تنش­های زيستی^[6] و غير­زيستی^[7] تقسيم نمود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جمعيت جهان به طرز هشدار­دهنده­ای در حال افزايش است. در طی سال­های 1950 تا 1980 توليد سرانه غذای جهان بيش از نرخ رشد جمعيت بوده است ولی با اين وجود، اين آمار در طی 17 سال گذشته، مطابق همان افزايش ثابت قبلی ادامه نداشته است و طی 30 سال گذشته پيشگويی­ها در مورد سرنوشت توليد غذا نگران­کننده می­باشد ]مير­محمدی ميبدی و قره­ياضی، 1381[. از طرف ديگر توليدات مواد ­غذايی به علت تأثير انواع تنش­های محيطی غير­زنده در حال کاهش می­باشد . از بين انواع تنش­های محيطی، خسارت وارده به گياهان زراعی و باغی در اثر تنش­های خشکی، شوری و دما در سطح جهان گسترده­تر بوده و به همين جهت بيشتر مورد مطالعه قرار گرفته­اند . همچمین گزارش شده است که، تنش­های خشکی و شوری بيشتر از ساير تنش­های غير­زنده محيطی بر توليدات کشاورزی اثر می­گذارند .
1-7-تنش شوری
شوری يکی از تنش­های غير­زنده محيطی است که رشد و توليد محصولات کشاورزی را به شدت محدود می­ کند ]مومنی،1389]. در مجموع 8/6 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی کشور دارای خاکهای مبتلا به درجات مختلف شوری هستند]مومنی،1389]. آسيا دارای بيشترين مساحت اراضی شور می­باشد. در برخی از کشور­ها نظير ايران، پاکستان و هندوستان نسبت بيشتری از اراضی تحت شوری قرار دارند. حدود 12 درصد از کل مساحت کشور ايران (19 ميليون هکتار) به صورت کشت و آيش و به منظور توليدات کشاورزی استفاده می­ شود و گفته می­ شود که نزديک به 50 درصد اين سطح زير­کشت به درجات مختلف با مشکل شوری، قليايی بودن و غرقابی بودن روبرو می­باشد ]همایی، 1381[.
اصولاً خاک شور به خاکی گفته می­ شود که غلظت املاح محلول در آن به قدری باشد که عملکرد را کاهش دهد، مشروط بر آنکه ساير عوامل مانعی برای رشد محصول ايجاد نکنند. از اين تعريف به خوبی استنباط می­ شود که شوری مفهومی وابسته به گياه است. بنابراين در دنيای کشاورزی، شوری در سيستم­هايی مرکب از خاک، آب و گياه تعريف می­ شود. به اين ترتيب در شرايط مساوی، خاکی با غلظت معينی از املاح محلول ممکن است برای يک گياه شور و برای گياه ديگر شور نباشد ]حیدری شریف آباد، 1382[. شور شدن خاک به دو عامل بستگی دارد: ميزان تبخير، که با افزايش تبخير غلظت نمک­ها بالا می­رود و ميزان بارش، که در اثر کاهش بارندگی، غلظت نمک در خاک افزایش می­يابد . بخش عمده مساحت ايران از نظر اقليمی جزء مناطق خشک و نيمه­خشک محسوب می­ شود. از ويژگی­های اين گونه مناطق، تبخير زياد و نزولات جوی اندک و پراکنده می­باشد که نهايتاً منجر به تجمع املاح مختلف در لايه سطحی بيشتر خاک­ها شده است ]حیدری شریف آباد، 1382[ و در نتيجه قسمت اعظمی از خاک­ها و حجم چشمگيری از کل منابع آبی موجود کشور به درجات مختلف شوری مبتلا هستند. پس در چنين شرايطی که طبيعت تصميم گيرنده است، چاره­ای جز کنار آمدن با آن وجود ندارد و برای دستيابی به عملکرد مطلوب، پس از شناخت ويژگی­های آب و خاک، اطلاع از رفتار گياهان مختلف و واکنش آنها به شوری امری بنيادی است ]همايی، 1381[.
1-8-اندازه‌گيري شوري
تنش شوري با واحدهاي انرژي (نظير ساير تنش­ها) مشتمل بر پتانسيل شيميايي، و به طور ساده­تر غلظت يون­ها و يا هدايت الكتريكي اندازه­گيري مي­شود. زيرا اثرات نمك وابسته به يون­هاي آن مي باشد. شوري خاك، با تعيين هدايت الكتريكي عصاره اشباع خاك (ECe) يا متوسط شوري منطقه ريشه^[8]، برحسب ميلي موس (mmho) بر سانتي متر يا دسي زيمنس(dS.m^-1)^[9] بر متر بيان مي شود. ECe همچنين به عنوان معياري براي سنجش شوري آب، خاك و رشد گياهان به كار مي رود. ]مير محمدي ميبدي و قره يازي، 1381[. مقدار ECe بيانگر مقدار مناسب يا نامناسب بودن شرايط شوری خاك براي كشت يك گياه مشخص است. معمولا چنانچه مقدار هدايت الكتريكي عصاره اشباع محلول خاك از چهار دسي زيمنس بيشتر باشد آن خاك را خاك شور مي گويند.
1-9-اثر شوری بر گیاهان
شوری سه اثر عمده بر روی گياهان دارد: 1- کاهش پتانسيل اسمزی و ايجاد تنش اسمزی 2- سميت يونی 3- ايجاد عدم تعادل تغذيه­ای ]همايی، 1381 Mohajan and Toteja, 2005; Munns, 2002; Parida and Das 2005; [. اثر نخست و غالب مربوط به کل املاح محلول در خاک است که کاهش پتانسيل اسمزی را به دنبال دارد ]همايی، 1381[. با کاهش پتانسيل اسمزی، انرژی آزاد آب کاهش يافته و گياه برای به دست آوردن مقداری مشخص آب بايد انرژی حياتی بيشتری صرف کند، بنابراين بخشی از انرژی که خود گياه برای رشد و نمو به آن نياز دارد، صرف به دست آوردن آب شده و به اين ترتيب رشد عمومی آن کاهش می­يابد و چون گياه کل انرژی حياتی خود را نمی­تواند تنها صرف غلبه بر فشار اسمزی محلول خاک کند، به ناچار تنها بخشی از آب موجود در خاک را جذب می­ کند و با در­ اختيار ­داشتن بخش ديگر انرژی حياتی، فعاليت­های متابوليکی خود را سامان می­دهد. بديهی است که در چنين شرايطی به جهت صرف بخشی از انرژی حياتی در جای ديگر (برای جذب آب از محلول خاک شور) رشد و نمو گياه محدود شده و نهايتاً از مقدار محصول کاسته می­ شود. به اين اثر، اصطلاحاً “اثر اسمزی”^[10] گويند ]همايی، 1381[. تنش خشکی و شوری هر دو از طريق کاهش آب سلولی و به هم زدن تعادل اسمزی می توانند بر گياه اثر بگذارند . اثر دوم مربوط به وجود يون­هايی خاص در محلول خاک می­ شود. يون­هايی نظير کلر، سديم و يا بُر به تنهايی می­توانند مستقيماً موجب بروز سميت در گياه شده و در مکانيسم­های جذب گياه اختلال ايجاد کنند . اصطلاحاً به اين اثر، اثر ويژه يونی”^[11] گفته می­ شود. اثر نوع سوم در­حقيقت زاييده اثر نوع دوم است که موجب بروز “عدم تعادل تغذيه ای”^[12] می­ شود. بدين معنی که وجود يون­های سديم، کلر و نظاير آن به مقدار زياد منجر به بر هم خوردن تعادل عناصر غذايی موجود در محلول خاک شده و نهايتاً جذب و انتقال ساير عناصر­غذايی ضروری مانند Ca²⁺, K⁺ و Mg²⁺ از خاک به گياه مختل می­ شود [Garcia-Sanchez et al, 2002]. گاه به اثرات دوم و سوم، اثر اختصاصی و به اثر اول اثر غير­اختصاصی نيز می­گويند. گزارش شده است که اصلی­ترين اثر تنش شوری به علت تنش اسمزی حاصل از آن است که به علت جذب بيش از حد يون­های کلر و سديم از منطقه ريشه و تجمع اين يون­ها در فضای بين­سلولی رخ می­دهد و عدم توانايی گياه در تنظيم اسمزی به علت عدم جذب کافی يون­ها و يا به علت فقدان سنتز ترکيبات آلی تنظيم­کننده اسمزی می­باشد .
1-10- مکانیزم­ های مقاومت به شوري در گیاهان
مكانيسم­هاي مختلفي در جهت تحمل شوري وجود دارند كه از جمله آنها می­توان
1-به توزيع يكنواخت يون­هاي نمكي در داخل واكوئل هاي سلول