لِسَانِ اللّه وِات پَری مُدَعَا
مِن مِدیِنَهِ عِلمِ عَلَی بَابَها
۱)ترجمه بیت: حضرت رسول الله به خاطرفرشته‌ی وحی بودکه فرمودند: من شهرعلمم وعلی دروازه‌ی آن، هرکسی بخواهد به این شهروارد شود ابتدا باید از دروازه بگذرد تا واردشهرشود.
۲) نکات بلاغی: لسان الله: استعاره از حضرت پیامبراست. اقتباس: ازحدیث معروف پیامبرمکرم که فرمودند: «أَقْضَاکُمْ عَلی وَ یَقُولُ عُمَرّبنِ الْخَطَاب: أَقْضَانَاعَلی وَ یَقُول رَسُول اللهِ صلی الله علیه وآلهِ السلام»، «اَنَامَدینه الْعِلمِ وعَلیُ بَابَها فَمَنْ أَرادَ الْمَدینَهُ فَلْیَأتِ الْباب» محمودشوقی الحداد ، الْاِمَامَهِ وَالْخِلافَهِ، ۲۰۰۴م : ۹۷)، مدعا با باب ها: کلمه قافیه است، واج آرایی (ل، م والف).
چون تو بابی آن مدینه ی علم را،
چون شُعاعی آفتابِ حِلم را،
باز باش ای بابْ بر جـویایِ باب
تارسد ازتوقُشور اندر لُبـاب
باز باش ای باب ِرحمـت تا ابد
بـارگـاه « مـالَـهُ کُفـْواً اَحَـد»
(مثنوی۱/۳۷۷۷-۳۷۷۹)
۳) مفاهیم عرفانی: درمعنی عرفانی مراد نوری است که ازسوی حق برانبیاء وازانبیاء بردل بنده‌ی مؤمن تابیده می‌شود که عارف ازطریق آن به حق راه می‌یابد وعلم دارای مراتبی می‌باشد. علم توحید، معرفت به احکام شرع است که سالک باید این علوم را بداند و یکی یکی طی تا به سرچشمه حقیقت واحد برسد. علم ربّانی وعلم شناخت مسلک وسلک وسپس علم به فرایض و واجبات تا آن گاه است، که عارف در سیر و سلوک به مراتب حقیقت دست یابد. (سجادی جعفر، ۱۳۸۹: ۵۸۶ – ۵۸۷).
خِیرالاُمُورُ اُوْسَطَ هاطِلَب[۲]
تَاگَه بِچِیمِن اُوَ سَرِمَطلَب
۱) ترجمه بیت: حضرت ختمی مرتبت فرمودند: بهترین کارها رعایت حدوسط است یعنی افراط وتفریط نداسته باشد. تا آن گاه وارد بحث اصلی بشویم، یعنی ما باید در امورات دینی وزندگی ازشتاب زدگی دوری کنیم وآن چنان کوتاهی نکنیم که واپس بمانیم.
۲) نکات بلاغی: طلب با مطلب: کلمه قافیه و جناس افزایشی، اقتباس: از حدیث پیامبر که می‌فرماید: «خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْسَاطُهَا» (ر. ک.المجلسی، بحارالانوار، ج۴۸ص ۱۵۴ ونیزهمان کتاب ۶۴/۱۹۶) و(ر. ک.کرمی فریدنی، نهج الفصاحه۱۳۸۳: ۲۸۵)، تاگَه: تا این که، بِچیمِن اَوْ وَسَرمطلب: تا به اصل موضوع بپردازیم.
۳) طلب: به فتح اول ودوم درلغت به معنی جستن ودراصطلاح سالکان، طَلَب آن راگویندکه روزوشب درپنهان وآشکار به یاد خداوند باشد ودر هر کجا که می‌خواهد باشد، و طالب باید از حلال توبه کند نه از حرام حلال برای دوری از بهشت و حرام برای مردم عادی است. کار عارف دوری از محرمات است نه حرام. (ر. ک، گوهرین صادق، ۱۳۸۲: ۳۰۷)، «طلب اولین مقام تصوف است و آن حالتی است که دردل خواستاران حقیقت پیدا می‌شود تا با صدق و اخلاص در طلب معرفت برآیند و طالب کامل کسی است که دست از طلب ندارد تا کام او برآید». (همان، ۱۳۸۲: ۳۱۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
درخبــرخَــیرُالْاُمُــوراَوْ سـاطِهَـا
نـــافــع آمــدزاعــتدال اخـلاطِـهَا
(مثنوی ۲/۳۵۷۱)
