دیویس ^[۶] و همکاران (۲۰۰۱) به اهمیت ورود به دانشگاه برای به دست آوردن قابلیت‌های شهروندی علاوه بر مزایای شغلی اشاره می‌کنند و اندرسون^[۷] (۱۹۸۸) نیز دربارۀ علل انتخاب دانشگاه از سوی جوانان از انگیزه های منزلت اجتماعی^[۸]، فرصت های شغلی^[۹] و علاقه نام می‌برد.

کارولین جکسون(۲۰۰۰) تحقیق مفصلی تحت عنوان”بررسی دوره ­های دکتری در مراکز آموزش عالی بریتانیا” ‌در مورد روش­های مؤسسات آموزش عالی در برگزاری دوره دکتری در بریتانیا انجام داده است و نتایج به­دست آمده حاکی از این نکته است که: اگر­چه در باب معیار­های اصلی ارزیابی دانشجویان دکتری، به­ طور کلی مشترکاتی میان مؤسسات مختلف وجود دارد، اما بررسی دقیق­تر نشان می­دهد این مشترکات در مؤسسات مختلف به­گونه­ های متفاوتی تفسیر و به شیوه ­های مختلفی عملیاتی و اجرا می­ شود.

توتون ^[۱۰] (۱۹۹۷) در پژوهشی تحت عنوان ” مصاحبۀ پذیرش متقاضی” تأثیر مصاحبه های پذیرش دانشجو، قدرت پیش‌بینی موفقیت آمیز این گونه مصاحبه ها، اعتبار رتبه بندیهای حاصل از مصاحبه ها، و همبستگی آن ها با آزمون‌های روانسنجی را در یک دوره ۶ ساله در پایان سال چهارم تحصیل، مورد بررسی و مقایسه قرار داد. نتایج نشان داد که مصاحبه ها به خوبی برگزار شدند و تأثیر مثبتی بر روی انگیزش متقاضیان داشته اند و نمرات مصاحبه ها با نمرات حاصل از آزمون‌های روانسنجی فردی همبستگی بالایی داشته است.

فصل سوم: روش پژوهش

۳-۱ مقدمه

هدف این فصل بررسی روش شناسی تحقیق در این پژوهش است. به همین جهت ابتدا روش تحقیق، جامعه آماری، نمونه گیری و روش نمونه گیری، حجم نمونه، روش و ابزار جمع‌ آوری اطلاعات،تعیین روایی و پایایی ابزار جمع‌ آوری اطلاعات و روش های توصیفی و استنباطی برای تحلیل داده ها پرداخته شده است .

۳ـ۲ روش شناسی تحقیق

نوع تحقیق از لحاظ هدف توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. این پژوهش به قصد کاربرد نتایج یافته هایش برای حل مشکلات خاص انجام می شود و تلاشی برای پاسخ دادن به یک معضل و مشکل عملی است که در دنیای واقعی وجود دارد ‌بنابرین‏ تحقیق حاضر از لحاظ هدف، تحقیق کاربردی محسوب می شود.

پژوهش حاضر، بدین دلیل که از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، توصیفی و از نوع پیمایشی است. این تحقیق توصیفی است چرا که به توصیف وضعیت متغیرها در وضع موجود می پردازد. پیمایشی از آن جهت که از طریق ابزار پرسشنامه به جمع‌ آوری و تحلیل اطلاعات در نمونه آماری مورد نظر پرداخته شده است(همان منبع).

۳ـ۳ متغیرهای تحقیق

متغیرهای موردبررسی در این تحقیق شیوه ­های پذیرش دانشجوی دوره دکتری، محتوای آزمون، مصاحبه و سوابق تحصیلی می­باشند.

۳ـ۴ جامعه و نمونه آماری

۳-۴-۱ جامعه آماری

جامعه‌ آماری این پژوهش شامل اساتید و دانشجویان دکتری دانشگاه ­های دولتی و آزاد تهران ‌می‌باشد.

۳-۴-۲ نمونه آماری و روش محاسبه حجم نمونه

در مرحله نمونه گیری بدان سبب آمار ضرورت پیدا می­ کند که امکان مطالعه تمام افراد در خصوص پدیده مورد مطالعه وجود ندارد. ‌بنابرین‏ محقق ناچار است قلمرو مطالعه خود را درباره افراد جامعه محدود کند و به جای تمام افراد جامعه، عده ای را که معرف کل جامعه باشند، انتخاب کند.

۳-۴-۳ روش نمونه گیری

نمونه، گروه کوچکتری از جامعه است که برای مشاهده و تجزیه و تحلیل انتخاب شده است. با مشاهده مشخصات نمونه ای که از یک جامعه انتخاب شده است، می توان از مشخصات کل جامعه استنتاج معینی به عمل آورد.

در تحقیق حاضر از روش نمونه گیری غیر­تصادفی در دسترس استفاده شده است.

۳-۵روشهای جمع‌ آوری اطلاعات

با توجه به اینکه محقق در جمع‌ آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد استفاده نکرده است ، پرسشنامه مربوطه ، توسط محقق طراحی و به تأیید اساتید راهنما و مشاور رسیده است.

پرسشنامه های مذکور شامل دو بخش عمده اند :

• • نامه همراه : در این قسمت هدف از گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه و ضرورت همکاری پاسخ دهنده در عرضه داده های مورد نیاز، بیان شده است. برای این منظور بر با ارزش بودن داده های حاصل از پرسشنامه تأکید شده تا پاسخ دهنده به طورمناسب پاسخ سوال‌ها‌ را‌عرضه کند.

• • سوال‌های (گویه‌ها) پرسشنامه : این بخش از پرسشنامه شامل ۲ قسمت است؛

• سوالات عمومی :

در سوالات عمومی سعی شده است که اطلاعات کلی و جمعیت شناختی^[۱۱] در رابطه با پاسخ دهندگان جمع‌ آوری شود

• سوالات تخصصی:

پرسشنامه شیوه ­های پذیرش دانشجوی دوره دکتری دارای ۳۸ گویه تخصصی است. در طراحی این قسمت سعی شده است که سؤالات پرسشنامه تاحد ممکن قابل فهم باشد .

۳-۶ روایی و پایایی ابزار اندازه گیری

پس از تدوین طرح مقدماتی پرسشنامه تلاش شد تا میزان روایی و پایایی پرسشنامه تعیین‌شود.

۳-۶-۱ تعیین اعتبار (روایی) ابزار اندازه گیری

مفهوم اعتبار ‌به این پرسش پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده های حاصل از ‌آن اطمینان‌ ‌‌داشت.

برای تعیین اعتبار ابزار اندازه ­گیری روش­های متعددی وجود دارد که یکی از این روش­ها اعتبار محتوا است. اعتبار محتوا نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزای تشکیل­دهنده یک ابزار اندازه‌گیری ، به کار برده می‌شود. اعتبار محتوای یک ابزار اندازه‌گیری به سوال های تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اگر سوال­های پرسشنامه معرف ویژگی‌ها و مهارت­ های ویژه‌ای باشد که محقق قصد اندازه‌گیری آن ها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا، باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوال­های تشکیل­دهنده ابزار اندازه‌گیری، معرف قسمت­ های محتوای انتخاب شده باشد.

‌بنابرین‏ اعتبار محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه‌گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده می‌شود. اعتبار محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می‌شود . پرسشنامه ­های مورد استفاده در این تحقیق توسط محقق تدوین گردیده و اعتبار محتوای این پرسشنامه ­ها توسط اساتید راهنما و مشاور مورد تأیید قرار گرفته و از اعتبار لازم برخوردارند.

۳-۶-۳تعیین پایایی ابزار اندازه گیری

در این تحقیق به منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.

در پرسشنامه اخیر مقدار آلفا برابر ۸۰/۰ است که از مقدار ۷/۰ بزرگتر است پس پرسشنامه پایاست.

۳-۷ روش­های تجزیه و تحلیل اطلاعات

در این تحقیق نیز پس از جمع‌ آوری پرسشنامه‌ها و استخراج پاسخ­ها برای تبدیل داده های اولیه حاصل از پرسشنامه‌ها به حالت قابل استفاده، با به کارگیری نرم افزار اس.پی.اس.اس و ورود اطلاعات به آن به استخراج آمار توصیفی با دسته بندی اطلاعات، تبدیل اطلاعات دسته بندی شده به فراوانی ،میانگین آماری و جداول یک بعدی و دو بعدی اقدام شد و در نهایت با بهره گرفتن از آزمون آماری t دو گروهی مستقل و تحلیل واریانس به بررسی فرضیه ­های تحقیق پرداخته شد.

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات